ЗИЛ – 130 автомобилінің су сорғысын жөндеу
Кіріспе.
1 Жалпы бөлімі
Жөнделетін узелдін міндет жүктеуі, техникалық сиппатамасы, құрылысы және жұмыс істеу принципі
Жөндеу технологиялық процесстерін орындау қажеттілігін дәлелдеу...
Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға) койылған техникалық талаптар мен жағдайлар.
Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі
2. Технологиялық бөлімі
2.1 Жөнделетің бөлшектің жалпы сипаттамасы,
жұмыс істеу жағдайы.
2.2 Бөлшекті қалпына келтіру технологиялық процессі .
2.3 Қалпына келтіру тәсілдердің қысқаша сипаттамасы
2.4 Бөлшекті жөндеу маршрутың жобалау
2.5 Бір қалпына келтіру операциясының өндеу
режимдерін есептеу және жұмыстардң
техникалық мөлшерлеуін орындау
2.6 Бір қалпына келтіру операциясының операциялық картаны құру.
Қолданылған әдебиет тізімі
1 Жалпы бөлімі
Жөнделетін узелдін міндет жүктеуі, техникалық сиппатамасы, құрылысы және жұмыс істеу принципі
Жөндеу технологиялық процесстерін орындау қажеттілігін дәлелдеу...
Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға) койылған техникалық талаптар мен жағдайлар.
Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі
2. Технологиялық бөлімі
2.1 Жөнделетің бөлшектің жалпы сипаттамасы,
жұмыс істеу жағдайы.
2.2 Бөлшекті қалпына келтіру технологиялық процессі .
2.3 Қалпына келтіру тәсілдердің қысқаша сипаттамасы
2.4 Бөлшекті жөндеу маршрутың жобалау
2.5 Бір қалпына келтіру операциясының өндеу
режимдерін есептеу және жұмыстардң
техникалық мөлшерлеуін орындау
2.6 Бір қалпына келтіру операциясының операциялық картаны құру.
Қолданылған әдебиет тізімі
Автомобиль көлігі еліміздің тасымал кешенінде маңызды орын алады. Миллиондаған мекеме, ұйым, фирма, компания, ферма-кооператив ұжымдық клиенттерді халық шаруашылығында ретті атқарып және еліміздің халқына тынымсыз қызмет етеді.Жыл сайын автомобиль көлігімен халық шаруашылығында 80 %-дан астам жүк тасылатын болса, тасымалдың көпшілік пайдаланымында 75 %-дан астам жолаушы тасымалданады.
Автомобиль көлігінің алдында тұрған бірден-бір мәселе, автомобильдің пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады.Бұл мәселені шешу бір автомобиль өндірушілерінің анағұрлым сенімді автомобиль шығарумен қамтамасыз етілсе, екінші жағынан – автомобильдің техникалық пайдалану әдістерін жетілдіру болады.Бұл қозғалыс құрамын қалыпты жағдайда ұстап тұру үшін қажетті өндірістік базаны құруды, техникалық күтім көрсету мен жөндеудің алдыңғы қатарлы және қор үнемдеу технологиялық үдерісін тиімді жақсартуды талап етеді.
Автомобильдерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да қасиеттері төмендейді.Осыған байланысты автомобильдерде әр түрлі ақаулар пайда болады.Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және жөндеу кезінде шегертеді.
Автомобильді ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – рде, жөндеуі техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады.Бұл жағдайда автомобильді жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жібереді.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы айтылып, қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы Қазақстан Республикасы бойынша мәліметтерден тұрады.
Автомобиль көлігінің алдында тұрған бірден-бір мәселе, автомобильдің пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады.Бұл мәселені шешу бір автомобиль өндірушілерінің анағұрлым сенімді автомобиль шығарумен қамтамасыз етілсе, екінші жағынан – автомобильдің техникалық пайдалану әдістерін жетілдіру болады.Бұл қозғалыс құрамын қалыпты жағдайда ұстап тұру үшін қажетті өндірістік базаны құруды, техникалық күтім көрсету мен жөндеудің алдыңғы қатарлы және қор үнемдеу технологиялық үдерісін тиімді жақсартуды талап етеді.
Автомобильдерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да қасиеттері төмендейді.Осыған байланысты автомобильдерде әр түрлі ақаулар пайда болады.Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және жөндеу кезінде шегертеді.
Автомобильді ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – рде, жөндеуі техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады.Бұл жағдайда автомобильді жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жібереді.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы айтылып, қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы Қазақстан Республикасы бойынша мәліметтерден тұрады.
Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:
КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
Д.М. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік
техникалық университеті
ШҚМТУ колледжі
Техникалық бөлімшесі
Автокөлік пәндерінің комиссиясы
КУРСТЫҚ ЖОБАСЫНЫҢ ЕСЕП – ТҮСІНДІРМЕ ХАТТАМАСЫ
Автокөліктерді жөңдеу пәні бойынша
Тақырыбы : ЗИЛ – 130 автомобилінің су сорғысын жөндеу.
3002002 Автомобиль көлігіне техникалық қызмет көрсету, жөндеу
және пайдалану мамандығы
04-КТ-2 тобы
Оқытушы Исин И.С.
Оқушы
Сарсембаев Д.Қ.
Өскемен, 2007
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Жалпы бөлімі
. Жөнделетін узелдін міндет жүктеуі, техникалық
сиппатамасы, құрылысы және жұмыс істеу принципі ... ... ... ...
. Жөндеу технологиялық процесстерін орындау
қажеттілігін
дәлелдеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
. Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға)
койылған техникалық талаптар мен
жағдайлар ... ... ... ... ... ... .. ... ...
. Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі ... ... ... ... ... ... ..
2. Технологиялық бөлімі
1. Жөнделетің бөлшектің жалпы сипаттамасы,
жұмыс істеу
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ...
2. Бөлшекті қалпына келтіру технологиялық процессі
... ... ... ... ... ...
3. Қалпына келтіру тәсілдердің қысқаша сипаттамасы ... ... ... ... ... ...
4. Бөлшекті жөндеу маршрутың жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5. Бір қалпына келтіру операциясының өндеу
режимдерін есептеу және жұмыстардың
техникалық мөлшерлеуін орындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6. Бір қалпына келтіру операциясының
операциялық картаны құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қолданылған әдебиет тізімі
КІРІСПЕ.
Автомобиль көлігі еліміздің тасымал кешенінде маңызды орын алады.
Миллиондаған мекеме, ұйым, фирма, компания, ферма-кооператив ұжымдық
клиенттерді халық шаруашылығында ретті атқарып және еліміздің халқына
тынымсыз қызмет етеді.Жыл сайын автомобиль көлігімен халық шаруашылығында
80 %-дан астам жүк тасылатын болса, тасымалдың көпшілік пайдаланымында 75 %-
дан астам жолаушы тасымалданады.
Автомобиль көлігінің алдында тұрған бірден-бір мәселе, автомобильдің
пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады.Бұл мәселені шешу бір
автомобиль өндірушілерінің анағұрлым сенімді автомобиль шығарумен
қамтамасыз етілсе, екінші жағынан – автомобильдің техникалық пайдалану
әдістерін жетілдіру болады.Бұл қозғалыс құрамын қалыпты жағдайда ұстап тұру
үшін қажетті өндірістік базаны құруды, техникалық күтім көрсету мен
жөндеудің алдыңғы қатарлы және қор үнемдеу технологиялық үдерісін тиімді
жақсартуды талап етеді.
Автомобильдерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да
қасиеттері төмендейді.Осыған байланысты автомобильдерде әр түрлі ақаулар
пайда болады.Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және
жөндеу кезінде шегертеді.
Автомобильді ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – рде, жөндеуі
техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады.Бұл жағдайда
автомобильді жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жібереді.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы
айтылып, қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы Қазақстан Республикасы
бойынша мәліметтерден тұрады.
Күрделі жөндеудің құны ежаңа агрегаттар немесе автомобильдің құнына
қарағанда бірщама төмен, алавтомобильдің күрделі жөндеуден кейінгі жүру
қашықтығы тек 20 % шамасында ғана кемиді.Сондықтан күрделі жөндеу ұтымды
өндіріске жатады.
Автомобильді жөндеуде негізгі экономикалық тиімділігі – қалған
қорлардың бөлшектерінің қолданылуы болып есептелінеді.Автомобильдің 70–75 %-
ға жуық бөлшектері күрделі жөндеуге түскенде қайтадан қолданылып немесе
біраз жөндеуді керек етеді.
Өзінің жұмыс қоры біткен немесе ауыстыруды керек ететін бөлшектер 25-
30 % құрайды.Оларға поршень, поршень сақиналары, мойынтіректер,
резинотехникалық бұйымдары т.с.с бөлшектер жатады.
Жұмыс беттерінің тозуы мүмкіндік шегі бар және оларды жөндеусіз
пайдалануға болатын бөлшектер саны 30-35 %.Автомобильдің қалған бөлшектері
40-45 % қалпына келтіріліп, оларды қайта пайдалануға болады.Осындай
бөлшектерге күрделі құрылысты, металл сыйымдылығы көп, және қымбат
бөлшектер жатады : цилиндрлер бірікпесі, цилиндр бастиегі, иінді және
таратқыш білік, беріліс қорабының, ілініс берілісінің және артқы көпірдің
картері және т.с.с. бөлшектер жатады.Осы бөлшектерді қайта қалпына келтіру
бағасы 10-50% жасалу бағасынан аспайды.
Автомобильдің және қосалқы бөлшектерінің күрделі жөндеудің өзіндік
құны 60-70 % жаңа бұйымның бағасынан аспайды.Осыған байланысты металл мен
энергетикалық қор тиімділігіне жетеді.
Автомобильдің істен шығуы, бөлшектердің тозуы, жабдықтың қажалуы және
коррозияға ұшырау, көбінесе қажалудан, материалдың шаршауынан, межаникалық,
тоттану зақымдарынан болады.Бөлшектердің астам көпшілігінің қалдық
ресурстары бар, сондықтан оларды шағын көлемді жөндеуден кейін қайта
колдануға болады.Соңғы кезде жүк автомобильдерінің жаңа түрлеріне, олардың
бөлек агрегаттарын күрделі жөндеу ескерілген.
Маған берілген тақырып – ЗИЛ– 431810 жүк автомобилінің алдыңғы осінің,
оның басқару көпірінің арқалығын жөндеу.
Басқару көпірі жүк автомобилінің негізгі бөлшегі, агрегаты болып
саналғандықтан, оның ақаулары жүріс қауіпсіздігіне қатты әсер
етеді.Сондықтан мен осы ақауларды жөндеудің тиімді, экономикалық ұтымды
әдістерін ұсындым.Менің ойымша, маған берілген тапсырманы мен толық
орындадым, және де берілген тақырыпты толық аштым.Мен осы курстық жобамды
автомобильдерді жөндеу пәнінен өткен, алған, терген білімімді пайдаланып
жаздым.
Қазіргі заманда техника, технологиялық процесстер, құрал – жабдықтар,
саймандар өте жақсы дамыған.Сондықтан автомобильдердің ақауға ұшырамай,
сынбай сенімді жұмыс істеуін осы технологияларды, технологиялық
процесстерді, құрал – жабдықтар мен саймандарды пайдаланып, қолданып
автомобильдерге техникалық қызмет көрсету мен жөндеу жұмыстарын жүргізуіміз
шарт.Сол – себепті де қазіргі заманда автомобильдердің сенімділігіне жоғары
талаптар қойылады.Менің оқып, алып жатқан білімім осы автомобильдерді
жөндеу мен пайдалану болғандықтан, автомобильдерді пайдалануда болатын
ақаулар мен сынуларды қарастырамыз.Сондықтан мен осы 4 курс бойы оқыған,
жиған білімімді осы курстық жобаны жазуға қолданып, жаздым.
1. ЖАЛПЫ БӨЛІМ.
1. Жөнделетін узелдін міндеті, техникалық сиппатамасы, құрылысы және жұмыс
істеу принципі.
ЗИЛ-431810 жүк автомобилі 3800 мм базамен кез-келген автомобиль
жолдарымен автопоезд құрамында (тіркеменің толық массасы 8000 кг-нан аспауы
керек) жүктерді тасымалдау үшін арналған.Кез-келген жолдарда автомобильмен
тасымалданатын жүктің салмағы 6000 кг болуы керек.ЗИЛ-431810 жүк
автомобилінің базасында зауыт оның көптеген түгөзгертушіліктерін жасап
шығарады. Автомобильде төрт тактілі V – тәрізді, 8 цилиндрлі, карбюраторлы
қозғалтқыш орналасқан. Жұмыс көлемі – 6.0л, қысым көлемі – 6.5 және
максималды қуаты – 110.4 квт. Иінді біліктің айналу жиілігі – 3200 айнмин.
Автомобильдің ең үлкен жылдамдығы – 90кмсағ.
Су сорғысы – ортадантепкіш, цилиндр бас тиегінің алдыңғы жағында
орнатылған.
Міндеті – суыту жүйесінде міндетті сұйық айналымы болу үшін ортадан
тебкіш сорғысы қолданылады.
Техникалық сиппатамасы – ортадантепкіш сорғыш иінді біліктің
шкивінен желдеткішпен бірге белдік арқылы айналады.
ЗИЛ – 431810 автомобилінің су сорғысы көрсетілген:
1 – сурет. ЗИЛ – 431810 автомобиль қозғалтқышының су сорғысы.
ЗИЛ – 431810 автомобильдерінде су сорғылары құрылымды желдеткішпен
біріккен және жалпы жетегі бар. Су сорғысы ЗИЛ – 431810 автокөлік
қозғалтқышында цилиндр бірлестігінің алдыңғы маңдайында орналасқан.
1 – су сорғысы екі бөліктен тұрады: бір жағы шойынна жасалған,
екінші жағы тарату тісті дөңгелектердің бірлестік қақпақшасымен алюминий
ерітіндісімен жасалған.
13 – білік және желдеткіш күпшегі 1 – тұрқыға отырғызылған екі шарик
типті мойынтректерде айналады. Мойынтрек орнынан таймас үшін керіту
төлкемен ұсталады және тоқтатқыш сақинамен. Майлау материалды қорғау үшін
мойынтректерді тығыздатқыштар қорғайды. Біліктің бір жағында желдеткіштің
күпшегін су сорғы және генераторды айналдыратын шкив пресстеп отырғызылған.
Осьтік қозғалыстардан күпшекті сіргеленген шайба мен сомын қорғайды.
Біліктің екінші жағына болаттан жасалған күпшегі бар 6 – қанатша
пресспен отырғызылған. Қанатша қозғалыстан біліктің маңдайына бұралған
бұранда және шайбамен бекітіледі. 13 – білік тұрқы тығыздалған өзі жылжығыш
тығыздама, графитталған текстолитті тығырықтан тұрады, резеңкелі көмкерме
және екі құрсама серіппе. Сорғының білігі және қанатша тығыздамамен бірге
айналады.
Серіппе резеңкелі көмкерме арқылы тығырықты қысады, тұрқы жазығын
ажарлау, сорғыдан сұйықтықты ағызуын тоқтатады. Су ағуы бақылау саңылауы
арқылы, өзі жылжығыш тығыздаманың ақауын білдіреді. Бұл жағдайда сорғышты
қозғалтқыштан шешіп жөндеу керек. Шарикті мойынтректерді пластикалық
майлағыш материалмен майланады, сумен жуылмайды.
3– майсауыт арқылы майлағыш материал шприцпен беріледі, сорғының
тұрқысына бақылау саңылауынан жаңа майлау материалы шыққанша майлау
операциясын жүргізу керек. Желдеткіштің белдігін бұзбас үшін артық майлау
материалын сүртіп алу керек.
Су сорғының жетегі желдеткіш иінді білік шкивінен бір белдіктен
беріледі клиномерлі беріліс арқылы. Белдік қамтыйды су сорғының шкивін және
желдеткішті, кергіш аунақша шкивін және иінді білік шкивін. Желдеткіш шкиві
екіаралық. Екінші белдік желдеткіш шкивінен генератор шкивіне байланысқан.
Белдікті берілістің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін белдіктердің
тартылысы тым қатты емес және тым бос емес болу керек.
Су сорғының белдік тартылысын керу ролик жылжуымен реттеледі, ал
генератор жетегінің белдігі генератор жылжуымен реттейді. Бірінші белдіктің
дұрыс тартылуы болғанда белдік ортасына 40 Н күш әсерінен оның майысуы 10 –
15 мм құрау керек, ал екінші белдікті ортасындағы майысуы 10 – 12 мм
аралығында болу керек.
2. Жөндеу технологиялық процесстерін орындау қажеттілігін дәлелдеу.
Автокөліктерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да
қасиеттері төмендейді. Осыған байланысты автокөліктерде әртүрлі ақаулар
пайда болады. Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және
жөндеу кезінде шегертеді.
Автокөлікті ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – де, жөндеуі
техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады. Бұл жағдайда
автокөлікті жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жіберіледі.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы
айтылып қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы, Қазақстан Республикасы
бойынша мәліметерден тұрады. Күрделі жөндеудің құны жаңа агрегаттар немесе
автомобильдің құнына қарағанда біршама төмен, ал автомобильдің күрделі
жөндеуден кейінгі жүру қашықтығы тек 20% шамасында ғана кемиді.
Сондықтан күрделі жөндеу ұтымды өндіріске жатады. Автокөлікті жөндеуде
негізгі экономикалық тиімділігі – қалған қорлардың бөлшектердің
қолданылуы болып есептеледі. Автокөліктің 70 – 75 %-ке жуық
бөлшектері күрделі жөндеуге түскенде қайтадан қолданылып немесе біраз
жөндеуді керек етеді.
Өзінің жұмыс қоры біткен немесе ауыстыруды керек ететіңбөлшектер 25-
30% құрайды. Оларға поршень, поршень сақиналары, подшипниктер,
резинотехникалық бұйымдары т.с.с. бөлшектер жатады.
Жұмыс беттерінің тозуы мүмкіндік шегі бар және оларды жөндеусіз
пайдалануға болатын бөлшектер саны 30 – 35 %. Автокөліктің қалған
бөлшектері 40 – 45 % қалпына келтіріп қайта пайдалануға болады. Осындай
бөлшектерге күрделі құрылысты, метал сыйымдылығы көп және қымбат бөлшектер
жатады – цилиндр блогы, цилиндр бастиегі, иінді және таратқыш білік,
беріліс қорабының, ілініс беріліснің және артқы копірдің картері және т.с.с
бөлшектер. Осы бөлшектерді қайта қалпына келтіру бағасы 10 ... 50 % жасалу
бағасынан аспайды.
Автокөлікті және қосалқы бөлшектерің күрделі жөндеудің өзіндік құны
60...70 % жана бьұйымының бағасынан аспайды. Осыған байланысты метал мен
энергетикалық қор тиімділігіне жетеді.
Автомобильдің істен шығуы бөлшектердің тозуы, жабдықтын қажалуы және
коррозияға ұшырау, көбінесе қажалудан материалдың шаршауынан, механикалық,
тоттану зақымдарынан болады. Бөлшектердің астам көпшілігінің қалдық
ресурстары бар, сондықтан оларды шағын көлемді жөндеуден кейін қайта
қолдануға болады.
Сонғы уақытта жүк автокөліктерінің жаңа түрлеріне, олардың бөлек
агрегаттарын күрделі жөндеу ескерілген.
Жөндеу өзімен комплекс жұмыстарын ұсынады, осы жұмыстар
атокөліктерді пайдалану кезінде олардың жұмыс қабілеттілігін сақтау үшін
және оларды бүтін жағдайда қолдау үшін жүргізіледі. Автокөліктің қозғалмалы
құрамы үшін жөндеудің екі түрі орнатылған: ағымды және күрделі. Осы жөндеу
түрлері дара арегаттарға және автокөліктер тұтасымен қарастырылған.
Ағымды жөндеу - сменааралық уақыттарда жүргізіледі. Оған:
автомобильді ішінара бөлектеу, кейбір агрегаттарды, механизмдерді
түйіндерді, бөлшектерді ағытып, ауыстыру және дәнекерлеу, пісіру,
слесарлық, теміршеберлік, ағаш шеберлік, реттеу т.с.с. жұмыстарды жүргізу
жатады
Реттеу жұмыстарына автомобильді пайдалану ережесі және шартына
байланысты жұмыстарды жүргізу жатады.
Бекіту, тарту жұмыстарына жүйелердің, бөлшектердің қосылу, бекітілу
бұрамаларын бекітіп, бұрау, не оларды ауыстырып орнына басқа жарамды не,
жаңаларын қою жатады.
Автомобильдерді немесе агрегаттарды күрделі жөндеуге жіберу, олардың
орнықты бөлшектерінің және басқа манызды түйіндердің техникалық күйін
анықтағаннан кейін және олардың қолданудан бастап жүгірісіне қарай, және
жұмсалған қосалқы бөлшектердің мөлшерін есепке алып шешіледі.
Күрделі жөндеу деп: өзінің жұмыс қабілетінен толық айырылған
автомобильді, не оның агрегатын қайта қалпына келтіру жұмысын айтады.
Күрделі жөндеу - текқана арнаулы жөндеу шеберханаларда не,
зауыттарда жүргізіледі.
Жүк автомобильдері күрделі жөндеуге жіберу, оның қаңқасы, кабинасы
және негізгі үш агрегатты (одан кем емес) күрделі жөндеуді - қажет
еткендеғана жіберіледі.
Күрделі жөндеу деп автомобильдің қай бөлшегі болмасын және орнықты
бөлшектерін қосып, толық немесе толыққа жақын (80%) қалпына келтіріп
жөндеу, не ауыстыру және реттеуін айтады. Агрегаттың күрделі жөндеуі ол
оның техникалық күйін, техникалық шарттарға байланысты жөндеп, жинап және
сынықтан өткізу және оның жөндеу аралық жүрісін жүріп өтуді қамтамасыз
етеді.
Жөнделетің бұйымды құрайтын бөліктерді жөндеуде сақтауына қарай
келесі екі жөндеу әдісі қолданылады:
- айырмай жөндеу әдісі;
- айырып жөндеу әдісі.
Айырмай жөндеу әдісінде оның жөнделген бөлшектері, өз орнынақайта
орнатылады. Сондықтан осы жөндеу түрінде бір – біріне үйкелескен
бөлшектердің беттері қайта өз орындарына қойлып, жөндеудің сапасы жоғары
болады, бірақ жөндеу жұмыстарын ұйымдастыруы қыйнға түседі және бұйымнын
жөндеуде болу уақыты ұзарады.
Айырып жөндеуде автомобильден, не агрегаттан алынған бөлшектер жаңа
не бұрыннаң жөнделген агрегаттармен, ен бөлшектермен ауыстырылады.
Автомобильден не агрегаттан алынған бөлшектер жөнделіп, алмастыру қорын
құрайды. Осы әдісте жөндеуде тұру уақыты қысқарады және жұмыстарды
ұйымдастыру женілдейді, бірақ жөндудің сапасы айырмай жөндеуден төмен
болады.
Автомобильдерді немесе агрегаттарды күрделі жөндеуге (КЖ) жіберу,
олардың орнықты бөлшектерінің және де басқа да маңызды түйіндерінің
техникалық күйін анықтағаннан кейін және олардың қосалқы бөлшектеріне
жұмсалған қаржы мөлшерін есепке алынып шешіледі.
Жүк автомобильдерді күрделі жөндеуге жіберу оның рамасы, кабинасы және
үш негізгі агрегат күрделі жөндеуді қажет етсе.
Агрегат күрделі жөндеуге жіберіледі, егер :
- оның орнықты және негізгі бөлшектері агрегатты толық бұзып, керек
етіп, жөндеуді талап етсе;
- егер агрегаттың жұмыс қабілеттілігі ағымды жөндеу арқылы қалпына
келтіруге жарамайды және экономикалық ұтымдылығы болмаса;
Күрделі жөндеуді арнайы мекемелерде жүргізеді.Өндірістік шамасына,
міндетіне және өндіріс түріне байланысты жөндеу мекемелері келесі топтарға
бөлінеді :
а). Өндірістік шамасына қарай :
- жөндеу зауыттары;
- жөндеу шеберханалары;
б). Міндетіне қарай :
- автомобильдерді толық жөндейтін;
- жүк автомобильдердің және автобустардың қозғалтқыштарын жөндейтін;
- жүк автомобильдердің және автобустардың басқа негізгі агрегаттарын
жөндейтін;
- жеңіл автомобильдердің қозғалтқышы мен басқа агрегаттарын жөндейтін;
- кейбір бөлшектерді жөндейтін;
в). Өндіріс түріне байланысты :
- жеке өндіріс;
- сериялы өндіріс;
- жаппай өндіріс;
Қазіргі кезде жөндеу мекемелердің екі түрі кездеседі: меншіктік және
жеке өндірістік.
Парктын құрамы әртүрлі және азғана санды болғандықтан жеке
өндірістік мекемелер ұтымды болады. Осындай мекемелерде негізінен айырмай
жөндеу әдісі қолданылады. Барлық жұмыстарын универсалдік бригадасы
орындайды. Бригаданың жұмыскерлер әртүрлі жұмыстарын орындау үшін жоғары
мамандырылған болу керек. Жөндеу жұмысына топтың бәр мүшесі қатысады.
Жоғарғы білімді бригада әр түрлі марка автокөліктерін жөндей алады. Жөндеу
жұмысын істеу үшін керекті тетік, аспап және жабдық біргелкі емес керісінші
әмбебаптік болуы керек.
Сонымен бүгінгі заманымызда жоғарыда сипатталған жөндеу әдісін
қабылдау керек.
3. Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға) койылған
техникалық талаптар мен жағдайлар.
Автокөліктерді жөндеу процесінде олардың агрегаттарын бұзу жұмыстарының
еңбек сиымдылығы жалпы жөндеудің 10 – 15% құрайды. Осындай жұмыстардың
еңбек сиымдылығынан төмендету үшін төменгі техникалық құралдар қажет
болады.
Жинақтау технологиялық процесінің жасау алғашқы мәліметтеріне келесілер
жатады:
- Жөнделетін автомобильдердің және құраушы бөлшектерінің саны .
- Автомобильдің жинақтау құраушы бөлшектерінің сызбалары түйіндерге
кіретін, бөлшектердің спецификациялық каталогтары.
- Бөлшекті жинау мен сынақтан өткізу техникалық талаптары.
- Жинақтау бірліктерінің, түйісу беттерінің реттелуін, бөлшектерді
жинақтау техникалық нұсқауларын бақылау.
- Түйісу беттерінің автомобильді пайдалану кезінде жұмыс өлшемдерінің
өзгеруі туралы мәліметтер.
- Жинақталатын бөлшектің үлгісі
- Технологиялық жабдықтау мен құрал – жабдықтарды жинақтау кезіндегі
пайдаланған каталогтар мен анықтамалар.
Жөнделетін узелдің бұзу технологиялық процессінің сызбанұсқасы курстық
жобаның графикалық бөлімінде 1 – бетте сипатталған.
1-кесте. Су сорғысы түйіскен бөлшектерінің өлшемдері.
Бөлшек Түйіскен бөлшектер атауыӨлшемдер, мм Түйіспедегі
№ саңылау, тесік,
мм
номи- жөндеусізноми- КЖ-кезінд
налды мүмкіндіқналды егі
мүмкіндік
130 – Су сорғының мойынтірек
1307013 тұрқысы – алдыңғы
шарикті мойынтірек 47,05
тесігінң диаметрі.
120 – Су сорғының алдыңғы
1307051 білігінің мойынтірегі №
20803 – сыртқы –
сақинасының сыртқы
диаметрі.
130 - Су сорғының мойынтірек
1307013 тұрқысы – артқы шарикті
мойынтірек тесігінң 62,05
диаметрі.
30 6574 – Су сорғының артқы
Л білігінің мойынтірегі № –
160 703 – сыртқы
сақинасының диаметрі.
130 – Су сорғының білігі –
1307023 сыртқы диаметрі. –
120 - Су сорғының алдыңғы
1307051 білік мойынтірегі №
20803 – ішкі сақинаның –
диаметрі.
. 1.4 Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі.
.
Су сорғының бұзу операциясы: су сорғыны стендке фланецтер арқылы
бекітеді және 17 – сомындарды, 18 – шпилькаларды, 19 – серіппелі
шайбаларды, 20 – мойынтірек тұрқысын, 24 – төсенішті босатады.
20 – мойынтіректер тұрқысын 3 – қанатшамен жоғары қаратып, стендке
орнатып, 22 – майлағышты, қанатшаның бұрандаларын және тығыздатқыш
монжетаны босатамыз. Арнайы ажыратқышты қолданып, 16 – біліктен қанатшаны
шығарамыз.
Содан кейін мойынтіректер тұрқысын бұзады, күпшек желдеткішін
жоғары, 6 – шплинтті шешеді, 7 – сомынды бұрап алып және 8 – шайбаны жою
керек. Ажыратқыш 9 – күпшектің бұрандалы саңылауларға орнатып шешу керек,
сегментті шпонканы тұрқыдан шешіп 11 – құлыпты сақинаны шешеміз. Одан кейін
біліктермен және мойынтіректермен бірге жиналған 20 – тұрқыны пресс
үстеліне орнатып 12 – 14 мойынтіректер орналасқан 16 – білікті босатамыз.
Одан кейін біліктен мойынтіректерді, 13 – керу төлкесін, 35 – сулақтырғыш
және 34 ... жалғасы
Д.М. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік
техникалық университеті
ШҚМТУ колледжі
Техникалық бөлімшесі
Автокөлік пәндерінің комиссиясы
КУРСТЫҚ ЖОБАСЫНЫҢ ЕСЕП – ТҮСІНДІРМЕ ХАТТАМАСЫ
Автокөліктерді жөңдеу пәні бойынша
Тақырыбы : ЗИЛ – 130 автомобилінің су сорғысын жөндеу.
3002002 Автомобиль көлігіне техникалық қызмет көрсету, жөндеу
және пайдалану мамандығы
04-КТ-2 тобы
Оқытушы Исин И.С.
Оқушы
Сарсембаев Д.Қ.
Өскемен, 2007
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Жалпы бөлімі
. Жөнделетін узелдін міндет жүктеуі, техникалық
сиппатамасы, құрылысы және жұмыс істеу принципі ... ... ... ...
. Жөндеу технологиялық процесстерін орындау
қажеттілігін
дәлелдеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
. Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға)
койылған техникалық талаптар мен
жағдайлар ... ... ... ... ... ... .. ... ...
. Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі ... ... ... ... ... ... ..
2. Технологиялық бөлімі
1. Жөнделетің бөлшектің жалпы сипаттамасы,
жұмыс істеу
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ...
2. Бөлшекті қалпына келтіру технологиялық процессі
... ... ... ... ... ...
3. Қалпына келтіру тәсілдердің қысқаша сипаттамасы ... ... ... ... ... ...
4. Бөлшекті жөндеу маршрутың жобалау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5. Бір қалпына келтіру операциясының өндеу
режимдерін есептеу және жұмыстардың
техникалық мөлшерлеуін орындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6. Бір қалпына келтіру операциясының
операциялық картаны құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қолданылған әдебиет тізімі
КІРІСПЕ.
Автомобиль көлігі еліміздің тасымал кешенінде маңызды орын алады.
Миллиондаған мекеме, ұйым, фирма, компания, ферма-кооператив ұжымдық
клиенттерді халық шаруашылығында ретті атқарып және еліміздің халқына
тынымсыз қызмет етеді.Жыл сайын автомобиль көлігімен халық шаруашылығында
80 %-дан астам жүк тасылатын болса, тасымалдың көпшілік пайдаланымында 75 %-
дан астам жолаушы тасымалданады.
Автомобиль көлігінің алдында тұрған бірден-бір мәселе, автомобильдің
пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады.Бұл мәселені шешу бір
автомобиль өндірушілерінің анағұрлым сенімді автомобиль шығарумен
қамтамасыз етілсе, екінші жағынан – автомобильдің техникалық пайдалану
әдістерін жетілдіру болады.Бұл қозғалыс құрамын қалыпты жағдайда ұстап тұру
үшін қажетті өндірістік базаны құруды, техникалық күтім көрсету мен
жөндеудің алдыңғы қатарлы және қор үнемдеу технологиялық үдерісін тиімді
жақсартуды талап етеді.
Автомобильдерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да
қасиеттері төмендейді.Осыған байланысты автомобильдерде әр түрлі ақаулар
пайда болады.Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және
жөндеу кезінде шегертеді.
Автомобильді ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – рде, жөндеуі
техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады.Бұл жағдайда
автомобильді жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жібереді.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы
айтылып, қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы Қазақстан Республикасы
бойынша мәліметтерден тұрады.
Күрделі жөндеудің құны ежаңа агрегаттар немесе автомобильдің құнына
қарағанда бірщама төмен, алавтомобильдің күрделі жөндеуден кейінгі жүру
қашықтығы тек 20 % шамасында ғана кемиді.Сондықтан күрделі жөндеу ұтымды
өндіріске жатады.
Автомобильді жөндеуде негізгі экономикалық тиімділігі – қалған
қорлардың бөлшектерінің қолданылуы болып есептелінеді.Автомобильдің 70–75 %-
ға жуық бөлшектері күрделі жөндеуге түскенде қайтадан қолданылып немесе
біраз жөндеуді керек етеді.
Өзінің жұмыс қоры біткен немесе ауыстыруды керек ететін бөлшектер 25-
30 % құрайды.Оларға поршень, поршень сақиналары, мойынтіректер,
резинотехникалық бұйымдары т.с.с бөлшектер жатады.
Жұмыс беттерінің тозуы мүмкіндік шегі бар және оларды жөндеусіз
пайдалануға болатын бөлшектер саны 30-35 %.Автомобильдің қалған бөлшектері
40-45 % қалпына келтіріліп, оларды қайта пайдалануға болады.Осындай
бөлшектерге күрделі құрылысты, металл сыйымдылығы көп, және қымбат
бөлшектер жатады : цилиндрлер бірікпесі, цилиндр бастиегі, иінді және
таратқыш білік, беріліс қорабының, ілініс берілісінің және артқы көпірдің
картері және т.с.с. бөлшектер жатады.Осы бөлшектерді қайта қалпына келтіру
бағасы 10-50% жасалу бағасынан аспайды.
Автомобильдің және қосалқы бөлшектерінің күрделі жөндеудің өзіндік
құны 60-70 % жаңа бұйымның бағасынан аспайды.Осыған байланысты металл мен
энергетикалық қор тиімділігіне жетеді.
Автомобильдің істен шығуы, бөлшектердің тозуы, жабдықтың қажалуы және
коррозияға ұшырау, көбінесе қажалудан, материалдың шаршауынан, межаникалық,
тоттану зақымдарынан болады.Бөлшектердің астам көпшілігінің қалдық
ресурстары бар, сондықтан оларды шағын көлемді жөндеуден кейін қайта
колдануға болады.Соңғы кезде жүк автомобильдерінің жаңа түрлеріне, олардың
бөлек агрегаттарын күрделі жөндеу ескерілген.
Маған берілген тақырып – ЗИЛ– 431810 жүк автомобилінің алдыңғы осінің,
оның басқару көпірінің арқалығын жөндеу.
Басқару көпірі жүк автомобилінің негізгі бөлшегі, агрегаты болып
саналғандықтан, оның ақаулары жүріс қауіпсіздігіне қатты әсер
етеді.Сондықтан мен осы ақауларды жөндеудің тиімді, экономикалық ұтымды
әдістерін ұсындым.Менің ойымша, маған берілген тапсырманы мен толық
орындадым, және де берілген тақырыпты толық аштым.Мен осы курстық жобамды
автомобильдерді жөндеу пәнінен өткен, алған, терген білімімді пайдаланып
жаздым.
Қазіргі заманда техника, технологиялық процесстер, құрал – жабдықтар,
саймандар өте жақсы дамыған.Сондықтан автомобильдердің ақауға ұшырамай,
сынбай сенімді жұмыс істеуін осы технологияларды, технологиялық
процесстерді, құрал – жабдықтар мен саймандарды пайдаланып, қолданып
автомобильдерге техникалық қызмет көрсету мен жөндеу жұмыстарын жүргізуіміз
шарт.Сол – себепті де қазіргі заманда автомобильдердің сенімділігіне жоғары
талаптар қойылады.Менің оқып, алып жатқан білімім осы автомобильдерді
жөндеу мен пайдалану болғандықтан, автомобильдерді пайдалануда болатын
ақаулар мен сынуларды қарастырамыз.Сондықтан мен осы 4 курс бойы оқыған,
жиған білімімді осы курстық жобаны жазуға қолданып, жаздым.
1. ЖАЛПЫ БӨЛІМ.
1. Жөнделетін узелдін міндеті, техникалық сиппатамасы, құрылысы және жұмыс
істеу принципі.
ЗИЛ-431810 жүк автомобилі 3800 мм базамен кез-келген автомобиль
жолдарымен автопоезд құрамында (тіркеменің толық массасы 8000 кг-нан аспауы
керек) жүктерді тасымалдау үшін арналған.Кез-келген жолдарда автомобильмен
тасымалданатын жүктің салмағы 6000 кг болуы керек.ЗИЛ-431810 жүк
автомобилінің базасында зауыт оның көптеген түгөзгертушіліктерін жасап
шығарады. Автомобильде төрт тактілі V – тәрізді, 8 цилиндрлі, карбюраторлы
қозғалтқыш орналасқан. Жұмыс көлемі – 6.0л, қысым көлемі – 6.5 және
максималды қуаты – 110.4 квт. Иінді біліктің айналу жиілігі – 3200 айнмин.
Автомобильдің ең үлкен жылдамдығы – 90кмсағ.
Су сорғысы – ортадантепкіш, цилиндр бас тиегінің алдыңғы жағында
орнатылған.
Міндеті – суыту жүйесінде міндетті сұйық айналымы болу үшін ортадан
тебкіш сорғысы қолданылады.
Техникалық сиппатамасы – ортадантепкіш сорғыш иінді біліктің
шкивінен желдеткішпен бірге белдік арқылы айналады.
ЗИЛ – 431810 автомобилінің су сорғысы көрсетілген:
1 – сурет. ЗИЛ – 431810 автомобиль қозғалтқышының су сорғысы.
ЗИЛ – 431810 автомобильдерінде су сорғылары құрылымды желдеткішпен
біріккен және жалпы жетегі бар. Су сорғысы ЗИЛ – 431810 автокөлік
қозғалтқышында цилиндр бірлестігінің алдыңғы маңдайында орналасқан.
1 – су сорғысы екі бөліктен тұрады: бір жағы шойынна жасалған,
екінші жағы тарату тісті дөңгелектердің бірлестік қақпақшасымен алюминий
ерітіндісімен жасалған.
13 – білік және желдеткіш күпшегі 1 – тұрқыға отырғызылған екі шарик
типті мойынтректерде айналады. Мойынтрек орнынан таймас үшін керіту
төлкемен ұсталады және тоқтатқыш сақинамен. Майлау материалды қорғау үшін
мойынтректерді тығыздатқыштар қорғайды. Біліктің бір жағында желдеткіштің
күпшегін су сорғы және генераторды айналдыратын шкив пресстеп отырғызылған.
Осьтік қозғалыстардан күпшекті сіргеленген шайба мен сомын қорғайды.
Біліктің екінші жағына болаттан жасалған күпшегі бар 6 – қанатша
пресспен отырғызылған. Қанатша қозғалыстан біліктің маңдайына бұралған
бұранда және шайбамен бекітіледі. 13 – білік тұрқы тығыздалған өзі жылжығыш
тығыздама, графитталған текстолитті тығырықтан тұрады, резеңкелі көмкерме
және екі құрсама серіппе. Сорғының білігі және қанатша тығыздамамен бірге
айналады.
Серіппе резеңкелі көмкерме арқылы тығырықты қысады, тұрқы жазығын
ажарлау, сорғыдан сұйықтықты ағызуын тоқтатады. Су ағуы бақылау саңылауы
арқылы, өзі жылжығыш тығыздаманың ақауын білдіреді. Бұл жағдайда сорғышты
қозғалтқыштан шешіп жөндеу керек. Шарикті мойынтректерді пластикалық
майлағыш материалмен майланады, сумен жуылмайды.
3– майсауыт арқылы майлағыш материал шприцпен беріледі, сорғының
тұрқысына бақылау саңылауынан жаңа майлау материалы шыққанша майлау
операциясын жүргізу керек. Желдеткіштің белдігін бұзбас үшін артық майлау
материалын сүртіп алу керек.
Су сорғының жетегі желдеткіш иінді білік шкивінен бір белдіктен
беріледі клиномерлі беріліс арқылы. Белдік қамтыйды су сорғының шкивін және
желдеткішті, кергіш аунақша шкивін және иінді білік шкивін. Желдеткіш шкиві
екіаралық. Екінші белдік желдеткіш шкивінен генератор шкивіне байланысқан.
Белдікті берілістің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін белдіктердің
тартылысы тым қатты емес және тым бос емес болу керек.
Су сорғының белдік тартылысын керу ролик жылжуымен реттеледі, ал
генератор жетегінің белдігі генератор жылжуымен реттейді. Бірінші белдіктің
дұрыс тартылуы болғанда белдік ортасына 40 Н күш әсерінен оның майысуы 10 –
15 мм құрау керек, ал екінші белдікті ортасындағы майысуы 10 – 12 мм
аралығында болу керек.
2. Жөндеу технологиялық процесстерін орындау қажеттілігін дәлелдеу.
Автокөліктерді пайдалану кезінде оның сенімділігі мен басқа да
қасиеттері төмендейді. Осыған байланысты автокөліктерде әртүрлі ақаулар
пайда болады. Сондықтан осы ақауларды техникалық қызмет көрсетуде және
жөндеу кезінде шегертеді.
Автокөлікті ұзақ пайдалану кезінде оның жағдайын АКМ – де, жөндеуі
техникалық жарамсыз және экономикалық тиімсіз болады. Бұл жағдайда
автокөлікті жөндеу мекемесіне оны күрделі жөндеуге жіберіледі.
Автомобильдерді жөндеудің қажеттілігі және экономикалық ұтымдылығы
айтылып қазіргі кездегі жөндеу өндірісінің жағдайы, Қазақстан Республикасы
бойынша мәліметерден тұрады. Күрделі жөндеудің құны жаңа агрегаттар немесе
автомобильдің құнына қарағанда біршама төмен, ал автомобильдің күрделі
жөндеуден кейінгі жүру қашықтығы тек 20% шамасында ғана кемиді.
Сондықтан күрделі жөндеу ұтымды өндіріске жатады. Автокөлікті жөндеуде
негізгі экономикалық тиімділігі – қалған қорлардың бөлшектердің
қолданылуы болып есептеледі. Автокөліктің 70 – 75 %-ке жуық
бөлшектері күрделі жөндеуге түскенде қайтадан қолданылып немесе біраз
жөндеуді керек етеді.
Өзінің жұмыс қоры біткен немесе ауыстыруды керек ететіңбөлшектер 25-
30% құрайды. Оларға поршень, поршень сақиналары, подшипниктер,
резинотехникалық бұйымдары т.с.с. бөлшектер жатады.
Жұмыс беттерінің тозуы мүмкіндік шегі бар және оларды жөндеусіз
пайдалануға болатын бөлшектер саны 30 – 35 %. Автокөліктің қалған
бөлшектері 40 – 45 % қалпына келтіріп қайта пайдалануға болады. Осындай
бөлшектерге күрделі құрылысты, метал сыйымдылығы көп және қымбат бөлшектер
жатады – цилиндр блогы, цилиндр бастиегі, иінді және таратқыш білік,
беріліс қорабының, ілініс беріліснің және артқы копірдің картері және т.с.с
бөлшектер. Осы бөлшектерді қайта қалпына келтіру бағасы 10 ... 50 % жасалу
бағасынан аспайды.
Автокөлікті және қосалқы бөлшектерің күрделі жөндеудің өзіндік құны
60...70 % жана бьұйымының бағасынан аспайды. Осыған байланысты метал мен
энергетикалық қор тиімділігіне жетеді.
Автомобильдің істен шығуы бөлшектердің тозуы, жабдықтын қажалуы және
коррозияға ұшырау, көбінесе қажалудан материалдың шаршауынан, механикалық,
тоттану зақымдарынан болады. Бөлшектердің астам көпшілігінің қалдық
ресурстары бар, сондықтан оларды шағын көлемді жөндеуден кейін қайта
қолдануға болады.
Сонғы уақытта жүк автокөліктерінің жаңа түрлеріне, олардың бөлек
агрегаттарын күрделі жөндеу ескерілген.
Жөндеу өзімен комплекс жұмыстарын ұсынады, осы жұмыстар
атокөліктерді пайдалану кезінде олардың жұмыс қабілеттілігін сақтау үшін
және оларды бүтін жағдайда қолдау үшін жүргізіледі. Автокөліктің қозғалмалы
құрамы үшін жөндеудің екі түрі орнатылған: ағымды және күрделі. Осы жөндеу
түрлері дара арегаттарға және автокөліктер тұтасымен қарастырылған.
Ағымды жөндеу - сменааралық уақыттарда жүргізіледі. Оған:
автомобильді ішінара бөлектеу, кейбір агрегаттарды, механизмдерді
түйіндерді, бөлшектерді ағытып, ауыстыру және дәнекерлеу, пісіру,
слесарлық, теміршеберлік, ағаш шеберлік, реттеу т.с.с. жұмыстарды жүргізу
жатады
Реттеу жұмыстарына автомобильді пайдалану ережесі және шартына
байланысты жұмыстарды жүргізу жатады.
Бекіту, тарту жұмыстарына жүйелердің, бөлшектердің қосылу, бекітілу
бұрамаларын бекітіп, бұрау, не оларды ауыстырып орнына басқа жарамды не,
жаңаларын қою жатады.
Автомобильдерді немесе агрегаттарды күрделі жөндеуге жіберу, олардың
орнықты бөлшектерінің және басқа манызды түйіндердің техникалық күйін
анықтағаннан кейін және олардың қолданудан бастап жүгірісіне қарай, және
жұмсалған қосалқы бөлшектердің мөлшерін есепке алып шешіледі.
Күрделі жөндеу деп: өзінің жұмыс қабілетінен толық айырылған
автомобильді, не оның агрегатын қайта қалпына келтіру жұмысын айтады.
Күрделі жөндеу - текқана арнаулы жөндеу шеберханаларда не,
зауыттарда жүргізіледі.
Жүк автомобильдері күрделі жөндеуге жіберу, оның қаңқасы, кабинасы
және негізгі үш агрегатты (одан кем емес) күрделі жөндеуді - қажет
еткендеғана жіберіледі.
Күрделі жөндеу деп автомобильдің қай бөлшегі болмасын және орнықты
бөлшектерін қосып, толық немесе толыққа жақын (80%) қалпына келтіріп
жөндеу, не ауыстыру және реттеуін айтады. Агрегаттың күрделі жөндеуі ол
оның техникалық күйін, техникалық шарттарға байланысты жөндеп, жинап және
сынықтан өткізу және оның жөндеу аралық жүрісін жүріп өтуді қамтамасыз
етеді.
Жөнделетің бұйымды құрайтын бөліктерді жөндеуде сақтауына қарай
келесі екі жөндеу әдісі қолданылады:
- айырмай жөндеу әдісі;
- айырып жөндеу әдісі.
Айырмай жөндеу әдісінде оның жөнделген бөлшектері, өз орнынақайта
орнатылады. Сондықтан осы жөндеу түрінде бір – біріне үйкелескен
бөлшектердің беттері қайта өз орындарына қойлып, жөндеудің сапасы жоғары
болады, бірақ жөндеу жұмыстарын ұйымдастыруы қыйнға түседі және бұйымнын
жөндеуде болу уақыты ұзарады.
Айырып жөндеуде автомобильден, не агрегаттан алынған бөлшектер жаңа
не бұрыннаң жөнделген агрегаттармен, ен бөлшектермен ауыстырылады.
Автомобильден не агрегаттан алынған бөлшектер жөнделіп, алмастыру қорын
құрайды. Осы әдісте жөндеуде тұру уақыты қысқарады және жұмыстарды
ұйымдастыру женілдейді, бірақ жөндудің сапасы айырмай жөндеуден төмен
болады.
Автомобильдерді немесе агрегаттарды күрделі жөндеуге (КЖ) жіберу,
олардың орнықты бөлшектерінің және де басқа да маңызды түйіндерінің
техникалық күйін анықтағаннан кейін және олардың қосалқы бөлшектеріне
жұмсалған қаржы мөлшерін есепке алынып шешіледі.
Жүк автомобильдерді күрделі жөндеуге жіберу оның рамасы, кабинасы және
үш негізгі агрегат күрделі жөндеуді қажет етсе.
Агрегат күрделі жөндеуге жіберіледі, егер :
- оның орнықты және негізгі бөлшектері агрегатты толық бұзып, керек
етіп, жөндеуді талап етсе;
- егер агрегаттың жұмыс қабілеттілігі ағымды жөндеу арқылы қалпына
келтіруге жарамайды және экономикалық ұтымдылығы болмаса;
Күрделі жөндеуді арнайы мекемелерде жүргізеді.Өндірістік шамасына,
міндетіне және өндіріс түріне байланысты жөндеу мекемелері келесі топтарға
бөлінеді :
а). Өндірістік шамасына қарай :
- жөндеу зауыттары;
- жөндеу шеберханалары;
б). Міндетіне қарай :
- автомобильдерді толық жөндейтін;
- жүк автомобильдердің және автобустардың қозғалтқыштарын жөндейтін;
- жүк автомобильдердің және автобустардың басқа негізгі агрегаттарын
жөндейтін;
- жеңіл автомобильдердің қозғалтқышы мен басқа агрегаттарын жөндейтін;
- кейбір бөлшектерді жөндейтін;
в). Өндіріс түріне байланысты :
- жеке өндіріс;
- сериялы өндіріс;
- жаппай өндіріс;
Қазіргі кезде жөндеу мекемелердің екі түрі кездеседі: меншіктік және
жеке өндірістік.
Парктын құрамы әртүрлі және азғана санды болғандықтан жеке
өндірістік мекемелер ұтымды болады. Осындай мекемелерде негізінен айырмай
жөндеу әдісі қолданылады. Барлық жұмыстарын универсалдік бригадасы
орындайды. Бригаданың жұмыскерлер әртүрлі жұмыстарын орындау үшін жоғары
мамандырылған болу керек. Жөндеу жұмысына топтың бәр мүшесі қатысады.
Жоғарғы білімді бригада әр түрлі марка автокөліктерін жөндей алады. Жөндеу
жұмысын істеу үшін керекті тетік, аспап және жабдық біргелкі емес керісінші
әмбебаптік болуы керек.
Сонымен бүгінгі заманымызда жоғарыда сипатталған жөндеу әдісін
қабылдау керек.
3. Узелдін негізгі түіндесу орындарын жинауға (бұзуға) койылған
техникалық талаптар мен жағдайлар.
Автокөліктерді жөндеу процесінде олардың агрегаттарын бұзу жұмыстарының
еңбек сиымдылығы жалпы жөндеудің 10 – 15% құрайды. Осындай жұмыстардың
еңбек сиымдылығынан төмендету үшін төменгі техникалық құралдар қажет
болады.
Жинақтау технологиялық процесінің жасау алғашқы мәліметтеріне келесілер
жатады:
- Жөнделетін автомобильдердің және құраушы бөлшектерінің саны .
- Автомобильдің жинақтау құраушы бөлшектерінің сызбалары түйіндерге
кіретін, бөлшектердің спецификациялық каталогтары.
- Бөлшекті жинау мен сынақтан өткізу техникалық талаптары.
- Жинақтау бірліктерінің, түйісу беттерінің реттелуін, бөлшектерді
жинақтау техникалық нұсқауларын бақылау.
- Түйісу беттерінің автомобильді пайдалану кезінде жұмыс өлшемдерінің
өзгеруі туралы мәліметтер.
- Жинақталатын бөлшектің үлгісі
- Технологиялық жабдықтау мен құрал – жабдықтарды жинақтау кезіндегі
пайдаланған каталогтар мен анықтамалар.
Жөнделетін узелдің бұзу технологиялық процессінің сызбанұсқасы курстық
жобаның графикалық бөлімінде 1 – бетте сипатталған.
1-кесте. Су сорғысы түйіскен бөлшектерінің өлшемдері.
Бөлшек Түйіскен бөлшектер атауыӨлшемдер, мм Түйіспедегі
№ саңылау, тесік,
мм
номи- жөндеусізноми- КЖ-кезінд
налды мүмкіндіқналды егі
мүмкіндік
130 – Су сорғының мойынтірек
1307013 тұрқысы – алдыңғы
шарикті мойынтірек 47,05
тесігінң диаметрі.
120 – Су сорғының алдыңғы
1307051 білігінің мойынтірегі №
20803 – сыртқы –
сақинасының сыртқы
диаметрі.
130 - Су сорғының мойынтірек
1307013 тұрқысы – артқы шарикті
мойынтірек тесігінң 62,05
диаметрі.
30 6574 – Су сорғының артқы
Л білігінің мойынтірегі № –
160 703 – сыртқы
сақинасының диаметрі.
130 – Су сорғының білігі –
1307023 сыртқы диаметрі. –
120 - Су сорғының алдыңғы
1307051 білік мойынтірегі №
20803 – ішкі сақинаның –
диаметрі.
. 1.4 Узелдін жинау (бұзу) технологиялық процессі.
.
Су сорғының бұзу операциясы: су сорғыны стендке фланецтер арқылы
бекітеді және 17 – сомындарды, 18 – шпилькаларды, 19 – серіппелі
шайбаларды, 20 – мойынтірек тұрқысын, 24 – төсенішті босатады.
20 – мойынтіректер тұрқысын 3 – қанатшамен жоғары қаратып, стендке
орнатып, 22 – майлағышты, қанатшаның бұрандаларын және тығыздатқыш
монжетаны босатамыз. Арнайы ажыратқышты қолданып, 16 – біліктен қанатшаны
шығарамыз.
Содан кейін мойынтіректер тұрқысын бұзады, күпшек желдеткішін
жоғары, 6 – шплинтті шешеді, 7 – сомынды бұрап алып және 8 – шайбаны жою
керек. Ажыратқыш 9 – күпшектің бұрандалы саңылауларға орнатып шешу керек,
сегментті шпонканы тұрқыдан шешіп 11 – құлыпты сақинаны шешеміз. Одан кейін
біліктермен және мойынтіректермен бірге жиналған 20 – тұрқыны пресс
үстеліне орнатып 12 – 14 мойынтіректер орналасқан 16 – білікті босатамыз.
Одан кейін біліктен мойынтіректерді, 13 – керу төлкесін, 35 – сулақтырғыш
және 34 ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz