Аутэкология

1 Экологиялық факторлардың жіктелуі
2 Биотикалық фактор
3 Шектеуші факторлар заңдылығы
4 Ағзалардың экологиялық валенттілігі

Биологиялық жүйе ретінде аутэкология жекеленген тірі ағзаны – жануар, өсімдік немесе микроорганизм, оның қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасын зерттейді.
Қоршаған ортаға адамнан тәуелсіз жерде пайда болған, яғни оған мұраға өткен табиғи орта мен адам қолымен жасалған техногенді орта кіреді.
Қоршаған ортаға бұл ағзаны қоршап жатқан оның күйі мен тіршілік тікелей не жанама әсер ететін нәрсенің барлығы жатады.
Экологиялық фактор дегеніміз – ағза бейімделушілік рекциялар, не адаптациялар арқылы жауап беретін қоршаған ортаның кез келген элементі немесе жағдайы.
Кез келген ағзаға қоршаған ортада көптеген экологиялық факторлар әсер етеді. Экологиялық факторлар жеке дара ерекшеліктеріне байланысты үш топқа бөлінеді. Олар: абиотикалық, биотикалық жйне антропогендік факторлар.
Абиотикалық немесе бейбиотикалық факторларға айналадағы ортаның, яғни өлі табиғаттың жеке құрамды бөліктері жатады. Оған белгілі бір аймақта тіршілік ететін барлық ағзалар тобына әсер ететін климаттық факторлар: ауаның ылғалдылығы, жауын-шашын мөлшері, ауаның температурасы, жарық мөлшері, күн мен түннің ұзақтығы, желдің әсері, ауа қысым, ауаның құрамы мен эдафикалық факторлар немес топырақ әсерлері жатады.
Эдафикалық факторларға топырақтың химиялық құрамы, физикалық және механикалық ерекшеліктері, жер бедерінің әсері, оның кеңдігі, тарлығы т.б. жатады.
Гидрологиялық факторларға судың әсерлері, оның құрамы, тұнықтығы, оған күн сәулесінің түсуі, түсінің өзгеруі, ластануы т.б. жатады.
Абиотикалық факторлардың әсері белгілі бір аймақта тірі ағзалар түрлері мен популяцияларының өсіп-өнуіне немесе азайып, тіпті жоғалып кетуіне себеп болады.