«Оқушыларды туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы Қазақстандық патриотизмге тәрбиелеу»

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 127 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: «Оқушыларды туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы қазақстандық патриотизмге тәрбиелеу»

Мазмұны

І. Оқушылардың патриоттық тәрбиесінің теориялық-әдіснамалық негіздері . . .

1. 1. «Патриотизм», «Қазақстандық патриотизм», «Отансүйгіштік», «Ұлтжандылық»

«Елжандылық» ұғымдарының мазмұны мен мәні.

1. 2. Туристік өлкетану іс-әрекеттерінің теориялық мазмұны мен тәрбиелік әлеуеті» . . .

1. 3. Туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы оқушыларды «қазақстандық патриотизмге»

тәрбиелеудің бүгінгі жағдайы . . .

ІІ. Туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы оқушыларды қазақстандық патриотизмге

тәрбиелеу әдістемесі . . .

2. 1. Туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы оқушыларды қазақстандық патриотизмге

тәрбиелеудің моделі . . .

2. 2. Туристік өлкетану іс-әрекеттері арқылы оқушылардың қазақстандық патриотизмге

тәрбиелеудің формалары мен әдістері . . .

2. 3. Тәжірибелі эксперимент жұмысының нәтижесі . . .

КІРІСПЕ

Оқушылардың «қазақстандық патриотизмін» қалыптастыру, жалпыхалықтық тұрақтылық пен бірлікті сақтау туралы қағидалар Елбасымыздың Қазақстан халқына арналған жыл сайынғы жолдауларында дәйекті түрде баяндалып келеді. Мемлекет басшысының «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты биылғы Жолдауында «қазақстандық патриотизм» мен саяси ерік-жігер тасқыны жаңа Қазақстанды құрудың аса маңызды факторлары ретінде атап көрсетілді.

Қоғамның рухани әлеуетін арттыру қажеттілігіне негізделіп жасалған, Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтарына патриоттық тәрбие берудің 2006-2008 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының мақсаты - азаматтардың бойында жоғары патриоттық сананы, өз елі үшін мақтаныш сезімдерін қалыптастыру, патриоттық тәрбие жүйесін жоспарлы түрде дамыту арқылы Отанның мүдделерін қорғау жөніндегі азаматтық борыш пен конституциялық міндеттерді орындауға дайындығын тәрбиелеу. Ал бұл бағдарламаны әзірлеудің өзектілігі сол, қоғамның рухани әлеуетін арттыру қажеттілігіне негізделген.

Сонымен қатар, қазіргі кезең еліміздің әлемдік өркениетке сай өрлеуін, бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарынан орын алуын, дамудың жаңа кезеңіне қадам басуын талап етіп отыр. Ал осындай аса маңызды міндеттер мемлекеттік билікке қоғамның рухани әлеуетін барынша арттыру жауапкершілігін жүктейді.

Әсіресе, қоғамымыздың бірден-бір қозғаушы күші ретінде танылған жастардың бойында осынау ұлы сезімдерді қалыптастыру қазіргі таңда аса өзекті мәселеге айналып отыр. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің студенттерімен кездесуіндегі: « . . . еркін елде өскен ұрпақтың рухы әрдайым биік болуы тиіс. Жастары жалын жүректі, өршіл намысты, биік рухты болса - ол елдің еңсесі де биік болады. Өршіл, намысшыл жас отаншыл патриот келеді, халқына, өз ұлтына адал қызмет етуге ұмтылады», - деген сөздері осының айғағы. Осы орайда, француздың ұлы қайраткері Напалеонның: «Отанға деген сүйіспеншілік - өркениеттіліктің бірінші белгісі», деген ұлағатты сөздері де ойға оралады [1. Күләш Байдаулетова Ақмола облыстық ішкі саясат департаментінің директоры. Егемен Қазақстан] .

Қазақстандық патриотизм идеялары қамтылу керектігі даусыз іс. Ол - білім берудегі мемлекеттік принцип. Көп ұлтты мемлекетімізде халықтар арасындағы өзара түсіністік пен ынтымақтастықты нығайтуда мектептегі елжандылық тәрбиесінің қызметі аса маңызды. Оның өзі ұлт мектебінің басты белгісі де. Мектептегі білім беру ұлт пен ұлыс өкілдерінің этностық мәдениетін қамтып, олардың ортақ Отанының болашақ дамуына үлес қосатын азамат етіп тәрбиелеу қазақстандық патриотизмнің басты мазмұнын құрайды. Қазақстандық патриотизмнің құрамдас бөліктерін анықтап, олардың жүзеге асырылу жолдарын зерттеу, сөйтіп, онымен ұлттық мектепті ғылыми-әдістемелік жағынан қаруландыру - ең таядағу кезек күттірмейтін іс. Бұл бағытта қоғамдық саяси пәндердің, өлкетанудың, халық педагогикасының, әдебиеттің, мәдениеттің, тілдің, әлемді және өзін-өзі танудың, руханилықтың, ізгіниеттіліктің, азаматтық құқықты білудің сындарлы көзқарасының қалыптасуының, экологиялық тәрбиенің, еңбексүйгіштіктің, дене шыңдалуы мен тән сұлулығының орны айрықша.

Қазақстандық патриотизм тәрбиесінің субъектісі ретіндегі жеке тұлғаның өзін-өзі тану арқылы адамгершілік-рухани қалыптасып дамуын қамтамасыз етуге қызмет ететін С. Назарбаева ұсынған «Өзіндік таным» бағдарламасы - ұлттық мектептің даму бағытын айқындауда негіз боларлық құжат. «Өзіндік таным» курсының мақсаты - оқушылардың бойында өзін-өзі жетілдіру және өз мүмкіндіктерін өзі жүзеге асыра отырып, дене - адамгершілік-рухани даму үйлесіміне жетуді, тұлға сапаларын ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтармен байытуды, өзара түсіністік пен келісімге ұмтылуды, жақсылыққа, адам баласын сүйіспеншілікке баулуды көздейді.

1 ОҚУШЫЛАРДЫҢ ПАТРИОТТЫҚ ТӘРБИЕСІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ-ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 «Патриотизм», «Қазақстандық патриотизм», «Отансүйгіштік», «Ұлтжандылық», «Елжандылық» ұғымдарының мазмұны мен мәні

Болашақ ұрпақты тәрбиелеу - оны жаңа заман үшін үнемі белсенділік өрісінен көріне білуге бағыттау, халқының болашағын қамтамасыз ету, ақыл-парасатын өзінше дамыта алуға бағдарлау - бүгінгі таңдағы жалпы әлемдік күрделі міндеттердің бірі. Біздің әлеуметтік қоғамымыз жететіндей нақты, жүзеге асатын жаңа заман, бұқара халықтың шығармашылығымен жасалады. Осындай жасампаз жұмыстың барысында жаңа адам, жер жүзіндегі әділетті қоғамның сәулетшісі, жасаушысы қалыптасады.

Жаңа қоғамның дамуындағы ең маңызды нәтиже - оның барысында қалыптасқан жаңа адам. Яки, бостандықты жеңіп алып, қиындықтарға төтеп беріп, болашақты құра білген, барлық сын-сынақтардан өтіп, өзі адам танымастай болып жаңарған. Өзінің бұрынғы қасиеттеріне саяси мұраттылықты қосып, өмір сүрудің тәжірибелерінен қуат алып, жеке басының мәдениетін, білімін іс-әрекетте кәдеге жарататын мәреде көріне алатын адам. Бұл - адам, болашақтың нағыз патриоты болумен бірге, қоғамның иесі, белсенді, іскер, шығармашыл тұлға болуы тиіс.

Патриоттық тәрбиенің детермендігін нығайтудың бірқатар себептерін атап өтуге болады, ең алдымен, оның маңызын тереңдету және Отанды жаңа жағдайларға байланысты қорғауды алға дамыту міндеттерін күрделендіру көзделеді. Патриоттық тәрбиенің теориялық сипаттамасын ғалымдар өмірдегі қажеттілік тұрғысынан қарау және әр адамның маңызды өмір сүруі үшін патриотизмге қызығушылық құлқын ояту мақсатында саралайды. Қай халықтың болмасын мемлекет тарапынан ғалымдардың назарын патриоттық тәрбиені зерттеуде ең ұтымды, тиімді жолдарын таба білуге бағыттап және саяси жұмыстың өмір тіршілігінің тынысынан алшақ кетпей, сапалы жүргізілуімен жалпы тәрбие ісіндегі құрама әдіс-амалдардың әдіснамалық соның ішінде, патриоттық тәрбиенің өз мәнінде жүзеге асуын қадағалап отыру бағдарланады.

Патриоттық тәрбиенің негізгі мақсаты - жеке тұлғаның патриоттық іс-әрекетті саналы түрде меңгеріп алудағы талпынысын айқындайтын қоғамдық-идеялық, саяси-адамгершілік, кәсіптік, психологиялық, салауатты өмір салтын қалыптастыру.

Патриоттық іс-әрекеттер - деп біздер, әлеуметтік-жарасымды сарыны мен елінің озық салт-дәстүрлерінің тарихи заңдылықтарын, мәдени мұрасын қорғауға бағытталған жеке тұлғаның және әлеуметтік топтың кез-келген әрекеттерін түсінеміз. Отанның озық, жалпы адам баласының ілгерішіл көрсеткіштеріне жеке тұлғаның, әлеуметтік топ әрекетінің тарихи нысаналарға, қоғамның жаңаруына, өзінің өмір сүріп отырған ортасына, дәуірінің ұстанған бағдарына сәйкестілігі жатады. Патриоттық әрекет сонда ғана сыртқа нышан беру деңгейінде қалып қоймай, патриоттық сананың «өлшемі», «межесі» және

тәрбиелеуші факторы болып қабылданады.

Ал патриоттық сана-сезім болса, ол - Отан құндылығы көрінісінің нәтижесі, өткендегі өмір сүрген ата-баба санасының қажеттілігі мен ұмтылысынан, құлшынысынан туған озық салт-дәстүрлерді, яғни мәдени-рухани мұраларды адамдардың санасындағы қажеттілігі мен қызығушылығы арқылы қабылдау. Патриоттық сананың өзіндік құрылымы рухани біліктіліктің интеграциясынан тұрады, ол «жазықтық кесіндісін», қоғамдық сананың барлық түрлерінің диалектикалық өрісін танытады, бұларға Отанның дамыған озық үлгідегі қорғанысы, өркениетті қайта құру белгілері жатады.

Патриоттық тәрбие барысында саяси сенімділік, Отанға сүйіспеншілік, тәуелсіз өмір сүріп жатқан елдерге ынтымақтастық, жалпыхалықтық намыскерлік, ел тағдырының болашағы үшін жауапкершілік, экономикалық даму қарқынын тездетуге үлес қосуға ниеттестік, ғылыми, саяси-моральдық және туған жерін қорғау мақсатындағы әскери әзірлік, Отанын саяси, идеологиялық қауіптерден сақтауға бағыттылық, террористік ниеттегі ішкі және сыртқы жауларға төзбеушілік тәрізді мінез-құлық қалыптасады, дамиды. Сондықтан даму өрісінің басты тірегі - патриоттық тәрбие дей отырып, дамудың өзі патриотизмсіз жүзеге аспайтынын мойындау жөн.

«Патриотизм» ежелгі грек тілінде: «patris» - «Отан», «Отаншылдық», «Отанға деген сүйіспеншілік» ұғымдарын білдіреді. Мәселен Қ. С. Э. -да Отанға былай деп анықтама берілген. «Отан» - кең мағынада - адамның туып-өскен жері, ата-мекені, ел-жұрты, табиғи байлықтары, халқы, қоғамдық және мемлекеттік құрылысы, тіл, мәдениет, тұрмыс-салт және әдет-ғұрып ерекшеліктері бар белгілі бір халықтың тарихи тұрағына айналған территориясы. Ал тар мағынада - адамның туған ауылы. Ауыспалы мағынада - жаңалықтар ашылған, өнертабыс дүниеге келген жер [4] . (ҚСЭ Алматы, 1976, 610б. ) .

Кез келген адамға патриотизмді қалай түсінесіз деген сұрақ қойсаңыз, ол адамның патриотизм туралы жалпы түсінігі осындай. Кейбір адамдар бұл сауалға жауап беруге қиналады, ал кейбірі бүл сұрақты өзіңізге қайта қойып, жауап беруден қашады.

Ал жалпы патриотизм сөзіне талдау жасап түсінік берер болсақ, онда біз оның түрлі нұсқасына тірелеміз. Атап айтсақ олар:

Бірінші: Ғылыми зертханалық әдебиеттерде патриотизмге - отанына, туған жеріне, еліне, үйіне, ата-анасына деген сүйіспеншілік. Көп адамдар патриотизмді осылай түсінеді.

Екінші: «Отаның үшін не істедің, не істеп жатырсың сол отаншылдық» - деген анықтама беріледі.

Үшінші: Патриотизм - қоғамдық құбылыс. Мәселен, совет өкіметі кезінде патриотизм идеологиялық тұрғыда қызмет етті. Жас ұрпақты патриоттық рухта тәрбиелеу тапсырма, мемлекеттік саясат болды.

Төртінші: Мемлекеттік патриотизм. Мұнда мемлекет - патриотизм объектісі ретінде қарастырылып, мемлекетті ірі держава деп, мақтан тұту орын алды.

Бесінші: Азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекетпен бірге жүретін азаматтық патриотизм. /1. 292 б/

Осыларға қосымша қанға сіңген патриоттық сезім бар. Шетте жүрген Қытайдағы, Ресейдегі қандастарымыз, мәселен, Аман Төлеев Кемерево облысының губернаторы болған, балалар үйінде тәрбиеленіп өссе де, елім жерім деп еміреніп тұрады. /7. 28 б/ Бірақ бұл әрине қазіргі кезде көбіне аға ұрпағымызда басым кездесетін қасиеттер. Ал біздің мақсатымыз казіргі кездегі Қазақстандағы патриотизм дәрежесін айқындап, жас ұрпақтарды ұлттық рухта тәрбиелеу және қалыптастыру.

Қазір міне Тәуелсіз Қазақстанның көк байрағын тіккенімізге он алты жыл болды. Ауыз толтырып айтатын жетістіктеріміз қай саланы алсақ та аз емес. Бірақ КСРО-ның ыдырауы, бұрынғы келмеске кеткен социалистік жүйе, коммунистік идеология жалпы қоғамның өзгеруі халықтың қазіргі қоғамға бейімделуіне ауыр тиюде. Өйткені қазір әлі де болса халық санасында бұрынғы кеңестік парадигмалар өз ісін калдырған. /1. 292 б. / Сондықган қарапайым халық санасы өзгерістерді қабылдауы өте қиын. Бұрынғы идеологиядан арылу үрдісі баяу жүруде. Халықтың қазіргі біз өмір сүріп отырған қоғамға бейімделуіне рухани күш және жаңа идеология қажет. Идеологияға қатысты кейбіреулер кеңес үкіметі күйрегеннен кейін коммунистік идеологияға тойдық қой, енді идеологиясыздану керек дейді. Біздің ойымызша бүл дұрыс пікір емес. Себебі идеологияны, идеологиялық құндылықтарды басшылыққа алмаған және оған сүйенбеген саяси жүйе қоғамда өмір сүруі мүмкін емес. Осыған байланысты идеология саласының маманы, неміс ғалымы К. Мангейм: «Құлатылған идеологияның орнына лайықты алмастыру болмаса, ол жерде сөз жоқ утопия пайда болады» - дейді. /2. 146 б. /

Идеологияға келсек ол не, қандай идеология? Идеология сөзі терминологиялық анықтамасы бойынша, грек тілінен алғанда идея - бейне, логос - ілім, ғылым дегенді білдіреді. Саяси сөздікте идеология белгілі бір әлеуметтік топтар, таптар, партиялар және т. б. мақсаттары мен мүдделерін бейнелейтін, үстемдік етіп отырған коғамдық катынастарды орнықтыруға немесе оларды өзгертуге қызмет ететін тұжырымдамалардың, пікірлердің, идеялардың жүйесі. Жүйелеген түрінде ол партия бағдарламасында, декларация, манифест, жарғыларда сондай-ақ әртүрлі насихаттық құжаттарда қалыптасады деген анықтама берілген. /10. 16 б. / Ал саяси әдебиеттерде идеология ұғымына үгіт, насихат жүргізу немесе күнделікті адамның санасына не сіңіп жатса, сол идеология деген түсінік беріледі. Сонымен қатар идеология сезім тудыратын нышандар жиынтығы. Олар адамдар мен топтардың іс-әрекеттеріне мән-мағына беріп, күшейтеді, асқақтатады. Мысалы, Отан үшін, ұлты үшін, халқы үшін адамдар ғажап ерлік жасап, өзін-өзі құрбан етуге дейін барады. /2. 138 б/ Идеологияның мәні мен мазмұнына қарай бөлінетін түрлері әрине көп. Атап айтсақ саяси, діни, философиялық, мемлекеттік, ұлттық және тағысын тағы. Мұндағы козғалатын мәселе ұлттық идеология, сол арқылы ұлттық патриотизмді дамыту.

Республика президенті Н. Ә. Назарбаев жаңа идеологияның қажеттігін тұңғыш рет негіздеп, «Мемлекеттік идеология деген сөздің ауқымы әлдеқайда кең, мазмұны терең. Бұл идедлогияның басты мұраты - тәуелсіздігімізді баянды ету, мына шырғалаңы мол дағдарыс кезеңінен елді аман-есен алып өту, осыған дейінгі ғасырлар бойы жасалып келген рухани байлықтарымыздың қайнарларын бұзбай, оны өрісі кең әлемдік өркениетке ұластыру болса, аса маңызды идеологияның міндеті - қазақстандық Отансүйгіштікке тәрбиелеу, әрбір азаматтың өзін-өзі айқын билеуін қалыптастыру. Яғни, көпұлтты Қазақстан халқы үшін отансүйгіштік сезімінің рухани саладағы тату-тәтті тіршілік, азаматтық келісімге ғана емес, мемлекеттің материалдық негізін нығайтуға да тікелей ықпалы бар. Отансүйгіштік рух - қазақ елінің әлемдік өркениетті елдер көшіне қосылып, дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алуына мүмкіндік беретін бірден-бір күш» - деп анықтады. / /.

Демек, ұлттық идеология мемлекеттік идеологиямен қабаттас, қатарлас, мұраттас жүретін идеология. Яғни ғасырлар бойы ұмытылмай, ұрпақтан-ұрпакқа мұра болып келе жатқан ұлттық рухани, мәдени мұраларымызды жас ұрпаққа ұлттық рухта жеткізу, ұлтжандылыққа, өз отанына, жеріне, еліне деген сүйіспеншілікке баулу. Әрине ұттық идеология өз алдына, патриотизм өз алдына бөлек мәселе. Алайда тарихқа көз жүгіртсек, совет үкіметі кезінде патриотизм қалыптастыруда идеология өте маңызды роль атқарған. Сол кездегі идеологияның мықтылығынан біз қазақ ұлты - өз ұлттығымыздан, тілімізден, дінімізден, мәдениетімізден айырылып, КСРО-да бір ғана ұлт, яғни орыс ұлты болып кете жаздадық. Қазір сол кездегі қитұрқы саясаттың, идеологияның нәтижесімен күресудеміз.

Патриотизм туралы сөз қозғайтын болсақ, онда әлі күнге дейін қазақ тілін білмейтін, салтын, әдет-ғұрпын ұмытқан азаматтарымызда қандай ұлттық патриоттық сезім болуы мүмкін деген сан алуан ой мазалайды.

Қазір бізде өтпелі кезең. Өз ұлттығымызды, тарихымызды, мәдени мұрамызды, экономикамызды қалыптастырудамыз. Дегенмен жоғарыда аталған қазақтың тілі, ділі, мәдениеті, әдет-ғұрпы ұлттық патриотизм қалыптастыруда негізгі нышандар болуы қажет. Өйткені патриоттық сезім бұл отанға деген сүйіспеншілік қана емес, ол өткенмен яғни тарихпен, рухани мұралармен, бүгінмен және болашақпен байланыс.

Қазақстандық патриотизм жаңа демократиялық қоғам құрудың негізі. Оны жастар арасында үгіттеп, насихаттау керек. Әрине бұл дұрыс пікір. Бірақ біздің ойымызша бүгінгі патриотизмді нақ ұлттық патриотизм қалыптастырудан бастау қажет. Қазақстанда 130 дан астам ұлт өкілдері бар, әрине оларды да ескеру қажет. Ұлттық патриотизм қалыптастыру басқа ұлт өкілін жоққа шығару, ұлтшылдық немесе шовинизм сипатындағы идеология емес. Адамгершілікке негізделген, таза, ізгілікті идеология.

Ал ұлттық дегеніміз не? Ұлтшылдық па әлде ұлттың өмір сүруіне қажетті шарттар ма? Бұған ұлттық мүдде тұрғысынан қарасақ қателескендей боламыз. Сондықтан бұл мәселеге өркениеттілік адамзаттық тұрғыдан қарау қажет деген пікірдеміз. Мәселен, Еуропаны алып қарасақ, оған тән ортақ идеология бар, сол сияқты мұсылмандар үшін де бір текті идеология болуы керек. Бірақ идеология билікпен бітесіп кетпеуі керек, бітесіп кетсе ол КСРО-дағыдай монополияға айналады. Идеологияның міндеті ұлтаралық келісімді қамтамассыз ету. Оны патриоттық идеология негізінде қалыптастыру керек деген тұжырымдамыз.

Қазіргі кезде бұқаралық ақпарат құралдары аркылы неше түрлі ақпараттар таралып жатыр. Мәселен, батыс мәдениеті қазіргі жас ұрпақ санасын улап жатыр. Бұл сыртқы соққылар жастарымызды патриоттық сезімге тәрбиелеуде үлкен тосқауыл болуда. Бұрын КСРО-да советтік патриотизмге тәрбиелейтін арнаулы орындар жұмыс істеген. Сондықтан қазіргі кезде жастарды патриоттық сезімде тәрбиелеу үшін КСРО кезіндегі тәжірибені үлгі етіп неге алмасқа.

Казіргі кезде отанға деген сүйіспеншілік қандай деңгейде? Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне деген көзқарас қандай? Ардагерлеріміз арқылы жас Ұрпақ санасында патриоттық сезім, ұлтжандылық тудыра аламыз ба? Олар арқылы патриоттық тәрбие беруге бола ма? Бұл сауалға фашистік Германияның «Барбаросса» жоспарына кірген Қазақстан тағдырын білмеген адам жауап беруге қиналуы мүмкін. Әрине патриоттық тәрбие беруге болады. Себебі, Ұлы Отан соғысы ардагерлері қазақтың атын шығарды, өз жері үшін күресті, аянбай жанын берді. Ә. Молдағүлова, М. Мәметова, Б. Момышұлы, Р. Қошқарбаев және тағы басқалары, біз оларды құрметтеуге міндеттіміз. Жаратылыс заңына сәйкес күннен күнге ардагерлеріміз азайып барады, дегенмен мемлекет тарапынан көмек көрсетіліп көңілдерін аулап, қолдан келгенше тырысып түрлі жеңілдіктер жасалынып жатыр.

Арғы тарихқа көз жүгіртсек, жас ұрпақты ұлттық патриоттық сезімде тәрбиелеуге болатын, оларды мақтан тұтатын тарихи тұлғаларымыз, батырларымыз баршылық. Мәселен, XX ғасырдың басында ұлттың азаттық идеясын көтерген, азаттық жолында құрбан болған Алаш азаматтары - Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов секілді қоғам қайраткерлері. Оларды кім ұлт патриоты емес деп айта алады. /7. 28 6/ Одан әрі, қазақ батырларымыз бар. Олар кімдер? Жас ұрпаққа кім деп түсіндіреміз. Олар Райымбек, Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбай сияқты қазіргі біз өмір сүріп отырған кең байтақ жерімізді қалыптастырып қорғаған, оның шекарасына Шерхан Мұртазаев ағамыз айтқандай мық шеге қаққан ата-бабаларымыз. Ал мық шеге дегеніміз не? Мық шеге ат тасырқағанда, тұяғына қағатын тағаны бекітетін шеге. Ол шеге тағаны ұстайды, таға тұяқты ұстайды, тұяқ атты ұстайды, ат ерді ұстайды, ал ер елді ұстайды деп, жас ұрпақты ұлтжандылыққа баулып, өз жерін, елін қорғайтын жанын беретін, отансүйгіш, намысы бар азаматтар тәрбиелеуіміз керек. Оны отбасынан, бала-бақшадан, мектептен бастауымыз қажет.

Ұлттық патриотизмді қалыптастыруға байланысты зерттушілер арасында пікірлер өте көп. Мәселен, Р. А. Жаңабаева: « Ұлттық патриотизм әдетте өз ұлтыңа, оның мәдениетіне, тіліне, дәстүрлеріне деген сүйіспеншілік пен жанашырлық, осы жерде туылғаныңды түсіну ұғымымен байланысты болса, жалпыұлттық патриотизм өзін мемлекеттің, халқының бір бөлігі ретінде сезінуді білдіреді, яғни түрлі ұлт қауымдастықтары өкілдері үшін біртұтас Отанына сүйіспеншілігі мен адалдығының шегі неғұрлым кеңи түседі. Қазақстандық патриотизм дегеніміз- Қазақстанда тұрып жатқан барлық ұлттардың ұлттық Отаны деген іргелі негізге сүйенген ұлттық патриотизмдердің синтезі», - десе, С. Т. Иманбаева: «көпұлтты Қазақстан үшін Қазақстандық патриотизмді қалыптастырудың негізгі бағыттары: бірінші - ұлттық экономиканың дамуы, қалыптасуы мен оның халыққа қызмет етуі, екінші - Қазақстанды мекендейтін халықтардың еркін дамуы, тілі, діні, мәдениеті, әдет-ғұрпы және мемлекетке атын берген ұлттың тілін, дінін құрметтеу мен сол елді Отаным деп тану, тәуелсіздігі мен егемендігін сақтауға бір адамдай ат салысу, еліміздің рәміздеріне құрметпен қарау, үшіншіден - өңірлік және халықаралық ынтымақтастықты дамытуға және т. б. »- дейді. / /.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.