Физикалық тартылыс күштері



І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы.
2. Салмақ және салмақсыздық.
3. Серпінділік күштер.
4. Үйкеліс күштер.
5. Қысым.
6. Сұйықтармен газдар үшін Паскаль заңы.
7. Сұйықтармен газдар үшін Архимед заңы.
8. Бернулии теңдеуі.
9. Стокс заңы.
10. Тұтқыр сұйықтық қозғалысы.
ІІІ. Пайдаланылған әдебиеттер.
Б.С Арызханов.
Ж. Абдуллаев.
Кез келген денелердің арасында тартылыс күші әсер етеді, яғни денелер бірін – бірі тартады. Орта салмақты екі адам 1 м қащықтықтан бірін – бірі 0,03 мг күшпен тартады. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы былай айтылады: Екі материалдық нүктенің арасындағы тартылыс күші олардың массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, арақашықтығының квадратына кері пропорционал болады яғни
F = G
Мұндағы m1 және m2 материалдық нүктелердің массалары r – екі материалдық нүктенің ара қашықтығы G – гравитациялық тұрақты: G = 6,67 * 10 -11 м 3 (кг. С2) Бұл заң денелердің массасы олардың арақашықтығына қарағанда әлде қайда кіші болғандағана орындалады.

Пән: Физика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы.
2. Салмақ және салмақсыздық.
3. Серпінділік күштер.
4. Үйкеліс күштер.
5. Қысым.
6. Сұйықтармен газдар үшін Паскаль заңы.
7. Сұйықтармен газдар үшін Архимед заңы.
8. Бернулии теңдеуі.
9. Стокс заңы.
10. Тұтқыр сұйықтық қозғалысы.
ІІІ. Пайдаланылған әдебиеттер.
Б.С Арызханов.
Ж. Абдуллаев.

Бүкіл әлемдік тартылыс заңы.

Кез келген денелердің арасында тартылыс күші әсер етеді, яғни
денелер бірін – бірі тартады. Орта салмақты екі адам 1 м қащықтықтан
бірін – бірі 0,03 мг күшпен тартады. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы былай
айтылады: Екі материалдық нүктенің арасындағы тартылыс күші олардың
массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, арақашықтығының
квадратына кері пропорционал болады яғни
F = G
Мұндағы m1 және m2 материалдық нүктелердің массалары r – екі
материалдық нүктенің ара қашықтығы G – гравитациялық тұрақты: G = 6,67
* 10 -11 м 3 (кг. С2) Бұл заң денелердің массасы олардың
арақашықтығына қарағанда әлде қайда кіші болғандағана орындалады.

Салмақ және салмақсыздық.
Дененің жерге тартылуы салдарынан жерге немесе аспанға әсер ететін
күшті дененің салмағы деп атайды. Кез келген күштер сияқты дененің салмағы
да статикалық және динамикалық тұрғыдан байқалады. Денеге әсер ететін Р
ауырлық күші Q серпінділік күшімен теңескен кезде денелер тыныштықта
болады,
ол күштер бір – біріне қарама – қарсы бағытталады: Р = - Q бұл салмақтың
статистикалық тұрғыда байқалуы.
Дененің салмағы дене жерге тартылғанда кпиреуге түсірілетін күшке тең
болады. Дененің салмағы серіппелі таразыцлармен өлшенеді. Егер дене еркін
түсіп , яғни өз салмағымен құлап келе жатса, онда ол динамикалық
салмақсыздық жағдайда болады. Бұл жағдайда дене деформацияланбайды және
пиреуге әсер етпейді, сөйтіп салмақсыздық басталады.
Серпінділік күштер.
Денеге күштің әсер етуін тоқтатқаннан кейін ол дене бұрынғы қалпына
қайтып келсе ондай деформацияны серпінді деп атайды. Дененің серпінді
деформациялануында пайда болатын күшті серпінділік күші деп атайды. Гук
заңы бойынша серпінді деформация кезіеде пайда болатын серпінділік күші
мынаған тең:
Fсерп = - кх
К – дененің қатаңдығы, х – деформация, Гук заңы кейде былайда белгіленеді.
=E
Мұндағы S – көлденең қима, L – бастапқы ұзындық. T- абсолют ұзару, Е –
Юнг модулі.
Үйкеліс күштері - қатты денелер беренец беттелген бір қозғалғанда
олардың арасындағы сұйық немесе газ тәрізді зат болмаса, онда пайда болатын
затты құрған үйкеліс деп атаймыз. Тыныштық үйкеліс мына формуламен
анықталады. Fүйкеліс= КN
Қысым. Сұйық немесе газ толтырылған ыдыс алайық. Оның поршені болсын.
Поршеннің үстіне кіртасын қоялық. Сұйық немесе газ поршень мен оның
үстіндегі картасын ұстап тұрады. Олай болса, сұйық немесе газ тарапынан
поршенмен кір тасқа күш әсер етеді. Бірақ бұл күш жоғары қарай бағытталған
болып саналады. Осы күшті қысым күші деп атайды. Қысым – скаляр шама. Қысым
күші өзі әсер етіп тұрған бетке әр уақытта перпендикуляр бағытталады.
Ыдыстың түбінде немесе қабырғаларында сұйық тарапынан түсетін қысым барлық
бағытта бірдей таралады.
Егер поршеньге әсер ететін күшті F поршеньінің ауданын S деп
белгілесек, сұйықтың немесе газдың тудыратын Р қысымына мына формула
өрнектеледі.
P=
Қысым сұйықтарымен газдардың шиндеде болады. Ол қысымның шамасы сұйықтың
немесе газдың қаншалықты сығылғандығына байланысты. Сұйық тереңдеген сайын
оның қысымы арта түседі. Сұйықтың h тереңдіктегі қысымы мына формуламен
есептеледі.

P=
Формула гидростатикалық қысым деп аталатын. Әдетте сұйықтың бетіндегі қысым
атмосфералық қысымға тең болады. Сондықтанда Һ тереңдіктегі қысым мынаған
тең:
P0 = Pатмо + Pgh
Қысым Паскальмен өлшенеді: 1 Па = 1

Сұйықтармен газдар үшін Паскаль заңы.
Сұйықтармен газдар үшін Паскаль заңы былай айтылады: Тұынық ыдыстағы сұйық
немесе газ өзіне түсірілген сыртқы қысымды барлық жақа бірдей тартады. Осы
заңның дұрыстығын байқау үшін 25 суретте көрсетілген гидравликалық
престіңжұмыс істеу принцпін қарастырайық. Енді поршеньді ыдыс алайық, ол
ыдыста сұйық бар делік. 1 поршеньнің ауданы S1 ал 2 – поршеннің ауданы S2
болсын. Оңайлату үшін сұйықтың салмағы жоқ және поршеньдер үйкеліссіз
делік. Бір поршеньге F1 күшпен әсер еткенде 2 – поршеньді F2 күшімен ұстап
тұралық. Бұл күш өзі ұстап тұрған денеге F2 күшпен әсер етеді. (F1 F2 ) 1-
поршень L1 қашықтықта жылжыды делік. Сонда екі поршеньде L2 қашықтыққа
жылжыды. 1 – поршень ыдыстарын шығарған сұйық сиятындай орынды екі
поршеньмен дайындап қояды. Сонымен S1 L1 = S2
L2 мұндағы L1L2 поршеньдер жүрісі деп аталады. Екінші жағынан жұмыстың
теңдігі заңын қолданатын болсақ, онда F2 L2

(58) теңдікті (57) теңдікке бөлсе
немесе ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Бүкіләлемдік тартылыс заңы
Барлық денелер бір-біріне тартылады
Нақты газдар
НЬЮТОН ЗАҢДАРЫНЫҢ ҚОЛДАНЫЛУЫНА МЫСАЛДАР
Инерция проблемасы
Кристалдық торлар
Кориолис күші
Механикалық тербелістер мен механикалық толқындарға, осы тақырып бойынша негізгі ұғымдар мен анықтамаларға ғылыми-әдістемелік талдау жүргізу
Гравитациялық тұрақтылық
Динамика
Пәндер