Гранат (итал. granata, granatus — түйіршікті)

1. Гранат (итал. granata, granatus — түйіршікті)
2. Жаяу әскерге қарсы гранат
3. Қол гранаттары.
4. Гранаттың құрылысы.
5. Гранатты лақтыру кезіндегі оның бөліктері мен механизмдерінің жұмысы.
6. Гранаттарды қолдану, күту және сақтау.
7. Жарықшақты қол гранаттарын лақтыру тәсілдер.
8. Пайдаланған әдебиет

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы/2001

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Гранат (итал. granata, granatus — түйіршікті) —
1) қарсыластың адам күші мен техникасын 1000 метрге дейінгі қашыктықта
жоюға арналған оқ-дәрі. Қолдану тәсілдеріне қарай — қол гранаттары және
гранататқыштармен атылатын гранаггар (гранататқыштан ату, винтовкалық
гранаттар), колданылу мақсатына қарай — жаяу әскерге, танкіге қарсы
қолданылатын, өртегіш және арнайы (түтінді жарықтандырғыш сигналды және
т.б.) түрлері бар. Гранат әдетте қораптан (корпус), жарылғыш зарядтан (ВВ)
және жарғыш (тұтандырғыш) заттардан тұрады. Гранататқыштық атыстар
біріктірілген немесе бөлек оқталатын, калибрлік немесе одан тыс, ұшуда
айналуымен не канатымен тұрақтандырылатын болып бөлінеді. Калибрі 30-112
мм, салмағы 0,2-5 кг, сауытбұзғыштығы 400 мм-гe дейін және одан да көп.
Дәрілік мәре заряды, реактивтік козғалтқышы және тұрақтандырғышы болуы
мүмкін.
Жаяу әскерге қарсы гранат
Жаяу әскерге қарсы гранат — негізінен, карсыластың адам күшін
жарықшақтар аркылы жоюға арналған гранат. Жаяу әскерге қарсы гранат
қатарына қол гранаттары, сонымен қатар жарыкшақты, жарықшакты-копарғыш және
жарыкшақты-кумулятивті гранататқыш, ату құралдары жатады. Олардың
кейбіреулеріне жарылу әрекетін күшейту үшін киратқыш жарықшақтар,
жарылғанда қораптың (корпус) ұсақталуы және секіріп түскенен кейін ауада
жарылуы қарастырылған.
2) артиллериялық жарықшақты және фугастық снарядтардың көне атауы.
Қол гранаттары.
Қол гранаттары. РГД-5 қол гранаты.
Жарықшақты қол гранаттар жақын ұрыстағы қарсыластың тірі күшін
жарықшақтарымен жоюға арналған.
Қазақстан армиясының қарулануында:
РГД-5 қол гранаты;
РГН және РГО-қол гранаты;
Ф-1 қол гранаты бар.
Гранаттар жарықшақтарының ұшу қашықтығына байланысты: шабуылдағы және
қорғаныстағы болып бөлінеді. РГД-5 және РГН-шабуылдағы, Ф-1 және РГО -
қорғаныстағы гранаттарға жатады.
Қол гранаттарының арналуы және ұрыстық қасиеті.
РГД-5 жарықшақты қол гранаты – арақашықтықта әрекет ететін гранат, ол
шабуылда және қорғаныста қарсыластың тірі күшін жоюға арналған. Гранат
лақтыру таяу ретте қимыл жасауда және сауытты транспортерде әр түрлі
жағдайда жүзеге асырылады.
Гранат жарықшақтарының радиусы 25 м-ге жуық. Гранатты лақтырудың орташа
қашықтығы – 40-50м. Жабдықталған массасы – 310г. Тұтандырғыш
бәсеңдеткішінің жану уақыты – 3,2 – 4,2с.
Гранаттың құрылысы.
РГД-5 жарықшақты қол гранаты тұтандырғышқа арналған түтігі бар
корпустан, жарылатын зарядтан және тұтандырғыштан тұрады.
Гранат корпусы жарылатын зарядтан тұтандырғышқа арналған түтікті
орналастыру үшін, сондай-ақ гранат жарылуы кезінде жарықшақтар жасалуына
қызмет етеді. Ол екі бөліктен (жоғары және төменгі) бөліктен тұрады.
Корпустың жоғарғы бөлігі қалпақша деп аталатын сыртқы қабықтан және
қалпақшаның қосымша бетінен тұрады. Жоғарғы манжет арқылы тұтандырғышқа
арналған түтікше жалғастырылған. Түтікше гранатқа тұтандырғышты жалғастыру
және корпустағы жарылатын зарядты герметизациялау үшін қолданылады.
Корпустың төменгі бөлігі табан деп аталатын сыртқы қабықтан және
табанның қосымша бетінен тұрады.
Жарылатын заряд корпусты толтырады және оның жарықшақтар мен жарылуына
арналған.
Гранат тұтандырғышы жарылатын заряд жарылуына арналған. Ол соққы
механизмі мен тұтандырғыштан тұрады.
Соққы механизмі тұтандырғыштың капсюль-оталғышының тұтануына қызмет
етеді. Ол соққы механизм түтігінен, жалғастырушы тығыннан, бағыттаушы
шайбадан, ұрыстық серіппеден, соққыштан, соққыш шайбасынан, ағытқыш
иінтірек пен сақиналы сақтандыратын мұрындықтан тұрады. Соққы механизм
түтігі тұтандырғыштың барлық бөлшектерін жинауда негіз болып табылады.
Жалғастырғыш тығын тұтандырғышты гранат корпусымен жалғастыруға арналған.
Ол соққы механизм тетігінің төменгі жағына кигізілген.
Бағыттаушы шайба ұрыстық серіппенің жоғарғы ұшына арналған тіреу болып
табылады және ол соққы жылжуын бағыттайды.Ол соққы механизм түтігінің
жоғарғы бөлігінде бекітілген.
Ұрыстық серіппе капсюль-оталғышқа қыстыруға қажетті энергияны соққышқа
хабарлау үшін арналған. Ол соққышқа кигізілген және өзінің жоғарғы ұшымен
бағыттаушы шайбаға, ал төменгі ұшымен соққыш шайбасына тіреледі.Соққыш
капсюль-оталғышты тұтандырып, қыстыруға арналған. Соққыш шайбасы соққыштың
төменгі ұшына кигізіледі де, ұрыстық серіппенің төменгі ұшына тіреу болып
табылады.
Ағытқыш иінтірек соққышты қайрылған жағдайда ұстап тұруға арналған.
Соққы механизм түтігінде ағытқыш иінтірек сақтандыратын мұрындықпен ұстап
тұрылады. Сақтандырылатын мұрындық ағытқыш иінтіректің құлақша саңылауынан
және соққы механизм түтігінің қабырғаларынан өтеді. Онда оны жұлып алатын
сақина болады.
Өздігінен тұтандырғыш гранаттағы зарядтың жарылуына арналған. Ол
баяулатқыш тығынынан, капсюль-оталғыштан, баяулатқыштан және капсюль-
детонатордан тұрады.
Баяулатқыш тығынының жоғарғы жағында соққы механизм түтігімен
жалғастыратын ойма және капсюль-оталғышқа арналған ұя, ішінде – баяулатқыш
орнатылған арна, сыртында - капсюль-детонатор оқсауытын жалғастыруға
арналған тесік бар.Капсюль-оталғыш баяулатқышты тұтандыруға арналған.
Баяулатқыш капсюль-оталғыштан капсюль-детонаторға от сәулесін береді.
Ол престелген газы аз құрамнан тұрады.
Капсюль-детонатор гранаттағы жарылатын заряд жарылуына арналған. Ол оқ
баяулатқыш тығынының төменгі бөлігі бекітілген сауытта орналастырылған.
Тұтандырғыштар әрқашан ұрыстық жағдайда болады.
Тұтандырғыштарды бөлшектеп, соққы механизмі жұмысын тексеруге қатаң
тиым салынады.
Гранатты лақтыру кезіндегі оның бөліктері мен механизмдерінің жұмысы.
Гранатты лақтыру алдында оны – сөмкеден алып, түтіктен тығынын бұрап
шығарып, оның орнына тұтандырғышты соңына дейін бұрап салу керек.
Тұтандырғыш соққы механизм бөлшектері мынадай жағдайда орналасады: соққыш
қайырылып, соққы механизм түтігі сақтандыратын мұрындықпен жалғасқан
ағытқыш иінтірек айырымен жоғарғы жағдайда ұсталынып тұрады.
Сақтандырылатын мұрындық ұшы бөлінген және тұтандырғышты мықты ұстап
тұрады.
Гранатты лақтыру үшін оның ағытқыш иінтірегін саусақтармен гранат
корпусына қыса ұстап тұрып қолға алу керек.
Иінтіректі жібермей сақтандырғыш мұрындықты жұлып алып, гранатты
нысанаға лақтырамыз. Мұрындықты жұлып алғаннан соң, тұтандырғыш бөлшек орны
өзгермейді, соққыш қайырма жағдайда соққыш механизм түтігі жалғастырудан
босатылады, бірақ саусақтармен қыса ұсталынып, ағытқыш иінтірекпен
ұсталынып тұрады. Гранатты лақтыру кезінде ағытқыш иінтірек гранаттан
бөлініп, соққышты босатады. Соққыш ұрыстық серіппе әсерінен капсюль-
оталғышқа соққы беріп, оны тұтандырады. От жалыны капсюль-оталғыштан
баяулатқышты тұтандырады, одан өтіп капсюль-детонаторға беріледі.

Капсюль-детонатор жарылып, гранаттың зарядын жарады. Гранат корпусы
жарылады да, корпус және тұтандырғыш жарықшақтары жан-жаққа шашырайды.
Ф-1 жарықшақты қол гранаты – арақашықтықтық әрекетті гранат. Ол
көбінесе қорғаныс шайқасында тірі күшті жоюға арналған. Гранатты әр түрлі
жағдайлардан және тасадан, сауытты транспортерден немесе танкіден лақтыруға
болады. Гранаттың жарылу кезіндегі жарықшақтар ұшу радиусы – 200м-ге жуық.
Гранат лақтырудың орташа қашықтығы – 35-45м. Жарақталған гранат
массасы–600г. Тұтандырғыш баяулатқышының жану уақыты – 3,2-4,2 с.
Ф-1 жарықшақты қол гранаты корпустан, жарылғыш зарядтан, тұтандырғыштан
тұрады.
Гранат корпусы жарылғыш заряд пен тұтандырғышты орналастыруға, сондай-
ақ гранат жарылған кезде жарықшақтар түзуге арналған. Гранат корпусы шойын,
бойлық және ендік ойықшалары бар, әдетте, ол жарықшақтарға осылар арқылы
бөлшектенеді. Корпустың жоғары бөлігінде тұтандырғышты бұрап енгізуге
арналған бұрандалы ойық бар. Сақтағанда, тасығанда және алып жүргенде оған
пластмасса тығын бұралады. Ф-1 гранатаның арналу мақсаты мен құрылысы РГД-
5 гранаты сияқты.
Гранаттарды қолдану, күту ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.