«Мектеп информатикасына арналған электрондық дидактикалық материалдар құру»



КІРІСПЕ
1 ЭЛЕКТРОНДЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИЯЛДАРДЫ ОҚУ ІСІНЕ ҚОЛДАНУДЫҢ ПЕДОГОГИКА.ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ
1.1 Оқуда ақпараттық технологиялардың комплексті қолданылуын психология . педагогикалық негізінде талдау
1.2 Электронды оқу құралдарына қойылатын талаптар
1.3 Гипермәтін ретінде электронды формада көрсетілген оқу дидактикалық материалдары
2 МЕКТЕП ИНФОРМАТИКАСЫНА АРНАЛҒАН ЭЛЕКТРОНДЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИЯЛДАР ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ
2.1 Білім беруде электронды оқулықтарға қойылатын талапта
2.2 HTML тілінде электронды дидактикалық материял құру технологиясы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР..
Қосымша А. Бағдарламалар листингі..
Қосымша Б. Графикалық бөлімнің слайдтары.
Зерттеудiң өзектiлiгi. Қазақстандағы бiлiмнiң информатизациясы оқу барысының жаңғыртуының бас бағыттарының бiрi болып табылады және орташа орта бiлiм беру мектебiнiң оқыту құралдарына жаңа әдiстемелiк жүйенiң өңдеуiн қарастырады. Мақсат, мектептiң алдында қоғам мемлекетте әмбебап бiлiмдердiң бүтiндiк жүйенi әрбiр бiтiрушiсi дербес қызмет етуі және оқушылардың дербес жауапкершiлiгiнiң сөзсiз шартымен халықаралық стандарттардың деңгейне сәйкес келетiн дағдыларымен қамтамасыз етуге құралады. Бiтiрушi - сәйкесiнше Қазақстан Республикасының бiлiмi туралы заңына сәйкес - дамыған адам, өз тағдырын өзi еркiн шешетiн және өздiгiнен жұмыс атқаратын қазiргi әлемге сай болуы керек.
Орта бiлiм жүйесiнiң информатизациясының мерзiмiне бiлiм беретiн құзырлардың құрастыруы үшiн ақпараттық технологиялардың қолдануының негiздерiнiң оқу барысында әдiстемелiк әзiрлемедегi қажеттiлік өседi. Ең алдымен бiлiмнiң әбден жетiлуi мақсатымен тәрбиені баспасөз және хат түрлермен, сөзбен арқылығана емес, компьютердi қолдануымен ойлау қабiлетінің болғанын сипаттауға болатын ойлауды сапалы жаңа түрi мектеп оқушысына сәйкес құралады. Қазiргi ақпараттық құралдардың ойлау қабілетінің процесстерінде қосынды есебiнен екпiндеуге ие болатын тұжырым қарастырылған.
Мұғалiмнiң қызметтерi есеппен және оқушылардың дағды бiлiм сапасын арттыру үшiн ғана емес, оқушының бiлiм беретiн құзырларының құрастыруы үшiн, бiлiм беретiн қызметтiң элементтерiнiң кешендi iске асыру барысында дамытылатын сапалар информациялық коммуникациялық технологияларды қолданады. Ол үшiн адам баласының тиiстi мәдениеттi-тарихи табыстарымен оқушы өзi ізденісі арқылы өнер-бiлiм, сонымен бiрге олар туралы ақпарат және бiлiм алып,оны айқындап жетiлдiруге ынталануы керек. Бұл оқушыларға жатсынуды жеңiп, жеке - мағыналы негiзде онда ерекшелеуге бiлiмінiң мазмұнына кіруге мүмкiндiк бередi. Қазiргi кезеңде мақсаттық компоненттер және бiлiмнiң мазмұны да өзгердi. Құзырлар нормативтiк және жаттығу құрайтын бiлiмдерiне бiлiмнiң бәрi бiрге жеке және әлеуметтiк мағынасы және бұл ұғымның кiрiспесi ұластырып Қазақстандық мектептердің дамуына мүмкiндiк беретiндiгi.
Оқушылар теориялық бiлiмдерiң жиынын жақсы игере алады, бiрақ нақты есептер немесе мәселенiң ахуалдарының шешiмi үшiн бұл бiлiмдердiң талап ететiн қолданудың қызметiндегi түбегейлi қиындықтарын шеше алмайды. Бұл мәселелер енжар емес оның объектiмен оқушылардың өздерiн дамытуы және оқу барысын қайта ұйымдастырып есептi оқып үйренуде белсендi субъект болу үшiн сайып келгенде өзін өзі дамытадыды.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ТАРАЗ МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДОГОГИКАЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМДАРЫ ФАКУЛЬТЕТІ
ИНФОРМАТИКА ЖӘНЕ ЕТ КАФЕДРАСЫ

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы : Мектеп информатикасына арналған электрондық дидактикалық
материалдар құру

Орындаған : 050111- информатика
мамандағының 4- курс студенті

Калкабаев Кайрат Канатұлы

ТАРАЗ 2012ж.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1  ЭЛЕКТРОНДЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИЯЛДАРДЫ ОҚУ ІСІНЕ ҚОЛДАНУДЫҢ
ПЕДОГОГИКА-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ
НЕГІЗІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 8
1.1 Оқуда ақпараттық технологиялардың комплексті қолданылуын
психология - педагогикалық негізінде талдау
... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1.2 Электронды оқу құралдарына қойылатын
талаптар ... ... ... ... 11
1.3 Гипермәтін ретінде электронды формада көрсетілген оқу
дидактикалық
материалдары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..26
2  МЕКТЕП ИНФОРМАТИКАСЫНА АРНАЛҒАН ЭЛЕКТРОНДЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ
МАТЕРИЯЛДАР ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫ ҚОЛДАНУ
ӘДІСТЕМЕСІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
2.1 Білім беруде электронды оқулықтарға қойылатын талаптар ... ...
2.2 HTML тілінде электронды дидактикалық материял құру технологиясы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚоРытынды ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
Қолданған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚосымшаЛАР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .
Қосымша А. Бағдарламалар
листингі ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қосымша Б. Графикалық бөлімнің
слайдтары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...

КІРІСПЕ

Зерттеудiң өзектiлiгi. Қазақстандағы бiлiмнiң информатизациясы оқу
барысының жаңғыртуының бас бағыттарының бiрi болып табылады және орташа
орта бiлiм беру мектебiнiң оқыту құралдарына жаңа әдiстемелiк жүйенiң
өңдеуiн қарастырады. Мақсат, мектептiң алдында қоғам мемлекетте әмбебап
бiлiмдердiң бүтiндiк жүйенi әрбiр бiтiрушiсi дербес қызмет етуі және
оқушылардың дербес жауапкершiлiгiнiң сөзсiз шартымен халықаралық
стандарттардың деңгейне сәйкес келетiн дағдыларымен қамтамасыз етуге
құралады. Бiтiрушi - сәйкесiнше Қазақстан Республикасының бiлiмi туралы
заңына сәйкес - дамыған адам, өз тағдырын өзi еркiн шешетiн және өздiгiнен
жұмыс атқаратын қазiргi әлемге сай болуы керек.
Орта бiлiм жүйесiнiң информатизациясының мерзiмiне бiлiм беретiн
құзырлардың құрастыруы үшiн ақпараттық технологиялардың қолдануының
негiздерiнiң оқу барысында әдiстемелiк әзiрлемедегi қажеттiлік өседi. Ең
алдымен бiлiмнiң әбден жетiлуi мақсатымен тәрбиені баспасөз және хат
түрлермен, сөзбен арқылығана емес, компьютердi қолдануымен ойлау
қабiлетінің болғанын сипаттауға болатын ойлауды сапалы жаңа түрi мектеп
оқушысына сәйкес құралады. Қазiргi ақпараттық құралдардың ойлау қабілетінің
процесстерінде қосынды есебiнен екпiндеуге ие болатын тұжырым
қарастырылған.
Мұғалiмнiң қызметтерi есеппен және оқушылардың дағды бiлiм сапасын
арттыру үшiн ғана емес, оқушының бiлiм беретiн құзырларының құрастыруы
үшiн, бiлiм беретiн қызметтiң элементтерiнiң кешендi iске асыру барысында
дамытылатын сапалар информациялық коммуникациялық технологияларды
қолданады. Ол үшiн адам баласының тиiстi мәдениеттi-тарихи табыстарымен
оқушы өзi ізденісі арқылы өнер-бiлiм, сонымен бiрге олар туралы ақпарат
және бiлiм алып,оны айқындап жетiлдiруге ынталануы керек. Бұл оқушыларға
жатсынуды жеңiп, жеке - мағыналы негiзде онда ерекшелеуге бiлiмінiң
мазмұнына кіруге мүмкiндiк бередi. Қазiргi кезеңде мақсаттық компоненттер
және бiлiмнiң мазмұны да өзгердi. Құзырлар нормативтiк және жаттығу
құрайтын бiлiмдерiне бiлiмнiң бәрi бiрге жеке және әлеуметтiк мағынасы және
бұл ұғымның кiрiспесi ұластырып Қазақстандық мектептердің дамуына
мүмкiндiк беретiндiгi.
Оқушылар теориялық бiлiмдерiң жиынын жақсы игере алады, бiрақ нақты
есептер немесе мәселенiң ахуалдарының шешiмi үшiн бұл бiлiмдердiң талап
ететiн қолданудың қызметiндегi түбегейлi қиындықтарын шеше алмайды. Бұл
мәселелер енжар емес оның объектiмен оқушылардың өздерiн дамытуы және оқу
барысын қайта ұйымдастырып есептi оқып үйренуде белсендi субъект болу үшiн
сайып келгенде өзін өзі дамытадыды.
Педагогикалық ғылымда білімді өндеп алу және енгiзуi оқу сапасын
түбегейлi жоғарылатуға инновациялық әдiстемелердiң кең тәжiрибесi
жеткiлiктi. Бұл әдiстемеде үйренулерiң қатынасында заттың негiзгi идеялы -
маңызды сызықтары бойынша түбегейлi дифференциациясы, оқу барысының
интенсификациясы, алгоритмдеу және қорытылған үлгiлердi құрастыруында
негiзделген.
Компьютер техникасының базасында мектептер және ЖОО-ғы педагогикалық
зерттеулердегi (Икт ) информациялық - коммуникациялық технологиялардың
құралдарды қолдануының мәселелерi келесi бағыттарда өнделедi:
-жалпы дидактикалық (Б.С.Гершунский, С.И.кузнецоволар, Е.И.Машбиц,
В.М.монахтар, В.И.Робертолар, А.П.Ершов тағы басқалар) ;
- психология педагогикалық (Е.И.Машбиц, Н.Ф.Талызин, О.К.Тихомиров,
А.Я.Савельева тағы басқалар);
Компьютер құралдарды пайдалану оқушылардың ақпаратты талдап,
жүйелеп, жалпылап дамытуға, саралауға мүмкiндiк туғызады. Бұл оқушылардың
бiлiмдерiнiң сапасын және ұйымдастыру деңгейiн жоғарылатуға, жаңа
ақпараттық технология арқылы алынатын мәлiметтерді пайдалануға ақыр соңында
қабілеттілігін арттырады.
Бұл оқылытын объекттердiң қабылдауы оқу компьютер құралдарының
қолдануында толығырақ қамтамасыз етiлетін және маңызды қасиеттер,
тараптардың олары, зерттелетiн құбылыстар және процесстердiң өзара
байланысы айқын ерекшелеуден астам болған шартталған.
Зерттеулер мақсат дамыту үшiн психология педагогикалық тұжырымдамалар
және оқу компьютер құралдарының кешендi қолдануының жолдарының талдауы,
электрондық дидактикалық материалдардың (Эдм ) үйренуiнде оның негiзi және
олардың қолдануының әдiстемесiндегi өңдеуi, сонымен бiрге оқу компьютер
құралдарының рөлiнiң анықталу болып табылады мектеп оқушылары таным
белсендiлiгiдi мектептегi оқу барысының тиiмдiлiгiнiң жоғарылату
бағытталған.
Зерттеу мақсаты.Оқу процесінде электронды құралдарды пайдаланудың
педагогикалық негізін бақылау және соның негізінде мектеп информатикасына
арналған электронды дидактикалық материал құру.
Зерттеу объектісі. Мектеп информатикасында оқушылардың білімін арттыру
үрдісі.
Зерттеу пәні: информатика пәніне арналған электронды дидактикалық
материялдар құру
Диплом жұмысының құрылымы: Дипломдық жұмыс екі бөлімнен тұрады:
Бірінші бөлімде, электронды оқыту бағдарламалары туралы түсінік,
электронды оқыту бағдарламаларын ЭДМ пайдалану саласы, электронды оқыту
бағдарламаларының құрылымдық жолдары, электронды оқыту бағдарламаларын
жасау құралдардың топтастырылуы, ЭДМ-ге қойылатын талаптар қарастырылған.
Диплом жұмысының теориялық негізі: Дипломдық жұмыста қойылған
тапсырманы шешу үшін программалық Екінші бөлімде HTML программалау
ортасымен танысу, оның принциптері мен мүмкіншіліктері туралы, сонымен
қоса HTML программалау ортасында жоба құру сипаттамасы қаралған.
құрылымы: Зерттеу жұмысы кіріспеден, 2 тараудан, қорытындыдан,
пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады. Кіріспе
бөлімінде зерттеудің ғылыми аппараты, тақырыптың көкейкестілігі, зерттеу
жұмысының мақсаты, объектісі, пәні, болжамы мен міндеттері, жетекші идеясы,
зерттеу әдістері, оның ғылыми жаңалығы, практикалық маңыздылығы, тәжірибеге
енгізілуі қарастырылады.
Дипломдық Дипломдық жұмыстың жұмыста негізінен екі бөлім қамтылған.
Олардың бірі теориялық, ал екіншісі практикалық бөлім. Теориялық бөлім
негізінен 3 тараудан тұрады.

1. ЭЛЕКТРОНДЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИЯЛДАРДЫ ОҚУ ІСІНЕ ҚОЛДАНУДЫҢ ПЕДОГОГИКА-
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

1. Оқуда ақпараттық технологиялардың комплексті қолданылуын психология -
педагогикалық негізінде талдау

Оның информатизациясы шарттарындағы барлық деңгейлердi бiлiмнiң
мәселелерiнiң ғылыми зерттеулерiнiң талдауы бiлiмдегi компъютер
технологияларының қолданудың орындылығы туралы әртүрлi пiкiрлер атап өтуге
мүмкiндiк бередi. Қолданылған компьютеризацияның психология педагогикалық
тараптары В.В.Давыдова, Е.И.Машбиц жұмыстарының, В.А.Сластенин,
О.К.Тихомирова, Б.К.Тульбасова және т.б. қарстырылғандай жаңа ақпараттық
технологиялардың қолдануы бойынша келешек мұғалiмдер диагностикаға және
оқушылардың қабiлеттiлiктерiнiң дамытуы, ашық ерекшелiгiндегi ақпараттық
технологиялардың қолдануына информатиканың келешек мұғалiмдерiнiң әзiрлеген
әдiстемесiне кәсiби ұсыныс жасап дәлелденген. Бiлiм бұл ғылымның жұмыс
жасауының саласы, және сол оның дамытуы тән болатын процесстер бiлiмнiң
салаларында шағылысады. Бүгiнгi жаппай мектепте үйренудi дәстүрлi
әдiстеменiң жанында мұғалiм қарап анықтамайтын қиындық, оқу барысына жаңа
педагогикалық технологияның кiрiспесiнiң қажеттiлiгi негiзінде анықтап
аламыз:
- әрбiр оқушыны мұғалiм әрбiр оқылытын тақырып бойынша тексере
алмайды;
- өз оқушыларының мұғалiмi оқулықпен өз алдына жұмыс iстеуге үйрете
алмайды, оқушылардың өзi қолдануға дайындай алмайды;
- сабақтарда мұғалiм өз беттерiнше пәнге оқушыларының жеке мүдделерiн
қанағаттандыра алмайды;
Егер сараптаптап оқу формаларының артықшылығын олардың кемшiлiктерi
сонымен бiрге шеттетiп (ең болмаса жартылай) сақтаудың сәтi түссе, бiлiмге
жаңа технологияларының енгiзуi орынды болады. Қолдануы информациялық -
коммуникациялық технологиялар информатиканың үйренуiнде түбегейлi қадам
болады, бiрақ тек қана қамтамасыз етудi шартта оқу қазiргi әдiстемелерi
бере алмаған. Барлық негативтi құбылыстардың мектеп бiлiмiндегi жеңулерi
үшiн пәндерге бiлiмнiң жүйесiне, информатикалық үйренуiн жүйеге жаңа
педагогикалық технологияны қарқынды енгiзуiң уақыты басталды.
Егер бұрын дәстүрлi үйренуде мұғалiмнің рольі үстем болса, енді оқу
барысындағы белсендi рөлді оқушы болып табылады, оны оқытпайды, ол өзі
оқиды. Өз қажеттiктерiнiң iске асыруы және өз мүмкiншiлiгiнiң өздерiнiң
(заттар, оқу формалары тағы сол сияқтылар) оқушы қалалатын әр түрлi
таңдаулары үйренудi дифференциация бiлiмнiң информатизациялары шарттардағы
сайланған бағыттағы жетiстiкке қол жеткiзуді ойлайды. Мұғалiм iлтипатқа
бөленiп - жеке мүмкiндiктер және әрбiр оқушының мүдделерiнiң анықталуы.
Оқушының қызметi көп жеке және жүрiс-тұрыс параметрлер бойынша
бағаланады.
Электрондық оқу iске асыуы үшiн педагогикалық мақсаттардағы қазiргi
ақпараттық құралдарың қорларын пайдалана бiлетiн үйренулер технология
жағынан ұйымдастырылған процесстегi ұғынатын және қабылдаушы өз принциптi
жаңа рөлiн үйренбеген шарттарда жұмыс iстеуге қабiлеттi ұстаз керек.
Қолдану ақпараттық технологиялар кәсiби тағайындалған құзырлы бiлiм беретiн
облыстардағы орта мектебiн аяқтау бойынша мүмкiндiк беретiн оның
қабiлеттiлiктерiнiң дамытуына оқушы бағытталған жолдың дағдылануын дамытуға
мүмкiндiк туғызады.
Әрбiр пән оқушылардың әр түрлi қабiлеттiлiктерi айқындалып дамуына
көмектесе алады. Қазiргi шарттарда орта бiлiмнiң барлық көкейкестi
мәселеден астам сапасы болып қалыптасады. Құзырлы бiтiрушiнiң барлық бiлiм
беретiн облыстарында әзiрлеу көп факторлардан тәуелдi болады, соның iшiнде
бiлiмнiң сапасынан.
Мұғалiммен және оқушының аралығында компьютердi мектепте, жеке
бағдарлама бойынша үйренудi процесстi ұйымдастыруға мүмкiндiк берген
арашашы болып қалыптасады. Компьютердiң пульт үйренушi оқушы өзiмдi беру
және материалдың меңгеруi өте ыңғайлы оны жылдамдық үшiн таңдай алады.
үйренудi процесстегi компьютердiң бас артықшылығы бұл айқындалады: ол әрбiр
оқушы жекеден жұмыс iстейдi.
Компьютеризацияның Е.С.Рапацевичiнiң редакциясымен қазiргi сөздiкте
оның барлық қатысушыныңдарының ғылыми-техникалық iлгерiлеудiң бағыттарыдан
бiлiмге бiрi, үйрену барлық кезеңдерiнде (дербес компьюлердi қоса) мақсатты
ұтымды қолдану электрондық есептеушi техникасын сияқты қаралады.
Компьютеризацияның түпкi мақсаты ақпараттық қоғам шарттарындағы өмiрге
жеткiншегiн дайындалатындай етiп үш деңгейлердiң бiрiне жүзеге асырылатын
компьютер сауаттылығын меңгерудiң мәселесi пайда болатын байланыста тұрады:
мамандандырылған, қолданбалы немесе таныстыру.
Д.Ш.матрос қазiргi есептеушi техникамен құралдардың тиiстi
мекемелердiң жабдықтауын процесс бiлiмнiң жүйесiнiң компьютеризация
айқындайды. Келесi кезең бұл ғалымда ерекшеленген - астында бiлiмнiң
жүйесiнiң барынша тиiмдi қолдану ақпараттық қамтамасыз етулерi компьютер
арқылы ұғылатын бiлiмнiң жүйесiнiң информатизациясы.
Сауаттылық, компьютер сауаттылығы, функционалдық сауаттылық үйренудегi
ақпараттық технологиялары, оқу қазiргi ақпараттық технологиялары, бiлiмнiң
информатизациясы, құзыреттiлiк, құзыр бiлiм беретiн құзыр ұғымдардың
мазмұнының негiзi болып табылады.
Қоғамның информатизациясын Қазақстан республикасының бiлiм жүйесiнiң
информатизацияларын мемлекеттiк бағдарламаға сәйкес ақпараттық ортаның
жасау және дамытуы сияқты түсiну керек: шарттар және әлеуметтiк өрлеу
мақсаттарындағы қолданудың олардың өңдеуiнiң автоматты әдiстерiнiң есепке
алуы бар ақпараттық қорларының жұмыс жасауын ең жақсы шарт қамтамасыз
ететiн факторлардың кешенi. Информатизация әр түрлi қоғамдық жүйелердегi
олардың тиiмдi қолдануы үшiн ақпараттық технологиялардың құрастыруына және
шарттардың жасауына апарады.
Негiзгі зерттеуді Е.Ы.Бидайбековпен, В.В.Гриншкуннiң ұғымдардың
анықталуын осы ғалымдар қабылданған, С.Г.григорьев. ақпараттық қоғам ,
техникалық базасы және адамгершiлiк потенциалы (кiтап, бап, патенттер) Акт
- әр түрлi құрылымдар, тетiктер, әдiстер, ақпаратты өңдеуiнiң алгоритм
суреттейтiн жалпылауыш ұғым.
Ақпараттық қор - ұғымдық бiлiмнiң түрiндегi семантикалық мәлiмет,
мәлiмет. Сонымен бiрге барлық қатынас емес ақпараттық қорлар, олар болып
табылады өз тұтынушылары табуы керек. Бiлiмнiң информатизациясы - адамды
технологиялар және жиын, сақтау, өңдеудiң құралдары және жүйелеуiн және
тәлiм-тәрбиенiң психология педагогикалық мақсаттарының табысы үшiн жаңа
бiлiмдердiң бiлiмнiң саласындағы құрастыру бар қамтамасыз ететiн ақпардың
таралулары қолдану бағытталған ғылыми-практикалық қызметке облыс.
Бiлiмнiң информатизациясы екi стратегиялық мақсаттардың табысын
қамтамасыз етедi.
Бiрiншi – Акт-нiң қолдануының негiзiнде бiлiм беретiн қызметтiң барлық
түрлерiн тиiмдiлiктiң жоғарылатуы, екiншi - ойлаудың жаңа түрi бар
мамандарды әзiрлеудiң сапасының жоғарылатуы, ақпараттық қоғамның тиiстi
талаптарына. Iс жүзiнде бiлiмнiң информатизациясы қолданусыз әдейi
игерiлген компьютер аппаратты және бiлiмнiң информатизациясының
құралдарымен деп аталған программалық құралдар құру мүмкiн емес. Бiлiмнiң
информатизациялары құралдармен компьютер аппаратты және программалық
қамтамасыз ету, сонымен бiрге бiлiмнiң информатизациясының мақсатқа жетуi
үшiн қолданылатын олардың маңызды толтырылулары деп аталады.
Бiлiмдегi ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың бағалы
қолдануы үшiн қолдану тек қана құралдардың бiлiмнiң информатизациялары
жеткiлiксiз. Мұндай құралдар iс жүзiнде мiндеттi түрде бiлiмнiң
информатизациясының идеологиялық базасы, сонымен бiрге әр түрлi бiлiм
аяларындағы мамандарының қызметi.
Бiлiмнiң информатизациясы жасау, сараптама және бiлiм беретiн
электрондық шығарулар және қорлардың қолдануының ғылыми негiздерден тұрды.
бұл әлi көп есептер шешiлмеген облыс. Оған мұндай оқу барысы, ғылымның
деңгейiнiң жоғарылауы, мағыналы және стилистикалық мәдениеттiң
болмыстарының құралдарының адекваттылықтың есебiн жатқызуға болатын жеке
бiлiм беретiн шығарулар және мектептер және ЖОО-дың әртүрлi жұмыс
облыстарының iске қосылған қорлардың арасындағы информатизация,
интерфейстiк, технологиялық және ақпараттық байланыстың қажеттiлiгiнің
мазмұны.
Мамандарды әзiрлеуi жүйедегi С.Г.Григорьев және В.В.Гриншкун жасаған
бiлiм беретiн электрондық шығарулар қолдану және қорлар, ақпараттық
технологиялардың қолдану құралдары С.Г.григорьев Е.Ы.Бидайбекова оқу-
әдiстемелiк оқу құралына сәйкес келесi мағыналы мүмкiндiктердiң оқу орынның
педагогикалық және ұйымдастыру қызметiнiң сөндiруiне алып келедi:
- әдiстер және таңдау және құрастырудың технологияларының әбден
жетiлдiрулерi бiлiмнiң мазмұны;
- және ақпараттық технология информатикаға қатысты үйренулердi
кiрiспелер және жаңа мамандандырылған оқу пәндерi және бағыттардың дамыуы;
- дәстүрлi пәндердiң көпшiлiгiнде үйренуге өзгерiстерiнiң енгiзулерi,
тiкелей информатикаға байланыссыз;
- оның индивидуализациясының деңгейi және дифференциациясы,
қосымша себеп тетiктерiнiң қолдануы үйренудi тиiмдiлiктiң жоғарылатуларын
дамыту есебiнен;
- өзара әрекеттесудiң жаңа формаларының үйрену және мазмұнның
өзгерiсi және қызметтiң сипатының процессiндегi ұйымдары үйретушi программа
және оқушы;
- бiлiмнiң жүйесiнiң басқару механизмдарының әбден жетiлдiрулерi.

1.2 Электронды оқу құралдарына қойылатын талаптар

Компьютер техникасының барлық жерде тарату және оған қатысты
ақпараттық және телекоммуникациялық технологияларды iс жүзiнде қоғамдық
өмiрдiң кез келген саласындағы адам қызметiнің информатизациясының жаңа
бағыттарын тудырады. Бiлiм ерекшелiк болып табылмағаны анық. Компьютерлер,
тиiстi технологиялар және құрал соңғы жиырма-отыз жылда оқу орындардың
барлығына нық кiрдi. Шешiмде де, мектеп оқушыларының әзiрлеуiне шындығында
да информатизацияның құралдары жеке алғанда үйренудi ұйыммен сабақтас әр
түрлi сұрақтарды қолданады.
Нақтылы жорамалмен үйренудi электрондық құралдың ұғымы түріндегi ЭОҚ-
ын жасаудың технологиялары зерттеуде бiлiм беретiн электрондық шығаруды
ұғыммен теңдестiруге болады. оқу электрондық құралдарының ұғымдары және
бiлiм беретiн электрондық шығаруларды анықтау дәстүр бойынша өндiрiп алады
ортақ ұғымнан астам электрондық шығарудан кейiн орташаланғанған.
Электрондық шығару жиынтық график түрiнде, мәтiндiк, цифрлық, сөйлеу,
музыкалық, видео, фото тағы басқа мәлiмет түрінде беріледі. Бiр
электрондық шығаруда (немесе информациялық-анықтама) ақпараттық көздер,
жасау және ақпаратты өңдеуi, басқарушы құрылымның аспаптары ерекшелене
алады. Электрондық шығару кез келген электронды жеткiзуште орындауға,
сонымен бiрге электрондық компъютер желiсiнде жариялай алады.
Осы жағдайда бiлiм беретiн (Оэи ) электрондық шығарумен (маңызы бiрдей
) немесе (ЭОҚ ) үйренудi электрондық құрал және облыс дағдылармен бұл
бiлiмдермен оқушылармен қамтамасыз ететiн творчестволық және белсендi
меңгеру тиiстi ғылыми-практикалық бiлiм аясы бойынша жүйелi материал
болатын электрондық шығару болып табылады. Бiлiм беретiн электрондық шығару
орындау және көркем ресiмдеудi биiк деңгеймен, мәлiметтiң толықтығы,
әдiстемелiк құрал-сайманның сапасы, техникалық орындауды сапамен,
көрнекiлiкпен, қисындылықпен және мазмұндаманың тiзбегiмен айырмашылығы
болуы керек. Бiлiм беретiн электрондық шығару және оқу электрондық
құралдары шығынсыз дидактикалық қасиеттердiң қағаз вариантына ықшамдай
алмайды.
Ерекшелiктiң арқасында өз анықтауы, ЭОҚ көз мөлшерiмен және
аудиомәлiметтер, ол сапаларды айтарлықтай жоғарылатады болып қалыптасады,
әсерлiрек, динамикалығырақ. Мультимедианы қазiргi технологиялардың жоспары
бұл үлкен ие болу мүмкiндiктерiмен. Бұдан басқа, электрондық құралдардың
үйренуiнде қолдануда түпкiлiктi түрдемен көз мөлшерiмен және
аудиомәлiметтер құрастырудың әдiстерi өзгередi. Егер үйренудi дәстүрлi
көрнекiлiк оқылытын объекттiң дәлдiгi түсiнсе, онда нақты объекттерғана
емес, ғылыми заңдылықтар, теориялар, ұғымдар да маңызды қасиеттердiң болуы
мүмкiн динамикалық интерпретациясы компъютер технологияларының қолдануында
болып қалыптасады.
ЭОҚ немесе ЭО компоненттер сияқты қарала алатын оқу тағайындауының
компьютер құралдарының негiзгi түрлерiмен болып табылады:
- жалпы тағайындауды сервис программалық құралдары,
-бақылау және үйренушi дағды бiлiм деңгейдi өлшем үшiн программалық
құралдар,
-электрондық тренажерлер, - математикалық және имитациялық пiшiндеу
үшiн программалық құралдар, - алып тастаған рұқсаттың лабораториялары
және виртуалды лабораториялардың программалық құралдары, - анықтама
жүйелерiнiң ақпараттық-iздеуiн, - автоматты (Аос ) үйретушi программа
жүйелер, - (Эу ) электрондық оқулықтар, - Сарапшылық (Эос ) үйретушi
программа жүйелер, - зияткерлiк (Иос ) үйретушi программа жүйелер, -
(өнеркәсiптiк жүйелер немесе олардың оқу аналогтерi) кәсiби қызметтiң
автоматтандыру құралдары.
-жалпы тағайындауды сервис программалық құралдары,
-бақылау және үйренушi дағды бiлiм деңгейдi өлшем үшiн программалық
құралдар,
- электрондық тренажерлер, - математикалық және имитациялық
пiшiндеу үшiн программалық құралдар,
- алып тастаған рұқсаттың лабораториялары және виртуалды
лабораториялардың программалық құралдары,
- анықтама жүйелерiнiң ақпараттық-iздеуiн,
- автоматты (Аос ) үйретушi программа жүйелер,
- (ЭО) электрондық оқулықтар,
- сарапшылық (Эос ) үйретушi программа жүйелер,
- зияткерлiк (Иос ) үйретушi программа жүйелер,
- (өнеркәсiптiк жүйелер немесе олардың оқу аналогтерi) кәсiби
қызметтiң автоматтандыру құралдары.
Жалпы тағайындауды сервис программалық құралдары ескiлiктi iс
есептеулердi автоматтандыру, оқу құжаттамасының ресiмдеуi, эксперименталдi
зерттеулердiң деректердi өңдеуi үшiн қолданылады. Олар өткiзуде
лабораториялық, дербес және мектеп оқушыларының жоба жұмысының жаттықтыру
сабағы, ұйымның жанында қолдана алады. Бiлiм деңгейiнiң олардың жасауын
сондықтан салыстырмалы жеңiлдiктiң өте кең қолдануларын табуға үйренушi
өлшемдерiнiң бақылауы үшiн программалық құралдар. Оқытушы көмегiмен аспапты
жүйелердiң бiр қатары сұрақтардың тiзiмi және жауаптар таныс
программалаудың негiздерiмен тiптi болмаса құрастыра алуға бар болады оқу
тақырыбына кез келгене алды. Әдеттегiдей, есебi оқушы ұсынылатын
жауаптардың қатарынан бiр дұрыс жауабының таңдауы болып табылады. Мұндай
бағдарламалар мұғалiм ескiлiктi iстен жүктен босатуға мүмкiндiк бередi.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың өңдеуiнiң жанында
объекттер және суреттiң фонының элементтерiнiң формасы нақты заттар немесе
объекттердiң формасында әлпеттес болу тиiстi орнықты көрермен
қауымдастықтарына сәйкес келуi керек әлпеттес болу тиiстi есепке алуға
керек. Бұл талапқа сәйкессiздiк салдар қосымша жеңiл-желпi сұрақтарға оқу
уақытының жоғалтуына келтiре алады.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың өңдеушiлерiнiң
ерекше iлтипаты иллюстрациялардың қолдануына дәлелдiк және жолдың жүйелеуi
бөлуi керек. Иллюстрациялардың түрi Қолдануы не бiр орындардағы ұсынылады,
қосымша көрнекi түсiнiктеме талап ететiн пәндiк бiлiм беретiн облыстардың
мазмұнның түсiнуi үшiн қиын; жалпылаулар және тақырыптық мағыналы
блоктердiң жүйелеулерi үшiн.
Жеке экрандық бет үшiн иллюстрациялардың нақты саны немесе барлық
шығару немесе қор үшiн әдейi бекiтiлмейдi. Бұл параметр есепке алуы бар
әрбiр нақты жағдайда анықтауға ұсынылады: - бiлiм беретiн электрондық
шығаруды түр немесе қор; - мазмұндар және оқу материалының сипаты; -
үйренулер таңдаулы әдiстеме; - бiлiмнiң деңгейiнiң мүмкiндiк және
ерекшелiктерi және нақты бiлiм беретiн мекемелер. Әрбiр ұстазына не еске
сақтау керек құрал ұсынылатын информатизациялар оқу материал бай суреттi
түсiнiктi жақсы ресiмделген оқушы затқа мүдде жоғарылататын нақтылы оң
эмоцияларда шақырады оқушының ортақ күйiне ықпалда болады.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың оқу материалының
көрнекiлiгiнiң жоғарылатулары үшiн қолдану кестелер және схемалар
ұсынылады. Олардың функционалдық рөлiнiң кестелерi жалпылауыш түсiндiру,
салыстырмалыға бөледi. Қысылған түрiндегi түсiндiру кестелер оқылытын
теориялық материалдың түсiнулерi жеңiлдетедi, саналы оның меңгеруi және
есте сақтауларға мүмкiндiк туғызады. Салыстыру кестелер материалдың
салыстыру және қарсы қоюларын жүзеге асырады және оның топтауының түрлердiң
бiрлерi болып табылады. Кез келген элементтердi теңесу алады: адам маңызды
тарихи, әлеуметтiк, экономикалық және саяси объекттердiң салыстырылатын
белгiлерi, шаруашылықтардың түрi, темпераменттiң түрлерi тағы сол
сияқтылар.
Өңдеу барысында бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорларға
арнап құрылған ЭОҚ үшiн мақсаттық тобын маңызын анықтап сипаттау керек.
Мақсаттық тобының сипаттамасына бiлiм беретiн электрондық шығарудың
потенциалдық қолданушылары туралы қорытылған Хабар-ошарлар кiруi керек
немесе: қор: электрондық шығаруды өңдеудiң жанында себеп қалыптастыратын
жас шамасы, үйренудi қоғамдық мәртебе, жалпы мәдениеттi және кәсiби деңгей,
үйреншiктi стиль, алдын ала әзiрлеудi деңгейдiң таңырлық қажеттiктерi
негiзгi және қосымша мақсаттық топтар орынды сипаттап есепке алуға тағы сол
сияқтылар.
Оқу материалының зерттеуiн меншiктi траекторияны таңдауға дәлелдiрек
жиiленуге мүмкiндiк беретiн әрбiр мақсаттық топ үшiн тап солдың
материалының зерттеуiн маңыздылықтың дәрежесiнiң орынды бiркелкi нұсқауы
Оэи оқу материалы Оэидың әрбiр модулы түсiнiктемелер немесе әдiстемелiк
ұсыныстарындағы. Қосымша, бөлiмдер зерттеу үшiн сөзсiз оқу материалының
мазмұны қоса алады.
Жұмыстың едәуiр бөлiгiнiң бiлiм беретiн электрондық шығарулар және
қорларының көпшiлiктерi жасауда Оэи құрам қосылатын тесттердiң әзiрлеуiне
дәл келедi.
Тестеумен тесттердiң негiзiнде өлшем немесе статистикалық қисынды
шәкiлдер және норма арқа сүйейтiн сандық баға қорытушы формализацияланған
бағалау ұғылады. Өткен кең ресми түрде мақұлдауды және стандартизацияға
тапсырмалардың нұсқауды және жиын қосатын өлшеу процедураны бұл тестте
болады. Тесттердiң құрастырылымдары маңызды көздiң нүктесiмен жеке тестiлiк
тапсырмалары көрсете алады - (сұрақ ) шарттардан тұратын және тапсырманың
түрiне байланысты болатын немесе таңдау үшiн жауаптардың жиыны болмауы
мүмкiн болатын тесттiң ең төменгi құрайтын бiрлiктерi. Тесттер бiлiм
беретiн электрондық шығарулар және қорларының құрамында қолданылады және
бақылау жаттығу жаттықтыратын. Жаттықтыратын жаттығу iшкi керi байланыс
мiндеттi түрде ерiп жүрген тест болады. Сонымен бiрге бақылау жаттығу тест
болып табылады, бiрақ iшкi ерiп жүрмеген iшкi керi байланыспен ендi.
Тесттерге бiрнеше негiзгi талаптары бар болады. Валидности талаптың
олардың санында, (жалпы түсiнiктiлiк ) айқындық, оңайлық, бiрмәндiлiк,
сенiмдiлiк.
Маңызды және функционалдық валидностьлердi танып бiледi. Маңызды
валидность - бұл тексерiлетiн оқу материалының мазмұнына тесттiң
сәйкестiгi. Функционалдық валидность - қызметтiң бағаланатын деңгейiне
тесттiң сәйкестiгi:
Тесттiң (барлығына қолайлылық ) айқындығының талабының орындауы түсiну
үшiн әрбiр ол орындауы керек болған жиiленемiзғана емес, эталон
айырмашылығы болатын дұрыс жауаптардың ерекшелiгi үшiн керек.
Тесттiң оңайлығының талабы тест бiр деңгейдiң бiр тапсырмасы алуы
керек және меңгерудiң әртүрлi деңгейiнiң бiрнеше тапсырмаларынан тұруы
керек болатынын бiлдiредi.
Бiрмәндiлiк әртүрлi сарапшылардың тесттiң орындауын сапаның бағасының
бiрдейлiгiмен сияқты анықталады. Тестеудi сенiмдiлiктiң ұғымы меңгерудiң
деңгейiнiң дұрыс өлшемiнiң ықтималдығымен сияқты анықталады. Сенiмдiлiгiнiң
талабы бiрнеше рет тестеуiнiң нәтижелерiнiң орнықтылығының қамтамасыз
етуiнде ылғи бiр сыналып отырған болады. Информатизацияларды құралдардың
өңдеуiнiң жанында форманы есепке алуға ұсынылады және. кiретiн тесттердiң
оларында түр. Тесттiң формасы оның сыртқы ұсынысын анықтайды. Бiлiм беретiн
электрондық шығаруларды жасау үшiн қазiргi аспапты орталар тесттер iшiнара,
санмен көрсетiлген және құрастырылатын жауаптармен салуға мүмкiндiк бередi.
Iс жүзiнде iшiнара жауаптары бар тесттердi жиiрек қолданады.
Мұндай тесттер әзiрлеуге және қолдануда оңайырақ. Оқушылар iшiнара
жауаптары бар тесттердегi тапсырманың орындауына негiзгi күштердi жұмсайды,
жауаптар енгiзуге емес.
Тесттiң түрi орындауы керек тесттiң тапсырмалары орындаудың жанында
оқушы iшкi ойлағыштық қызметтiң сипатымен анықталады. Әдеттегiдей, түр
меңгерудiң келесi деңгейлерiнiң бiрмен байланыстырылады:
-танысу;
-(бiр үлгiдегi есептердiң шешiмi) көшiрме;
-(типтi емес есептердiң шешiмi) қолдану.
Тесттiң кез келген түрi дайындауға болады iшiнара жауаптары бар
формаға iске асыру және орындау үшiн тұрып қал. Маңызды тек қанасы
информатизацияның процессте тесттiң шешiм оқушы құралы бар жұмыстарын
орындаған ойлағыштық қызметтiң түрi айқын ұсыну. Егер оқушысы көрсетiлген
варианттарды талдаса: тануды операция, ажырату немесе классификация орындай
жауаптар, онда бұл танысуды деңгейдiң тестi. Егер оқушы жауап бастапқыда
құрастырса, және тек қана көрсетiлген варианттардың жауабын бұрын
түсiнiлген мәлiметтi еске түсiре, немесе бiр үлгiдегi немесе типтi емес
есептiң шешiмi үшiн ол қолдана осыдан кейiн таңдаса, онда сәйкесiнше
сәйкесiнше екiншi немесе меңгерудiң үшiншi деңгейi бұл тест.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және бақылау-өлшеу функция
орындайтын қорлардың тестейтiн тағы басқа компоненттерiн өңдеудiң жанында
келесi ұсыныстар есепке алу керек: - белгiлi барынша жақын жүрген адам
әмбебап қалыптағы жауаптың енгiзуiн мүмкiндiктiң беруi орынды; - жауаптың
қатеден және оның ұсынысының қайсы болса да баламалы формаларындағы айырып
танытатын дұрыс жауабы жаңылыс айырмашылығы болатын бiрдей талдауымен
орынды қамтамасыз ету; - бақылаудың нәтижелерiнiң бекiтуi, олардың жиыны,
басып шығаруды және схемаға информатизацияның барлық құрылған құралдары
үшiн бойынша бiрөңкей iске асырылған статистикалық талдаумен орынды
қамтамасыз ету. Бiлiм беретiн электрондық шығаруларды аталған жоғары ортақ
ұсыныстарменнен жасауғана дейiн қатар, және қорлар жоғарғы кәсiби бiлiмнiң
жүйе қолданылатын өңдеушi Оэилар үшiн ұсыныстардың қатары сипаттауға
болады.
Мұндай шығарулар және қорлардың маңызды бөлiгiмен шешiм бойынша
өздiгiнен оқу жұмысын әдейi жинақты кәсiби өткiзуге мүмкiндiк беретiн
дидактикалық интерфейс болуы керек - бағдарлалған оқу есептерiнiң
детерминделген оқу зерттеуiнiң тәртiбiнде. Бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және мамандардың әзiрлеуiн профильге және нақты оқу курсiнiң
профильсiне сәйкес келу тиiстi қорлар үшiн сәйкес келу нақты түп тұлғалары
болуы керек болуға және айқын физикалық мағына алып қойылатын оқу есептерi
тек қана өзi жалпылама түрiнделердегiсi шешiмнiң нәтижелерiнiң
болжалғандығымен ие болу.
Жоғарғы кәсiби бiлiмнiң информатизациялары құралдардың жасауында
өңдеушiнi негiзiнде тиiстi бiлiм беретiн электрондық шығарулар және
қорлардың қолайлы сценари және мазмұны терiп ала алатын кәсiби сезгiштiктi
оятуға мүмкiндiк беретiн бағдарламалардың мысалдарының ықыласты зерттеуi
ұсынылады.
Оэи құрастыру басқаруды бiртұтас тұйық жүйенiң iшкi және сыртқы керi
байланыстардың бар болу негiзделген есепке алуымен өндiрiп алуға ұсынылады.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлармен жұмыс iстей өз
әсерлерiнiң (немесе тиiмдiлiк) дұрыстығы туралы мәлiметтi жедел алуы керек
болуға оқушы. Негiзгiсi мәлiметпен, iшкi керi байланыс оқылытын объекттер
немесе процесстердiң математикалық үлгiлерiнiң қолдануы бар есептеулерiнiң
нәтижелерi бола алады. Оқушы қосымша мәлiметке iлiгуге ұсынылады,
операциялық жағдай және есептеудiң нәтижелерiнiң парасатты зерттеуi жағдай
жасап өткiзуге көмектесетiн маңызды бағыт тәуелдi болмайтын мазмұндамалары
стильсi форма бойынша.
Қай ең оңай қосымша қатынас әзiрлеу кезеңде оқушы есептеу iстелiнген
әсерлердiң бағасы туралы хабары тәжiрибенiң көрсететiн есептеудiң
нәтижелердi талдауына мүдденi жағдай жасайды болып табылады. Бұл бағадан
басқа оқу зерттеуiндегi ұсынылған болжамның дұрыстығының бағасы, жобалық
шешiмнiң тиiмдiлiгiнiң бағасы, математикалық үлгiнiң құрастыруын сапаның
бағасын алады, бiлiм беретiн электрондық шығарумен немесе қор оқушыға
талдау және қабыл алылған шешiмдердiң коррекциясы үшiн нақтылы қосалқы
мәлiмет жеткiзiлiп берiле алуға тағы сол сияқтылар. Болысушы тиiмдi шешiм
қабылдауға оқушы мәлiметке айқара ашылғандықтың дәрежесi қызметiнiң оқушы
бағасының нәтижелерi бойынша бiлiм беретiн электрондық шығаруымен
анықталады.
Жоғарғы кәсiби бiлiмнiң информатизациясының құралдарының сапасының
жоғарылатуына маңызды үлес мұндай өздiгiнен машина графигiнде және
негiзделген бағдарламалардың құралдарының құрамына қосынды енгiзе алады.
интерфейстiң бiртұтас қағида құрастыруын есепке алумен iстелiнген және
технологиялық қабылдауларды қолданулар. Бiрнеше реттерге график түрiнде түр
көрсетiлген мәлiметке қабылдауды жылдамдығы оқу жылдамдығы және нышандық
мәлiметтердiң ұғынуға қарағандасы жоғары осы жағдайда маңызды есепке алу.
Машина графигiнiң қолдануы, әсiресе өздiгiнен, таңырлық қызметтiң сапасын
елеулi үдетiп жоғарылатады.
Өңдеушiлерге тән кәсiби бiлiмдер, және қалдыруға Оэи қолдану сыйымды
ескiлiктi iс есептеулердi автоматтандыруға мүмкiндiк бергенiн еске сақтау
керек тек қана сол парасаттар талап ететiн функция оқушыған: нәтижелердiң
ұғынуы және шешiм қабылдаудың функциялары. Талданатын жобаның варианттары
сан бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың үйренуiнде қолдануда
кенет үлкеедi және сонымен бiрге үлкеедi, объект немесе процесс туралы
жиналған бiлiмдердiң көлемi үйренудi өзгерiссiз уақытта. Оэидың қолдануы
бар ылғи бiр жұмысының орындау тиiстi уақыттың маңызды қысқартуында осы
жағдайда болады, және зерттеушi жобалардың қатысу бойынша оқушы үлген
сандарының мүмкiндiктерiнiң кеңейтуiне әкелiп соғады ретiнде анық.
Жоғарғы кәсiби бiлiмнiң информатизациясының құралдарының тиiмдiлiгiнiң
жоғарылатулары мақсатпен бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
қолдануының процессiнде қолдану орынды жобалық есептердiң арнайы архивының
құрастыруы ұсынылады. Архивта әрбiр есеп бойынша оның бастапқы деректерi
және нәтижелердiң ұсынысының әр түрлi форма рұқсат ететiн түрдегi ұтымды
шешiмдердi сақталады.
Архив бойынша оқушы оның сұрау салуына көрсете алатын тәжiрибелi
оқытушы-жобалаушының түсiнiгiн сонымен бiрге бола алады. Архивтан ұтымды
шешiмдерiнiң тәжiрибелi оқытушының түсiнiк әлдендiрiлетiн талдауы алдыңғы
дербес жобалаудың оқу эффектiн бекiтiп күшейтуге мүмкiндiк бередi.
Бiлiм беретiн электрондық шығаруын сценари таңырлық қызметiнiң
активизациясы үшiн оқушы жарыс ахуалдарының жасауын мүмкiндiгiнiң есепке
алуымен өндеуге ұсынылады. Такомалардағы сценарилары бiрдей тапсырмаларының
немесе әр түрлi тапсырмалардың беруiнiң жанында эвристикалық және ұтымды
компьютер шешiмдерiнiң арасындағы тиiмдiлiк белгiлерiндегi ең төменгi
салыстырмалы айырмашылықтың табыс оқушы берулерiнiң жанында өте тиiмдi
жобасының алуына жарыс барлық ескерiле алады. Жарыстарын екiншi формасының
жанында және де оқушы компьютермен және психологиялық оқушы бiр-бiрiмен
төте жарысқа қарағанда көпшiлiктерi үшiн аяйтынырақ тартымдырақ болып
табылған Оэи жарысады.
Қосымша бiлiмнiң информатизациялары құралдардағы үлкен коммуникациялық
мүмкiндiктер ескеру керек. Мұндай бiлiм беретiн электрондық шығарулар және
қорларға әр түрлi коммуникациялық кеңiстiктерде шығудың бос тұрулармен және
белсендi құралдарымен коммуникациялардың бiлiм беретiн жүйе барлық субъект
тұрғызылатын бiрыңғай жүйесiнде тұрақтана ие болуға ұсынылады.
Мұндай құралдар, бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлар
арқасында көздiң нүктесiмен қосымша бiлiм мадақталатын қарым-қатынастар
форма жiберiп жетiлдiре алады
Қосымша бiлiм, ерекше iлтипаты үшiн бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және қорлардың жобалауында мұндай құралдармен оқушы
информатизацияның жұмысының индивидуәлизациясы кәсiби қызметiне оқу
есептерiнiң жеке байланыстыруы кәсiби оқушы, оқушы электрондық шығаруларын
салуының түрлi жеке қажеттiктерiнiң қанағаттандыруы үшiн мүмкiндiктердiң
техникалық, маңызды және әдiстемелiк iске асыруындағы әр түрлiлiк шығаруда
ескерiлiп зер салу керек. Мұндай Оэилардың құрамына оқушы дамитын
тәжiрибесiнде кәсiби бос емес негiзделген тапсырмалар жаттығу үйренуiнiң
негiзгi кезеңдерiне, iскерлiк жауап талап ететiн тапсырма түрткi болатын
тапсырмалар қосуға ұсынылады.
Сонымен қатар, бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
жасауы олар мазмұн және түр бойынша техникалық болатындай етiп жүзеге асыру
керек балалардың дифференциалдалған қажеттiктi қанағаттандыруын
мүмкiндiкпен және ересек қосымша бiлiмнiң информатизацияларында ие болды.
Мұндай Оэилардың сценариы екпiндi жеке таңдау және үйренудi траекторияның
мүмкiндiгi ескеруi керек.
Қосымша бiлiм үшiн бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлар
күйге келтiрудiң құралдарының туралы информатизацияның құралдың кескiн-
келбетi және оқушы оқытушылармен оның өзара әрекеттесуiн сипатты жай ғана
өзгертуге мүмкiндiк беретiн әмбебап жиынымен жабдықтауға ұсынылады.
Барлық бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлар сапалы болуы
керек. Бұл анық барлық. Сапаның ұғымына сөзсiз тәптiштеу талап етедi.
Қандай талаптарға атаққа сапалы талаптану үшiн бiлiмнiң информатизациясының
құралы қанағаттандыруы керек айқын анықтауға керек. Мұндай талаптардың
анықтауы не бiр нақты бiлiм беретiн электрондық шығаруды сапалылықтың
дәрежесi немесе қордың анықтауы бойынша сарапшылар және қатардағы
ұстаздардың есебiн айтарлықтай ықшамдағанын байқаймыз.
Сонымен қатар оған өздерiнiң шығаруы, және талаптың қорлары бiрнеше әр
түрлi белгiлерге сәйкес классификациялауға болады. Барлық талаптар жеке
алғанда екi негiзгi топта бөлуге болады: талаптар, электрондық шығарулар
және ортақ орташа, жоғарғы кәсiби және қосымша бiлiмнiң информатизациясының
құрал көрсетiлетiн ерекше талап бiлiм беретiн барлық қатысы бар бiлiмдер
деңгей туралы инвариантты түгелiмен, сонымен бiрге мүмкiндiктерi
шектеулiлерi бар адамдардың үйренуi.
Ең алдымен, бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлар сондай
оқулықтар, оқу және әдiстемелiк құралдың дәстүрлi оқу шығару көрсетiлетiн
үйреншiктi дидактикалық талаптарына жауап беруi керек. Дидактикалық
талаптар оқу ерекше заңдылықтарына сәйкес келедi және, сәйкесiнше оқу
дидактикалық қағидаларына. Бұдан әрi бiлiм беретiн электрондық шығаруларға
және қор бiрiншi топтың талаптарының сан әкетiлетiн дәстүрлi дидактикалық
талаптар қарап шыққан.
Цифрларға бiлiм беретiн қорлардың қолдануымен үйренудi ғылымдылықтың
қамтамасыз етуiн талап жеткiлiктi тереңдiктi, түзулылық және соңғы ғылыми
табыстардың есепке алуы бар Оэи берiлетiн оқу материалының мазмұнының
мазмұндамасының ғылыми ақиқаттығын бiлдiредi. Оқу материалының меңгеруiнiң
процессiнiң бiлiмiнiң жүйелерi қажеттiктермен сәйкес ғылыми таныстырудың
негiзгi әдiстерiнiң есепке алуымен Оэи арқылы салуы керек: тәжiрибе,
салыстыру, бақылау, абстрактциялау, жалпылау, конкретизация, ұқсастық,
индукция және дедукция, талдау және синтез, пiшiндеу және жүйелiк
талдау.Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың қолдануымен iске
асатын үйренудi ашықтықтың қамтамасыз етуiн талап оқушылардың сәйкес жас
шамасына байланысты және жеке ерекшелiктерiне теориялық күрделiлiктiң
дәрежесiнiң анықтауы және оқу материалының зерттеуiн тереңдiктiң
қажеттiлiгiн бiлдiредi. Бұл үшiн оқушы күш жетпейтiн материалымен
меңгеруiнiң жанында болып қалыптасатын оқу материалының ретсiз шамадан тыс
шытырмандылық және қол тимеушiлiгi.
үйренудi мәселелiктi қамтамасыз етудi талап мәнмен және оқу-таңырлық
қызметтiң сипатымен шартталған. Оқушы қашан оның ойлағыштық белсендiлiгi
шешу талап ететiн оқу мәселенiң ахуалымен түйiсiп қалады өседi. Бiлiм
беретiн электрондық шығарулар және қорлар көмегiмен дидактикалық талаптың
мәлiметiнiң орындалатындығының деңгейi бола алады.
үйренудi көрнекiлiктiң қамтамасыз етуiн талап оқылытын объекттер,
олардың макеттерi немесе үлгiлердiң сезiнудi есепке алуын қажеттiлiк және
олардың дербес бақылауын бiлдiредi жиiленемiз. Бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және қорлардың қолдануының жағдайындағы көрнекiлiктiң қамтамасыз
етуiн талап принциптi жаңаға iске асыруы керек, жоғары деңгейлi. Виртуалды
нақтылықтың жүйелерiнiң таратуы көрнекiлiк туралығана емес, үйренудi
полисенсорности туралы айтуға жақын арада мүмкiндiк бередi.
үйренудi саналылықтың қамтамасыз етуi, қызметiнiң оқу мәлiметiнiң
шығаруы бойынша бiлiм беретiн электрондық шығарулар және оқушылардың дербес
әсерлерiнiң қорларының құралдарымен қамтамасыз ету негiзгi мақсаттар және
оқу қызметiнiң есептерiнiң айқын түсiнуiнде ойлауға оқушы активизациясының
дербестiгiнiң талабы. Оқушы үшiн сонымен бiрге ұғынылған болып табылады
онда оның бағытталған мазмұны. Жұмыс жасаулар және ЭОҚ ны қолдануының
негiзiнде iскерлiк жол жатуы керек. Тиiстi шығаруларда және қорлары
сондықтан оқушы қызметiнiң айқын үлгiсi бақылап отыруы керек.
Бақылау-өлшеу бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
маңызды және функционалдық валидностидың қамтамасыз етуiн талап және
олардың компонентi. үйренудi жүйенiң қажеттiктерi мұндай қызметiнiң
бағаланатын деңгейiне оқушы оқу материалдарының мазмұнына бақылау-өлшеу
материалдың сәйкестiгiнiң қамтамасыз етуiн талаптың үстiне қояды.
Бақылау-өлшеу бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
қолдануындағы сенiмдiлiктiң қамтамасыз етуiн талап және олардың компонентi
оқу материалының меңгеруiнiң деңгейiнiң дұрыс өлшемiнiң ықтималдығы сияқты
анықталады.
Талап сыналып отырған үйренуiн нәтижелiлiгiнiң бақылауының көп мәрте
өлшеуiнiң нәтижелерiнiң орнықтылығының қамтамасыз етуiнде бiлiмнiң
жүйесiнiң қажеттiктерiне ылғи бiр жауап бередi. Дәстүрлi шығаруларға да,
бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорларға да құралдарға бiлiм
беретiн тағайындау көрсетiлетiн дәстүрлi дидактикалық талаптарының оқу
информатизацияларынан басқа қазiргi ақпараттық және телекоммуникациялық
технологиялардың артықшылықтарының жасау және бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және қорлардың жұмыс жасауындағы ерекше дидактикалық талаптар,
мерзiмдi қолдануларының көрсетедi.
Бейiмделгiштiктiң талабы жеке мүмкiндiктерiне оқушы қорларының бiлiм
беретiн электрондық шығаруларын бейiмдеушiлiк түсiнедi. Талап құрал-сайман,
ЭОҚ ны қолданып психологиялық ерекшелiктерiне оқушы бiлiм деңгейге үйренудi
процесстiң бейiмделуiн бiлдiредi. ЭОҚ дың үш бейiмделудi деңгейiн жасау
және электрондық шығарулар және қорлардың қолдануында орынды танып беру.
Бейiмделулер бiрiншi деңгейiмен материалдың зерттеуiн жеке екпiндi ол
үшiн таңдауының мүмкiндiгi оқушы өте лайық болып есептеледi. Бейiмделуiн
екiншi деңгей үйренудi мазмұн және әдiстеменi нәтижелер негiзiнде
ұсынылатын күйiн диагностикасын оқушы түсiнедi. Бейiмделудi үшiншi деңгей
болуы мүмкiн қолданушылардың классификациялауы ойламайтын және автор ЭОҚ -
ры үшiн онының қолдануының варианттарын барынша көп жасауға ұмтылады, үлкен
контингенттi болуы мүмкiн оқушы ашық жолда негiзделедi.
Оқуда өздiгiнен үйрену процессінде бiлiм беретiн электрондық
шығарулары бар оқушының екi жақты өзара әрекеттесуi немесе қорлармен орын
алуы керек екендігін бiлдiредi. ЭО құралдар диалог және керi байланыспен
қамтамасыз етуi керек. Ұйымдар маңызды құрама бөлiк әсерiне және ұстаз
оқушы қорларының бiлiм беретiн электрондық шығаруларын сөзсiз бiрдей
реакция болып табылады. Керi байланыстың құралдары оқушының әсерлерi
бақылауын iске асырып түзетедi, ары қарай жұмыс бойынша ұсыныстар бередi.
Анықтамаға және баяндаушы мәлiметтiң тұрақтылығын жүзеге асырады. Керi
байланыстың құралдары оқу жұмысының нәтижелерi бойынша қателердiң
диагностикасы бар, бақылауында бiлiм деңгейдi жоғарылату бойынша ұсыныстары
бар, жұмыстың талдауының нәтижелерiн беруi керек. Керi байланыстың
өздiгiнен бар болуы ЭОҚ-дың көпшiлiгiнiң маңызды айырмашылық ерекшелiгi
болып табылатындығынан, өздiгiнен және керi байланысты толығырақ қарап шығу
керек.
ЭОҚ-дың жұмыс жасау тәртiбi, қызметi де оқушы да сыртқы керi
байланыстың мәлiметiн компьютер техникасының қолдануымен үйрену және
информатизацияның өткiзушi құралы ұстазға түседі, және коррекция үшiн
оларға қолданылады.
ЭОҚ қойылатын талаптарды қарастыруды жалғастырамыз.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлармен зияткерлiк
потенциалының дамытуын талап оқушы жұмыс iстегенде құрастыруға бiлiмнiң
жүйесiнiң қажеттiктерiне (деректердi өңдеу жүйелердi қолданудың негiзi,
жүйелердiң ақпараттық-iздеуi, деректер қоры және бұйрыққа) ақпаратты өңдеуi
бойынша күрделi ахуалдағы вариативтi шешiмдерi де ұтымды шешiм қабылдайтын
(алгоритм көрнекi - бейнелi, теориялық) ойлауды оқушы стильлерде жауап
бередi.
Жүйелiлiктi талап және құрылым - бiлiм беретiн электрондық шығаруларда
оқу материалының ұсынысының байланыстылығын функционалъной және қорлар.
Талаптың атауы өзi жайлы айтты. Формируемостидың қамтамасыз етуi және
бақылау-өлшеу бiлiм беретiн электрондық шығаруларда тапсырмалардың
қайталанбаушылығының талабы және қорлар. Толық өлшемдердiң басталуына дейiн
бар болуы керек болғанында немесе бақылау емес, оқушы Оэимен жұмысы
кездейсоқ түрiмен кезде қалыптасуы керек болғанында оқушы көрсетiлетiн
тапсырмалар талап бұған сәйкес. Бұл тапсырмада болу тиiстi объективтiк және
педагогикалық өлшемдердiң адекваттылығының қамтамасыз етуiнде бiлiмнiң
қажеттiктерiне жауап беретiн әр түрлi болу тиiстi оқушы әртүрлi алынатын.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың қолдануымен
(бүтiндiк ) толықтықтың қамтамасыз етуi және үйренудi дидактикалық
циклданың үзiлiссiздiгiнiң талабы Оэи ақпараттық және телекоммуникациялық
техникасы бар жұмыстың бiр сеансы шектерiндегi дидактикалық циклданың
барлық буындарын орындауы мүмкiндiк беруi керек болатынын бiлдiредi.
Дидактикалық талаптармен әдiстемелiк талаптар тығыз байланған. Бiлiм
беретiн электрондық шығаруларға және қорларға әдiстемелiк талаптар
информатизациясына ақпараттық технологиялар, тиiстi ғылымның мазмұны, оның
ұғымдық аппаратының ерекшелiктерiнiң құралының өңдеу және қолдануы, оның
заңдылықтары, ақпаратты өңдеуiнiң қазiргi технологияларының iске асыруының
мүмкiндiктерiнiң зерттеуiнiң әдiстерiнiң ерекшелiктерi бағыттаған нақты
пәннiң ерекшелiгiнiң есепке алуы ойлайды.
Осыған байланысты бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлар
төменде айтылған әдiстемелiк талаптарға қанағаттандыруы керек. үйрену нақты
техникалық жүйелер және құрылымдардың алуантүрлiгi және оқу материалының
көрсетуiнiң олардың жұмыс жасауын күрделiлiкпен байланысты информатизациясы
құралы арқылы ойлауының ұғымдық, оқушы бейнелi және әсерлi компоненттерiнiң
өзара әрекеттесуi өзара байланысқа тiректi салуы керек. Бұл ұғымдардың
аралық деңгейлi логикалық өзара байланыстары да, бiр деңгейлi де бiлiм
беретiн электрондық шығарулар және қорлар әрбiр деңгейi абстракцияның
внутридисциплинарному нақтылы деңгейiне сәйкес келетiн көп деңгейлi
иерархиялық құрылымның түрiндегi бiлiм беретiн облыстың ғылыми ұғымдарының
жүйесiнiң шағылысуы сонымен бiрге есепке алумен қамтамасыз ету қамтамасыз
етуi керек.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлары меңгеру бiлiмдердiң
деңгейдiң внутридисциплинарногосының кезеңдi жоғарылатудың мақсаты бар
түрлi тексерiлетiн жаттығу әсерлерiнiң мүмкiндiк оқушы абстракциясына оқушы
деңгейде iлiгуi керек, алгоритм және эвристикалық қызметтiң жүзеге асыруы
үшiн жеткiлiктi.
Өңдеуге және құралдарды қолдануға дидактикалық талаптарының оқу
информатизациялары қатар есепке алумен жасауды сапа және бiлiм беретiн
электрондық шығарулар және қорлардың қолдануын тиiмдiлiк ықпал ететiн
психологиялық талаптардың қатарларын ерекшелейдi. Төменде айтылған
психологиялық талаптар психология педагогикалық зерттеулердiң талдауларынан
шығады және информатизацияның құралдарына көрсетуi бәрi түгел олардың
тиiмдiлiгiнiң жоғарылатуының маңызды факторы болып табылған талаптардың
санына жатады.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың маңызды толтырылуы
тезаурус және әзiрлеуiнiң оқушы ерекшелiктерiнiң нақты жас шамасына
байланысты контингентiнiң лингвистикалық композициялығына бағытталуы керек.
Басқаша айтқанда, үйренуiн информатизациясының құралдары бiлiмдерiнiң және
тiлдiң оның өнер-бiлiм оқушы жүйесiнiң есепке алуымен жасалуы керек. Бұл
ықыластың төмендетуiне келтiре алатындығынан, оқу материалының мазмұндамасы
түсiнiктi нақты жас шамасына байланысты контингентiне оқушы болуы керек,
бiрақ бос тұру болуы керек.
Оқушы логикалық ойлаулары да, бейнелi де бiлiмнiң информатизациясының
құралдарының жасау және қолдануы дамытуға бағыттауы керек.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және олардың таратуы және
көбейтудiң технологияларына байланысты қорлардың әр түрлi түрлерi қарағанда
арнайы технологиялық талаптар қолданыла алады.
Сонымен бiрге бiлiм беретiн электрондық шығаруларға және қорларға
эргономиялық талаптар жеке толық оқу құралдары қарастырудың арқау болуы
керек. Негiзгi эргономиялық және үйренуге себептiң деңгейiнiң
жоғарылатуларын қамтамасыз етуге, талаптар орнатады мәлiмет және бiлiм
беретiн электрондық шығарулар және қорлардың жұмыс тәртiптерiне көрсетiлуге
оқушы жас шамасына байланысты ерекшелiктерiнiң есепке алуымен салатын
оларға қатысты талаптары атап өту керек.
Жоғарыда айтылған талаптардың орындалуы психикалығына Оэиды қолданып
өткiзiлетiн жұмыстарда мейiрбан атмосфераны жасауға оқушы қорларының
қолданылатын бiлiм беретiн электрондық шығаруларын терiс әсер құтылуға
мүмкiндiк бередi. Сипаттың бiлiм беретiн электрондық шығарулар және
қорлардың өңдеуге және қолдану көрсетiлетiн здоровьесберегающегосы талаптар
компьютер техникасы бар жұмыстың гигиеналық талаптар, санитарлық нормалар
және ережелерiне сәйкес келедi. үлкен мәндi бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және қорлардың талдауы үшiн еңбектiң тәртiбiне талап және дербес
компьюлермен жұмыс iстегенде оқушы демалыстарды алады: бiлiмнiң
информатизациясының қолданылатын құралдары олардың жұмыс жасауын уақыт
компьютер техникасы бар жұмыстың санитарлық нормаларын аспау үшiн сайып
келгенде жасауы керек.
Жас шамасына байланысты ерекшелiктерiне және компьютер техникасы бар
жұмыстың санитарлық нормаларына оқу барысының информатизациясының
тиiмдiлiгiнiң негiзгi шарттарының бiрлерi болып табылуға оқушы қорларының
бiлiм беретiн электрондық шығаруларын сәйкестiк атап өту керек. Бұл
талаптарға сәйкессiздiктi қабылдау емес оқушы мәлiметтiң бiр бөлiктерiне
немесе олардың денсаулығының нашарлауына да келтiредi.
Эргономиялық бiлiмнiң информатизациясының құралының тағайындауына гүл
әрiнiң сәйкестiгi бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
функционалдық тағайындауына эстетикалық ресiмдеудi сәйкестiктер орнатқан
эстетикалық талаптар оқу ортасының график түрiнде және бейнелеу
элементтерiнiң реттiлiк және айқындылығы тығыз байланған.
Бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорларға құжаттаманың
ресiмдеуiне талаптар қызмет көрсетушi, оқушы ұстаздар үшiн әдiстемелiк
нұсқаулар және нұсқауларды сауаттылық және толық ресiмдеудi қажеттiлiктердi
негiздейдi.
Жасау және бiлiмнiң информатизациясының қолдану құралдары
жасаушылармен, тапсырма берушiлермен және қолданушылардың арасындағы
интерфейстiң қамтамасыз етуiн мақсатпен тиiстi құжаттаумен жарысауы керек,
сонымен бiрге игерудi мүмкiндiктiң қамтамасыз етуi және информатизацияның
құралдарының компоненттерiнiң функцияларының әбден жетiлдiруi үшiн.
Бiлiм беретiн электрондық шығаруларына құжаттама жеткiлiктi болуы және
нақты электрондық шығарулар және қорларға сәйкес келуi керек.
Құжаттама бiлiм беретiн электрондық шығарулар және қорлардың
пайдалануын төмендетiлмейтiн педагогикалық тиiмдiлiктi қамтамасыз етуi
керек. Құжаттама интегралдану, бейiмдеу, бiлiм беретiн электрондық
шығарулар және қорлардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Информатика пәнінен үй тапсырмасын ұйымдастыру әдістемесі
Мәтіндік ақпаратты өңдеу
Компьютердің арифметикалық және логикалық негіздерін оқыту ерекшеліктері
Информатикадан сыныптан тыс жұмыстың ерекшеліктері
Информатиканы продуктивті оқыту әдістері
МЕКТЕПКЕ ИНФОРМАТИКА ПӘНІН ЕНГІЗУДІҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
ИФОРМАТИКА САБАҒЫН ОҚУШЫЛАРҒА ҚОСЫМША ОҚЫТУ
Оқытудың белсенді әдістері
Мектептерде информатиканы оқытуды стандарттау
12-жылдық білім беруге көшуде информатиканы оқытудың теориялық негіздері
Пәндер