Жалпы экология және оның даму тарихы

1.КЕЗЕҢ(1707.1924).Бұл кезең ХVI.ғасырдың басы мен ХVIII ғасырдың аяқ кезін қамтиды
2.КЕЗЕҢ(1924.1980) Экология ғылымдарының жеке ғылым ретінде қалыптасу және даму кезеңі
III.кезең (1980.2000ж.ж.). Экология ғылымдарының өрлеу кезеңі
Қорытынды

Дербес ғылым ретінде экология шамамен 1900-шы жылы қалыптасты. «Экология» терминін 1869ж. Неміс биологы Эрнест Геккель ұсынған болатын. Демек, бұл біршама жас ғылым, сонымен қатар экология қазір қауырт өсу кезеңін басынан кешіріп отыр. Экология (Грекше oicos-мкен, үй және logos-ғылым), сөзбе-сөз аударғанда – тіршілік мекені туралы ғылым. Экология ғылымына берілген көптеген анықтамалар бар, дегенмен, осы замандағы зерттеушілердің басым бөлігі экология – организмдердің тіршілік ету жағдайларын және организмдер мен олардың тіршілік ету арасындағы өзара байланыстарды зерттейтін ғылым деп зерттейтін ғылым деп зерттейді. Экология түсінігі өте ауқымды, сондықтан қай қырына баса мән беруне қарай, оның анықтамаларының тұжырымдалуыда өзгеріп отырады. Мысалы, «ұзақ мерзімдік қолданыс» үшін ең қолайлы «Экология – қоршаған ортаның биологиясы» деген анықтам болар еді. Отандық экологтардың бірі А.С.Данилевский: «Экология – экологиялық жүйелердің құрлымы мен қызметі туралы және олардың гомеостазисін қамтамасыз етуші механизмдер туралы ғылым» деп анықтама берген. ХХ ғасырдың ақырғы онжылдықтары үшін Уэбстердің толық сөздігінде келтірілген «Экологияның зерттеу пәні- организмдер мен орта арасындағы
Байланыстардың жиынтығы немесе құрылымы» - деген анықтама экологияның мәніне көбірек сәйкес келеді.
Авторлар неғұрлым дәл және қысқа тұжырымдама беруде бір-бірімен жарыса отырып,бұл ғылымға ең толық анықтаманы Эрнст Геккельдің өзі бергенін естерінен шығарып алады: «Экология деп, біз табиғат экономикасына қатысты барлық білімдерді – жануардың оны қоршаған органикалық емес ортамен, әсіресе оның өзімен тікелей немесе жанама қатысатын жануарлармен және өсімдіктермен өзара ынтымақтастық немесе қастастық әрекеттерінің бар диынтығын зерттеуді түсінеміз. Бір сөзбен айтқанда, экология – Дарвин тіршілік үшін күресті туындатушы жағдайлар деп атаған, барлық күрделі қарым- қатынастарды зерттеу болып табылады.

1. Бродский А.К. жалпы экологияның қысқаша курсы: Оқу құралы.Алматы: Ғылым,1997.Қаз.ауд.Көшкімбаев К.С.
2. Мамбетқазиев Е.,Сыбанбеков Қ.Табиғат қорғау: Оқу құралы.Алматы:Қайнар, 1990
3. Жамалбеков Е.Ү.:Білдебаев Р.М.Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы.Алматы:Қазақ университеті,2000

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

жалпы экология және оның даму тарихы

Дербес ғылым ретінде экология шамамен 1900-шы жылы қалыптасты. Экология терминін 1869ж. Неміс биологы Эрнест Геккель ұсынған болатын. Демек, бұл біршама жас ғылым, сонымен қатар экология қазір қауырт өсу кезеңін басынан кешіріп отыр. Экология (Грекше oicos-мкен, үй және logos-ғылым), сөзбе-сөз аударғанда - тіршілік мекені туралы ғылым. Экология ғылымына берілген көптеген анықтамалар бар, дегенмен, осы замандағы зерттеушілердің басым бөлігі экология - организмдердің тіршілік ету жағдайларын және организмдер мен олардың тіршілік ету арасындағы өзара байланыстарды зерттейтін ғылым деп зерттейтін ғылым деп зерттейді. Экология түсінігі өте ауқымды, сондықтан қай қырына баса мән беруне қарай, оның анықтамаларының тұжырымдалуыда өзгеріп отырады. Мысалы, ұзақ мерзімдік қолданыс үшін ең қолайлы Экология - қоршаған ортаның биологиясы деген анықтам болар еді. Отандық экологтардың бірі А.С.Данилевский: Экология - экологиялық жүйелердің құрлымы мен қызметі туралы және олардың гомеостазисін қамтамасыз етуші механизмдер туралы ғылым деп анықтама берген. ХХ ғасырдың ақырғы онжылдықтары үшін Уэбстердің толық сөздігінде келтірілген Экологияның зерттеу пәні- организмдер мен орта арасындағы
Байланыстардың жиынтығы немесе құрылымы - деген анықтама экологияның мәніне көбірек сәйкес келеді.
Авторлар неғұрлым дәл және қысқа тұжырымдама беруде бір-бірімен жарыса отырып,бұл ғылымға ең толық анықтаманы Эрнст Геккельдің өзі бергенін естерінен шығарып алады: Экология деп, біз табиғат экономикасына қатысты барлық білімдерді - жануардың оны қоршаған органикалық емес ортамен, әсіресе оның өзімен тікелей немесе жанама қатысатын жануарлармен және өсімдіктермен өзара ынтымақтастық немесе қастастық әрекеттерінің бар диынтығын зерттеуді түсінеміз. Бір сөзбен айтқанда, экология - Дарвин тіршілік үшін күресті туындатушы жағдайлар деп атаған, барлық күрделі қарым- қатынастарды зерттеу болып табылады.
Кез келген ғылым саласы сияқты, экологияның маңызды екі қыры бар. Оның бірі- таным шеңберін кеңейту. Бұл бағытта бірінші орынға табиғат дамуының заңдылықтарын ашу және оларды түсіндіру қойылады. Екіншісі - жинақталған білімдерді қоршаған ортаға қатысты проблемаларды шешу үшін қолдану. Экология маңызының барған саый артуын-практикалық маңызы бар бірде бір
Ірі мәселе табиғаттың жанды және жансыз компоненттері арасындағы байланыстарды ескермей шешілмейтіндігімен түсіндіруге болады.Экологияның дамуы 3 кезеңнен тұрады олар:

1-КЕЗЕҢ(1707-1924).

Бұл кезең ХVI-ғасырдың басы мен ХVIII ғасырдың аяқ кезін қамтиды. К.Линей (1707-1778),Ж.Л.Бюффен (1907-1788), Ж.ЛамарПаллас(1741-1811), И.И.Лепехин(1740-1802), А.Гумбольд(1769-1869), К.Ф.Рулье(1814-1858), Н.А.Сверцов(1824-1885), А.верцов(1824-1885), А.Н.Бекетов(1825-1902),
Ч.Дарвин(1809-1882), К.Мебиус(1825-1908), Э.Геккель(1834-1919), Е.Варминг(1841-1924), В.В.Докучаев(1846-1903) т.б биосфера компоненттрін зерттеуден биологтар,химиктер,систематиктер өздерінің ғылыми еңбектерінде экологиялық сипаттардпғы ғылыми теориялық зерттеулер жүргізіп экология ғылымдарының дамуына өз үлестерін қосқаны туралы қолымызда ғылыми материалдар бар. Осы уақытта өзінің Жануарлар мен өсімдіктер экологиясы еңбегін жарыққа шығарды - сондай-ақ, А.Декандольдың ботаникалық географиясы,К.ФРульенің Жануарлар экологиясы,А.Н.Бекетовтың Өсімдіктер географиясы атты аса құнды классикалық ғылыми еңбектер басылып шықты. Сонымен бірге Ч.Дарвиннің түрлердің шығу тегі, В.В.Докучаевтың зоналары туралы ілім және тағы басқа ұлы табиғат зерттеушілерінің еңбектері жарық көрді.Сөйтіп экология ғылымының дамуына үлкен үлес қосты.Австрия мемлекетінің әлемге әйгілі табиғат зерттеушісі - Дарвинист Эрнест Геккель 1866 жылы Экология терминін алғаш рет өзінің екі томдық Организмнің жалпы морфологиясы атты еңбегінде жан-жақты ғылыми түсінік берді. Ол 1863 жылы дүниеге келіп,1934 жылы қайтыс болған ірі ғылыми тұлға еді. Ол кезде оған тең келетін ғалым-биологтар,болмағанды.Ұлы Дат ғалымы аса данышпан білгір-ботаник Е.Варминг экология туралы көптеген еңбектер жазды.

2-КЕЗЕҢ(1924-1980)

Экология ғылымдарының жеке ғылым ретінде қалыптасу және даму кезеңі. Бұл кезең Э.Геккель Е.Варминг, К.Мебиус т.б ғалым биологтар Н.А.Северцов,М.А.Мензбир,Б.М.Житков ,Д.Н.Кашкаров,Н.П.Наумов,А.Н.Формоз ов,Н.И.Калабуков, жан-жақты экологиялық зерттеулер жүргізді. Н.Ф.Леваковский, С.И.Коржинский, А.Я.Гордягин, Г.И.Танфильев, П.Н.Крылов жануарлар менөсімдіктер физиологиясын зерттеп, экология ғылымының дамуына үлкен үлес қосады.Әсіресе Г.Ф.Морозовтың Орман туралы ілімі,Биолог - ғалымдар оны орман-тоғайын зерттеушілердің атасы деп атайды. Д.Н.Кашкаровтың орта және бірлестіктер Жануарлар экологиясының негіздері ағылшын ғалым биологы А.Тэнслидің Экожүйелері туралы ғылымы және тағы басқа ғалымдардың ғылыми еңбектері экология ғылымдарының дамуының негізгі ұясы болып есептелінеді.
Бұдан кейін экология ғылымы дара ғылым деңгейінде көтеріліп өзінің зерттеу салаларының мақсат пен міндеттерін жетілдіре түсті. Жоғары дәрежеге көтерілді. Әсіресе суларда тіршілік ететін ағзалардың экологиясы жан-жақты зерттеліне түседі. Олардың экологиясын зерттеуге өте үлкен үлес қосқандар Л.А.Зекеевич,Г.Г.Винберг,Г.В.Николь ский,Б.Г.Иоганзен болатын. Топырақта тңһіршілік ететңін ағзалардың экологиясын зерттеген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.