Лимфа жүйесінің физиологиясы

1. Лимфа жүйесінің физиологиясы
2. Лимфа жүйесінің эволюциясы мен морфологиясы
3. Лимфа, оның құрамы және қасиеттері.
4. Лимфа жүйесінің негізгі қызметі.
5. Лимфаның түзілуі.
6. Лимфаның жылжуы.
7. Лимфа айналуының реттелуі.
8. Лимфа айналуның гуморальдық реттелуі.
9. Лимфа айналысының орталықтары.
10. Пайдаланылған әдебиеттер

Адам организмінде лимфа тамырлар жүйесі өте күрделі құрылым, және гемоциркуляция жүйесімен бірге заттардың гумаральдық жолмен тасымалдануында маңызы зор.
Лимфа жүйесі дренаж қызметін қамтамасыз етеді, яғни тінаралық сұйықтықтан артық суды, тұздарды, белоктарды, липидтерді, зат алмасу өнімдерін тағы басқа заттарды қанға жеткізеді.
Лимфа жүйесі веноздық тамырларға қосымша дренаж жүйесі болып табылады, және интерстицияльдық сұйықтықтан пайда болып, организмнің екінші сұйықтық ортасы болып саналады. Сонымен, лимфа түзілуі, айналуы, қан айналымы әсіресе микроциркуляция арнасымен өте күрделі тығыз байланысты.
Қан айналысы морфологиясы және физиологиясы лимфа жүйесіне қарағанда көбірек зерттелген сондықтан қазіргі медицинада организмнің тасымалдау жүйесі қан айналамының реттелуіне бағытталған.
Соңғы жылдары лимфология, лимфа жүйесінің морфологиясы, физиологиясы, патологиясы көптеген ғылыми зерттеу әдістерін қолдана отырып жаңа материалдармен байыды.
Привес М. Г. (1948), Бородин Ю.И. (1958), Куприянов В. В. (1969), Жданов Д. А. (1930) лимфа жүйесінің функциональдық морфологиясын көп жылдар бойы зерттеген ғалымдар.
Лимфаның түзілуі, айналуы, нервтік – гумаральдық реттелу механизмдерін Венгрия, Чехия, Болгария және Алматы медициналық институты, Қазақстан Республикасының Ғылыми Академиясының физиология институты (Полосухин А. П., Коханина М. И., Беремисанова И. А. т.б), Ленинград санитария – гигиеналық институтының ғалымдары зерттеген.
Лимфа және гемоциркуляция тығыз байланысты болғандықтан , клиникада организмге лимфа жүйесі арқылы әсер ету көбірек қолдана бастады – лимфография, емдеу заттарды лимфаға енгізу, көкірек лимфа өзегіне дренаж жасау арқылы организмнен эндо және экзо уларды сыртқа шығару, қауіпті ауралды емдеу үшін лимфасорбцияны қолдану.
Лимфа жүйесі арқылы диагноз қою, және көп ауруларды емдеу жылдан – жылға кобірек қолданылатын болды. Ісікке қарсы және радиоактивті заттарды лимфаға енгізу, көкірек лимфа өзегіне сыртқы дренаж жасау онкологияда қолдана бастады. Қазіргі кезде организмді детоксикациялау үшін осы әдістер қолданылатын болды. Кардиология, токсикология, травматология, иммунология, дермотология ауруларын лимфа жүйесі арқылы емдеуге болады. Осы перспективті бағытты медицина практикасына көбірек енгізу керек. Бұны дамыту үшін лимфа жүйесінің физиологиясын, және оның организмнің басқа функциональдық жүйелермен байланысын барлық жағынан білу қажет. Лимфа жүйесінің құрылымы, қызметі, лимфаның құрамы мен қасиеттері, лимфа айналуын қамтамасызететін фактілерді және лимфа айналымының нервтік – гуморальдық реттелуін тереңірек білген жөн.

1. Беремжанова И.А., Булекбаева Л.Э., Коханина М.И. Нервная регуляция лимфообращения. Алма - Ата, 1980.
2. Бородин Ю.И., Пупышев Л.В., Трясучев М.П., Экспериментальные исследования лимфотического русла. Новосибирск, 1975.
3. Булекбаева Л.Э. Роль корковых структур головного мозга и мозжечка в регуляции лимфообращения. Алма – Ата, 1977.
4. Жданов Д.А. Общая анатомия и физиология лимфатической системы. М., 1952
5. Жданов Д.А., Полосухин А.П. Лимфа. БМЭ, т.15, 1960.
6. Зедгенидзе Г.А., Цыб А.Ф. Клиническая лимфология. М.,1977.
7. Лопухин Ю.М., Молоденков М.Н. Гемосорбция. М., 1978.
8. Орлов Р.С., Борисова Л.П., Мандрико Е.С. Сократительная электрическая активность гладких мышц магистральных лимфатических сосудов. Физиол. журн. СССР, 1975, т. 61, №7, с.1045.
9. Петровский В.В. О роли лимфатических сосудов и кровообращении. М., 1960.
10. Полосухин А.П. Избранные труды. Алма – Ата, 1967.
11. Потапов И.А. Очерки физиологии лимфообращения. Алма – Ата, 1977.
12. Русняк И., Фельди М., Сабо Д. Физиология и патология лимфообращения. Будапешт, 1957.
13. Сапин М.Р., Юрина Н.А. Лимфатический узел. 1978.
14. Чернух А.М., Александров П.Н., Алексеев О. В. Микроциркуляция. М. 1975
15. Чернышенко Л.В., Сушко А. А. Лимфатическая система в норме и патологии. Киев, 1973.