1918-1938 жылдарындағы Германия

1. Германия үшін бірінші дүниежүзілік соғыс қорытындысы. Қараша революциясы
2. 1919.1923 ж.ж. Германияда реакциялық және демократиялық күштердің күресі.
3. Германияда капитализмнің ішін.ара тұрақтануы.

ХІХ ғасырдың екінші жартысында Германияның бірігуі оның ққарқынды экономикалық дамуына себепші болды. ХХ ғасырдың басында Германия µнеркәсіп саласы дамыған елдердің арасында екінші орынға шықты. Орта есеппен алғанда оның орташа µнім үрдісі 2,9 пайызды құрастырды. Әсіресе электротехникалық, алюминий және химиялық салалары дамыды. Осы салалар бойынша Германия бірінші орынды иемденді. Бұл кµрсеткіштерге иемденгеннің себептерін тµмендегі мәселелер негізінде қарастыруға болады:
- капиталдың орталықтандырылуы;
- ірі монополиялық қоғамдардың құрылуы. Есеп бойынша Германияда ХХ ғасырдың басында шамамен 600 ірі монополиялық қоғамдар қызмет жүргізген;
- акционерлік қоғамдардың, банк және сақтандыру салаларының дамуы салдары күшее түсті; 1909 ж. басына қарай 9 ірі банк қызмет жүргізген (Неміс банкісі, Есеп қоғамы, Дармштат банкісі т.б.);
- ¤німді экспорттау кµлемі қысқартылып, ішкі µнім мәселесіне басты назар аударылды.
1888 жылы Вильгельм патшасының қайтыс болына және 1890 жылы саяси аренадан Бисмарктің кетуіне байланысты Германияның саяси дамуында жаңа кезең басталады. Германияның қоғамдық-саяси µмірінде басты орынды 1894-1900 жылдар аралығында Хлодвмг Гогенлоэ және 1900-1909 жылдар аралығында Бернхард фон Бюлов канцлерлері ойнады. Олардың кезінде негізгі µзек тµмендегі мәселелерге аударылды:
- экономикалық µсім;
- қоғамдық байланыстарда µзін µзі басқару жүйесі.
- 1896 жылы Азаматтық кодекспен 1897 жылы Сауда кодексінің қабылдануы Герман қоғамының демократиялануына септігін тигізді.
1918 жылдың жаз айларында Германияның батыс майданында жеңіліске ұшырауы елде революцияның µрістей түсуіне себеп болды.
Ресейдегi революциядан кейiн соғыстың ауыртпашылығын, азабын көп тартқан Германияда революция кең етек жайды. Ол қолбасшылықтың флотты соңғы соғысқа салуға наразы болған Киль әскери теңiзшiлерiнiң көтерiлiсiмен басталды. Үкiмет Кильде теңiзшiлердiң қолына көштi және олар Германияда алғашқы кеңес құрды. 1918 жылы 9 қарашада рейхсканцлер Макс Баденский өкiметтi социал-демократ Фридрих Эбертке бердi, ал кайзер Вильгельм II-шi Нидерландыға қашты. Гермения республика болып жарияланды. 10 қарашада Берлин кеңесi екi жұмысшы партиясы-Социал-демократиялық герман партиясы мен Тәуелсiз социал-демократиялық партия-өкiлдерiнен халық уәкiлдерiнiң Кеңесiн (СНУ) құрды. СНУ төтенше әскери заңдарды алып тастады, 8 сағаттық жұмыс күнiн орнатты және кәсiпкерлерге кәсiподақтар мен ұжымдық келiсiм жасауды мiндеттедi. СНУ конституция жасау үшiн Құрылтай жиналысын шақырды. Оның атынан Компьен бiтiмiне қол қойылды: соғыс аяқталды. Елде социалистiк революция, Кеңестер өкiметiн орнату және өндiрiс құрал-жабдықтарына жекеменшiктi жойып, жылдам қоғамдық меншiкке көшiру үшiн қозғалыс күшейе бердi. Бұл қозғалысты мүшелерi НСДПГ-да болған Спартак тобы басқарды. Топ жетекшiлерi Карл Либкнехт және Роза Люксембург. Герман қоғамында күштердiң сапырылысуы жүржi, алайда үкiметтi жақтайтындар көбейдi. Советтердiң бiрiншi Жалпыгермандық съезi 1918 жылы желтоқсанда “ Бүкiл өкiмет билiгi Советтерге берiлсiн” деген ұраннан бас тартып, 1919 жылы 19 қаңтарға белгiленген Құрылтай жиналысына сайлауды жүргiзудi қолдады.

1. Бабанцев Н.Ф., Прокофьев В.П. Германская империя 1871-1918 г.г.- Красноярск 1984 г.
2. Хаффнер С. Революция в Германии 1918-1919 г.г. Как это было в действительности.- М., 1983 г.
3. Фест И. Адоль Гитлер.- Пермь, 1983 г.