Топтық психотерапия

Қазіргі қоғамдағы түбегейлі өзгерістер республикамыздың білім беру жүйесіне де оң ықпал етіп, бұл салада да көптеген реформалар жүргізілуде. Қоғамдағы өзгерістер мен әлеуметтік жаңа жағдай, әлемдік мәдени білім беру кеңістігіне шығу, ғылым мен білім беру жүйесінің дамуының қазіргі тенденциялары - осынша барша жағдайлар мамандарды даярлаудың мақсатын, міндеттері мен мазмұнын қайта қарау қажеттілігін тудырады .
Соңғы уақытта психолог жұмысының практикасында топтық тренинг әдісі де қолданысқа ие бола бастады. Студенттер оқу барысында жұмыстың белсенді әдістеріне арналған, психологиялық тренинг әдісімен жиі кездеседі. Бұл әдебиеттердің көпшілігінде кездесетін тренинг әдістері кәсіби психологтардың тәжірибесінде емес, тек ғана оқыту процесінде қолдануға жарамды. Осындай түсініксіз мәселелердің туындауынан және оқу пәндерін әдістемелік жағынан қамтамасыз етудің аса қажеттілігінен оқу құралы жарық көрді.
Еңбекте негізінен психологиялық тренинг туралы, оның түсінігі, тарихы, міндеттері, ұстанымдары, мақсат-мұраттары, негіздері, нәтижелері жөнінде жүйелі ой-пікірлер талданады. Осы салаға саналы ғұмырын арнап, елеулі ғылыми еңбектер жазған ғылым қайраткерлерінің ой үзіктерінен дәйектеме келтіре отырып, дәлелді пікірлерге жол салу бұл оқулықтың мәні мен маңызын арттыра түскен. Сондай-ақ, еңбекте жұмысқа қабілеттілікті арттыруға көңіл-күй деңгейін көтеруге, шаршағанды басуға, адамға эмоциялы жігер беруге бағытталған әр түрлі психогимнастикалық жаттығулар берілген. Бұл – оқу құралының ғылыми сипатына практикалық салмақ артып, құндылығы мен маңыздылығын арттыра түскен. Оқу құралы бірнеше жылғы педагогикалық қызмет пен ғылыми ізденістерінің нәтижесі деуге әбден болады.
Практик психологтардың тәжірибесінде топтық тренинг психотерапияның әдісі ретінде қолданылады. Топтық тренингтің теориясы және практикасының негізгі мәселелеріне арналған, бұл оқу құралында жарық көрген материалдар шетелдік және ресейлік әдебиеттерді талдаудың негізіне сүйене отырып жазылды. Қазақстанда психологиялық қызмет жаңа пайда болып келе жатқандықтан, қолданбалы саласы әлі қалыптасқан жоқ. Бірақ бұл - болашақтың ісі. Оқу құралында берілген нақты жаттығулар практикалық сабақтардағы дағдылар мен біліктерді игеруге арналған.
Ендеше, оқырмандар назарына ұсынылып отырған осынау оқу құралы психологтарға және жоғарғы оқу орындарының психолог мамандығында оқып жатқан студенттерге, магистранттарға және психология саласымен айналысатын барша оқырмен қауымға арналған.
Бұл оқу құралы студенттерге , жас мамандарға алдына қойылған мақсаттары мен міндеттерін шешуге өз көмегін тигізе алады деп сенемін.

1.Битянова М. Р. Система развивающей работы школьного психолога.
Курс лекций. Лекция седьмая. Психологический тренинг как форма развивающей работы // Школьный психолог . 2004, № 46.
2.Вачков И.В. Основы технологии группового тренинга.Психотехники. Глава 1.2; 1.3; 1.5; -М., 2000.
3.Зайцева Т.В. Виды и цели тренинга в современной психологии / /Зайцева Т.В. Теория психологического тренинга . –СПб.;М., 2002.
4. Коттлер Дж., Браун Р. Психотерапевтическое консультирование Спб.,с.229-238.
5.Лебедева Н.М., Лунева О.В., Стефаненко Т.Г. Межкультурный тренинг: задачи и модели // Лебедева Н.М.,Лунева О.В., Стефаненко Т.Г. Тренинг этнической толерантности для школьников.-М., 2004.
6.Петровская Л.А.Компетентность в общении. Социально- психологической тренинг.-М.,1989.
7. Тренинг // Психологическая энциклопедия / Под. ред.Р. Корсини, А.Ауэрбаха.-СПб., 2003.
8.Тренинг межличностных отношений. Тренинг руководителей.Тренинг социальных навыков //Психотерапевтическая энциклопедия /Под.ред.Б.Д. Карвасарского.-СПб.,1998.
9.Ситников А.П. Акмеологический тренинг: теория, методика, психотехнологии .- М . , 1996.