Бала агрессиясы және одан шығу жолдары
Аннотация
Жалпы «Бала агрессиясы және одан шығу жолдары» туралы курстық жұмыс 32 беттен тұрады. Курстық жұмыстың жобасы кіріспеден, І, ІІ тараудан, қорытындыдан тұрады Курстық жұмыста 7 кесте көрсетілген.
Соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі келтірілген.
Кіріспе бөлімінде бала бойындағы агрессия мәселесі қазіргі біздің қоғам үшін ең маңызды мәселесі жайлы қысқаша тоқталған
І тарауда агрессия туралы жалпы түсінік, бала агрессивтілігін зерттеудің теориялық аспектілері, баланың дамуына кері әсер ететін қасиеттердің жағдайы ашып көрсетілген.
ІІ тарауда бала агрессиясын зерттеу, балалар арасындағы кикілжің жағдайларды болдырмау жолдары жайлы жазылған.
ІІІ тарауда бала агрессиясының алдын - алу және оны жою, агрессияның өзгеге бағытталу жағдайын ашып және айқын көрсетілген.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 30.
Мазмұны
КІРІСПЕ . . . 3
1 АГРЕССИЯ ЖӘНЕ БАЛА АГРЕССИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ТҮСНІКТЕРІ . . . 4
- Агрессия туралы жалпы түсінік . . . 4
- Бала агрессивтілігін зерттеудің теориялық аспектілері . . . 8
- Баланың дамуына кері әсер ететін қасиеттердің жағдайы . . . 13
2 БАЛАЛАР АРАСЫНДАҒЫ АГРЕССИВТІК ЖАҒДАЙЛАРДЫ БОЛДЫРМАУ ЖОЛДАРЫ . . . 16
2. 1 Бала агрессиясын зерттеу . . . 16
2. 2 Балалар арасындағы кикілжің жағдайларды болдырмау жолдары . . . 18
3 БАЛА АГРЕССИЯСЫНЫҢ ӨЗГЕЛЕРГЕ ӘСЕРІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖОЙЫЛУЫ . . . 22
3. 1 Бала агрессиясының алдын - алу және оны жою . . . 22
3. 2 Агрессияның өзгеге бағытталуы . . . 26
ҚОРЫТЫНДЫ . . . 29
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 30
Кіріспе
Курстық жұмыстың көкейкестілігі : Адам бойындағы агрессия мәселесі қазіргі біздің қоғам үшін ең маңызды мәселелердің бірі. Қоғамдағы болып жатқан террор жәбірлеудің өсуі сияқты әлеуметтік қауіпті құбылыстардың қатты белең алуына байланысты агрессия сұрағы зерттеудің негізгі объектісі болып отыр.
Психолог А. А. Реан «агрессия» және «агрессивтілік» деген екі ұғымның бір-біріне ұқсамайтын бөлек мағына деп қарастырады. Агрессия (латын тілінен «agressio» аударғанда - шабуыл, басқындық дегенді білдіреді) - бұл бөгде адамға болмаса адамдар мен жануарлар тобына ниеттеліп тура бағышталған қиянат.
Агерессивтілік - бұл жеке тұлғалық қасиет мінез-құлық, агрессияға дайындық көрінісі. Осылай түсіндіре келе, мұны былай тұжырымдауға болады. Егер агрессия - бұл әрекет болса, ал агрессивтілік оосындай әрекетке дайындық.
А. Басс және А. Дарки агрессияны бес түрге бөледі. Оны мынандай сызба түрінде ұсынады:
Адамдар үнемі қауіпті агрессивті әрекеттер жасайды. Неліктен олар мұндай әрекеттерге барады, деген мәселе ұзақ уақыттан бері маңызды дискуссиялардың пәні болып келеді. Психология ғылымында психикалық құбылыстардың ішіндегі көп зерттелінген құбылыс эмоциялық құбылыс болып табылады. Дегенмен эмоцияның жан-жақты қырларының ерекшеліктерін әрбір жеке адам түрліше өткізетін болғандықтан психологтар арасында бұл мәселе үнемі шешімі шексіз болып қала береді.
Курстық жұмыстың мақсаты:
-Агрессия туралы жалпы түсінік
-Бала агрессивтілігін зерттеудің теориялық аспектілері
-Баланың дамуына кері әсер ететін қасиеттердің жағдайы
-Бала агрессиясын зерттеу
-Балалар арасындағы кикілжің жағдайларды болдырмау жолдары
- Бала агрессиясының алдын - алу және оны жою
-Агрессияның өзгеге бағытталуы
Курстық жұмыстың міндеті:
Эмоциялық тұрақсыздықтың бір көрінісі - агрессивтілік адамның жеке тұлғалық қасиеті ретінде де, эмоциялық жан күйзелісі ретінде де зерттелінеді. Сондықтан бұл мәселені зерттеу бірнеше бағыттан тұрады. Көптеген әр түрлі бір-біріне қарама -қайшы теориялық негіздерге қарамастан Р. Бэрон мен Д. Ричардсонның пікірінше олардың көбісі келесі төрт категорияның біріне сәйкес келеді. Агрессия бірінші кезекте мыналарға қатысты :
-Туа пайда болған түрткілер немесе нышандарға
-Сыртқы стимулдардан белсенетін қажеттіліктерге
-Танымдық және эмоционалдық процесстерге
1 АГРЕССИЯ ЖӘНЕ БАЛА АГРЕССИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ТҮСНІКТЕРІ
1. 1 Агрессия туралы жалпы түсінік
«Агрессия» термині қазіргі кезде кең мағынада қолдануда, сондықтан да оның мағыналарын бөліп шығаруды қажет етеді. Көптеген ааторлар өздерінің зерттеулерінде агрессия мен агрессивтілікке әр түрлі анықтама береді. «Өзінің жерін қоғау үшін» адамның туә біткен реакциясы (Лоренц, Арни) басшылық етуге талпылынушылық (Моррисон) жеке тұлғаның адамды қошаған ақиқаттылыққа жауластық реакциясы (Хорни, Фромм) . Агрессия мен Фрустрацияны байланыстыратын теориялар кең көлемде таралды (Маллер, Дуб, Доллард) .
Агрессияны жеке тұлғаның қасиеті ретінде түсінуге болады. Агрессивтіліктің сапалық және сандық сипаттамасы бар. Барлық қасиеттер сияқты ол әр түрлі деңгейлермен ерекшеленеді. Әрбір жеке тұлғаның белгілі бір деңгейде агрессивтілігі бар. Оның жоқтығы пассивтілікке, конформділікке және т. б. алып келеді. Агрессивтілік өзігінен субъектіні саналы түрде қауіпті етпейді, өйткені ол бір жағынан агрессивтілік пен агрессия актісі ретінде қабылдауы мүмкін. А. Басс және А. Дарки өздерінің сауалнамаларын құру барысында келесі реакция түрлерін көрсетіп кетті.
- Физикалық агрессия- басқа адамға бағытталған физикалық күш.
- Жанама агрессия- басқа адамға тікелей бағытталмаған немесе ешкімге бағытталмаған күрт туған агрессия.
- Тітіркенушілік- кішкентай тітіркену өзінде кері сезімдерді көрсетуге даярлық (ашуланшақтық, дөрекілік) .
- Негатив- мінез-құлық оппозициялық күй пассивты қарсылықтан қалыптасқан заңдылықтар мен дәстүрлерге қарсы күреске дейін жеткізетін күй.
- Өкпелеу- қоршаған адамдарға даган нақтылы және ойдан шығарылған іс-әрекеттерге қызғанушылық пен жаккөрушілік.
- Күдіктенушілік- адамдарға қатысты сенбеушілік және сақтықтан басқа адамдар зиян келтіруді жоспарлайды дегенге сенушілік.
- Вербальды агрессия- негативты сезімдерді форма (айқай) арқылы және сонымен бірге сөздік жауаптар мазмұны арқылы (қарғау) көрсету.
- Кінәні сезіну- субъектінің өзінің жаман адам екендігіне сенімділігі, сонымен бірге ар-ұятының жоқтығы сезінуі.
Сауалнама 75 тұжырымдардан тұрады оған зерттелуші «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді.
Сауалнама
Жауаптар 8 шкала бойынша бағаланады:
- Физикалық агрессия:
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 1, 25, 31, 41, 48, 55, 62, 68, «жоқ»-1, «иә»-0, 9, 7.
- Жанама агрессия:
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 2, 10, 18, 30, 34, 42, 58, 63, «жоқ»-1, «иә»-0, 26, 49.
- Тітіркенушілік
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 3, 19, 27, 43, 50, 57, 64, 72, «жоқ»-1, «иә»-0, 11, 35.
- Негатив
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 4, 12, 20, 28 «жоқ»-1, «иә»-0, 36.
- Өкпелеу
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 5, 13, 21, 29, 37, 44, 51, 58.
- Күдіктенушілік
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 6, 14, 22, 30, 38, 45, 52, 59 «жоқ»-1, «иә»-0, 33, 66.
- Вербальды
«иә»- 1, «жоқ»- 0: 7, 15, 23, 31, 46, 53, 60, 71, 73 «жоқ»-1, «иә»-0; 74, 75
- Кінәні сезіну
«иә»- 1, «жоқ»- 0, 8, 16, 24, 32, 40, 47, 54, 61, 67
Қарсыласу көрсеткіші 5 және 6 шкалада, ал агрессиялық көрсеткіш (тікелей және мотиаациялық) 1, 3, 7 шкладан көренеді.
Агрессияның норма көрсеткіші 21±4, ал қарсыласу көрсеткіші 6, 5-7±3 тең болған кезде көрінеді.
Сондықтан Басс-Дарки сауалнамасын басқа әдістемелермен бірге байланыстырып қолдану керек: психикалық күйдің жеке тұлғалық тесті (Кеттел, Спилбергер), жобалау әдістемелері (Люшер) және т. б.
1. 2 Бала агрессивтілігін зерттеудің теориялық аспектілері
К. Ю. Юнгтің агрессияға көзқарасы: агрессия, зорлық-зомбылық санадағы санасыз адам психикасындағы қимыл әрекет деп түсіндірді. Индивидтің дау-дамайы оның қорлықтан құтылмайтын түнек бөлігі, рухани талқандалуы, жеңуі, жаңаруы.
Агрессия фрустрациялы жағдайдан шығудың бір жолы болып қарастырылады. Құмарлық теориясы агрессияның қайнар көзі ретінде сыртқы себептердің қарқындылығынан туындайтын өзгелерге зиян тигізуге ұмтылу деп жорамалдайды. Бұл жерде агрессиялық әрекет эволюциялық процеске емес, жағдайға байланысты қарастырылған. Адамзат бойындағы агрессияның бұл бағытының негізін қалаушы Дж. Доллард. Оның көз қарасы бойынша агрессия - бұл адам бойындағы автоматталған құмарлық емес, фрустрация әсері қажеттілігін қанағаттандыру үшін кездескен кедергілерді жеңу, ләззат алу мен эмоциялық тепе-теңдік. Бұл теорияның нақты түсінігі бойынша агрессия бұл фрустрация көрінісі, ал фрустрация әр уақытт агрессияны өзіне ілестіреді. Агрессия - фрустрация бұл төрт негізгі түсініктің шоғырлануы: агрессия, фрустрация, тежелу, орнын баса тұруы.
Агрессия - бұл өзінің іс - әрекеті арқылы өзгеге қиянат келтіру ниеті.
Фрустрация - көзделген реакцияны орындалуында кедергілердің туындауы. Фрустрация деңгейі кедергінің маңызы мен бағышталған әрекетінің саны мен осы көріністің мотивациялық күшіне байланысты. Мақсатқа жету және мақсатқа бағытталған әрекеттің санынан кейін фрустрация басталады.
... жалғасыСіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz