Бастауыш мектеп жасындағы балалардың құрбы-құрдастармен қарым-қатынас ерекшелігі

1 Бастауыш мектеп жасындағы балалардың құрбы.құрдастармен қарым.қатынас ерекшелігі.
2 Жеті жас дағдарысы.
3 Бастауыш мектеп жасындағы балалардың ересектермен қарым.қатынас ерекшелігі.

Бала алғаш мектепке барғанда, оқу ісін игеру мен қажетті икемдер мен дағдыларды қалыптастыру негізгі шешуші әлеуметтену шарты болып табылады. Сонымен қатар, оқушы ұйымдастырылу жағынан, ондай жоғары болмаса да, әлеуметтік тәжірибені игеруде өте маңызды болып келетін тұлғааралық қалыптасып жатқан қарым - қатынас процесіне қосылады. Бұл аталмыш «құпия» әлеуметтену бағдарламасының арқасында баланың сезімдік және әлеуметтік өмірі дамиды, оның өзі жайлы және өзгелер де не ойлайтыны туралы көзқарасы қалыптасады.
Мектепке келген күннен бастап-ақ, бала сыныптастарымен және мұғалімімен тұлғааралық дара әрекеттесу процесіне қосылады.Бұл дара әрекеттесу процесіне бастауыш мектеп жасы аралығында белгілі бір даму динамикасы мен заңдылығы болады. Мектепке бейімделу кезеңінде, бірінші сынып оқушылары үшін, мектептегі жаңа әсерлер өз сыныптастарымен қарым-қатынасынан гөрі әлдеқайда маңыздырақ болып келеді. Бұл кезеңде балалар өздерінің жаңа «мәртебесі» мен міндеттеріне берілгендігі сондай, олар кейде «Сенің қасыңда бірінші сыныпта кім отырған еді?» - деген сұрақтарға жауап қайтара алмайды.
Бірінші сынып оқушыларын бақылау кезінде байқалғандай алғаш кездерде балалар тіпті, бір-бірімен тікелей қарым-қатынастан шеттелетін сияқты, олар әлі де болса, «өз бетімен» жүргендей сезінеді. Балалар арасындағы өзара байланыс тек мұғалімнің қатысуымен іске асырылып отырылады. Я.Л.Коломинский келтірген бірінші сынып оқушыларыньщ өмірінен алынған үзіндіге қарайық: «Егер, оқушылардьң біреуі үйде қаламын (ручкасын) ұмытып кетіп, ал, сабақта жазу керек болса, ол құрдастарынан артық қалам сұраудың орнына, оқушы әдетте үндемей отыра береді, ал, кейде мұғалім оның мүшкіл жағдайын байқар деген үмітпен жылай да салады. Мұғалім не болғанын білгеннен кейін сыныпта ешкімде артық қалам бар ма екен деп сұрайды. Сол кезде артық қаламы бар оқушы, әдетте, қаламды құрдасына берудің орнына мұғалімге береді, ал, ол қаламды мұғалім оқушыға береді».(Коломинский Я.Л.1969. 74-756.).
Кіші бастауыш сынып оқушысы - бұл қарым-қатынас дағдыларын қарқынды түрде игеру үстіндегі адам. Бұл кезеңде балалар арасындағы достық қарым-қатынас орнатылу процесі қарқынды түрде жүріп жатады. Әлеуметтік әрекеттесу дағдыларын игеру және құрдастарымен достық қарым-қатынас орнату бұл жас кезеңінде даму мәселелерінің бірден-бір маңыздысы болып келеді.