Елизавета І-дің ішкі саясаты. ХVI ғасырдың соңында Англиядағы әлеуметтік-экономикалық және саяси күйзеліс

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

Жоспар.

Кіріспе. . 3

І Тарау. Елизавета І-дің ішкі саясаты . . . 5

І. 1 Елизаветалық діни тәртіпке салу және экономикалық саясаты…… 7

І. 2. Англияның сауда және колониялдық экспансиясы. 10

ІІ. Тарау. Елизавета І тұсында Ангияның сыртқа саясаты. . 11

ІІ. 1. Англо-шатландық, Англо -испандық байланыстар. 13

ІІ. 2. Ағылшын - орыс байланыстары. 14

ІІ. 3. ХVI ғасырдың соңында Англиядағы әлеуметтік-экономикалық және саяси күйзеліс. . 15

Қорытынды 18

Пайдаланылған әдебиеттер. 20

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі: Елезавета І -дің таққа келуі сонымен қатар оның халықты діни тәртіпке салуы. Оның 1571 жылы қабылдаған жаңа сенім смволы «39 статья» және сол себепті родикалда реформация жақтастарының қарсылығына ұшырауы. Оның ангиликандық шіркеуді мойындамағандар қарсылығы. Абсолютизм және радикалды реформация тұсында пуритандық ерекшеліктің жақтастарының күннен-күнге көбеюі. Пуритандардың парламентке шіркеуге қарсы ұйым құруы. Бұған орай свищенниктердің шіркеу билігімен қарым қатынасы және олардың талаптары. XVI ғасырдың 70-80 жылдары Елезавета І -дің

Экономикалық саясатының күшейуі «Ливрейлі компаниялар» атты цехтың ашылуы. Сырқы сауда яғни кедендік саясатының дамуы. Англия Колориялдың экспидициясының басталуы. Ф. Улилаби және Р. Ченспер басшылығындағы Индияға Қытайға деген жүрістері және нәтижесі. Англия мен Моссква арасындағы дипломатия және сауда қатынастарының орналасуы. XVI ғасырдың 40-60 жылдарындағы экспедицияның жаңа ағымы және экспанция және жергілікті халықтың қарсы болуы. Ағылшын - Испан арасындағы соғыстың басталуы және Ағылшындардың мақсаты. Ағылшын тонаушылық әрекеттерінің болуы. Елизаветалық «теңіз қасқырлары» Гренландияны және ореноко өзені боссейіні зерттеп ол жерге ат беруі. 70-80 жылдары Ағылшын колонияларының құрылуы және құрылғаннан кейн атқарған жұмыстары. Ирландияның Ағылшын колонистердің қолына өтуі және Ирландықтардың көтерілісі. Көтерілістің аяқталуы.

Англо-Шотландық байланысының басталуы, Англо-Шотландық соғысы, Шатландиядағы реформацияның басталуы. Англо-Испан қарама-қайшылықтарының жақсаруы. Ағылшын орыс арасында экономикалық қатынастардың басталуы және Иван Грозныйдың Ағылшындарға қарсылығы.

XVI ғасырдың соңында Англиядағы әлеуметтік-экономикалық және саяси күзелістің басталуы. Қалаларда аштық, кедейліктің басталуы. Ағылшын Испан қарама-қайшылығының көбеюі. Мемлекеттік жұмыскерлердің жеке монополияларға қарсылығы және маршал Эссексон басшылық еткен соғыс партиясының құрылуы. Эссексонның көтеріліс бастауы және дұшпандарының тақтан кетуі.

Елезавета І -дің жеке монополияларды алып опозицияның жетістігі. Елезоветаның өлімі және Елезовета кезіндегі мәселесін тауарларда қарастырдым.

Тарихнамасы: Курстық жұмысты жазу барысында мен С. Д. Сказин, Е. В. Бутнова, А. И. Данилов, А. Я. Лебедскидің редакциялауымен «Орта ғасыр тарыхы» атты кітабында Елезоветаның Англияны қандай басқарғандығы туралы мәні жақсы ашып көрсетілген.

«История средных веков» атты кітабында І- Елезоветалық діни тәртіптілікті және католиктік шіркеуі тұралы жақсы көрсетілген.

В. Ф. Семиновтың «История средных веков» атты кітапты пайдаландым. Онда Елизоветалық І- дің Англияға жүргізген саясаты және шет елдермен қарым-қатынасы туралы маңызды мәселелерді ашып көрсеткен.

Курстық жұмыстың мақсатымен міндеті : Мен осы тақырыпты Елезовета І- дің Англиядағы басқаруын мақсат еттім. Осы мақсатқа жету үшін төмендегі міндеттерді алға қойдым.

Елизовета І- дің діни тәртіпке салуын ашып көрсету.
Оның сақты басқару үшін жүргізген саясатын ашып көрсету.
Елезоветаның жүргізген сауда және калониялдың экспедициясының маңызын ашып көрсету.
Елизовета тұсында Англияның шет елдермен қарым-қатынасы және нәтижелерін көрсету.

Курстық жұмыстың құрылымы : Кіріспеден, екі тараудан, 5 бөлімшелерден, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттері, сілтемелерден тұрады.

І- Тарау Елизавета 1-дің ішкі саясаты.

1. 1. Елезаветалық діни тәртіпке салу және экономикалық саясаты.

Генрих VIІІ мен Анна Болин қызы (әкесі оны тән алмаған) Елезавета І таққа отыруы. Шіркеу қызметкерлері арасында үлкен дау туғызды. Католиктердің көз қарасынша ол некесіз туған және оның таққа құқы жоқ. (1558 -1603) .

Лордтар палатысының басым көпшілігін құраған католиктік эпископтар, шіркеудің сақталып қалуын қалады. (Шіркеуді Мария Тюдор тұрғызған), ал Женевадан Ангиляға оралған емигрантар ангиликандықтың қайтарулын қалап етіп қана қоймай, кальбинизм рухында көбірек радикалды реформалардың бюолуын қалады.

Елизовета өз жолын Эдуард VI кезеңідегі дей англикандық шіркеуді тұрғызудан бастады. Оның иерхиялық структурасы, ғұрпы қатоликтерге ұқсас болды, бірақ 1571 жылы қабылданған жаңа сенім символы, «39 статиях» та Сенімен ақталу қағидасы бар және онда 2 құпия мойындалған шоқындыру, тазалау (күнәдан арылу) .

Бірінші он жылдықта королева өлі саясатпен басқарды, ол «өз қол асытымдағылардың ішкі дүниесінде не болып жатқанын көргім келмейді, деп жариялады. Діни әлеммен қамтамасыз етті. Бірақта 70 жылдардың соңында ол радикалды реформация жақтастарының қарсылығына ұшырады. Елезавета 1 англикандық шіркеуді мойындамағандарға қатаң түрде қарсы болды. Әрбір католиктен королеваны шіркеу басшысы ретінде мойындағаны жайлы арнайы түрде қолхат берген.

Оларды мемлекеттік жұмысқа да, оқу орындары, университеттерге де алмаған. Бір жағынан колвинизммен байланып қалған свещениктер (әулйелер) ге қарама-қарсылық күшейді.

Абсолютизм және родикалды реформация.

Шіркеуді «папаның дәуіріндегі қағидалардан тауартушылардың » жақтастарын «пуритандар»/2/ деп атаған. (латынша «purus» - таза) путандардың геологиялық және политикалық доктринасы эмигрант ангичандардың кольвинизміне жақын болған. Х VI ғасырдың 40 жылдарында қалыптасқан бұл пуритандық әрекеттің жақтастары күннен күнге көбейе берді.

60-70 жылдардағы пуритандар, королева Елезавета шіркеудің бұдан былайғы реформасын басқаратын боладығ, біз епископатты және рухани. Компанияның санының көбеюі, ағылшын кеме құрушылық және тоқу жұмыстарының дамуының зор ықпал жасады.

Королева өз қаражатын үздік түрде сауда компанияларына салып тұрды.

Моссква, Турция, Леванта, Индия елдерінде арнайы дипломатиялық миссияларды сауда компанияларының агенттері атқарды. Королева өзінің чиновниктерімен, сенімді аристократтарына сауда компанияларын тапсырып, олардың байып алуына мүмкіндік беріп отырды.

Өндірістік және сауда сферасында протектиянизм шығынға да ұшырап тұрды. Басшылармен саудагерлердің наразылығынан сауда манаполиялары жеке адамдарға таратып берілді. Бұл уақытта тауарды экспорт және импорттауға таңдаулылар ғана құқылы болған.

70-80 жылдары сауда компаниялары саудадан түскен пайданың 1 бөлігі корольдікке өтуіне мойынсұнған еді, бірақ 90-жылдары олар өте күшейді, және монополиялық идеяларға қарсы шықты. Олардың ұраны «саудаға азаттық керек» - деген сөздер болды.

1. 2. Англияның сауда және колониялдық экспансиясы.

Өзінің ыңғайлы географиялық териториясы бар екендігіне қарамастан Англия, Ұлы географиялық жаңалықтардан ашылыуы кезінде көшбасшылар қатарында болған жоқ. 1446 жылы Италияндық геогрфтар Джованни және Себастияно Каботто Ангилия арқылы Индияға бару жолын табу мақсатында Генрих VIІ -ге Англияда географиялық зерттеу жұмыстарын жүргізу туралы ұсыныс жасаған болатын. 1496-1497 жылдары олар Солтүстік Американы және Ньюфаундленд ройонын зерттеп Ангилия үшін балыққа бай мекенді тауып берді. Солтүстік шығыс бағытындағы экспедиция 1553 жылы Ф. Уиллогби және Р. Ченслер басшылығында қолға алынды. Олар снарятталған карабльдері мен бірге көптеген өзендерден және мұзді мұхиттан өтіп Индияға және Қытайға барып «Ұлы Қытай ханы » мен және Шығыстың басқада ұлы көсемдері мен жүздесуді назарға тұтқан болатын. Бірақ олар Скандинавияға жетпей-ақ, Холмогор районы маңында мұзда қатып қалды. Бұдан Ченслер Москваға жетіп Иван ІV мен жүздесті. Осыдан кейін Ангия мен Москва арасында мықты дипломатиялық және сауда қатынастары орнатылды. Иван Грозныдың мадағына ие болған Москвалық компаниялар Холмогода, Ярославльяда Вологтарда, Пеков, Устюг және Ногородта өз факторларын орнатты (заводтарын) .

Ағылшындар Индияға жолды іздеуден бас тартпады: өздерінің Шығысқа ұмтылысы нәтижесінде олар Сибирге дейін жетті, бірақ кейінгі әрекеттердің келешегі жоқ деп тапты. Олар Москва елінде Волгамен Каспи теңізімен өтіп Персияға жеттетін өздеріне пайдалыда, тиімді сауда жолын тапты. Ангилядағы Москвалық компания Рессейге қару-жарақ, ағаш, мыс темірді эспортқа шығарып отырды. Россиямен сауда саттық тек Скандинавия арқылы ғана жүргізілген жоқ, сауда Балтика теңізі арқылы да жүіріп жатты нәтижесінде 1579 жылы Скандинавия және Балтика өңірі мен сауда-саттық жүргізетін үлкен Эстляндық сауда компаниясы ашылды. Ағылшын саудасының Таяу шығысқа кіріп келуі оның Москвамен Жер Орта теңізіндегі елді мекендері мен және Турция мен дипломатиялық және сауда байланыстар мен жақсаруына әсер етті. Сұлтаннан рұқсат алған Ағылшын саудагерлері 1581 жылдан Левантиялық компания негізін қалап Шығыстық тауарлар, жібек, әртүрлі тәттілер мақта- шикі заттарын Англияға әкеліп отырды. 1599 жылы Королева басмшылығы мен Ост-Индиялық компанияның ашылуы, ағылшындардың шығысқа ұмтылысын жақсарта түсті. Бұл компания Индияда құрылып - ол Галандиялық саудагерлер мен үлкен бәсекелестікті тудырды. Ағылшындар мықты Флоты және ғажайып Артелериясының арқысында Индияны өзіне қаратуға мүмкіндік алды. ХVIІ ғасыр басында олар Сурат және Мадрасте өз факторлерін орнатты.

1613 -1623 жылдары Индияның барлық жерінде Ағылшындардың факторлері қаптап кетті. Индия - Қытаймен Жапонияға өтетін көмекші жол рөлін атқарды. Ағылшын сауда экспанциясының жаңа ағымы болып «Жаңа әлем». ХVI ғасырдың 40-60 жылдары Дорсет, Девоншир Корнулдың испан колониясымен сауда байланысы өте мықты болды. Олар Испандарға Ағылшын тауарларын және құлдарды сатты. 60-жылдардың ортасыннан Вест-Индия басшылығы Испан мнополиясының Америкаға сатылуын қадағалап отырды, колонистердің Ағылшындардан құралған «ұрлықшылар» «еретиктер» тьарапынан талануына қатал түрде қарсы болды.

алып қойып, олардың өкілдерін дарға асты.

1572 жылы Ағылшын капитаны Ф. Дрейк Карип теңізінде үлкен бай үлеспен Испандардың бірнеше кемелердің ойран етті. Осыған орай ол испандардан «Айдахар» «Дракон» лақабын алды. Мұхит жағалауында кенеттен Ағылшындар мен испандар арасында соғыс басталып кетті. Ағылшындардың мақсаты Весть - Индиядан әкелінетін қымбат, бағалы бұйым, заттарды иелену еді. Олардың әрекетті жартылай қарақшылық характерге ие еді, бұл оларға үлкен табыс беретін еді. Мұның басында құпия Совет және Королеваның өз де тұратын еді. Бірақ Лондон бұны еш қашан мойындамаған.

1577 жылдың желтоқсанында Королева және құпия Советтің келісімімен Ф Дрейк қатыгездік пен жоспарды орындауға кірісті. Ол Оңтүстік Америкадан өтіп Тынық Мұхит арқылы Испандықтардың қазынасына шабуыл жасап Чили мен Перидің күміс кендерін талап одан кейін бүкіл әлемді кемемен жүзіп өтуді қалады. Отты мекенінің қиындықтарын жеңіп, бұл ойды өте табысты амалға асырған 2- ші адам осы Дрейк. Оның қолындағы карта еш бір ағылшында болмаған. Дрейхтің кемесі Анрлантиканы кесіп өтіп, Оңтүстік Американы талан-тараж етті, одан Перуге өтті. Ол жерде Дрейктің адамдары Испан Галиондарын қолға кіріті. Оның таққан алтынының жартысы Испан матростарына берілді. Дрек Колифорния жағалауларына да жетті, ол жерде зерттеу жүргізілді, сол жерлерде «Жаңа Альбион» деп ат қойды. Тынық мұхтты кесіп өтіп Малукс аралдарында қоныстады, ондағы мақсаты сол жерлдің сұлтаны мен сауда келісімін түзуді қалады. 1580 жылы Үнді мұқитынан өтіп Африкаға да жеттіп қыркүекте Плимутқа қайтып келді. Оның тапқан табысы өте үлке еді, бұл корольдікке үлкен табыс әкелді. Елезавета1 «Алтын Ланге» көтеріліп Дрейкті өзінің Рыцарі етіп тағайындады.

Елезаветалық «Теңіз қасқырлары » тек қарақшылшар ғана болып қалмай, олар бірінші жаңалық ашушыларда болды. 1576 -1578 жылдары М. Фробишер және Х. Гильберт Греландия зерттеді. 1595 жылы У. Рели Оңтүстік Америкадағы Ориноко өзені бассейінін зерттеп, ол жерге Гвеана деп ат берді.

70-80 жылдары Ағылшындар Солтүстік Америкалда өздерінің колонияларын құруды қалады. 1585 жылы Х. Гильберт, У. Рели Роанок және Вергиния аралдарын қолға кіріпті. Бұлар Елезаветта 1 атына солай аталған еді, бірақ олар ұзақ уақыт Ағылшындар қолында қалған жоқ. Ағылшындардың ең бірінші колониясы жаңа Англиядағы Джоржтаун болды.

ХVIІ ғасырда бұл жерге Прутан Эмгрантары келді, олардың бұл жерде ауыл шаруашылық фермаларын құрды. Вергинияны қайта қолға кіріту жалғаса берді. Кейінен ағылшындар Африкалық құлдардың еңбегін пайдаланып, мықты плантацяланын жарыта бастады.

ХIІ ғасырда Ангилия Иррландияны қолға кірту жұмыстарын бастады. 1541 жылы Генрих VIІІ өзін Ирландияның королі етіп жариялады, оны Рим папалары мойындады. Протестантизмнің Ирландияға кіріп келгеніне қарамай, халықтың басым көпшілігі католик болып қала берді. ХІ ғасырда Ирландия халқы Испания, Рим, Изуиттің Ағылшындарға қарсы ұйымдарды қолдап шықты. Ирландияның басып алынған жерлерінің Вождтарын өз билігінен бас тартқызып, олар королге вассал болып қалды. ХІ ғасырдың екінші жартысында Ағылшындар Ирландияның Солтүстігіне дейін жетіп келді. Ирландықтар бүтін жерлерге конфенкациялауға өтіп, бәрін колонистердің қолына тапсырды. Олардың үйлері, сарайлары қорғанға айналдырылды. Үлкен жерлер Ирландияның әскери және Ағылшын Администрациясы шенеуніктеріне берілді. Жер алушы шенеунікке қойылатын басты талап ол Ангияда тұрақтайтын бірақ жергілікті азаиматтары мен некеге тұруға құқы болу керек.

Жерінен айырылған ирландықтар еш қандай құқық жоқ майда арендаторларға айналды. Жерге иелену үшін көпшілік ангилияға қоныс аударды. 1594 жылы ирландияның солтүстік провинциясы Ольстерде графтар Тирон және Теркония басшылығында ағылшындарға қарсы көтеріліс басталды. Көрелісшілердің басты мақсаты котолик шіркеуінде ғибадаттарын еркін орындауды және өздеріне администарцияны өздері таңдауға рұқсат беруді талап етті.

Елезаветта 1 көтерілісті тез тоқтату үшін армияны жіберді. Бірақ олар азаматтық соғысқа қарсы шыға алмады. Олардың алдында әскерлер әлсіз еді. Бірақ 1603 жылы Лорд Маунтджаяның келесі кезектегі экспедициясында Ольстер ағылшындар қолына өтті. Елезавета 1 Ольестер жерлерін конфискациялап оларды ағылшын және шатланд колонистеріне таратылды.

Басып алынған жерлерді ХІІ ғасырдың басында қайтадан құру басталды: Қалалық корпарацияларға сол жерлерде жылжымайтын мүлік орнатуға және де басқада ғимараттар салуға рұқсат берілді. Көрші мемлекеттердің талануы Англияға капиталдық жиналуына көмек берді.

ІІ- Тарау Елизавета 1 тұсында Англияның сыртқы саясаты.

2. 1. Англо-шатландық, Англо - испандық байланыстар

Бұл 2 мемлекет арасында бұрыннан сауда байланыстары жүріп жатты екі ел арасында шекаралық талас тартыстар екі ел феодалдары арасында шайқастар малдарды қуып әкетулер болып жатты.

Сыртқы саясатта шотландия, оңтүстік көршісі мен сақтану үшін франция мен қосылуды көздеді. Алғашқы Тюдор шылар франко - шатландық альянсты бұзып, жаңа династиялық одақ құруды ұсынды. Генрих VIІ өзінің қызын шатландия королі Яков ІV Стюартқа берді. Бірақ бұл мәңгілік бейбітшіліктен орнауын қамтамасыз етпеді. Англо-шотландық соғыстар Генрих VIІІ кезінде де жалғаса берді.

1542 жылы Яков V Стюарттың өлімінен кейін карона Генрих VIІ - нің шөбере қызы Мария Стюартқа мұрагерлікке қалды. Оны балалық шағында Францияға жіберген, кейінірек оны король Франциск ІІ - ге тұрмысқа берді. Сол уақытта оның анасы Шотландияға басшылық жүргізіп жатқан кезі еді. Анасы Мария Лотарингская француз аристократиялық Гиз ұйымының өкілі еді. Ол француз әскерлеріне сүенетін еді. Оның беделі Шотландияда басталған реформация дәірінен көтерілді. Реформация басшысы Джон Нокс еді, бұрынғы англикан шіркеуінің священнигі, Мария Тюдер кезінде Женеваға көшіп кетті. Оның басшылығымен Ковинант - кальвинистер одағын құрды. Бұл одақ мақсаты француздарды Шотландиядан қуып, Англиямен одақ құру еді. Француздардың қолдауымен колвинистермен котолик дворияндары арасында қан соғыс басталды. Елезавета 1Шотланд протестанттарына ақша мен қару - жарақ жіберіп көмектесіп тұрді, бұл оның Ангия тағына отыруды көздеп отырған Мария Стюартпен қаатынасын салқындата түсті. Марияны Рим папасы және католиктік мемлекеттер қолдады, олар Елезаветаның некесіз туған басшы деп есептеді. 1559 жылы Мария және оның жұбайы Франциск ІІ өздерін король және королева деп жаряланды. Протестантар әрекеті 1560 жылы тоқтады. Сол жылы олар Эдинбург келісімін жасасқан еді. Келісім бойынша Фразсуз әскерлері Шотландиядан шығып кетті. Мемлекетті басқару 12 ең үздік Лордтар кеңесіне берілді.

Кальвинистер сенім - ғұрыптарына еркіндік алған соң, тез арада шіркеу мүмкін секульяризациялауға өтті. Бірақ Мария Стюарт Эдинбург келісі мен мойындамады және англия тағынанда бас тартқан жоқ. Жұбайының өлімінен кейін ол шатландияға оралды және де оған колвинистерденде, Елезавета 1 -ден де кешірім сұрауға тура кеді. Ол өзінің еш күнәсі жоқ екенін айтып бала шағасы жоқ Елезавета 1 өзін мұрагер етіп тағайындайды деп үміт етті. Бұған септігі тиіп қалар деген мақсатта ол ағылшын лорды Дарнлиге тұрмысқа шықты. Шатланд котоликтері мен протестантар арасындағы ішкі соңғыс оданда асқындай түсті. Өйткені Марияны ұнатушы бір жігіт Дарнлиге қол жұмсаған еді. Ол Марияны оған сыбайлас деп айып тапты. 1567 жылы кольвинистер көтерілісі басталды. Оның салдарынан Шатландия королевасы кәмілетке толмаған ұлы Яков VI-ның атақ -абыройын ойлап, тақтан бас тартып қашып кетті. Ол Англияға келді, ол жерде оны абақтыға қамады. Ол абақтыда болсада Ағылшын корольдігі үшін өте қауіпті еді. Солтүстік графтіктің католик дворияндары соғыс ашып Марияны таққа қайтып әкелуге дайын еді. Франция, Испания, Рим оларды қолдауға сөз берді. Котолик державасы армияны Ирландияға кірітіп, Англияны интервенциялауды жоспарлады.

1569 жылы Англияның солтүстігінде «Ақиқат сенім » деген ұранмен көтеріліс басталды. Алайда көтерілістің саяси лидерлері граф Нортумберлент және Вестьморлент - Мария Сюарты азат етіп оны «еретичка»-ның (қоғамда басым болған сенімге не дінге қарсы) орнына таққа отырғызуды көзеді.

Протенстантық өңір королеваны қолдады корольдік армия көтерлісшілерді тоқтаты бірақ армияның көпшілігі қайтыс болды. Елезоветаның 2 он жылдық бойы сақтап келген діни әлімі бір сәтте бұзылды. Иезуиттер королеваға бірнеше рет қастандық жасады. Франция және Испания елшілері қамаудағы Мария Стюартпен келісіп, бітім жасаса бастады. Онан кейін Марияның Англияны интервенциялау және Елезоветаға қастандық жасау жоспарлары жазылған қол хатты сот қолына түсті, Мария сотталып 1587 жылы өлтірілді. Бұл халық алдында Елезовета 1 -нің «Ақиқат сенім » қорғаушысы және Англияның ұлттық тәуелсіздігінің символы ретінде танылуына себеп болды.

70-жылдардың соңында англо-испан байланыстары жақсара түсті: Филип ІІ -ні айналасындағылар «еретиктер ұйымын бұзуға» шақырды. Мария Стюарттың дарға асылуы интервенцияға ыңғайлы себеп болды. Испан күштері 1587 жылы соққыға дайын еді. Бірақ Филип ІІ-нің жоспары Ағылшын флотының контрактын бұзды. Дрейк басшылығындағы экскадро Кадис протына келіп, сол жердегі испан флотын талқандап, қаланы өзіне бағындырды. Испандықтарға жаңа Армада флотын (130 кемеден 18 мың солдаттан тұратын флот) қайта құруға бір жыл қажет болды. Дюнкерде оларға жаңа күштер, яғни Недерландиядағы Испан армиясы қосылуы керек еді. Армадаға қарсылық көрсетуші Ағылшын флотын бірнеше корольдік кемелер, жеке қарақшылар және саудагерлер кемесін құрады. Оларда ұзақ қашықтыққа ататын артеллерия бар еді. Бұл олардың Испандарды талқандауында үлкен рөл атқарды. Бір ай бойы Дрейк испандарға шабуыл жасады, бұл уақытта адмерал Ховард басшылығындағы флот, дұшпанның коныстанатын жері Дуворды аңдщудак еді.

Ешқандай нәтижеге жетпеген Арнада франсуз Калие жағалауына тиісті бастады. Ол жерде оны Дрейк өзінің қайықтары мен барып, талқандады, Оған жарылғыштарды лақтырып карабльдегі әскерлерді суға серіуге мәжбүрледі. Сол кезде қатты жел тұрып, әскердің көбісі Зеландияға жақын жерде суға батып кетті тірі қалғандары әлсіз британ аралдарына жүзіп келді. Армадо карабльдерін және әскерінің үштен бірін жоғалты.

80 жылдары Англия Еуропадағы протестант мемлекеттердің көш басшысына айналды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.