«Қойдың жабық жарақатын емдеуге арналған ауру тарихы»

Аннотация
Нормативтік сілтемелер
Анықтама
Белгілермен қысқыртулар
Кіріспе
1Негізгі бөлім.
1.1 Жабық механикалық жарақаттыңтүрлері мен белгілері
1.2 Жабық жарақаттың биологиялық процестері..
1.3 Мал түлігіне қарай жара биологиясының ерекшеліктері
1.4 Гематома
2 Өзіндік зерттеу . Ауру тарихы..
2.1 Proanamnesis.
2.2 Anamnesis vitae et morbi.
2.3 Anamnesis morbi
2.4 Status praesens communoes universalis..
2.5 Status praesens localis.
2.6 Diagnosis
2.7 Decursu morbi et therapia.
2.8 Epicrisis
3 Техникалық қауіпсіздік..
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Қосымша гематома кезіндегі сурет 1
Қосымша гематома кезіндегі сурет 2

Жаралардың түрлері организмінің ауырсыну түрлеріне байланысты. Жара – терінің кілегей қабының және терең жатқан ұлпалардың жабық механикалық жарақаттануы. Оның белгілері ауырсыну, қабырғасының ажырауы, қан ағыс және қызметінің бұзылуы. Терінің эпидермисінің жаралануын жырылу, тырналуы дейді. Жараның жиегі, қабырғасы, түбі және қуысы болады.
Жиегі тері немесе кілегей қабықтан, қаырғасы – борпылдақ дәнекер ұлпадан, шандырдан, бұлшық еттерден тұрады. Анатомиялық табиғи қуысқа енген жараны қуысқа енген жара, ал жара дененің белгілі бір жерін тесіп өтіп, оның кірер және шығар тесігі болса оны тесіліп өткен жара дейді. Жара асқынып бүкіл денеге әсер еткен жағдайда жара ауруы дамиды.
Жараның түрлері. Жаралар үш түрге бөлінеді – операциялық, кездейсоқ және соғыс жаралар. Операциялық жаралар малға әр түрлі асептикалық операция жасағанда пішу, жарыққа операция т.б және абцесс, флегмона тағы сол сияқты инфекциялық процесстерді тіліп өңдегенде пайда болады. Кездейсоқ және соғыс жаралары себептеріне қарай тағы да бөлінеді. Олардың түрлері – түйірілген, шабылған, тілінген, соғылған, жыртылған, тістелген, жаншылған және уланған жаралар. Уланған жара. Жараның беті улы химиялық заттармен, радиоактивтік элементтермен ластанып организмге қосымша зақымын тигізсе олар миксты деп аталады. Уланған жаралар жыланның, қарақұрт, шаянның шаққанынан да болады. Бұл жаралар өте қауіпті, сондықтан бұған жан – жақты хирургиялық және арнайы ем қолдану керек [1,6].
Жараға тән белгілері: ауырсыну, қан ағыс, қабырғасының ажырауы, қызметінің бұзылуы. Тілінген жара. өткір заттармен жараланғанда болады. Мұндай жараныңаузы ашылып тұрады. Қан ағысы жақсы, тілініп пайда болғандықтан жиектері түзу, жара айналасындағы ұлпалар көп жарақатталмаған. Бұл жаралар көбінесе асқынбай уақытында жазылады.
Шабылған жара. Себептері – балта, қышқыл, күрек тағы сол сияқты заттардың әсерінен пайда болады. Тілінген жараға қарағанда қан аз ағады, ұлпалар көбірек жарақаттанады, тереңдігі сүйекке дейін жетіп кейде дененің шабылған бөлшегі салбырап тұарды.
Соғылған жара – жұмыр заттардың әсерімен пайда болады. Мысалы балғаман, таспен, малдың тұяғымен т.б. заттармен. Мұнда жар пайда болумен бірге оның айналасндағы тері, ұлпалар зақымдалады. Сүйек сынуы да мүмкін. Жарадан қанкөп ақпайды, жиектері тегіс емес, көбінесе мұнда тері және шел жараланғандықтан жара өте терең болмай қабырғасының ажырауы шектелулі болады.

1.Д.Чередков, В.Никаноров, В.Захаров. «Хирургия және ортопедия» Алматы, 1953 жыл (120)
2.Орысша – қазақша малдәрігерлік сөздігі. Т. Сайдулдин. Алматы , 1993жыл (55)
3.Б.К. Ілиясов «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы 2001жыл.(250)
4.Б.К. Ілиясов «Ветеринариялық хирургия». Алматы 2009жыл (230)
5.К.И.Шакалов, Б.А Баликиров, Б.С.Семенов, А.В Лебедов, А.И.Федеров, «Хирургические болезни сельско – хозяйственных животных».(150)
6.И.Е.Повоженко, К.И.Шакалов, И.А.Калашник «Частная ветеринарная хирургия». Ленинград, 1981жыл (350)
7.Абдулла А.А, Наметов А.М, Ильясов Б.К. «Клинико – гемологияческие показатели гнойных ран у овец при лечений шунгариновой и болезней животных». Алматы 2005г. (170)
8. «Паразитология және жануарлардың инвазиялық аурулары» Алматы-2006ж (136)
9.«Мал дәрігерінің анықтамалығы» Қайнар 1986ж (356)
10.Құрманов «Адамға малдан жұғатын аурулар» Алматы-Қазақстан 1983ж (145)
11. «Жануарлар морфологиясы және латын терминологиясы» Алматы 2005ж (256)
12. Н. Омарқожаұлы «Мал шаруашылығы» Астана 2007ж (166)