Педагогика ғылымында әлеуметтік педагог іс-әрекетінің теориялық негіздері

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ3

І ПЕДАГОГИКА ҒЫЛЫМЫНДА ӘЛЕУМЕТТІК ПЕДАГОГ

ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Әлеуметтік педагог жұмысының Қазақстанда дамуы . . . 6

1. 2 Мектептегі әлеуметтік педагогтың қызметі мен атқаратын жұмысының негізі . . . 16

1. 3 Әлеуметтік педагог іс-әрекетін ұйымдастыру ерекшеліктері . . . 27

1 бөлім бойынша қорытынды . . . 30

ІІ МЕКТЕПТЕГІ ӘЛЕУМЕТТІК ПЕДАГОГ ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ҰЙЫМДАСТЫРУЫН ЗЕРТТЕУ

2. 1 Зерттеу жұмысын ұйымдастыру әдістері . . . 32.

2. 2 Мектептегі әлеуметтік педагог іс-әрекетін эксперименталды зерттеу . . . 41

2. 3 Эксперименталды жұмыстың нәтижесі . . . 51

2 бөлім бойынша қорытынды . . . 56

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 57

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 58

Кіріспе

Кез келген қоғамда, даму дәрежесі қаншалықты жоғары болғанына қарамастан әлеуметтік қиындықтар болып тұрады. Әсіресе, біздің еліміз секілді даму жолына жаңа түсіп, қоғамдық құрылымы бір сипаттан екіншісіне ауысқан, өтпелі кезенде ондай мәселелер көбеймесе, азайған жоқ. Осындай себептердің салдарынан қазіргі кезде әлсуметтік көмекке мұқтаж болып отырған балалар, жастар, сресек адамдар мен қарттар, мүгедек және созылмалы ауруларға шалдыкқандар, күйзеліске душар болғандар күннен-күнге көбейіп барады. Мсмлекет тарапынан оларға көмек беру мақсатында ҚР 2001 жылы "Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы" заң, ''Көп балалы отбасы және ана мен балаға көмек" (1997 ж. ) бағдарламасы, "Неке және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының заңы және басқа да заңдар мен қаулылар қабылданды. Кейінгі кезде зейнетақыны өсіру жетім және қараусыз қалған балаларға, балалар үйінің түлектеріне көмек беру мақсатында әр түрлі шаралар қолға алынуда.

Бұлардан басқа түрлі қорлар, орталықтар, институттар мен мекемелер де әлеуметтік мәселелерді шешуге атсалысуда. Мұндай кезде жәрдем және "қатарға қосу" шаралары жеткіліксіз, төтеншс жағдайлардын. алдын алу, болдырмау мақсатында әлеуметтік педагогтың арнайы жүргізетін іс-шараларының өзіндік маңызы мен орны бөлек.

Ұсынып отырған шағын оқу құралында әлеумсттік псдагогтың іс-әрекетін көрсету арқылы түрлі жағдайлар салдарынан күйзеліске, торығуға ұшыраған адамдарға қай уақытта, қалай көмек беругс болады, оны қалай ұйымдастыру керек екендігі қарастырылады. Кітапта әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың маңызы, түрлері, оны жүзеге асыратын мекемелер жұмысы т. б. зерделенген. Оқу құралы мектептегі әлеуметтік педагогтар, студенттер мен ұстаздар және басқа да әлеуметтік педагогика мәселелерін шешуге ынталы адамдарға арналған. Мектептегі әлеуметтік педагог қызметінің жұмысы зерттелгенімен әлі де жеткіліксіз деп санап осы тақырыпты алдық «Қазiргi таңдағы мектепте әлеуметтік педагогтың қызметін ұйымдастырудың ерекшеліктері » деп алдық.

Зерттеу жұмысының мақсаты- қазіргі таңдағы мектепте әлеуметтік педагог жұмысын ұйымдастыру.

Зерттеу нысаны- мектеп бiлiмiнiң жүйесiндегi әлеуметтiк педагогикалық қызмет.

Зерттеу пәні- Қазiргi таңдағы мектепте әлеуметтік педагогтың қызметін ұйымдастырудың ерекшеліктері

Болжамы: Егер ол бiлiм беретiн қызметi (мұғалiмдер, психолог, ұстаз-ұйымдастырушы) бөпенiң социализациясының сұрақтары әрқалай тятын мекеменiң тар мамандарының жұмысын және (олары алмастыратын тұлғалар) оқушылардың ата-аналары үйлестiрiп бiрлестiрсе, зерттеудiң болжамы мектептегi әлеуметтiк ұстаздың қызметi тиiмдi болатын жорамалда негiзделген. Оқушылардың қауiпсiз, жайлы, творчестволық өмiрi үшiн жанұя және шарттардың жасауды мақсаты бар балалық шағының әлеуметтiк қорғауы бойынша басқарудың мемлекеттiк құрылымдары, қоғамдық бiрлестiктер және муниципалдық қызметтердiң өкiлдерiмен ынтымақтасу.

Келесi есептердi мәселе, объект, заттан және зерттеудiң мақсаттары сүйене анықталды:

Зерттеу жұмысының міндеттері:

Мектептегі әлеуметтік педагогтың педагогикалық түсінік, байланыс және қызметтердің негізін құрайтын теория және жағдайдың байланысын оқыту;
Мектептегі әлеуметтік педагогтың іс-әрекетінің мазмұнын, принциптерін, құрылымын, кезеңдері мен әдістерін аша түсу;
Педагог пен әлеуметтік педагогтың профессионалдық іс-әрекетін психологиялық-педагогикалық шартқа негіздеу;
Мектептегі әлеуметтік педагогтың іс-әрекетінің жүзеге асуы үшін ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды құру және жөндеу.

Зерттеу жұмысының теориялық-әдіснамалық негізі:

Әлеумсттік педагогика XX ғасырдын 80 жылдары пайда Сөйтіп, практикаға ене бастаған. Бұлб ілім біздің елімізде әлі жас болғандықтан, толық, жан-жақты зерттеліп, қорытындылар жасалған жоқ. Алайда оның алғашқы қарлығаштары да бар. Мысалы, Г. Уманов, Л. Керімовтын "Қик. арбала" мөселесі, К. Қ. Құнантаневаның әйелдерге білім беру мен тәрбиелеу, мүғалімдердің әлеуметтік жағдайы, І. Р. Халитованың әлеуметгік педагогтарды даярлау мәселесі, І. Ж. Жаназарованың отбасымен әлеуметгік жұмыс туралы жекелеген еңбектері бар. Қазіргі кезде жалпы әлсуметтік мәселерді зерттеуге белсенді қатысып жүрген ресейлік бірқатар ғалымдарды атауға болады: В. Г. Бочарова, В. И. Загвязинский, А. В. Мудрик, Л. Я. Олиференко, Г. Н. Филонов, М. А. Галагузова ж. б. осы ғылымның қазіргі заман талаптарына сай дамуына үлес қосты

Зерттеу әдістері: Қойылған міндеттердің шешімі және гипотезаны зерттеу әдістерінің кешенді осылардың арасында ең басты орынды мыналар алады: теориялық талдау әдісі; диагностикалық әдіс (анкета алу, интервью жүргізу, әңгімелесу) ; эмпирикалық ( тура және сырттай бақылау, өзіндік бақылау, өзіндік бағалау) ; тәжірибелік әдіс.

Зерттеу жұмысының теориялық маңыздылығы әлеуметтік педагогика мәселесі бойынша қарастырылған материалды жалпылауда әлеуметтік педагог мамандығын жеке қарастырды.

Зерттеудің эксперименталдық базасы: Тараз қаласы№5 мектеп.

Зерттеу жұмысының кезеңдері:

- алғашқы кезеңде (2011ж. ) мәселенің теориялық және практикалық тұрғыдан зерттелу деңгейі қарастырылды, алға қойылған мақсатқа жету жолында нақты зерттеу бағдарламасы жасалынды; екінші, негізгі кезеңде (2011-2012ж. ж. ) зерттеудің пәні, нысаны, міндеттері нақтыланып, эксперименталды жұмыстың нәтижелілігі бақылау кезеңінде тексерістен өтіп, зерттеу мәселесі бойынша эмпирикалық материал жинақталды; үшінші, соңғы кезеңде (2012ж. ) эксперименталдық жұмыстың нәтижелері математикалық әдістер аркылы өңделіп, зерттеу жұмысының болжамы дәлелденгені анықталды; жалпы қорытындылар жасалды. Диплом жұмысы талаптарға сәйкес безендірілді.

Дипломдық жұмыстың құрылысы және көлемі: зерттеу жұмысы кіріспе, екі тарау, қорытынды және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

І ПЕДАГОГИКА ҒЫЛЫМЫНДА ӘЛЕУМЕТТІК ПЕДАГОГ

ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Әлеуметтік педагог жұмысының Қазақстанда дамуы

"Әлеуметтік педагогика" деген түсінік педагогика ғылымынын. бір саласы ретінде кейінгі кезде қолданысқа енген. Бұл ұғымнын бірі - философиядан, екіншісі - педагогикадан алынып, олардын бірігуі ғылымдағы дифференция және интеграция үрдістерінің негізінде туындаған.

Ғылым дамыған сайын жаңа ғылыми ойлар туындап, қоғамнын талабы өзгереді, мәселслерді шешу мақсатында оның тармақтары топтастырылып, не болмаса жіктеліп, көбейіп, бір ғана мәселені бірнеше ғылым жан-жақтан зерттей бастайды: Мысалы, педагогикамен философиянын негізінде "Білім философиясы". психология мен педагогиканың негізінде "Педатогикалық психология" пайда болды. Ал әлеуметтану мен педагогикадан "Әлеуметтік педагогика" деген жаңа ғылым саласы дүниеге келді.

"Әлеумет" сөзі қазақ тілі сөздігінде "адамдар қауышы" деп түсіндірілсе, яғни "социология" латынша "зосіаііх" - "қоғамдық", "жалпы" деген мағынаны береді. Ол - бірге өмір сүрген адамдардың тұрмысын, олардың қарым-қатынас және байланыс формаларын, оның салдарын зерттейтін ғылым. Белгілі бір қоғамдағы балалар оқу-тәрбие үрдісінде бірге білім алып, қоғамдық іс-шараларға қатысып, әлеуметтік тәжірибе жинақтап, әлеуметтену" үрдісіне қатысады.

Әлеуметтік педагогиканың пәні - адамнын әлеуметтік қоғамда орын алып, қалыптасуы және дамуының педагогикалык-философиялық аспектілсрі болып, оның жетістіктерін қуаттап жойылған, не ауытқуға ұшыраған тұстарын қалыбына келтіру.

Әлеуметтік педагогиканың теориясы мен практикасының нысаны - қоғамның мүшесі ретіндегі адамның тұлғалық және коғамдық сипаттары. Педагогика - гректің "реіdagoga», яғни "баланы жетелеу" деген сөзі. Ертедегі құл иелену дәуірінде баланы бағып-

кағыи, серуенге алып шығып, оқуға жетелеп апаратын адамды "педагог" деген. Мектеп (IX-X ғғ. ) пайда болған кезден бастап ондағы мұғалімді "педагог" деп атаған. Ол кейін келе өз алдына ғылым саласынын атауына айналды. Бұл сөз - жас буынды оқыту, тәрбиелеудің теориясы мен практакасын зерделеп, оның даму тенденциялары барысындағы жаңалықтарды қарастыра келіп, осы істі ұйымдастырудың жолдарын қоғамдық ғылымдармсн астарластыра отырып, ғылым саласы ретінде зерделеп, ұсыныстар мен нұсқалар беретін ғылымның атауы болып қабылданған. [5]

Әлеуметгік педагогика жалпы педагогикалық мәселеперді ғана емес, қоғамның белгілі бір ауытқуларға ұшыраған бөлігіне арналғандықтан бірнеше ғылым салалаларын біріктіреді және солармен тығыз байланыста адамның, басына түскен күйзелісті шешу жолдарын қарастырады. Айталық, әлеуметтану философияның құрамдас бөлігі ретінде адамдар қауымының арасындағы қарым-қатынас ерекшелігі мен ондағы тұлғаның. орнын диалектика заңдылықтары тұрғысынан қарастырса, психология - онын ішкі жан дүниесі, психикасының ерекшеліктерінін шығу тегін, медицина - дене сырқаттарын, физиология дене кемістіктерін зерттеп, емдейді, Педагогика осылардың барлығын біріктіріп әлеуметтік педагогика сипатында зерттейді, оларды реттеп, қалыбына келтіру жолдарын қарастырады, олардың өзара байланысын мынандай сипатта көруге болады .

1-сурет. Әлеуметтік педагогиканың басқа ғылымдармен байланысы

Келтірілген 1-суреттен көріп отырғанымыздай, әлеуметтік педагогика жалпы педагогикамен байланысты. Себебі, оның құрамына тәрбиелеу мен оқытудың жалпы ұстанымдары, санаттары, әдістері мен тәсілдсрі т. б. кіреді және олар елеулі орын алады. Философиямсн байланыстылығы - әлсумсттану арқылы және оны әдістелелік тұрғыдан, құбылыстар мен заттар, адамның ойлау жүйесі, қоршаған ортаның және коғамның әсері т. б. әлеуметтік педагогиканың да басты мәселелері, сондықтан философиялық қағидалардын да қатысы бар. Жалпы психология адамның. ішкі жан дүниесін танып-білуге көмектессе, әлеуметтік психология ауытқу мен күйзеліске душар болған адамдармен жұмыс мәселесін қарастырады. Ал медицина, әлеуметтік медицина халық арасында кең тараған ауру-сырқаттарды танып-білу және емдеумен шұғылданады, физиология мен психофизиология адамның дене бітімі және оған тиген зақымдардың әсерін зерттеу және реттеумен шұғылданады; экономика болса, адамдардың материалдық ахуалы және оған көмек беру мәселёлерін қарастырады; демография жалпы адам санынын өсуіне оның әлеуметтік ахуалынын ықпалы секідді тұстарын қарастырадьі.

Демек, әлеуметтік педагогика - баланы, жастар мен қарттарды, ересек адамдарды әлеуметтендіруді Я зандылықтарын зерттейтін ілім ретінде оны жан-жақты қарастырады. Әлеуметгік педагогика зерггеу нысанына байланысты өз ішінде де салаларға бөлінеді. Бірақ, ол көбінесе қарастыратын нысанының жас ерекшеліктері мен куйзелісті ахуалының өзгешелігіне байланысты. Мысалы, қарттармен әлеуметтік-педагогикалық жұмыс, жастар арасындағы әлеуметтік-педагогикалық жұмыс, мүгедек балалар арасындағы әлеуметтік-педагогикалық жұмыс секілді көптеген бөлімдер мен тарауларға бөлінеді.

Қазіргі кезде қоғамдағы әр түрлі жаңарулар мен өзгерістердін ықпалы қатты әсер ететін ең бір нәзік тұсы - бала. Сондықтан біз бұл жерде басты объект ретінде бала және онымен жұмыс мәселелерін қарастырамыз. Сонымен, әлеуметтік педагогика - баланың, оқушының, студенттін білім, тәлім-тәрбие алуына қоғамның тигізетін әсерін зерделейді. Жалпы айтканда, дұрыс тәрбиеленіл, әлеуметтік тұлға болып қалыптасуына отбасы, білім, мәдениет, дін т. б. тигізетін әсерін танып білетін ілім деуге болады.

Әйтсе де, әлеуметтік педагогиканың жеке өзіне тиісті теориясы, практикалык іс-шаралары, құралдары мен әдіс-тәсілдері және технологиясы бар қандай ғьлыми теория болмасын, ол практикаға сүйеніп дамиды және жүмыс

практикасынан оның теориялық анықтамалары қалыптасады. Әлеуметтік педагогиканың ғылыми-теориялық және әлеуметтік-педагогикалык іс-шаралары бар. Олар әлеуметтік педагог пен әлеуметтік қызметкерге тиесілі. Оның жүргізетін іс-шаралары бір немесе бірнеше балаға, балалар психологиясына қоғамның тигізгсн әсерін білу, көмектесу, кедергілерді жою, күйзелістен шығуға көмектссу жолдарын қарастырады. [15-5]

2-сурет

Әлеуметтік педагогикалық жұмыс құрылымы.

3-сурет

Әлеуметтік-педагогикалық технологияны қолдану үлгісі.

4 -сурет. Әлеуметтік педагогиканың санаттары

Әлеуметтік педагогика оқу пәні ретінде жалпы және кәсіптік білім беру мекемелерінде жүргізілуі керек. Бірақ бұл пән кең қанат жайып, өз орнын тапқан жоқ. Онын қажет екені күн сайын дәлелденуде. Әсіресе, 1990 жылдары Кеңес Одағы тараған соң белгілі бір көмекті қажет ететін ересек адамдар, балалар мен жастар, қарттардың т. б. саны көбейіп, олармен әлеуметгік-педагогикалық жүмыс жүргізетін арнайы білім алған қызметкерлердің жоқтығы, оларды даярлау керек екендігін анық байқатты.

Әлеуметтік педагогика үғымы алғаш рет XIX ғ. ортасында неміс педагогі Адольф Дистервг тарапынан үсынылған, бірақ ресми түрде бұл ұғым XX ғ. бас кезінде ғана қолданысқа ие болды.

Әр ғылымның езінін зерттейтін пәніне байланысты ұғымдар бар. Педагогика ғылымы секілді әлеуметтік педагогика да адам туралы. Ол ізгілікті ғылымдармен байланыста дамып, жеке өзіне ғана тән "әлеуметтік-педагогикалық іс-әрекет", "әлеуметтік білім бсру" және "әлеуметтік тәрбие" сияқты салалардан тұрады (2-сурет) .

Әлеуметтік-педагогикалық іс-әрекет кәсіптік жұмыстардың бір түрі ретінде баланы әлеуметтендіруге көмектесіп, әлеуметтік-мәдени тәжірибслерді меңгеруге қолайлы жағдай жасау дегенді білдіреді. Бұл іс-әрекет әлеуметтік педагог тарапынан әр түрлі оқу мекемелерінде, ұйымдарда, қауымдастықтарда, кәсіпорындар мен шеберханаларда, жеке тұлғамен де жүргізіледі. [25-5]

Әлеуметтік білім беру - баланы әлеуметтендіру мақсатында қоғам, ондағы мекемелер, қарым-қатынас және жұмыс қағидалары, ережелер, нормалар туралы білім алып, оны іс жүзінде қолдану жолдарын меңгеру. Осы ұғымға арнайы кәсіптік мән беру мақсатында 90 жылдары "әлеуметтік педагогика" және "әлеуметтік-педагогикалық қызметкер" деген ұғымдар пайда болды.

Әлеуметтік тәрбие - баланы әлеуметтендіру үрдісін дұрыс ұйымдастырып, түрлі әлеуметтік ксдергілерге қарсы тұра алатын тұлғаны қалыптастыру.

Әлеуметтік-педагогикалык іс-әрекст жеке тұлғаның әр түрлі тосын жағдайларға ұшырап қалғанда одан шығуына көмектесу, сүйемелдеу мақсатында үйымдастырылады.

Қазіргідей адам мен қоршаған ортаның, адам мен қоғамның арасында қарама-қайшылықтар үдеп, адамдардың психикасына әсер ететін теріс көріністср орын алып отырған кезде әлеуметтік тәлім-тәрбиенің маңызы зор. Ауыр күйзеліске ұшыраған жетім-жесірге, мүгедекке, қараусыз қалған жандарға, кедейшілік пен қайыршылыққа душар болғандарға, әр түрлі туа біткен техногенді, экологиялык апаттарға ұшыраған адамдарға қолдау көрсетіп, көмек беруде әлсуметгік-педагог пен өзіндік маңызы өте зор Әлеуметгік педагогика

Әлеуметтік педагогика мен педагогтардың алды

1 Таңдап алған ю прақтикалық бьіімді ме

2 Әлеуметтік тәрбие түйсіну және шешу жою.

3. Баланы өлеумеп ксдергілерді жоя білуге

4. Баланың ізгілікті адамгершілік, мейірімділік

5. Тосынжағдайлар шсшімін табуға, тарты

6. Адамдармен қарым-қатынасқа түсе білуге, топта, не ( үйрету) ;

Қысқасы, баланы үйрету және жеке өз баулу, қабілеттерін көздейді. Тосын жағдайда, адамдарға көңіл бөлу, созып, ізгілікті қар заманда аса қажет.

Осы мақсаттар педагогиканын атқаі Енді соларға назар ау

- қалпына келтіру және тәрбиелеуді жүзеге асыру;

- әлеуметтік құқық пен мәлімет пен білім беру;

- әлеуметтік қатарға қосу (реабилитациялау )

ортаға араластыру, белсенді қатысу.

Әлеуметтік көмек қамқорлық көрсету

Әлеуметтік қатарға қосу қызметі-балаға мемлекеттік қамқорлық көрсетіп, оның құқығын сақтау, мүдесін қорғау.

Белгілі орыс педагогі С. Т. Шацкийдің (1887-1937 жж. ) "бала дамуының негізгі тірегі - қалыптасқан әлеуметтік жүріс-тұрыс нормалары, әдет-ғүрып, салт-дәстүрлер, бала өмір сүрген орта және оқу-тәрбие үрдісінің өсуі", - деген сөзі қазір де өзектілігін жойған жоқ.

4-сурет

Әлеуметгік педагогиканы зерттеу әдістері мен ұстанымдары.

(3-сурет)

Алдымен әлеуметгік педагогиканың зертгеу ұстанымдары туралы сөз қозғау керек. Себебі, ұстаным (принцип) дегеніміз - педагогикалық іс-әрекетті жүзеге асыруда табан тірейтін, басшылыққа алатын негіз.

Әлеуметтік педагогиканың үш негізгі ұстанымы бар:

1) жұмыс барысында адамның табиғи болмысын ескеру;

2) қоршаған ортаның мәдениетін, басқа да ерекшеліктерін есте үстау;

3) ізеттілік карым-қатынас орнату арқылы ықпал ету.

Адамның табиғи болмысымен байланысты ұстанымын басшылыққа алуда педагог баланың туа біткен табиғи ерекшеліктері мен жас ерекшеліктерін ескере отырып жұмыс істеді. Бұл ұстаным туралы алғаш пікір айтқан белгілі педагогі Ян Амонс Каменский (1592-1670 жж. ) болатын. Ол әйгілі " ұлы дидактика" деген енбегінде баланы оқыту мен тәрбиелеуді, оның психикалық және жас ерекшеліктерін ескере отырып жүзеге асыру керектігін белгілеген.

Француз философы Жан Жак Руссо (1712-1778 жж. ) өзінің әйгілі "Еркін тәрбие" теориясында "баланы еркін тәрбиелеу керек, оған қысым көрсетпей болмысындағы табиғи қабілеттерін дамытуга жағдай жасау керек" деген. Бұл қағиданы жүзеге асыру үінін тәрбиешілер мынадай ережелерді есте тұтады:

- баланың жас ерекшеліктерін ескеру;

---баланыңдара және жыныстык. ерскшеліктерін ескеру;

- баланың бойында ашық байқалған қабілеттерін ескеру;

- өздігімсн және жетекшілік арқылы қалыптасатын тұстарын ескеру.

Баланы қоршаған орта _; мәдениетпен байланыста, дамуы ұзақ жылдардан бері жинақталған білімді, қалыптасқан мәдениетгі өздестіру (освоение) арқылы жүзеге асатынын алғашқы болып Адольф Дистсрвег (1790-1866 жж. ) атап

айтқан. А. Дистерверг баланың дамуы туған жері.

Орыс педагогі К. Д. Ушинский (1824-1870 жж. ) баланы білімді , мәдениетті адам етіп тәрбиелеу үшін оны жазуға, окуға, е және ана тілінде оқып сөйлеуге, салт-дәстүрін Гхійыпа сіңіріп өсуіне жетелеу керек екендігін "Родное слово" деген оқу кітабында жан-жақты қарастырған.

Баланы қоғамдағы - тұрмыс, зерде, саяси, діии, құлықтық ) . Үйымдастыру және бойына сіңіріп тәрбиелеу керек. Егер бала оларды меңгере алмай қалса, онда өр түрлі күтпегсн ахуалдарға кездеседі, ал ол өз кезегінде баланың бойында теріс әрекеттерді туғызуы мүмкін (мінезі, көзқарасы, ой пікірі т. б. озгереді) . Оларды жоюға арналған іс-шараларды і баланың отбасымен бірлесе отырып ұйымдастырады. Мысалы, кейбір құлағы естімейтін, тілі мүкіс бааалар биге ) ілесіп, сурет салады, компьютермен жұмыс істей алады. Бұл интузиазист педагогтардың құлшынысының нәтижесі деуге болады. Мұндай көрініс көпшілік қауымға тән болмаса да, әлеуметтік педагогтар ескеретін басты мәселелердің бірі.

Бұл ұстанымдарды жүзеге асырудың ережелері мыналар:

- ауытқулары бар балалардың қалыптасуына мәдениеттің (бір түрлі салаларымен таныстыру арқылы ықпал ету;

- дамуында ерекше кемшілігі бар балалардың бойыңдағы шығармашылық мүмкіндіктеріне ерекше мән беріп соны пайдалану;

Оқу-тәрбие жұмысын ізгілендіру қазіргі кезде кең сндіріле бастады. Оның маңызы - адамдардың іс-әрекетіне бағыт беру және оны санаға сіңіру, жеке тұлғаның от басын сыйлау, оның құкығын, еркіндігін сыйлау. Сағын сыңдыру, жігерін жаншу, жанын азапқа салу, рухани басыну, кемсітіп, қорлау секілді тәлім-тәрбиеде теріс әсер ететін шаралардан аулақ болуды көздейді.

Ізгілікті педагогиканың басты талабы - баланы тұлға екендігін В. А. Сухомлинский өзінің "Балаға

«Жүрек жылуы" деген еңбегінде, Ш. А. Амонашвили "Гумандылық педагогикасы" деген кітабында кенінсн баяндаған. Әлеуметтік педагогиканың қызметі - баланы жақсы көрумен ғана шектелместен, оларда адамға деген "сүйіспеншілік" сезімін (ата-анасына, бауырларына, жолдастарына, күрбыларына, қоршаған ортасына) ояту, сыйластықпен қарауға, керек жерде іркілместен көмек көрсетуге үйрету.

Ізгілікті үстанымы төмендегідей қағидаларды сақтауды талап етеді:

- барлық балаларға бірдей адамгершілікті қарым-қатынас орнату (олардың материалдық, қүкықтық, өлеуметтік хал-жагдайына қарамастан) ;

- әр баланың жеке басынын. қүқығын қорғау жөне сыйлау;

-кемістігі бар балаларды аялай қарым-қатвшас жасау, олардың өзіндік "мен" деген қүқығын сактау;

- проблемасы бар жеке балаларға бағытты көмектесу, олардың мүмкіндігін, қабілстгерін ескеру;

- қайырымдылық ізгіліктің алғашқы сатысы екенін түсіндіру;

Осы көрсетілген ережелер арқылы кім көмекке мұқтаж, оларға қалай және қайтіп көмектесуге болады деген сұрақтарға жауап беру үшін зерттеп, танып-білу жұмыстарын жүргізу - әлеуметтік педагогтың басты міндеттерінің бірі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.