Газды комбинирлеу

1)Кіріспе
2) Газды комбинирлі еріткіштермен тазалау
3) Тотықтыру процестері, қалпына келмейтін жұтылған күкіртсутекті күкіртке айнадыру
4) Газды адсорбциялық тазалау
5) ГИАП.10, ГИАП.10.2 жұтқыштары

Жалпы газ дегеніміз – көмірсутектердің қоспасы екені белгілі. Атап айтқанда С1-С4 аралығындағы көмірсутектер мен олардың туындылыарының қоспасы. Газ құрамы тек көмірсутектерден ғана емес, басқа да қоспа газдардан тұрады: азот, күкіртті қосылыстар және т.б. Міне осы қосылыстар газды пайдалану кезінде көптеген қиындықтарға соқтырады. Қондырғының тозуы, қоршаған ортаның ластануы, адасм организміне тигізетін зиянды әсерлері шаш етектен. Өнеркәспте дайын өнім шығару барысында көптеген өқңдеу шаралары жүзеге асырылады. Міне, осындай өңдеу шараларының бірі газды әртүрлі, әртекті жұтқыштармен тазалау болып табылады. Солардың бірі газды комбинирленген еріткіштермен тазалау процесі. Бұл процес кейс барысында ашып көрсетілді және көптеген өндіріс, тазалау мысалдары келтірілді. Бұл процестердің барлығы дерлік газ құрамындағы зиянды күкірт қосылыстарынан тазалауға негізделген.

1) www.mail.ru
2) www.google.ru
3) Вержичинская С.В., Диругова Н.Г., Синицин С.А.
Химия и технология нефти и газа: учебное пособие. – М: ФОРУМ: ИНФПА-М, 2007. – 400 с.: ил. – (Профессиональное образование).

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспары

1)Кіріспе

2) Газды комбинирлі еріткіштермен тазалау

3) Тотықтыру процестері, қалпына келмейтін жұтылған күкіртсутекті күкіртке
айнадыру

4) Газды адсорбциялық тазалау

5) ГИАП-10, ГИАП-10-2 жұтқыштары

Кіріспе

Жалпы газ дегеніміз – көмірсутектердің қоспасы екені белгілі. Атап айтқанда
С1-С4 аралығындағы көмірсутектер мен олардың туындылыарының қоспасы. Газ
құрамы тек көмірсутектерден ғана емес, басқа да қоспа газдардан тұрады:
азот, күкіртті қосылыстар және т.б. Міне осы қосылыстар газды пайдалану
кезінде көптеген қиындықтарға соқтырады. Қондырғының тозуы, қоршаған
ортаның ластануы, адасм организміне тигізетін зиянды әсерлері шаш етектен.
Өнеркәспте дайын өнім шығару барысында көптеген өқңдеу шаралары жүзеге
асырылады. Міне, осындай өңдеу шараларының бірі газды әртүрлі, әртекті
жұтқыштармен тазалау болып табылады. Солардың бірі газды комбинирленген
еріткіштермен тазалау процесі. Бұл процес кейс барысында ашып көрсетілді
және көптеген өндіріс, тазалау мысалдары келтірілді. Бұл процестердің
барлығы дерлік газ құрамындағы зиянды күкірт қосылыстарынан тазалауға
негізделген.

Газды комбинирлі еріткіштермен тазалау

Сульфинол процесі

Сульфинол процесі тәжірибелік түрде кең тараған . Процесс “Shell”
фирмасында ойлап табылды. Бұл процесте жұтқыштың негізгі компоненті
тетрагидротиофен қостотығы (циклотетраметиленсульфон) - сульфолан
(C4H8SO2). Процестің технологиялық схемасы газды амнмен тазалағанға
ұқсас.
Кең колданылытын екінші компонент диизопропаноламин (ДИПА). Тазартылушы
газ құрамына байланысты бұл газдардың қатынасы әртүрлі болуы мүмкін.
Сульфолан газ компоненттері қатысында инертті және олармен реакцияға
түспейді. Олфизикалық жұтқыш сияқты әрекет етеді. ДИПА химиялық активті
компонент болып табылады және қышқыл компоненттермен реакцияға түседі.
Ерітінді қондыпғыда коррозия тудырмайды, көпіршіктенуге тұрақты. Сульфолан
және ДИПА тазалу кезінде қаныққан булардың төмен қысымында болады .
Сондықтан тазартылған газбен көп жоғалмайды.
Процестің басты кемшілігі — сульфинолдың газ құрамындағы көмірсутектерді
жұтуға бейімдігі , әсіресе ароматты қатарды. Газды тазартуға бермес бұрын
ондағы ауыр көмірсутектерден тазалап алу қажет.

Экарсол процесі

Соңғы жылдары өндіріс процестерінде абсорбент Экарсол кең қолданылуда.
Юнион карбайд (США) фирмасымен ойлап табылды және метилдиэтаноламин,
полиэтиленгликолдің алкил эфирлері және судың қоспасын құрайды.
Абсорбенттің отандық аналогы — Экосорб.

МЭА-әдісі

20–40 °С температура кезінде және и повышендік қысымда реакция тепе-теңдігі
оңға бағытталады,( газ жұтылуы жүреді), ал 105–130 °С температура кезінде
және атмосфералыққа жақын қысымда жұтқыштың регенерациялануы және қышқыл
газдардың бөлінуі жүреді. Әдетте 15–20%-дық моноэтаноламин еріткіші ,
сонымен қатар моно- и диэтаноламиннің қоспалары қолданылады.
Газдың қышқыл компоненттерімен қатынасы кезінде этаноламиндер жоғары
температура мен төмен температуралда жеңіл бұзылатын химиялық қосылыстар
түзеді.
Концентрацияның кең диапазонында МЭА жеңіл регенерацияланады, химиялық
тұрақты және өзге аминждермен салыстырғанда ккөмірсутектерді аз жұтады.
МЭА тазалаудың ерекшеліктері:
• Қышқыл газдарды жұтудың жоғары;
• Реагенттердің бағасы төмен;
• регенерацияға жеңіл түседі ;
• көмірсутектердің жеңіл еріп кетуі.
Барлық ерекшеліктерімен қатар МЭА келемі кемшіліктерге де ие:
• МЭА COS, CS2 и О2 химиялық қосылыстарында қайтымсыз, булануда көп
жоғалады ;
• Меркаптандар бойынша тиімділігі төмен низкая эффективность по
меркаптанам;
• СO2 кезінде H2S-ті сұрыптамайды;
• Жоғары коррозиялық активтілік;
• Сұйық көмірсутектер, коррозия ингибиторлары мен механикалық қоспалар
қатысында көпіршіктенуге бейім.
ДЭА-әдісі
ДЭА көбінесе массалық үлесі 25–30%-дық су ерітіндісі түріндегі хемосорбент
ретінде қолданылады. ДЭА-ның реакция жылдамдығы, МЭА-ға қарағанда төмен,
сонымен қатар, ДЭАпроцесінің өнімдері COS, CS2 –мен толығымен
гидролизденеді H2S және СО2 –ге дейін. Сондықтан ДЭА ерітінділері МЭА-ға
қарағанда COS және CS2.қосылысты газды толығымен тазалауға мүмкіндік
береді. Раствор ДЭА ерітіндісі МЭА ерітіндісіне қарағанда әлдеқайда аз
көпіршіктенеді. ДЭА газды тазалау кезінде химимялық тұрақты, салыстырмалы
түрде аз регенерацияланады
ДЭА-процестің 2 түрі кездеседі — кәдімгі ДЭА-процесс (ДЭА-ның
ерітіндідегі концентрациясы 20–25%, жұтқыштық қабілеті 0,6–0,8 мольмоль)
және ДЭА-SNPA-процесі (ДЭА-ның ерітіндідегі концентрациясы 25–35%,
жұтқыштық қабілеті 1,0–1,3 мольмоль). Алғашқы қарапайымы қышқыл газдың
парциалды қысымында көмірсутек шикізатты газда 0,2 МПа және одан жоғары
қатарда , екіншісі —парциальды қысым 0,4 МПа-дан жоғары болған жағдайда
қолданылады.
ДЭА-процесінің кемшіліктері :
• ДЭА-ның бағасы жоғары;
• Жұтқыштығы төмен, МЭА-ға қарағанда (ДЭА-ның молдік массасы 1,7 есе
улкен, МЭА-ға қарағанда);
• Еріткіштің циркуляциясына өте жоғары жылдамдық қажет болады.
МЭА-мен салыстырғанда ДЭА- ның маңызды артықшылығы:
• COS, CS2 және ауыр көмірсутектер кезінде гащздың толық тазалануы;
• абсорбенттің жеңіл регенерациясы;
• көпіршіктенуі төмен;
• қышқыл газбен булану кезінде десорберде жоғалу мөлшері төмен.
Газды тазалаудың ең бір улкен қондырғысы ДЭА-SNPA-процеске газ бойынша
қуаттылығы 2,7 млрд. м3жыл, 19% H2S құрайтын (тазалаудан кейін газдағы
H2S құрамы 5,7 мгм3тең), Вайтни-Каньон (АҚШ) кен орнында салынған.

ДИПАәдісі

Бұл әдісте хемосорбент ретінде диизопропаноламин құрамы 40%-дық сулы
ерітіндіде қоланылады . Ол газды H2S және СО2 –дан толық тазалайды. Бұл
кезде 50%--ға дейін COS және RSR тазаланады.
ДИПА кезінде шығын МЭА-ға қарағанда 2 есе аз болады. ДИПА –ны еріткіштерде
хемосорбент ретінде қолдану кезінде аппатартарда коррозия болмайды.
ДИПАреакциясының СО2 мен H2S-мен жылулық эффекті төмен, сондықтан
регенерация кезінде бу шығыны да аз болады.

Эконаминәдісі

Бұл әдісте хемосорбент ретінде дигликольамин (ДГА)қолданылады, ол газды
тазалау кезінде H2S мен СО2 –дан толық тазалауға мүмкіндік береді және
меркаптандардан арылтуға қасиеті жетеді. ДГА –ның кемшілігі оның бағасының
жоғарылығы және эксплуатация кезінде көп шығын әкелуі, соған қарамастан бұл
әдіс шет елдерде кеңінен қолданылады.

ТЭА-әдісі

Триэтаноламин (ТЭА), біріншілік және екіншілік аминдермен салыстырғанда СО2
–ті физикалық абсорбциялайды , бұл СО2 –тің парциалдық қысымын
төмендетеді. Бұл ерітінділер көмірсутектер қатынасында төмен абсорбциялық
қабілетке ие . В этом состоит главное достоинство растворов Бұл ТЭА-ның газ
құрамында Н2S аз болғандағы негізгі қасиеті .

ДЭТА және ЭДА әдісі

Бұл әдістерде H2S и СО2 –ның хемосорбциясы үшін полиаминдер қолданылады,
әдіс мұнайды қайта өңдеуден шыққан газдарды тазалауда қолданылады. Мысалы,
кокс газын тазалауда.
Бұл ерітінді СО2 хемосорбциясында мономаиндермен салыстырғанда едәуір
үлкен жылдамдыққа ие. Поглотительная способность ЭДА –ның жұтқыштық
қабілеті күкіртсутекке қатысты МЭА-ға қарағанда шамамен екі есе жоғары.
Процестің кемшілігі шектен тыс коррозиялық активтілік , бұл арнайы
қондырғы қолдануды талап етеді.

Амизол әдісі

Бұл әдіс ерітіндіде МЭА-да немесе ДЭА-да хемосорбент ретінде метанолды
қолдануға негізделген, мұндай абсорбент H2S, СО2, меркаптандар,
көмірсутектер мен суды жұтады. АМиндердің побочный реакциялары СО2 және COS-
мен он есеге дейін жай жүреді МЭА-нің сулы ерітіндісімен салыстырғанда,
және ДЭА-ның сулы ерітіндісімен салыстырғанда жүз есе жай жүреді.
Қондырғыға коррозия түсірмейді. Процестің басты кемшілігі метанол буларының
ұшып кетуі немесе жоғалуы . Алайда газды абсорберден кейін сумен тазалау
метанолды толығымен ұстап алуға мүмкіндік береді.

Катакарбәдісі

Құрамында елеусіз мөлшерде СО2 и H2S болатын газдарды тазалауда өндірісте
калий карбонатының сулы ерітіндісін (поташ) қолданады .
Карбонатты тазалау процесінің схемасы:

1 — контактор , 2 — ерітіндіні регенерациялау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.