Жаңа ақпараттық педагогикалық технологиялар пәнінен оқу-әдістемелік кешен



Дәріс.1. Білім беру жүйесі және ақпарат. Жаңа ақпараттық педагогикалық технология ұғымы.
Дәріс.2. Педагог мамандардың ақпараттық құзырлығын қалыптастыру
Дәріс.3. Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастыру
Дәріс.4. Жаңа технологияны оқыту үрдісінде әдістемелік жолдарды шығармашылықпен пайдалану
Дәріс.5. Жаңа технологияларды енгізудің маңызы
Дәріс.6. Педагог мамандарды даярлауда ақпараттық мәдениетін қалыптастыру жолдары.
Дәріс.7. Оқытудың психологиялық, педогогикалық негіздері
Дәріс.8.9. Педагогикалық технологияларға сипаттама
Дәріс.10. Қашықтан оқыту
Дәріс.11. Деңгейлеп саралап оқыту технологиясы мен модульдеп оқыту технологиясын оқыту үрдісіне пайдаланудың әдiстемелiк негiздерi
Дәріс.12. Сабақ типтері. Тұлғаға бағытталған білім
Дәріс.13. Модульдік оқыту технологиясы
Дәріс.14. Дамыта оқыту технологиясынын жеке тұлғаның дамуына әсері
Дәріс.15. Ойын арқылы оқыту технологиясы
Бүгін оқу үрдісінің мақсаты тек қана ептілік пен дағдыны, білімді беру ғана емес, сонымен қатар, ақпаратты-интеллектуалды ресурстарды тәуелсіз құру мен пайдалану қабілетін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нормалары бүгінгі жоғары жетістіктермен тоқталмайды. Енді олар ертеңгі күнге бағытталып, 10-15 жылдан кейін білім алушылардың өмір сүруі мен жұмыс істеу уақытын жобалауы қажет. Әлемдегі жағдайдың барлық өзгерістерге тез әрі теңбе-тең әрекетті қамтамасыз ететін ақпаратты технологиялар басым орынды алады.
Елімізде соңғы онжылдықта ғылым мен техниканың қарқынды дамуы және әлеуметтік экономикалық өзгерістер жас ұрпақ тәрбиелеуге жаңаша көз қараспен қарауды талап етуде.Қоғамның қазіргі дамуы кезеңінде оқыту мен тәрбиені нәтижелі ету білім беру мекемелерінің өзекті мәселелеріне айналды. Мұғалім – барлық білім беру жүйесінің негізі, жаны және жүрегі.
Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы» заңында білім беру жүйесін міндетінің бірі ретінде оқытудың жаңа технологияларын енгізу туралы айтылған. Соңғы жылдарда болып жатқан бұл демократиялық өзгерістер, мектепке дейінгі мекемелер мен кешендердің қызметкерлеріне – тәрбиешілер, әдіскерлер, мұғалімдерге балаларды мектепке даярлауды педагогикалык шығармашылығын толыққанды пайдалану мүмкіндіктерін туғызып отыр.
Білім мазмұнын қалыптаструдың осындай жаңа жолдарын қолдану нәтижесінде балаларды мектепке даярлауды интенсивтендру мен оңтайландруға әкелетін оқыту мазмұны мен әдістерінің үилесімділігі артып,оқытудың тиімділігі күшейеді.
Инновация (латын сөзі) – «жаңарту», «жаңа», «жаңалық» немесе «инновация», «инноватциялық үрдіс». Бұл ұғымдар К.Ангеловский, В.Загвязинский, В.Ляудис, Л.Подымова, М.Поташник, А.Пригожина, В.Сластенин, Т.Шамова, Н.Юсуфбекова сияқты ғалымдардың еңбектерінде кеңінен ашылған.
Қазақстанда «инновация» ұғымын пайдалануды қазақ тілінде анықтаған ғалым профессор Н.Нұрахметов. Ғалым «инновация, инновациялық үрдіс деп отырғанымыз-білім беру мекемелерінің жаңалықтарды жасау, меңгеру, қолдану және таратуға байланысты бір бөлек қызметі» деген анықтаманы ұсынады.
1. Морева Н. А. Педагогика среднего профессионального образования: Учеб. пособие для студентов высш. пед. учеб, заведений. М.: Академия, 2001. С. 26.
К.Өстеміров. Кәсіптік педагогика., Алматы, 2006ж.
2. Введение в педагогическую деятельность: Учеб. пособие для студ. высш. пед. Учеб.заведений. М.: Академия, 2002. С. 66.
3. Информационные технологии в системе непрерывного педагогического образования. (Проблемы методологии и теории) /Под ред. В. А. Извозчикова. СПб.: Образование, 1996.
4. Захарова И. Г. Информационные технологии е образовании: Учеб. пособие для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2003.
1. Информационная культура: Новые информационные технологии. 11кл.: Пособие для обшеобразоват. учеб. Заведений /А.Г. Кушниренко, А.Г.Леонов, М.А. Кузь¬менко и др. – М.: Дрофа, 2000г.
1.7.2.Қосымша әдебиеттер
1.Кеңесбаев С.М. Білімді ақпараттандыру процесі, оның негізгі бағыттары мен болашағы. Жоғарғы оқу орындарындағы педагогикалық білімді жетілдіру: бүгіні мен болашағы. Қаз. Мем. Қыз. ПИ, ғылыми мақалалар жинағы, Алматы, 2004ж, 42 бет
2.Беспалько В. П. Образование и обучение с использованием компьютеров (педагогика третьего тысячелетия). М., 2002.
3.Балафанов Е.К. Информатикадан 30 сабақ. – Алматы, 2003
4. Нұрғалиева Г.К. Білім беруді ақпараттандырудың тарихы, қоғамдық тану. – Алматы, 2006

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогика институты

Физика-математика факультеті

Ақпараттық жүйелерді оқыту кафедрасы

Бекітемін
Оқу ісі жөніндегі проректоры
_______________Ж.А.Қараев
_________________2007ж.

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

Пәннің аты: Жаңа ақпараттық педагогикалық технологиялар
Пән коды:
Мамандығы (шифры): ФМФ, ТФФ, ЭБСФ,
шифры: 050110, 050111, 060602, 050117, 050119, 050207, 050205, 050114

Кредит саны: 1

Алматы, 2007ж.
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі дайындаған жалпыға
міндетті білім беру стандарты және типтік оқыту бағдарламасы негізінде
құрастырылған.

Оқу әдістемелік бағдарламаны құрастырушылар: оқытушы Ж.Ж.Қожамқұлова

Кафедраның _____ ____________2007ж. мәжілісінде талқыланған,
хаттама №___
Кафедра меңгерушісі________________п.ғ.к., доцент Н.Н.Керімбаев

Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде талқыланып,
бекітілген ________________2007ж. Хаттама №___

Факультеттің ОӘБ төрайымы _________ п.ғ.к., доцент Б.Р.Қасқатаева

Келісілді
Факультет деканы
п.ғ.д., профессор _______________С.М.Кеңесбаев
_________________2007ж.

1. Пәннің оқу бағдарламасы – Syllabus

1.1.Оқытушылар туралы мәліметтер
Сабақ жүргізетін оқытушылар (тьюторлар):
Қожамқұлова Жазира Жұмағұлқызы – оқытушы (лектор)

Байланыс түрі: 33-18-41 ж.т.,
Кафедрада болатын уақыты 8.30 – 17.20

1.2. Пән туралы мәліметтер:
Пән атауы Жаңа ақпараттық педагогикалық технологиялар
Кредит саны 1
Жүргізілетін орын компьютерлік класс

Оқу жоспарынан көшірме

Күндізгі бөлімдер
Кредит 1 семестр
Шифр, саны
мамандық
ФМФ, ТФФ, ЭСО1 1515
15
лекпрлабсөжжсөж
5-жылдық 3 6633
3-жылдық 3 3336

1.3.Пререквизиттер: Информатика, Педагогика, Психология сабақтарында
алынған білімдеріне негізделген.

1.4.Постреквизиттер: пәнді оқыту барысында алынған білімдер мамандықтары
бойынша пәндерді оқыту әдістемесі және т.б. пәндерде қолданылады.

1.5. Пәннің мақсаты мен міндеттері

1.5.1.Пәнді оқыту мақсаты

Жаңа ақпараттық педагогикалық технологиялар дамуындағы негізгі
тенденцияларды қамтитын теориялық және тәжірибелік мағлұматтармен
студенттерді таныстыру.
Қазақстан республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту
тұжырымдамасында Жоғары білімді дамытудың негізгі үрдісі мамандар
даярлау сапасын арттыру, қарқынды ғылыми–зерттеу қызметімен
ықпалдастырылған инновациялық білімді дамыту, білім беру мен ақпараттық
технологияларды жетілдіру болып табылады деп атап көрсетілген. Бұл –
бүгінгі таңда білім беру саласында білім мазмұнын жаңаша мазмұнмен
тереңдету негізінде кәсіби мамандарды даярлаудағы негізгі мәселелердің
бірі. Бұл мәселелерді шешу болашақ маманның жоғары оқу
орындарындағы кәсіби сапалы білім алуынан туындайды. Өйткені,
оқушылардың тұлғалық жетік қалыптасуы маманның кәсіби шеберлігі мен
мақсатқа бағытталған дайындығы мектептегі педагогикалық процесті
сауатты басқаруына байланысты. Оның негізгі болашақ маманды кәсіби
даярлауда жаңа педагогикалық технологияларды қолдану – мұғалім
мамандығындағы негізгі талаптардын бірі.
Жаңа педагогикалық технологиялар студенттердін кәсіби– шыгармашылық
қабілетін, бейнелеу процесінің құрылымын және теориялық негіздерін
эстетикалық көзқарастарын байымдау, баға беруін танымдық белсенділігін
дамытуға бағытталған.
Оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында жаңа білім парадигмасына
сүйене отырып, біз оқыту технологияларының тиімді жақтарын таңдап
алуымыз қажет және оқу-тәрбие үрдісінде озық технологияларды
белсенділікпен енгізуіміз керек. Өйткені еліміздің болашағы көркейіп
өркениетті елдің қатарына қосылуы бүгінгі ұрпақ бейнесінен көрінеді.

1.5.2.Пәнді оқытудың міндеттері

Студенттерді педагогикалық инновациялық білім беру негіздеріне, жаңа
ақпараттық педагогикалық технологияларды оқу үрдісінде қолдана білуге
үйрету; осы заманғы информациялық технология мүмкіндіктерін және олардың
келешектегі дамуын зерттеу; педагогикалық инновациялық технологиялардың
келешектегі дамуын зерттеу.
Білім, дағды және қабілет минимумы: қазіргі заманғы компьютерлік
технологияларды қолдануда тәжірибелік дағдыға ие болу; жаңа ақпараттық
педагогикалық технологиялардың, ақпарат көздерін, жергілікті және ауқымды
желілердің негізін және келешекті дамуын білу мен оларды салалық ауданда
қолдану.

1.6.Тапсырмалардың тізімі мен түрлері және оларды орындау кестесі:
- тапсырмалар тізімі және түрлері (курстық жоба (жұмыс), есептеу-
графикалық тапсырмалар, типтік есептеулер т.б.);
- пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер тізімі;
- орындау мерзімі;
- бақылау түрі (тестілер, экспресс-сұрақтар, есеп, реферат, баяндама
т.б.).
График төмендегі үлгі бойынша тьютор құрастырады (2-кесте)

Тапсырмалардың тізім мен оларды орындау кестесі
Бақылау Жұмыс Жұмыстың тақырыбы Ұсынылған Балдар Тапсыру
түрі түрі әдебиеттерге баллы Уақыты
сілтеме, беттерін
көрсету
ағымдық Реферат Білім беру жүйесі 5 нег. [14-20] 1-2-апта
және ақпарат. Жаңа7 нег. [33-37]
ақпараттық 2 нег. [7-15]
педагогикалық
технология ұғымы.
ағымдық БаяндамаПедагог мамандарды5 нег. [20-21] 2-3-апта
ақпараттық 4 нег.[127-134]
құзырлығын
қалыптастыру
ағымдық Мұғалімнің 4 нег. [15-31] 4-апта
инновациялық 7 нег. [33-37]
даярлығын 2 нег. [7-15]
қалыптастыру
ағымдық Жаңа технологияны 4 нег. [134-165] 5-апта
оқыту үрдісінде 6 нег. [99-141]
шығармашылықпен 2 нег. [21-30]
пайдалану 3 нег. [32-60]
15 6-апта
ағымдық Жаңа 4 нег. [134-165] 7-апта
технологияларды 6 нег. [99-141]
енгізудің маңызы 2 нег. [21-30]
3 нег. [32-60]
ағымдық Педагог мамандарды4 нег. [134-165] 8-апта
даярлауда 6 нег. [99-141]
ақпараттық 2 нег. [21-30]
мәдениетін 3 нег. [32-60]
қалыптастыру
жолдары.
ағымдық Оқытудың 8 нег.[189-214] 9- апта
психологиялық, 3 нег. [60-75]
педогогикалық 2 нег. [152-162]
негіздері
2- ағымдық бақылау 15 10-апта
ағымдық Педагогикалық 1 нег.[275-290] 11-апта
технологияларға 8 нег. [6-30]
сипаттама
ағымдық Қашықтықтан 1 нег.[306-349] 12-апта
оқытуды 8 нег. [16-28]
ұйымдастыру
технологиясы
Аралық бақылау 30 12-апта
ағымдық 13-апта
ағымдық Деңгейлеп саралап 8 нег.[103-109] 14-апта
оқыту 3 нег. [76-85]
технологиясын 2 нег. [79-81]
оқыту үрдісіне
пайдаланудың
әдiстемелiк
негiздерi.
ағымдық Тұлғаға 8 нег.[103-109]
бағытталған білім3 нег. [76-85]
1 нег. [30-34]
ағымдық Модульдеп оқыту 3 нег. [86-96] 15-апта
технологиясын 1 нег. [30-34]
оқыту үрдісіне 6 нег. [158-177]
пайдаланудың 2 нег. [114-115]
әдiстемелiк
негiздерi
Емтихан 40
Барлығы 100

1.7.Әдебиеттер тізімі
1.7.1. Негізгі әдебиеттер

1. Морева Н. А. Педагогика среднего профессионального образования: Учеб.
пособие для студентов высш. пед. учеб, заведений. М.: Академия, 2001. С.
26.
К.Өстеміров. Кәсіптік педагогика., Алматы, 2006ж.
2. Введение в педагогическую деятельность: Учеб. пособие для студ. высш.
пед. Учеб.заведений. М.: Академия, 2002. С. 66.
3. Информационные технологии в системе непрерывного педагогического
образования. (Проблемы методологии и теории) Под ред. В. А.
Извозчикова. СПб.: Образование, 1996.
4. Захарова И. Г. Информационные технологии е образовании: Учеб. пособие
для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2003.
1. Информационная культура: Новые информационные технологии. 11кл.:
Пособие для обшеобразоват. учеб. Заведений А.Г. Кушниренко,
А.Г.Леонов, М.А. Кузьменко и др. – М.: Дрофа, 2000г.

1.7.2.Қосымша әдебиеттер
1.Кеңесбаев С.М. Білімді ақпараттандыру процесі, оның негізгі бағыттары
мен болашағы. Жоғарғы оқу орындарындағы педагогикалық білімді жетілдіру:
бүгіні мен болашағы. Қаз. Мем. Қыз. ПИ, ғылыми мақалалар жинағы, Алматы,
2004ж, 42 бет
2.Беспалько В. П. Образование и обучение с использованием компьютеров
(педагогика третьего тысячелетия). М., 2002.
3.Балафанов Е.К. Информатикадан 30 сабақ. – Алматы, 2003
4. Нұрғалиева Г.К. Білім беруді ақпараттандырудың тарихы, қоғамдық тану.
– Алматы, 2006

1.8. Білімді бақылау және бағалау
Қорытынды бағалауға:
Ағымдық бақылау – 60%
Емтихан - 40%
Қорытынды бағалау келесі формула бойынша есептелінеді:

мұндағы:
ИО - қорытынды бақылау;
Р1 – бірінші аралық бақылау бағасының сандық эквиваленті;
Р2 – екінші аралық бақылау бағасының сандық эквиваленті;
Е – емтихан бағасының сандық эквиваленті.

1.9. Курстың саясаты мен процедурасы
Қорытынды баға осы курс бойынша Сіздердің алған нәтіжелерге сәйкес
төмендегі бағыттар бойынша бағаланады:
✓ үй тапсырмасы (макс. балл-10)
✓ ағымдық бақылау (макс. балл-20)
✓ аралық бақылау (макс. балл-30)
✓ қорытынды емтихан (макс. балл-40)
Төмендегі кестеде оқытудың кредиттік технологиясымен жалпылама
қабылданған, әріптік символдар қолданылатын, GPA – студенттің оқу
жетістіктері деңгейінің орташа бағасын – анықтау үшін қажет бағалау жүйесі
көрсетілген.

Әріптік жүйе Балдардың Балдары Дәстүрлі жүйе бойынша
бойынша цифрлік бағалануы
бағалануы эквиваленті
А 4,0 95-100
Өте жақсы
А- 3,67 90-94
В+ 3,33 85-89
Жақсы
В 3,0 80-84
В- 2,67 75-79
С+ 2,33 70-74

Қанағаттанарлық
С 2,0 65-69
С- 1,67 60-64
D+ 1,33 55-59
D 1,0 50-54
F 0 0-49 Қанағаттанарлықсыз

Курстың саясаты – бұл оқытушының курсты оқыту барысында студентке қоятын
талаптар жүйесі. Төменде ұсынылатын талаптар тізімі көрсетілген:
✓ сабақтан кешігуге оны жіберуге болмайды;

✓ сабақ үстінде ұялы телефондарды өшіру;
✓ барлық тапсырмаларды өз уақытында орындау;
✓ сабақ үстінде сағыз шайнамауоқытушы ұсынған сабақ жоспарын
мұқият тыңдап, оған белсенді түрде қатысу;
✓ себепті жағдаймен қатыспаған сабағын (деканаттың рұқсатымен)
қайта тапсыру;
✓ өз бетінше кітапханада жіне үйде дайындық жасау;
Академиялық этика ережесі:
✓ тәртіп сақтау;
✓ тәрбиелік;
✓ адамшергілік;
✓ шыншылдық;
✓ жауапкершілігінің бар болуы;
Оқу топтарындағы келіспеушілік жағдайларды оқытушылар немесе
тьюторлардың қатысуымен ашық түрде талқыға салу керек, шешілмеген
жағдайда деканат қызметкерлері көмегімен қарастырылады.

2. Негізгі таратылатын материалдар
2.1. Курстың тақырыптық жоспары

Сағаттар мөлшері


Тақырыптар аты
Мамандық
күндізгі 5 жылдық 3 жылдық
сырттай сырттай

Коммуникативтілік Ақпарат көздерінің көбеюі (интернет, баспасөздік
ақпарат, байланыс құралдары) есебінен мұғалімнің
ақпарат жинауы.
Қарым-қатынастың субъектісі ретінде мұғалімнің еркін
белсенділік танытуы, жаңа ақпараттар, білімдер
іздеу.
Мұғалімнің қарым-қатынастық іс-әрекетіндегі
ашықтығы, өзінің мақсатын орындаудағы барлық
мүмкіндіктерді пайдалануы.
Әлеуметтік-қоғамдықМұғалімнің инновациялық іс-әрекетінің
тәжірибені объект-субъектілік позицияларын ауыстыра алу
меңгеруі. қабілеттілігі:
мұғалімнің өзін оқушының орнына қоя алуы;
мұғалімнің ақпаратты жеткізушіден, ақпаратты
берушінің рөліне өтуі және т.б.
Мұғалімнің интеллектуалдық деңгейінің артуы үшін
философия және басқа ғылымдарда (педагогика,
психология) ашылып жатқан жаңалықтардан хабардар
болып отыруы.
Мұғалімнің қоғамда жинақтаған білімін оқушышылардың,
(адамдарда) жеке басын сайлауда, құрметтеуде
пайдалануы.
Философиялық және Мұғалім өзінің сапасы мен қоғамдық белсенділігін
әдіснамалық білімдіарттыру үшін ұдайы философиялық әдіснамалық
меңгеруі. білімдерді үйренуі.
Мұғалімнің философиялық-әдіснамалық білімдер жүйесін
өзінің инновациялық даярлығын қалыптастырудың қайнар
көзі, өзегі екендігін түсінуі.
Мұғалімнің жаңа дүниетанымдық көзқарасын
қалыптастыру үшін философиялық-әдіснамалық ғылымның
жаңа білім қорын меңгеруі.
Әдіснамалық Мұғалімнің логикалық байланыс заңдылықтары мен
рефлексияны ұстанымдарын меңгеруі.
меңгеруі Мұғалімнің жаңа ұғымдарды еркін қабылдауы,
педагогикалық құбылыстар мен үрдістердегі
маңыздыларды қосалқыларынан ажырата алуы.
Өз ойын еркін жеткізуі. Қандай да бір тұжырымға сын
айта алуы, оны негіздей және талдай білуі.
Мұғалімнің оқу-тәрбие үрдісін жоспарлай және
құрастыра алуы, қойылған педагогикалық мақсатты
шығармашылық деңгейде шеше алуы, әдістемелік
рефлексия.
Мұғалімнің әдіснамалық ізденіс жүргізе алуы:
педагогикалық үрдісте оқушы тұлғасын дамыту
бағытындағы шығармашылық ізденістері.
Мұғалімнің өзінің әдістамалық рефлексиясын
сипаттайтын көрсеткіштері арқылы өз іс-тәжірибесін
бағалай алуы.

Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың пәндік-теориялық
бөлімі
Критерийлері Мұғалімнің құзыреттілік даярлығын қалыптастыру
көрсеткіштері
Өз пәні бойынша Мұғалім өз пәнінің мақсатын және бағыттарын жете
теориялық білімі меңгеруі.
Мұғалімнің ғылымның негізгі заңдылықтарын меңгеруі.
Мұғалімнің білім мазмұнын жаңартудағы негізгі
бағыттарды түсінуі.
Өз пәні бойынша Ғылыми танымның жаңа әдістерімен таныс болуы. Ғылымға
ғылыми әдістерді қолданысқа енген жаңа әдістерді меңгеруі.
меңгеруі. Ғылымға қолданысқа енген жаңа әдістерді өз
іс-тәжірибесінде пайдалана алуы.
Ғылымның даму Ғылыми жаңалықтардың ашылу тарихын білу,.
тарихы мен оның Ғылым саласында ашылған жаңалықты өз пәні деңгейінде
жетістіктері жайлыпайдалану мүмкіндігін қарастыру.
білімі. Қазіргі кезеңде ғылым мен тәжірибе жетістіктерін
мұғалімнің өз ісінде пайдалана алуы.

Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың әдістемелік бөлімі
Критерийлері Мұғалімнің құзыреттілік даярлығын қалыптастыру
көрсеткіштері
Оқушылардың Мұғалімнің тәрбиелеудің, оқытудың мазмұнын,
психологиялық формасын, әдістерін таңдағанда міндетті түрде
ерекшеліктерін оқушылардың психологиялық ерекшеліктерін есепке
білуі алуы.
Мұғалімнің оқу-тәрбие үрдісінде жанға жайлы
психологиялық ахуал тудыра алуы.
Мұғалімнің оқушының жеке тұлғасын дамытатын
психо-диагностикалық әдістерді меңгеруі.
Оқушыларды Мұғалімнің ғылыми таным заңдылықтарын білуі.
тәрбиелеу, оқыту, Мұғалімнің жас кезеңдеріне сәйкес оқушыларды
дамытудың тәрбиелеу, оқыту, дамытудың психологиялық
психологиялық ерекшеліктерін ұдайы басшылыққа алуы.
заңдылықтары
туралы білімі.
Педагогиканың Мұғалімнің оқушыларды тәрбиелеу, оқыту, дамыту
теориялық үрдісіндегі педагогикалық мақсат, міндеттерді айқын
негіздері бойынша қоя алуы.
білімі Мұғалімнің оқу-тәрбие әдістерін дұрыс таңдай алуы.
Мұғалімнің оқу-тәрбие үрдісінің мазмұнын жаңарту
мақсатында оқу-тәрбие үрдісінің жаңартылған дәстүрлі
емес формаларын меңгеруі.
Оқу-тәрбие үрдісінің нәтижесін, оқушылардың
тәрбиелік және білімділік деңгейлерін анықтауда
мұғалімнің педагогикалық диагностика әдістерін
меңгеруі.
Оқушының оқу пәні Оқушыны тәрбиелеу, оқыту, дамыту жүйесіндегі оқу
бойынша білім пәнінің рөлін, маңызын оқушының түсінуі. Оқу пәні
мазмұнына сәйкес бойынша оқушыны оқытудың міндет-мақсатын ұғуы.
білімі Мұғалімнің өз пәні бойынша оқушының қабылдауға,
меңгеруге тиісті білім, білік, дағдылар жүйесін
білуі.
Мұғалімнің өз пәні бойынша оқу бағдарламасы мен
жоспарларына қажетті түзетулер енгізе алуы, авторлық
бағдарламалар ұсына алуы.
Оқу пәні бойынша Өз пәні бойынша оқытудың әр түрлі әдіс-тәсілдерін
оқушыларды меңгеруі, оның қажеттісін өз іс-тәжірибесінде
оқытудың пайдалана алуы.
әдіс-тәсілдері Өз пәні бойынша оқытудың инновациялық
туралы білімі әдіс-тәсілдерін меңгеруі.
Ғылымның даму Оқу пәні бойынша оқөушыларды оқытудың мазмұны,
тарихы мен соңғы формасы, әдіс-тәсілдерінің өзара байланыстарын
жетістіктері түсінуі.
бойынша және оқу Мұғалімнің өз пәні бойынша оқытуды ұйымдастырудың
пәні бойынша жаңартылған формасын меңгеруі.
оқушыларды оқу Оқу пәні бойынша оқушылардың оқыту құралдарының
құралдарды білу жаңартылған түрлерін пайдалану (аудио-видео,
бойынша білімі компьютерлік, мультимедиялық құралдар).
Оқушылардың пәнге деген қызығуын және танымдық
белсенділіктерін арттыруда оқыту құралдарының рөлі
мен маңызын ұғу.

Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың технологиялық бөлімі
Критерийлері Мұғалімнің құзыреттілік даярлығын қалыптастыру
көрсеткіштері
Педагогикалық Мұғалімнің педагогикалық технологияның философиялық
технологияның негіздерін меңгеруі.
философиялық, Мұғалімнің педагогикалық технологияның психологиялық
психологиялық, негіздерін меңгеруі.
педагогикалық Мұғалімнің инновациялық педагогикалық технологияның
негіздері бойынша ерекшеліктерін ажырата алуы.
білімі. Мұғалімнің инновациялық педагогикалық технологияның
мазмұны, мағынасын, құрылымын негізгі ұстанымдарын
меңгеруі.
Педагогикалық Мұғалімнің инновациялық педагогикалық технологияның
технология оқушылардың білім дәрежесіне әсерін бағалай алуы.
тәсілдерін Мұғалімнің өз пәні бойынша оқытудың инновациялық
меңгеруі технологияларын меңгеруі.
Педагогикалық Мұғалімнің оқу-тәрбие үрдісінде инновациялық
технологияны технологияның рөлі мен маңызын айқындай алуы.
меңгеруі Мұғалімнің инновациялық технология мен оқу-тәрбие
үрдісін жобалай алу алгоритмін меңгеруі.
Мұғалімнің инновациялық технологияны оқу-тәрбие
үрдісінде пайдалана алуы.
Мұғалімнің оқушы іс-әрекетін жоспарлай алуы.

Мұғалімнің инновациялық даярлығының мазмұны
Теориялық
Біртұтас педагогикалық үрдіс теориясы. Ғылыми-зерттеу жұмыстарының
теориясымен әдістемесі. Педагогикалық рефлексия мен өзіндік
рефлексиясының теориясы. Педагогикалық инновациялық бағыттағы
тұжырымдамалар мен бағдарламалар.
Инновациалар педагогикалық техналогиялар теориясы мен тәжірбиесі
ЖОО-дағы арнайы курстар.
Инновациялық теориялық семинар, конференциялар.
Инновациялық мазмұндық оқу, ғылыми-әдістемелік кешенін даярлау.
Тәжірбиелік
Біртұтас оқу-тәрбие үрдісіне жаңалық ендіру:
- ҚР-ның мемлекеттік жалпыға білім берудің жаңа стандарты:
- 12 жылдық мектепке көшу:
- 12 жылдық мектеп жаңа оқулықтары мен оқу,ғылыми-әдістемелік
кешенін сынақтан өткізу.
Озық педагогикалық іс-тәжірбиені үйрену, жинақтау, пайдалану.
Инновациялық авторлық курстар.
Инновациялық педагогикалық оқулар.
Инновациялық педагогикалық семинар, дөңгелек үстел,
конференциялар.
Әдістемелік
Біртұтас оқу-тәрбие үрдісінің сапасын арттыру бағытындағы
мұғалімнің кәсіби біліктілігін көтеру жұмыстары:
- инновациялық педагогикалық оқулар;
- инновациялық курстар;
- инновациялық практикумдар,
Ізденіс инновациялық педагогикалық техналогиялар мен озат іс-
тәжірбие зертханасы:
- Инновациялық педагогикалық техналогия педагогикалық тренигін
ұйымдастыру;
- Жаңа педагогикалық техналогия оқу құралын даярлау;
- Инновациялық педагогикалық техналогияны оқу-тәрбие үрдісіне
ендіру оқу-әдістемелік, көмекші құралдар даярлау;
- инновациялық авторлық бағдарлама, тұжырымдама, оқу-құралдарын
даярлау.

Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың теориялық
мазмұны біртұтас педагогикалық үрдісті ұйымдастыру, ғылыми-зерттеу
жұмыстарды жүргізу, педагогикалық рефлексия мен өзіндік рефлексияны
жүзеге асыра алу сияқты жұмыстардың негізін ашуы, үйренуді мқсат
етеді.
Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың мазмұны біртұтас оқу
ұрдісінде жаңалық ендірумен, 2008 жылдан бастап жаппай 12 жылдық мектепке
көшу бойынша экспериметтік жұмыстарын өткізумен, бірінші кезекте 12 жылдық
мектепте арналған жаңа оқулықтар мен оқу, ғылыми-әдістемелік кешендерді
сынақтан өткізумен байланысты. Сондай-ақ, ол озат педагогикалық тәжірбиені
пайдалану, инновациялық бағытта ұйымдастырылған арнайы, авторлық курстарға
қатысу, өз іс-тәжірбиесімен бөлісу, өзгенің іс-тәжірбиесін үйрену және
т.б.қамтиды.
Бұл жерде біз мына бір нәрсеге көңіл аударғанды жөн санаймыз. Қазір
инновациялық курстар аудан (қала), облыс, республика деңгейінде
ұйымдастырылады, ал ондай курстарға мұғалімдер тек кезегі келгенде ғана
барып дәріс ала алады, қалғандары өз кезегін күту керек.
- Мұғалім инновациялық даярлығының қалыптастырудың әдістемелік
мазмұнына біртұтас, оқу-тәрбие үрдесінің сапасын арттыру бағытындағы
мұғалімнің кәсіби біліктілігін көтеру жұмыстарына мектеп, аудан
(қала), обылыс, республика деңгейіндегі инновациялық педагогикалық
оқулар, курстар, тәжірбиелік оқу-әдістемелік сабақтарды ұйымдастыру
және т.б. жатады.

Бақылау сұрақтары:
1.Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастыру жолы қандай?
2.Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың әдіснамалық бөлігінің
критерийлері қандай?
3.Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың пәндік-теориялық
бөлігінің критерийлері қандай?
4.Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың әдістемелік бөлігінің
критерийлері қандай?
5.Мұғалімнің инновациялық даярлығын қалыптастырудың технологиялық
бөлігінің критерийлері қандай?

Дәріс-4. Жаңа технологияны оқыту үрдісінде әдістемелік жолдарды
шығармашылықпен пайдалану

▪ Педагогикалық технологияларға сипаттама:
- Білім берудің ізгілендіру технологиясы
- Тірек белгілері арқылы оқыту технологиясы
- Ойын арқылы оқыту технологиясы
- Модульдік технологиясы
- Проблемалық (мәселелік) оқыту технологиясы.
- Дамыта оқыту технологиясы.
- Түсіндіре басқарып, оза оқыту технологиясы.
- Оқытудың компьютерлік технологиясы.
- Деңгейлік саралап оқыту технолгиясы.
- Бағдарламалап оқыту технологиясы.
- Өздігінен даму технологиясы.
- Сын тұлғасыннан ойлауды дамыту технологиясы
- Шоғырландырып оқыту технологиясы
- Белсенді оқыту технологиясы
- Толық менгегу теқнологиясы
- Жеделдетіп оқыту технологиясы
- Кәсіби бағдар беру технологиясы.

Бүгіні заманның талабы, басты мақсаты - білім беру, оқыту,
тәрбиелеу бағыттарын инновациялық техологиямен жетілдіру.
Инновация түсінігін ағылшын тілінен аударғанда - жаңалық енгізу
жаңашылдық ұғымды білдіреді.
Педагогикалық жаңа технологияны ұтымды пайдалана отырып, жақсы
жетістіктерге жету үшін алдымен білім берудің жаңа технологиялармен таныс
болу қажет:
Білім берудің ізгілендіру технологиясы (Ш.А.Амонашвили) 1.Мақсаты мен
мағынасы: Оқушыны азамат етіп тәрбиелеу, олардың танымдық күшін
қалыптастыру және дамыту, баланың жаны мен жүрегіне жылылық ұялату,
адамгершілік тәрбие беру.
Тірек белгілері (сызбасы, сигналы) арқылы оқыту технологиясы (Шаталов
В.Ф)
Мақсаты мен мағынасы: Білім, білік, дағдыны қалыптастыру, барлық баланы
оқыту, оқыту мен тәрбиенің бірлігі.
Ойын арқылы оқыту технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Ойын арқылы қызықтырып, баланың бойындағы
білімдік, танымдық, шығармашылық қасиеттерін аша түсу.
В.А.Сухомлинский: Ойын – дүниеге ашылған үлкен, жарық терезе
іспеттес, ол арқылы баланың рухани байлығы жасампаз өмірімен ұштасып,
айналадағы дүние туралы түсінік алады, деген сөзін ескерсек, сабақта
дәстүрлі емес сабақ түрлерін тиімді пайдалана білу оқушы белсенділігін
арттырады.
Модульдік технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Оқытудың тұтас технологиясын жобалау, алға қойған
мақсатқа жетуді көздейтін педагогикалық үрдіс түзу. Оқу модулі үш құрылымды
бөліктен тұрады: кіріспеден, негізгі және қорытынды бөлімнен тұрады.
Кіріспе бөлімде оқытушы студенттерді оқу модулінің жалпы құрылымымен, оның
мақсат міндеттерімен таныстырады. Содан соң осы оқу модулінің барлық
уақытына есептелген оқу материалын қысқаша (10-20 минут ішінде) сызба,
кесте, карта және т.б сүйене отырып түсіндіреді.
Негізгі бөлімде студенттердің оқу материалдарын қайта жаңғырту
деңгейін, қарапайымдылық білік пен дағдыларын және білімін іс жүзінде
бірнеше рет қайта қолдануы жүзеге асырылады. Үш деңгейлік тапсырмалар
беріледі: “жеңілдетілген стандарт”, “стандартты”, “стандарттан жоғары”.
Проблемалық (мәселелік) оқыту технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Оқу материалында студентті қызықтыратындай
мәселе туғызу ; оны шеше отырып, студенттер білімді белсенді
қабылдайды.
Дамыта оқыту технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Оқыта отырып, жеке тұлғаны және оның
қабілеттілігін дамыту Барлық студенттің дамуы жолындағы жұмыстарды
қамту.
Түсіндіре басқарып, оза оқыту технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Барлық студентті табысты оқыту. Сабақты
пысықтауға әуелі озаттар, сосын орташалар, ең соңында нашар оқитындар
қатыстырылады; бірте-бірте толық дербестікке жету, өзара көмек,білім,
білік дағдыны дамыта меңгерту.
Оқытудың компьютерлік технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Студентті "ақпараттық қоғамға" даярлау.
Мұнда оқыту студенттің тікелей компьютермен қатынасы арқылы орындалады;
жеке қасиеттеріне қарай коьпьютерге бейімделеді.
Деңгейлік саралап оқыту технолгиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Әр студентті оның қабілеті мен мүмкіндік
деңгейіне орай оқыту, оқытуды студенттердің әртүрлі топтарының
ерекшелігіне сәйкес бейімдеу, ыңғайлау, берілген тапсырманың саралануы. Әр
топта үлгерімі орташа, жақсы, үздік студенттер болады, оларға деңгейлік
тапсырмалар қолдану қажет: 1-деңгей – мүмкіндік; 2-деңгей – міндетті; 3-
деңгей – эвристикалық; 4-шығармашылық.
Бағдарламалап оқыту технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Ғылыми негізде түзілген бағдарлама негізінде
оқытудың тиімділігін арттыру. Бағдарламаланған оқу материалдары кадр, файл
сияқты оқыту бөлігі арқылы беріледі.
Өздігінен даму технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: дербестікке тәрбиелеу. Әркім табиғат берген даму
жолымен жүреді, өзін-өзі дамытады.
Сын тұлғасыннан ойлауды дамыту технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Білімнің болашақта қажетке жарауын
қалыптастырады. Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығушылықты ояту,
мағынаны тану, ой толғаныс кезеңдерінен түзіледі. Сабақ кезінде үйренуші не
үйренгенін саралап, салмақтап, оны қандай жағдайда, қалай қолдану
керектігін ой елегінен өткізеді.
Шоғырландырып оқыту технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Оқу процесі құрылымының психологиялық табиғи
ерекшеліктерін қабылдауға жағдай туғызу. Сабақты блокқа біріктіру арқасында
пәндерді терең менгеру.
Белсенді оқыту технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Студенттердің белсенділігін ұйымдастыру. Болашақ
кәсіптік қызметінің пәндік жеке әлеументік мазмұнын модельдеу.

Толық меңгеру технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Меңгерген білімін тәжірибеде жүзеге асыру,
қолдану.
Жеделдетіп оқыту технологиясы
Мақсаты мен мағынасы: Бастаушы топтың білімін жалғастырушы топтың
біліміне қысқа мерзімде үйлестіру. Қазіргі қоғам үрдісіне сай инновациялық
технологиямен білім беру. (Алғашқы оқу жылында іске асырылады)
Кәсіби бағдар беру технологиясы.
Мақсаты мен мағынасы: Кәсіптік ағылшын тілін жетілдіру. Оқу жұмыс
бағдарламасына мамандыққа сай тақырыптар ендіру. Берілген білімнің
тәжірибеде қолдану қажеттілігі.
Оқыту технологиясы дегеніміз - қойылған мақсатқа тиімді, нәтижелі
жолмен қол жеткізуді қамтамасыз етуші жүйе және оқу бағдарламаларындағы
білім мазмұнын белгілі бір жоба, модельмен оқыту. Оқыту технологияларына
тән негізгі белгілер: 1.Тиімділігі. 2.Нәтижелілігі. 3.Жүйелілігі.
4.Негізділігі. 5.Тұжырымдамалылығы. 6.Басқарылмалылығы. 7.Үнемділігі.
8.Жобаланбалылығы. 9. Ғылыми негізделгендігі.
Студенттерді оқыту процесінде жаңа технологияларды ұтымды пайдаланып,
оң нәтижеге қол жеткізу мүмкіндігі тууы үшін мынадай шараларды іске
асыруымыз қажет:
1. Білім беру саласындағы жаңашыл ұстаным-білім стандарты негізінде
жұмыс істеу керек. Білім стандарты белгіленген мақсатқа әртүрлі
жолмен жетуге мүмкіндік береді және белгіленген мақсатты жүзеге
асыруда оқытушыға шығармашылық пен әртүрлі технологиялар арқылы
әрекеттенуіне еркіндік бар.
2. Стандартқа сәйкес, бекітілген типтік оқу бағдарламасы негізінде оқу
жұмыс бағдарламасын жасағанда оқу пәнінің мазмұнын қандай оқытудың
жаңа технологиясымен іске асыратынымызды анықтап алуымыз қажет.
3. Келешекте оқу сапасын арттырып, нәтижелі оқыту үшін оқу-тәрбие
ісінде жаңа педагогикалық технологияларды ұтымды пайдалану керек.

Бақылау сұрақтары:
1. Білім берудің ізгілендіру технологиясына сипаттама бер.
2. Тірек белгілері арқылы оқыту технологиясының мақсаты мен мағынасы
қандай?
3. Ойын арқылы оқыту технологиясына сипаттама бер.
4. Кәсіби бағдар беру технологиясының мақсаты мен мағынасы қандай?
5. Проблемалық (мәселелік) оқыту технологиясына сипаттама бер.
6. Дамыта оқыту технологиясының мақсаты мен мағынасы қандай?
7. Түсіндіре басқарып, оза оқыту технологиясына сипаттама бер.
8. Оқытудың компьютерлік технологиясының мақсаты мен мағынасы қандай?
9. Жеделдетіп оқыту технологиясына сипаттама бер.
10. Бағдарламалап оқыту технологиясының мақсаты мен мағынасы қандай?
11. Өздігінен даму технологиясына сипаттама бер.
12.Сын тұлғасыннан ойлауды дамыту технологиясының мақсаты мен мағынасы
қандай?
13. Шоғырландырып оқыту технологиясына сипаттама бер.
14. Белсенді оқыту технологиясының мақсаты мен мағынасы қандай?
15. Толық менгегу теқнологиясына сипаттама бер.

Дәріс-5. Жаңа технологияларды енгізудің маңызы
▪ педагогикикалық технологиялардың оқу үрдісіне әсері;
▪ білім беру жүйесін жаңаша құру;

Жаңа ғасырда Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып,
әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл педагогика теориясы
мен оқу-тәрбие үрдісіндегі елеулі өзгерістерге байланысты болып отыр: білім
беру парадигмасы өзгерді, білім берудің мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас,
жаңаша қарам-қатынас пайда болуда.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңында: Білім беру жүйесінің
басты міндетті - ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен
практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби
шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; оқытудың жаңа
технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық
коммуникациялық желілерге шығу,- деп атап көрсеткендей-ақ, қазірі кезеңде
әрбір мұғалімнің алдына қойылып отырған басты міндеттерінің бірі - оқытудың
әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіре отырып, жаңа педагогикалық технологияны
меңгеру. Сондықтан келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде
мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін
меңгеруі маңызды мәселелердің бірі. Өйткені, еліміздің болашағы көркейіп,
өркениетті елдер қатарына қосылуы бүгінгі ұрпақ бейнесінен көрінеді.
Қазіргі білім беру саласындағы басты мәселе -әлеуметтік педагогикалық
ұйымдастыру тұрғысынан білім мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді жаңа
әдістерін іздестіру мен оларды жүзеге асыра алатын мұғалімдерді даярлау
болып табылады.
Жалпы білім берудің Қазақстандық моделі берік негізді болу үшін
оқушылар санасына өз халқының тарихи тамырын, рухани және адамгершілік
қағидаларын, азаматтық және отан сүйгіштік идеаларын басқа халықтарға деген
ізгі қөзқарастарын сіңіру қажет. Сондықтан да белгілі бір білімдер мен
дағдылар жиынтығын меңгерген адамдар ғана емес, қазақстандық діл мен дүние
тану негізінде азаматтық қөзқарасы қалыптасқан, әлеуметтік белсенділігі
жоғары отаншыл тұлғалар тәрбиелеп өсіруге баса назар аударуымыз қажет және
жас ұрпаққа ұлттық дәстүрімізбен әдет-ғұрыптарымыздың жалпы азаматтық
құндылықтарымен ұштасып жатқанын анғартудың мәні зор. Өйткені қазіргі
заманғы мектептердің өсіп келе жатқан тұлғаны қандай бағытта
дамытатындығы, жеке тұлғаның әлеуметтік және шығармашылық мүмкіндіктерін
ашуы еліміздің дамуы мен гүлденуіне қатысты.
Оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында жаңа білім
парадигмасына сүйене отырып, біз оқыту технологияларының тиімді
жақтарын таңдап алуымыз қажет және оқу-тәрбие үрдісінде озық
технологияларды белсенділікпен енгізуіміз керек. Өйткені еліміздің
болашағы көркейіп өркениетті елдің қатарына қосылуы бүгінгі ұрпақ
бейнесінен көрінеді.
Кез келген елдің экономикалық қуатты, халқының өмір сүру
деңгейінің жоғарылығы, дүниежүзілік қауымдастықтағы орны мен салмағы
сол елдің технологиялық даму деңгейімен анықталмақ. Жалпы қоғамның
дамуы мен жаңа технологияны енгізу сапалылығы осы елдегі білім беру
ісінің жолға қойылғандығы мен осы саланы ақпараттандыру деңгейіне
келіп тіреледі. Экономикасы күшті дамыған елдердің тәжірибесі білім
беру жүйесіне ақпараттандыру экономика, ғылым және мәдениеттің
қарқынды дамуының негізгі кілті екендігін көрсетіп отыр. Ендеше қазіргі
заманның ақпараттық және телекоммуникациялық технологиясын игеру әрбір
мұғалімнің борышы. Себебі инновациялық технологиялар кез келген пәнді
оқыту барысында мұғалімнің ой-өрісін кеңейтіп, кәсіби даярлық деңгейін
көтеріп, шығармашылықпен жұмыс істеуге, жаңашыл тәжірибелер мен
әдістемелерді кеңінен пайдалануға және оқушыларға білім беруді
жаңашылдық тұрғысынан жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Ал жаңа технологияларды мектептерде ендіру қалай жүзеге асып жатыр?
Соңғы кезде облыс, қала мектептерінде инновациялвық технологияларды
ендіріп, оқу-тәрбие үрдісінде пайдалануда, дегенменде де әлі жеткіліксіз
дәрежеде, кемшіліктер көп, кейбір мұғалімдер педагогикалық
технологиялардың түзгіштерін ғана қолданады. Жаңа технологиялар туралы
білімдері төмен. Сондықтан да болашақ ұстаздарды инновациялық үрдісте
сабақ беруге баулу, ол туралы білім жетілдіру жоғарғы оқу орындарында
қамтамасыз етілуі тиіс.
Еліміздің егемендік алып, қоғамдық өмірдің барлық, соның ішінде, білім
беру саласында жүріп жатқан мұндай жаңашылдық қуатты талпыныстарға жол
ашылды. Бұл болашақ ұстаздарға инновациялық педагогикалық білім беруде
үлкен үлесін қосады. Жоғарғы оқу орнында бастапқы білім алған әрбір
білімгер мектеп қабырғасында жаңаша жұмыс істеуде жақсы нәтиже көрсетеді.
Қазіргі кезде біздің Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып,
әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл барлық білім көздерін
кредиттік технологиялық оқуға көшіру, білім сапасын арттырады, ол жоғарғы
оқу орнының оқытушыларының пән бойынша білім сапасын жауапкершілігін
әдістемелік және техникалық жағынан жабдықтау білімгерлердің жұмысын
бақылауға жеке жұмыс жүргізуге әрдайым кеңес беріп отыруына мүмкіндік
туады. Бүгінгі мемлекет алдындағы негізгі міндет – білім беру жүйесін
жаңаша құру, барлық әлем азаматтарына білімнің бірдей мүмкіндіктерін беру.
Білімгерлердің жұмыс мазмұны өзгереді, олардың тиянақты білімге деген
шынайы көзқарасы қалыптасады.
Білім мазмұны жаңа үрдістік біліктермен, ақпаратты қабылдау
қабілеттірінің дамуымен, ғылымдағы шығармашылық және нарық жағдайындағы
білім беру бағдарламаларының нақтылануымен байи түсуде.
- баланың жеке басын тәрбиелеуде, оның жан дүниесінің рухани баюына,
азамат тұлға ретінде қалыптасуына көңіл бөлінуде.
- мектеп, отбасы және қоршаған ортаның бала тәрбиесіндегі бірлігіне
ұмтылыс жасалуда.
- қоғамның біліммен барабар педагогикалық технологияның кеңінен
қолданылуына және ғылымның маңызына мән берілуде.
Әрбір педагогикикалық технология жеке тұлғаның өзін-өзі дамытуға,
оның өзіндік, шығармашылық қабілеттерін арттыруға, қажетті объективті
әдістемелік мүмкіндіктерді қамтиды. Сондықтан болашақ ұстаздардың
педагогикалық инновациялық білім туралы білгені жөн.

Бақылау сұрақтары:
1. Педагогикикалық технологиялардың оқу үрдісіне әсері қандай?
2. Білім беру жүйесін жаңаша құрудың қандай жолдары бар?
3. Жаңа технологияларды енгізудің маңызы неде?

Дәріс-6. Педагог мамандарды даярлауда ақпараттық мәдениетін қалыптастыру
жолдары.

▪ ақпараттық мәдениеттің білім беруді ақпараттандырудағы мәні мен орны;
▪ ақпараттық мәдениетті қалыптастыру кезеңдері;
▪ педагог мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру жолдары мен
тиімді тәсілдері;
▪ ақпараттық мәдениетті қалыптастыру технологиясы.

Ақпараттық мәдениет – бұл ақпараттық технология арқылы кез келген алға
қойылған міндеттерді шешу мен ақпараттарды түрлі формаларда түрлендіріп,
адамдардың өзара бір-бірімен қарым-қатынасын дамытуға бағытталған дағды.
Оған тек қолданбалы программалық құралдармен (мәтіндік редактор, графиктік
редактор, электрондық кесте және деректер қоры) жұмыс жасау технологиясын
меңгерумен қатар программалаумен жұмыс жасау дағдысы да енеді.
Ақпараттық мәдениет мазмұнының негізгі бөліктерінің бірі
автоматтандырылған ақпараттық жүйені дұрыс қолдану дағдысын қалыптастыру
болып табылады. Аталған процесті жетілдіру мен дамыту білім беру мазмұнына
ықпалын тигізеді.
Әсіресе, ол білім беруді басқаруды ақпараттандыруға ықпал етеді.
Сондықтан ол процесті іске асыру үшін білім беру қызметкерлерінің
ақпараттық мәдениетін қалыптастыру қажет.
Ақпараттық мәдениеттің негізні қалыптастырушылар құрамына алгоритмдеу
мен программалау негіздері енеді: алгоритмді құру принциптері, алгоритмнің
базалық құрылымы және программалау тілінің командалары. Ал ақпараттық
қоғам мен білім беруді ақпараттандыру жағдайында информатика мұғалімдерін
программалау тілін жан-жақты меңгерту қажет.
Ақпараттық мәдениетті пән мұғалімдеріне қалыптастыру үшін оларға оқу-
тәрбие процесіне ақпараттық-коммуникациялық технологияның мүмкіндіктерін
үйрету қажет. Сонымен бірге педагог мамандарға сервистік программалық
құралдармен жұмыс жасау технологиясын үйрету курстарын ұйымдастыру
жеткілікті.
Педагог мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастырудың мақсаты мен
міндеттері
Мақсаты
Бiлiм берудi ақпараттандыру процесiнде педагог мамандардың
дүниетанымдық көзқарасын қалыптастыру
Мiндеттерi:
- компьютерлiк технологияны оқу процесiнде пайдалану бағытында педагог
мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыруды анықтайтын педагогикалық
диганостика жүргiзу;
-  оқу процесiнде компьютерлiк тест құру мен оны қолдана бiлу;
- ақпараттық-коммуникациялық технологияны оқу процесiнде пайдалану
барысында ақпараттық мәдениетті қалыпастырудың сапалық деңгейiн анықтау
және оның оқу процесiне әсерi;
-  қолданбалы программалық құралдарды пайдалану жағдайында педагог
мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастырудың даму динамикасы мен
олардың өзара қарым-қатынасын зерттей бiлу.
Мақсаты
Оқыту процесiнiң ерекшелiгiн ескеру арқылы ақпараттандырудың мақсатын
анықтау
Мiндеттерi:
- техника қауiпсiздiгi ережелерi мен санитарлық-гигиеналық және
эргономикалық талаптарды сақтау;
-   оқу мақсатына сәйкес қолданбалы программалық құралдардың сапасын
анықтап, таңдай бiлу;
-   педагог мамандардың ақпараттық мәдениетін мультимедиялық
электрондық оқулықтарды қолдану арқылы ұйымдастыра бiлу;
- жеке, топтық және ұжымдық жұмыстарды компьютердi пайдалану арқылы
ұйымдастыра бiлу;
-сабақтың мақсаты мен компьютердi пайдалану арқылы өткiзiлетiн
сабақтарды өзара бiр-бiрiмен сабақтастыра бiлу және педагог мамандардың
өзiндiк бiлiм алуына жағдай жасау және оны бағалай бiлу.
Мақсаты
Ақпараттық ортаны құру және оны ұйымдастыру
Мiндеттерi:
-    нақты педагогикалық мiндеттердi (өзiндiк оқытуды дамыту, өзiн-өзi
бағалау және бiр-бiрiн бағалау, шығармашылық және iзденiстiк
белсендiлiктерiн дамыту) шешуде ақпараттық ортаны құру;
-   ақпараттық ресурстар туралы мәлiметтер беру;
-  жоба жасау қызметiн ақпараттық-коммуникациялық технологияны
пайдалану арқылы ұйымдастыру;
Интернет арқылы түрлi халықаралық жобалар жасауға баулып, қатыстыру.
Мақсаты
Өзiн-өзi бiлiм алу жобаларын жасақтау және оны жүзеге асыру
Мiндеттерi:
- жаңа қолданбалы программалық құралдарды өздiгiнен үйрену және оның
дидактикалық мүмкiндiктерiн анықтау;
- кәсiби шеберлiктерiн дамыту барысына түрлi ақпарат көздерiн,
Интернеттiң ақпараттық ресурстарын пайдалану
Технологиялық модуль мұғалiмнiң iргелi ақпараттық-технологиялық
құзырлығын қалыптастыруға бағытталған.
Ал базалық ақпараттық-технологиялық құзырлықты қалыптастыруда
дидактикалық модульдiң бiлiм беру бағдарламасына бағытталған.
Әдiстемелiк модуль бастауыш сыныпта информатиканың оқу бағдарламасын
таңдауға, оны оқытудың әдiстерi мен формаларын ұйымдастыруға үйретедi.
Педагог мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыруға байланысты
даярлау курстары 36 сағатқа есептелген және келесі бағыттардан тұрады:
1.       Ақпараттық және коммуникациялық технологияның мүмкiндiктерiн
оқу процесіне қолдану – 6 сағат.
Ақпараттық технологиялар. Стандартты программалық құралдар. Білім
беруді ақпараттандырудың iргелi және арнайы құзырлығы.
Арнайы программалық құралдар. Мамандық деңгейлерiнiң мiндеттерiн шешуде
программалық құралдардың мүмкiндiктерiн пайдалануды көрнекi түрде көрсету
(демонстрация жасау).
2.       Iс-қағаздық құжаттарды, таратпа материалдар мен құралдарды
дайындау – 8 сағат
Iс-қағаз құжаттарының формалары (ата-аналарға ақпараттық хат, қызметтiк
хат, бақылау және тексеру жұмыстарын талдау карталары және т.б.) және
оларды мәтiндiк редакторда құру тәсiлдерi.
Таратпа материалдарды (карточка-тапсырма, хабарландыру, алғыс хаттар,
мақтау қағаздары және т.б.) құру.
3.      Сабаққа пайдаланылатын көрнекi және тест материалдарын дайындау
– 8 сағат
Компьютерлiк орта көмегiмен көрнекi материалдарды (графиктiк бейнелер,
көрнекi слайдтар, бейнеүзiндiлер, анимациялық сюжеттер, интерактивтiк
тапсырмалар) даярлау және оны қолдану.
Тест тапсырмаларын (сөзтiзбек, қателердi түзету, жоғалған әрiптердi
табу және т.б.) компьютерлiк ортада дайындап, оны қолдану.
4.       Ақпараттық жүйе мен интернет-ресурстарды қолдану арқылы
әрiптестерiмен шығармашылық байланысқа дайындау – 6 сағат.
Интернеттiң бiлiмдiк және коммуникативтiк ресурстары. Ақпараттық
қауiпсiздiк. Электрондық пошта көмегiмен iскерлiк байланыстар мен этиканы
ұйымдастыру.
Консультациялар, курстық жұмыстарды орындау, курстық жұмысты қорғауы,
оқу нәтижелерiнiң сапалығын анықтау – 8 сағат
1.    Бiлiм беру жүйесiн ақпараттандыру жағдайында ақпараттық
технологияны қолдану - 2 сағат
Бiлiм берудi ақпараттандыру: мақсаты, негiзгi бағыттары және оны жүзеге
асыру. Ақпараттық және коммуникациялық технологияларды қолданудың моделi.
2.    Компьютердi оқу процесіне қолданудың физиологиялық және
психологиялық-педагогикалық аспектiлерi – 4 сағат
Педагог мамандардың компьютермен жұмыс жасаудағы физиологиялық және
психологиялық қауiпсiздiгi. Педагог мамандардың компьютермен жұмыс жасау
әрекеттерiн ұйымдастыру. Педагог мамандарға педагогикалық диагностика
өткiзуде ақпараттық технологияны қолданудың мүмкiндiгi.
3.    Ооқыту процесiне электрондық құралдарды қолдану – 10 сағат
Компьютердi оқытудың дидактикалық құралы ретiнде қолдану. Программалық-
педагогикалық оқыту құралдарының дидактикалық функциялары. Қолданылатын
программалық құралдарды топтау, олардың дидактикалық қасиеттерi мен оны
қолдану мүмкiндiктерi.
Педагогикалық программалық құралдарды дидактикалық тұрғыдан талдау
негiздерi. Интернет-ресурстарды қолдану.
4.  Оқыту процесіне электрондық құралдарды қолдану технологиясы – 6
сағат
Сыныпта және сыныптан тыс сабақтарда электрондық оқу құралдарын қолдану
барысында оқушылардың танымдық қызметтерiн ұйымдастыру формалары. Сабақта
ақпараттық технологияны пайдаланып топтық және ұжымдық жұмыстарды
ұйымдастыру. Бастауыш мектепте электрондық оқу құралдарын пайдаланып
сабақтың құрылымын құру және оны талдау.
5.    Ақпараттық технологияны қолдану арқылы педагог мамандардың
ақпараттық мәдениетін қалыптастыруға арналған жобалық қызметтерді
ұйымдастыру – 6 сағат
Мамандардың жобалық iс-әрекетi. Жобалық iс-әрекеттердi ұйымдастыру
түрлерi мен типтерi. Жеке және топтық жобалар, оларды ұйымдастыру
технологиясы.
Мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыруда жобалық iс-әрекетті
ұйымдастырудың әдiстемелiк тәсiлдерi. Ақпараттық мәдениетті қалыптастыруды
жүзеге асыратын жобалар мысалдары. Интернет-жобаларды талқылау.
Консультациялар, курстық жұмыстарды орындау, мамандардың курстық
жұмысты қорғауы, оқу нәтижелерiнiң сапалығын анықтау – 8 сағат

Бақылау сұрақтары:
1. Ақпараттық мәдениет дегеніміз не?
2. Ақпараттық мәдениетті қалыптастыру жолдары қандай?
3. Ақпараттық мәдениет пен құзырлықтың ерекшелігін ата.
4. Педагог мамандарды даярлауда қандай технологияларды
қолдану тиімді?
5. Мамандарды даярлау деңгейлерін ата және олардың бір-
бірінен ерекшелігін ата.
6. Мамандардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру қанша
сағатқа есептелген және оның мазмұндық құрылымын
сипатта.
7. Ақпараттық мәдениетті қалыптастырудың мақсаты мен
міндеттері қандай?

Дәріс-7. Оқытудың психологиялық, педогогикалық негіздері
▪ Оқу материалдарына қойылатын психологиялық талаптар.
▪ Оқытушының қабілеттілік қасиеттері;
▪ Оқытушының психологиялық ерекшеліктері;

Оқу материалдары адам психологиясына зор талап қоятыны белгілі.
Өйткені, шындықтағы құбылыстардың сыр-сипатын, мән-жайын ұғыну - өте
күрделі әрекет.
Ұғыну дегеніміздің өзі де нәрседе себеппен қатар нәтиже болатындығына
шәкірттің көзінің жетуі, соған жете түсінуі. Оқу материалдарының мәнісіне
тереңдеп бара алмай, оларды жай жаттап алу, өз бетінше пікір айтуға
шорқақтық оқушыда талдау (анализ), жинақтау (синтез) тәсілдерінің әлі де
оншама дамымымағанын көрсетеді. Мұғалім шәкірт ойлануындағы талдау
тәсілінің қалыптасуына жеткіліксіз көңіл бөлетін болса, ондайда оқушы
материалдардың бір-бірімен байланысының жеке жақтарын ғана меңгереді, әр
ұғымның мәнін, өзіндік ерекшелігін жете түсінбей қалады. Сондай-ақ мұғалім
сабақ беруде жинақтау тәсілін ойдағыдай пайдалана алмаса, онда берілетін
мағлұмат бұрынғы материалмен дұрыс байланыспай қалады, бұл берілген
мағлұматтың іс жүзіндік мәнінің төмендеуіне әкеліп соғады. Кейбір
мұғалімдер оқушыда белсенді ойлау үрдісін дамытудың орнына олардың ес,
жаттау қабілетін өсіруге ғана ерекше мән береді. Әрине, бұдан баланың есін
дамыту онша мәнді нәрсе емес деген қорытынды шықпайды. Шәкіртке ойлаттырып,
әр нәрсені бір-бірімен салыстырғызып, талдатып-жинақтатаып, дәлелдеткізіп
үйретсе ғана олардың танымы мазмұнды болады. Ал материалды өз күйінше
жаттап алу, оның ішкі мәніне бара бермеу, балада жаттампаздық, яғни, оны
құрғақ жаттап алуға әуес болуға жетелейді.
Мына жағдай есте болуы тиіс. Егер жас баланың әлеуметтік мүмкіндіктері
жете бағаланбаса, яғни, оның рухани тілектері қанағаттандырылмаса, бұл
жағдай оның айналаны танып-білуге құштарлығының біртіндеп сөнуіне,
самарқаулыққа салынуына себеп болуы ықтимал. Шәкірт ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мультимедиалық жүйелік дыбыстар
Электрондық оқу-әдістемелік кешендері
«Жалпы және бейорганикалық химияны оқытудың заманауи технологиялары мен әдістері»
Интерактивті тақтаны орнату
Бастауыш сынып оқулықтарымен жұмыс істеуге болашақ мұғалімдерді даярлау («Ана тілі» және «Дүниетану» оқулықтары негізінде)
Оқыту процесінде оқушылардың танымдық белсенділігін арттыруда АКТ қолдану
Интерактивті тақтаның құралдары
Қазіргі заманғы химия оқулықтарына қойылатын талаптар
Интерактивті тапсырма және оны жасақтауға қолайлы бағдарламалық құралдары
Ақпараттық жүйе құру арқылы білім беру процесінің тиімділігін арттыру
Пәндер