Орыс халхының киімінің негізгі қалпын жоғалтпай, Калина красная киімінің конструкциясы негізінде киімдердің дизайынын жасау

Пән: Өнер, музыка
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 58 бет
Таңдаулыға:

Ф-ОБ-001/033

ЖОСПАР

КІРІСПЕ . . . 3

1 «кАЛИНА красная» КОСТЮМ КОМПОЗИЦИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Калина красная сән үлгілеріндегі ерекшеліктері . . . 6

1. 2 Фольклор стиліндегі сән үлгілерінің қызметі . . . 15

1. 3 Костюм композициясының түсі, декоры жәнефактурасы . . . 18

1. 4 «Калина»сән үлгілерінің көркем бейнесін әзірлеу . . . 23

1. 5 «Калина красная» сән үлгілерінің техникалық эскизі, сырт түрінің сипаттамасы . . . 26

2 «КАЛИНА красная» сән үлгілерінің конструкциялау негіздері

2. 1 Конструкциялау әдістемесін таңдап негіздеу . . . 27

2. 2 «Калина красная» сән үлгілерінің сызбасын құрастыру үшін бастапқы мәліметтерді, қосымшаларды таңдап негіздеу……… . . . 30

2. 3 «Калина красная» сән үлгілерінің сызбасын құрастыру . . . 35

3 «Калина красная»сән үлгілерінің ТІГУ тЕХНОЛОГИЯСЫ

3. 1«Калина красная» сән үлгілеріне өңдеу әдістерін және құрал-жабдықтарды таңдау . . . 40

3. 2 «Калина красная» сән үлгілерінің түйіндік өңдеулері . . . 44

3. 3 «Калина красная» сән үлгілерінің дайындаудың технологиялық бірізділігін әзірлеу . . . 45

3. 4 «Калина красная» сәнүлгілеріне кеткен материал шығынын мөлшерлеу . . . 49

Қорытынды . . . 50

Пайдаланған әдебиеттер . . . 52

Қосымша . . . 54

КІРІСПЕ

Зерттеудің көкейтестілігі. ҚР Президенті Н. Назарбаевтың Қазақстан халқына «Нұрлы жол-болашаққа бастар жол» Жолдауында-Біз Жалпыұлттық идеямыз - Мәңгілік Елді басты бағдар етіп, тәуелсіздігіміздің даму даңғылын Нұрлы Жолға айналдырдық. Қажырлы еңбекті қажет ететін, келешегі кемел Нұрлы Жолда бірлігімізді бекемдеп, аянбай тер төгуіміз керек. Mәңгілік Ел - елдің біріктіруші күші, ешқашан таусылмас қуат көзі. Ол «Қазақстан-2050» Стратегиясының ғана емес, XXI ғасырдағы Қазақстан мемлекетінің мызғымас идеялық тұғыры! Жаңа Қазақстандық патриотизм дегеніміздің өзі - Мәңгілік Ел! Ол - барша Қазақстан қоғамының осындай ұлы құндылығы.

Қазіргі Қазақстан - Ресей қатынастары ғасырлар бойы Еуразия кеңістігінде өмір сүріп, тарих тоғыстырған қазақ және орыс халықтарының ежелгі қатынастарынан бастау алады. Екі халықты ортақ тарих, жеті мың шақырымға созылған әлемдегі ең ұзын құрлықтық шекара мен көршілес орналасқан кең аумақ біріктіреді.

Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан-ақ дәстүрлі шаруашылық байланыстарды сақтау мен ТМД елдерімен интеграциялану Қазақстанның сыртқы экономикалық саясатының негізгі бағыты болды. Осы бағытта терістіктегі байырғы көршіміз - Ресей Федерациясымен көпсалалы, өзара тиімді экономикалық ынтымақтастықты дамытуға басты басымдық берілді. Сөйтіп, 1992 жылдың қазан айында Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасында дипломатиялық қатынастар орнады. Сол жылы Қазақстанның Ресейдегі, Ресейдің Қазақстандағы елшілік қызметтері ашылды.

Президент Н. Назарбаев: «Екіжақты байланыс саласында Қазақстан алдындағы басым бағыт - Ресей Федерациясымен қарым-қатынасаты дамыту. Бұл әлем қауымдастығы алдындағы Ресей Федерациясының саяси-экономикалық рөлімен және ұзаққа созылған ортақ шекарамен шартталады. Ресей - республикамыздың ең ірі сауда серігі. Көптеген халықаралық мәселелер бойынша біздің ұстанымымыз ортақ. Оның үстіне, екі ел азаматтары арасындағы достық, туыстық қатынастар. Бұл Ресейді Қазақстанның табиғи әрі заңды одақтасы етеді», деп атап өткеніндей, бүгінде Қазақстан мен Ресей - стратегиялық әріптестер. Екі ел арасындағы ынтымақтастықтың маңызды буыны сауда-экономикалық байланыстар болып табылады.

Ресей мәдениеті - адамзат баласына баға жетпес мол мәдени мұралар қалдырған дүниежүзілік мәдениеттің ажырамас бөлігі. Ресей мәдениеті - өзіндік ерекшеліктері бар қайталанбайтын мәдениет, ендеше оның әлемдік мәдениет қазынасына қосқан үлесіне де баға жетпейді. Орыс мәдениетінің қалыптасу ерекшеліктері негізінен төмендегі факторларға тығыз байланысты болды. Олар: көптеген этникалық топтар мен халықтар мекендеген орасан зор территорияны игеру; христиан дінінің ерекше тармағы - православиені руханилылықпен дәстүрлі салт-дәстүрлерге негіздей отырып орнықтыру; уақытша болса да ұзақ уақытқа созылған батыс-еуропалық өркениеттік процестерінен оқшау дамуға байланысты туған «тұйықтыққа» бұдан әрі жол бермеу; жеке адамдардың мүддесін мемлекет мүддесіне бағындыру. Осы айтылған ойларымыз дәлелді болу үшін, орыс мәдениетінің қалыптасу кезеңдерін толығырақ қарастырып көрелік. Ақиқатына келсек, көп ғасырлық тарихы бар Ресей мәдениетінің жалпы көрінісі бұрынғыдан да айқындалып келе жатқан сияқты. Ұлттық топырақта пайда болып, өзіндік бет- бейнесімен ерекшеленсе де, мәдени өркендеудің жалпы арнасына келіп құйылатын Ресей мәдениеті, оның ішінде ұлттық бұлақтан нәр алған ежелгі Русь мәдениеті, византиялық көркем жүйемен және тағы да басқа мәдениеттермен тығыз алмасып жатады. Атап айтқанда, Ресей мәдениеті Византиямен қатар, көршілес жатқан Болгария, Сербия, Армения, Грузия сияқты елдердің мәдениетімен үндестік тапты Елбасы қазақстандық білім мен ғылым жастардың қолында екендігін және интеллектуалды ұлтты қалыптастыру туралы үнемі айтып келеді. Өйткені, әлемдегі дамыған отыз елдің қатарына ену тек білім мен ғылымға негізделу керек. Бұл - заман талабы. Демек, мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік дамуы инновациялық жүйе мен адами капиталға байланысты екені тағы да бір дәлелденді. Осындай талаптар тұрғысынан алғанда, стратегиялық маңызды құжат республика жұртшылығына, оның ішінде, білім мен ғылым салаларындағы педагогтар қауымына айрықша серпін беріп, алдағы күндерге жігерлендіре түскені ақиқат [2] .

Еліміздің тәуелсіздік даңғылындағы дәстүрлі қазақ мәдениетіндегі ұлтық киімдерінің мән-мағынасын айқындаудың өзектілігі қазіргі өркениет мәдениетінде туындап жатқан объективті-әлеуметтік және субъективті-психологиялық қайшылықтар жағдайынан көрініс табады. Бұл мәселелердің барлығы да қазақ халқының бүгінгі рухани ахуалын жан-жақты, әр қилы қысымға ұшырап отырғанын да дәлелдейді, ол қазіргі мемлекет тарапынан атқарылып жатқан істерде, яғни рухани дербестікті қалпына келтіру, нығайту, дамыту секілді үлкен мәселе болып отыр. Өркениет жағдайынан туындайтын қайшылықтар, соның ішінде киім үлгілеу өнерінің сапалы белгілеріне ұлттың сана сезімін бүлдіретін бөтен үлгілерді талғамсыз, шатастырып пайдаланудан басталады деуге болады.

Әлемдегі әр түрлі елдердің дәстүрлі халықтық костюм үлгілері қазір де сән жасаушылар үшін шығармашылық жаңалықтардың негізгі бастауы болып отыр және де қандай жағдайда болмасын арналып тігілген киімдердің бәрінен де өзінің нақты көрінісін табуда. Бір сәт тарихқа көз салсақ, әрбір дәуірдің және әрбір халықтың өзіндік көркем стилі қалыптасқан. Белгілі бір стильдің өзінде киімнің жеке бөліктерінде өзгерістер болады және бұл киім тарихында сән ағымы деп аталады. Сән ағымына байланысты киім жаңарып, жетіліп отырады.

Калина киімді қайта жаңғырту мақсатында Орыс халқының ұлттық киімін ала отырып, киімді қайта жаңғырту мақсатында Калина киімінің дизайнын жақсарту қажеттілігі мен қазіргі кездегі бишілер киімінің сапа жағынан әлсіз болуы арасындағы қайшылықты негізге ала отырып дипломдық жобамыздың тақырыбын «Калина красная» атты фольклорлық стильде биші киім үлгісінің жиынтығын жобалау деп таңдауымызға негіз болды

Диплом жобасының мақсаты:

Орыс халхының киімінің негізгі қалпын жоғалтпай, Калина красная киімініңконструкциясы негізінде киімдердіңдизайынын жасау және оның жасалу технологиясын көрсету.

Диплом жобасының міндетері:

1) Костюм жасау композициясының негіздерін анықтау.

2) Калина красная сән үлгілерінің конструкциялау негіздерін анықтау.

3) Калинакрасная сән үлгілерін тігу технологиясын әзірлеу және көрсету.

Зерттеудің нысаны:

Калина красная биші қыздардың дизайн негізінде киімін конструкциялау және әзірлеу үдерісі.

Диплом жұмысының құрылымы:

Кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, сызбалар, зскиздердер мен пайдаланылған әдебиеттерден, қосымшадан тұрады.

1 «Калина красная» КОСТЮМ КОМПОЗИЦИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Калина красная сән үлгілеріндегі ерекшеліктері

Орыс - ұлт, Ресей Федерациясының негізгі халқы. Шығыс славян тайпасы байырғы заманнан русь атанған да, ежелден көршілер түрік тайпасы оларды орыс деп атап кеткен. Көне орыс мемлекеті 9-12 ғасырда құрылып, орыс ұлтқа айналды. Орыс халқы Ұлы Новгород аймағы мен Волга, Ока өзендері аралығыңда қалыптасқан. Орыс халқының салт-сана, мінез-құлқы, тірлік-тынысы, әсіресе, өз заманында күшейе тұскен орыс мемлекетінің отаршылық озбырлықтары ақын шығармаларында айтарлықтай із қалдырған.

RedSquare SaintBasile (pixinn.net).jpg

Сурет-1

Орыс халқы ежелден орын тепкен атамекен-Шығыс Еуропа жазығы. Осы аумақта орыстар солтүстік ұлыорыстар және оңтүстік ұлыорыстар болып бөлінеді. Бұл екі үлкен топтың әрқайсысынан өздерінің айрықша топтары жіктеліп шығады. Ежелгі орыс халқы XII ғасырда әр түрлі шығыс славян тайпаларының бірігуі нәтижесінде қалыптасты. X ғасырда Киев Русі шоқындырылғаннан кейін христиандық орыстар арасындағы кең таралған дінге айналды. Дәстүрлі орыс ерлер киімі қисық жағалы көйлек болып табылады, оның сыртынан әдетте белбеумен буған. Сонымен қатар кенеп шалбар киіп жүрген. Қыста қалың шұғадан немесе барынша дөрекі шұғадан тігілген жағасыз (шекпен) шапан (армяктар) жамылған. Шаруалардың көпшілігі шабатамен, мерекелерде етік киіп жүрген. Әдеттегі әйелдер киімі ұзын кенеп көйлек, оның жоғарғы жағын жемелекпен көмкерген. Суық мезгілде күртеше киген. Көне әйелдер бас киімі қарқара, кейіннен орамал мен шәлі салған. Орыстардың кеңінен таралған сыртқы киімі тоң болып табылады. Кедейлер тоңды қой немесе қоян терісінен тіксе, ал ауқатты адамдар-тиін немесе сусар терісінен әзірлеген. Ал байлар - бұлғын немесе түлкі терісінен тігілген тоңдар киген. Ескі уақытта орыстар жер төлесі бар ағаш жармалы үйшіктер тұрғызған. Қос қабатты шатырларды тақтаймен жапқан, терезе жақтауларын ою-өрнекпен әшекейлеген. Әйнек жетіспегендіктен, терезені бұзаудың қарнымен керіп қойған, кейін оны слюда алмастырды. Үйге түнде шырағдандар жағып қойған. Әдетте үй үш бөлікке бөлінген:шөп қоятын жер қойма және пеш орналасқан жатын бөлме. Орыс ауласының ерекшелігі үйді қақпаның қасына емес, ішкерлей салған, бас қақпадан оған дейін жол жүрген. Аулаға әр түрлі шаруашылық құрылыстары көрік беріп тұрған. Үйдің биіктігі және ауланың кеңдігі қожайынның байлығынын хабардар етеді. Дәстүрлі орыс сусыны квас пен бал болған. Балдың қазір біз білетін балмен ешқандай ұқсастығы жоқ. Бұл сусынды дайындаудың құпиясы, өкінішке орай, ұмытылып кеткен. Және бір орыстың бал қатқан сусынын шайқурайға, сәлбіге, лавр жапырағы мен бұрышқа бал қосу арқылы әзірлеген.

Ежелгі славяндардың мәдениеті - орыс мәдениетінің қайнар бұлағы болып саналады. Оның басты мәдени құндылықтары - қасиетті жырлар, мифология, аңыз-ертегілер. Ғалымдардың пікірінше, олардың көпшілігінің тектері Христиан дінін қабылдағаннан кейін құрып кеткен. Ежелгі славяндар пұтқа табынушылықты бастан кешірген, сондықтан да болар Ресей топырағында пұтқа табынушылық мәдениетінің дамуы жоғары болды.

Yaroslavl gospel.jpg

Сурет-2

XIII-XIV ғасырларда орыс мөдениеті. XIII-XIV ғасырларда орыс мөдениетінің орталығы Новгород қаласы болды. Кескіндемелік және сәулетшілік ескерткіштерімен өзін «Ұлы мәртебелі Новгород» деп атаған бұл тарихи қаланы шетелдік бір автор «байлығы жағынан тек Риммен ғана теңесе алады» деп бағалауы тегіннен-тегін емес сияқты. Мұндағы орыс халқының рухы сіңген өнер дүниелерінің бірі Новгород Кремліндегі қасиетті София соборы, Юрий монастырының Георгиев соборы және т. б. Дүниені табындырған әсемдіктің ұлы ескерткіштерінің қатарына жататын Киев соборының тікелей ықпалымен салынған Новгород Софиясы өзіне ғана тән ерекшеліктері бар құдіретті де, сымбатты ғимарат. Новгородтың князьдік ғибадатханаларының ішіндегі ең мәртебелісі Юрий монастырын орта ғасыр дәуірінің даңқты ғимараттарының қатарына әбден жатқызуға болады. Христиан мәдениетінің ажырамас бөлігі икона («бейне» деген мағынаны білдіретін грек сөзінен шыққан) жасау ісінде дәл Ресейдегідей соншалықты ғажайып туындылар жасалып, ғасырлар бойы бүкіл бір халықтың бейнелеу өнерінің сүйікті түрі болған жоқ. Икона сюжеттері діни христиандық негізге құрылды. Ал сол Новгородтық иконалардың бүгінге дейін сақталғандардың ішінде әлемдік маңызы ғажайып дүниелер бар. Солардың бірі шамамен XII ғасырдың соңында жасалған «Алтын шашты періште». Осы бір таңғажайып естен кетпес бейнеде қаншалық биік, таза сүлулық бар десеңізші.

MHS uklad Ikonostasu z XVII - XVIII w p.jpg