Чехияның мемлекеті мен құқығы

Жоспар
Кіріспе

1 Чехияның мемлекеті мен құқығының тарихының кезеңдері
2 Қоғамдық құрылым
3 Мемлекеттік құрылым

Чехияның мемлекеті мен құқығының тарихының кезеңдері:
1 кезең — ертефеодалдық мемлекет (ІХ-ХІ ғ.ғ.);
2 кезең — феодалдық-ыдыраушылық мемлекет (ХІ-ХІІІ ғ.ғ.):
3 кезең — сословиелік-өкілдік монархия (ХІҮ-ХУІ ғ.ғ.);
4 кезең — Чехия Австрияның билігінде (1627 жылдан бастап).
а) Ертефеодалдық мемлекет
Чех мемлекетінің пайда болуына IX ғасырдың басында Ұлы морав мемлекетінің құрылуы әсер етті, бұл мемлекет 906 жылға дейін өмір сүрді. Оның құрамына Моравия, сонымен қатар, словак, лужиц тайпалары өмір сүрген аумақтар және Силезия аймағы кірді. Ұлы морав мемлекеті ертефеодалдық сипатты иеленді. Мұнда қуатты князьдық мұрагерлік билік орнықты. IX ғасырдың соңында Ұлы морав мемлекетінің әлсіреуі байкалады, бұл әлсіреу феодалдардың өзара кақтығыстарының нәтижесінде жылдамдай түсті. 906 жылы бұл мемлекетті словак жерлерін жаулап алған венгрлер құлатып, өздеріне бағындырды. Ұлы морав мемлекетінің құрамынан екі чех княздықтары бөлініп шықты: оның біріншісінің басында Пржемысловичтер тегінен шыққан князьдар тұрды, орталығы Прагада болды, екіншісінін басында Славниктер тегінен шыкқан князьдар тұрды, орталығы Либицада болды. Осы екі княздықтардың арасындағы билік үшін күрестің нэтижесінде Пржемысловичтер тегі жеңіп, барлык чех жерлері прагалық князьдардың қол астына біріктірілді.
Қоғамдық құрылым. Феодалдар табы рулық-тайпалық ақсүйектерден, княздық дружинниктерден және байыған қауым мүшелерінен құралды. Феодалдар шаруалардың жерлерін тартып алып, оларды өздеріне тәуелді адамдарға айналдырды. Құлдық әлі де сақталып қалды.

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Чехияның мемлекеті мен құқығы
Чехияның мемлекеті мен құқығының тарихының кезеңдері:
1 кезең — ертефеодалдық мемлекет (ІХ-ХІ ғ.ғ.);
2 кезең — феодалдық-ыдыраушылық мемлекет (ХІ-ХІІІ ғ.ғ.):
3 кезең — сословиелік-өкілдік монархия (ХІҮ-ХУІ ғ.ғ.);
4 кезең — Чехия Австрияның билігінде (1627 жылдан бастап).
а) Ертефеодалдық мемлекет
Чех мемлекетінің пайда болуына IX ғасырдың басында Ұлы морав
мемлекетінің құрылуы әсер етті, бұл мемлекет 906 жылға дейін өмір сүрді.
Оның құрамына Моравия, сонымен қатар, словак, лужиц тайпалары өмір сүрген
аумақтар және Силезия аймағы кірді. Ұлы морав мемлекеті ертефеодалдық
сипатты иеленді. Мұнда қуатты князьдық мұрагерлік билік орнықты. IX
ғасырдың соңында Ұлы морав мемлекетінің әлсіреуі байкалады, бұл әлсіреу
феодалдардың өзара кақтығыстарының нәтижесінде жылдамдай түсті. 906 жылы
бұл мемлекетті словак жерлерін жаулап алған венгрлер құлатып, өздеріне
бағындырды. Ұлы морав мемлекетінің құрамынан екі чех княздықтары бөлініп
шықты: оның біріншісінің басында Пржемысловичтер тегінен шыққан князьдар
тұрды, орталығы Прагада болды, екіншісінін басында Славниктер тегінен
шыкқан князьдар тұрды, орталығы Либицада болды. Осы екі княздықтардың
арасындағы билік үшін күрестің нэтижесінде Пржемысловичтер тегі жеңіп,
барлык чех жерлері прагалық князьдардың қол астына біріктірілді.
Қоғамдық құрылым. Феодалдар табы рулық-тайпалық ақсүйектерден,
княздық дружинниктерден және байыған қауым мүшелерінен құралды. Феодалдар
шаруалардың жерлерін тартып алып, оларды өздеріне тәуелді адамдарға
айналдырды. Құлдық әлі де сақталып қалды.
Мемлекеттік құрылым. Чех ертефеодалдық мемлекетінің басында князь
тұрды, оның қолында заң шығару, әкімшілік, сот және әскери биліктері
жинақталды. Басқарудың орталық және жергілікті аппараттары да князьға
бағынды.
Барлық ағымдағы істерді князь Кеңестің — Раданың көмегімен шешетін,
Раданың құрамына мыналар енді: сарай жупаны — патша сарайын басқарушы,
коморник — жоғарғы қазына басқарушы мен сарай судьясы. Мемлекеттегі барлық
маңызды мәселелерді Сейм — діни және ақсүйек феодалдардың съезді шешетін.
Жергілікті басқару. Мемлекеттің аумағы аумақтық бірліктер — жупаларға
бөлінген болатын, олардың басында князьдың өкілдері — жупандар тұрды.
ә) Феодалдық-ыдыраушылық мемлекет
Қоғамдық құрылым. Феодалдар табы екі сословиеден құралды: ақсүйек
және діни феодалдардан. Ақсүйек феодалдар, өз кезегінде, екі топқа бөлінді:
жоғарғы топ — пандар — ірі жер иеленушілер, олар вельможалар және барондар
деп аталды; төменгі топ — владыкалар — дружинниктер мен рыцарьлардан
қалыптасқан феодалдар. Феодалдық-тәуелді шаруалар да бірнеше топқа бөлінді:
дедичтер — мұрагерлікке берілетін жерлері — дединалары бар жеке тәуелді
шаруалар, және госталар — алымды төлей алмағаны үшін жеке тәуелділікке
мойын ұсынған еркін шаруалар.
Мемлекеттік құрылым. Чехиядағы феодалдық ыдыраушылықтың өзіндік
ерекшеліктері болған. Біріншіден, мемлекеттің аумағының негізгі бөлігі
бөлініп, ыдырамады, осыған сәйкес князь бірқатар билігін сақтап қалды, бұл
XII ғасырдың соңы — ХІІ ғасырдың басында I Пржемыслдың Чехияның мемлекеттік
біртұтастығын қалпыка келтіруіне алып келді. Екіншіден, Чехня Қасиетті Рим
империясының герман халқының құрамына енді, осыған сәйкес, таққа отырған
чех князьдарын герман императоры тағайындауы тиіс болатын. 1158 жылы чех
князы II Владислав императордан мұрагерлік патша титулын алды, сөйтіп,
Чехия патшалыққа айналды.
Орталық басқаруда біршама өзгерістер орын алды: жоғарғы лауазымды
тұлға — жупанның орнына бірнеше сарай лауазымдары пайда болды: сарай
канцлері, сарай судьясы, сарай коморнигі, стольник, чашник және жоғарғы
ловчий. Сеймнің рөлі өсті, оның келісімінсіз князь жаңа заңдар шығара
алмайтын және мемлекеттің аумағынан тыс әскери жорықтарға қатыса алмайтын.
Жергілікті басқаруда да бірқатар өзгерістер орын алды. Краев, краин,
волость және жупа деп аталатын ірі облыстар пайда болды. Әрбір облыстың
орталығы болып қала табылды, оны князьдың өкілі — каштелян басқаратын.
Каштеляндардың жанынан бірнеше ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.