План, картамен жұмыс істеу әдісі

Жоспар
Кіріспе

1 План, картамен жұмыс істеу әдісі
Биіктік жүйесі.
2 План, картамен жұмыс істеу әдісі
Биіктік жүйесі.

Радиусы 10 км дейін жер бетінің кішігірім учаскесінің бейнесін горизонталь жазықтыққа кішірейтіп түсіруге болады. Бұнда Жердің қисықтығынан пайда болған қателер өте дәлдікпен өлшенген сызықтық өлшеулердің қателерімен шамалас болады да, практика жүзінде оның әсері болмайды. Сонымен, кішірейтіп, дәлдеп салынған кішігірім жер бетінің горизонталь проекциясы план деп аталады. Үлкен территориялардың проекциясын бейнелегенде, олардың проекциясы алғаш сфералық бетке түсіріледі де, одан кейін жазықтықта көрсетіледі. Осыған байланысты жер бетінің бейнесінде бүрыстық пайда болады. Бейнені кішірейту мен бұрыстықты қарастыру үшін картографиялық проекция деп аталатын арнаулы әдісті қолданады. Бұл проекцияға математикалық заңмен меридиандар мен параллельдерден тұратын картографиялық торларды салады. Сол торлардың ішіне жер беттерінің элементтерін: рельеф пен контурларды көрсетеді.
Жердің бетін жоғарғы көрсетілген әдіспен қағазға салғанда шығатын сызбаны карта деп атайды. Сонымен, карта дегеніміз қағазға кішірейтіліп өзара заңдылықпен салынған аумақты Жер бетінің бейнесі. Картада Жердің қисықтығы есептеледі. План мен картаның айырмашылықтары өзара ерекшеліктеріне байланысты. Планның өз ерекшелігі:
1) кішігірім жердің бейнесі көрсетіледі, сол бөлікте Жердің қисықтығы есептелмейді;
2) кішірейту дәрежесі тұрақты;
3) план горизонталь жазықтыққа түсіріледі.
Картаның өз ерекшелігі:
1) жердің дөңестігі есептеледі;
2) жер бетіндегі әртүрлі белгілер, объектер картада дәл түсірілмейді;
3) жер беті картада меридиан мен параллелдерден тұратын
картографиялық тор арқылы бейнеленеді.

Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

План, картамен жұмыс істеу әдісі
Радиусы 10 км дейін жер бетінің кішігірім учаскесінің бейнесін горизонталь жазықтыққа кішірейтіп түсіруге болады. Бұнда Жердің қисықтығынан пайда болған қателер өте дәлдікпен өлшенген сызықтық өлшеулердің қателерімен шамалас болады да, практика жүзінде оның әсері болмайды. Сонымен, кішірейтіп, дәлдеп салынған кішігірім жер бетінің горизонталь проекциясы план деп аталады. Үлкен территориялардың проекциясын бейнелегенде, олардың проекциясы алғаш сфералық бетке түсіріледі де, одан кейін жазықтықта көрсетіледі. Осыған байланысты жер бетінің бейнесінде бүрыстық пайда болады. Бейнені кішірейту мен бұрыстықты қарастыру үшін картографиялық проекция деп аталатын арнаулы әдісті қолданады. Бұл проекцияға математикалық заңмен меридиандар мен параллельдерден тұратын картографиялық торларды салады. Сол торлардың ішіне жер беттерінің элементтерін: рельеф пен контурларды көрсетеді.
Жердің бетін жоғарғы көрсетілген әдіспен қағазға салғанда шығатын сызбаны карта деп атайды. Сонымен, карта дегеніміз қағазға кішірейтіліп өзара заңдылықпен салынған аумақты Жер бетінің бейнесі. Картада Жердің қисықтығы есептеледі. План мен картаның айырмашылықтары өзара ерекшеліктеріне байланысты. Планның өз ерекшелігі:
1) кішігірім жердің бейнесі көрсетіледі, сол бөлікте Жердің қисықтығы есептелмейді;
2) кішірейту дәрежесі тұрақты;
3) план горизонталь жазықтыққа түсіріледі.
Картаның өз ерекшелігі:
1) жердің дөңестігі есептеледі;
2) жер бетіндегі әртүрлі белгілер, объектер картада дәл түсірілмейді;
3) жер беті картада меридиан мен параллелдерден тұратын
картографиялық тор арқылы бейнеленеді.
Егер де план мен картада тек қана ситуация бейнеленсе, ондай план мен картаны ситуациялық (контурлық) деп атайды. Ал, егер ситуациямен қатар рельефтің бейнесі көрсетілген план мен карта топографиялық деп аталады.
айналу осі мен жазықтықтың сфероид бетімен құрайтын қима сызығын меридиан деп атайды, оның пішіні эллипс болады. Ал айналу осіне перпендикуляр жазықтықтың сфероид бетімен құрайтын қима сызығын параллель деп атайды, қиманың пішіні шеңбер түрінде болады. Егер параллель сфероидтың центріндегі жазықтықтың бетімен өтсе, оны экватор сызығы деп атайды.
Жердің фигурасын зерттеу үшін геоидқа шамалас келетін, жерге дұрыс бағытталған эллипсоидтың жарты өстерінің және оның полярлық сығылу шамаларын анықтау.
Ондай эллипсоидты референц-эллипсоид деп атайды. Оның шамаларын меридианның тағы доғасын ұзындығын есептеу арқылы табады. Әр жердегі меридиандардың доғаларының ұзындықтарын білу арқылы Жердің пішіні мен көлемін анықтауға болады.
1940 жылы проф.Ф.А.Красовский мен А.А.Изотовтың басқарумен ғалымдар біздің территорияда қолдануға жарайтын эллипсоидтың көлемін есептеп тапты. Оны Ф.Н.Красовскийдің құрметіне Красовский эллипсоиды деп атады. Ғарыштық геодезия әдістерімен алынған нәтижелері Красовскийдің есептеулерінің дұрыс екенін, әсіресе жердің полярльщ сығылу коэффициенті мәнінің дұрыстығын дәлелдеді. Жердің сығылу коэффициенті аз болғандықтан, көп есептерді шешкенде Жердің пішіні ретінде практикалық мақсаттағы дәлдікпен шамасы жер эллипсоидының көлеміне тең сфераны алуға болады.
Жердің физикалық беті әртүрлі кеңістіктік пішіндердің жиынтығынан тұрады (тау, ой, сай, жота және т.б.).
Жер бетіндегі нүктелердің жазықтықтағы жәйін анықтау үшін геодезияда проекция әдісі қолданады. Жердің кеңістік пішіндерін қағазға бейнелеу геодезияда ортогональдық (тікбу.рышты) проекциямен көрсетіледі.
Жер бетінің едәуір территориясын бейнелеу.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.