Тіліктер

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

СОДЕРЖАНИЕ

Пневмотаратушы

ТІЛІКТЕР

ҚИМАЛАР

Қималардың түрлері

Шығарылған элементтер

Аксонометриядағы тіліктер

Көрнекті, аксонометриялық көріністер

Қолданылған әдебиеттер тізімі

Пневмотаратушы

Пневматаратушы ауаны жұмыс бөлшектерге таратады. Автомобильдің тежеу жүйесінде қолданыла алады.

Жұмыс принципі: I тесік арқылы ауа 0. 008-0. 01 Па қысыммен беріледі. Плунжерге(11) басқанда клапан(4) ашылады да ауа плунжердің шлицтері арқылы II тесікке өтеді. Плунжерді жіберген кезде клапан(4) жабылады да жұмыс зонасына (II тесік) ауа бармайды. Қолданылған ауа жұмыс зонасынан шлицтер мен плунжердегі қуыс арқылы III тесікке отеді де атмосфераға шығады.

ТІЛІКТЕР

Тілік - бір немесе бірнеше жазықтықпен ойша қиылған нәрсенің кескіні. Тілікте қиюшы жазықтықта пайда болғанды және оның артында орналасқанды көрсетеді. (1-сурет) .

1-сурет

Егер нәтижесінде нәрсе құрылымын түсіну қиынға түспесе қиюшы жазықтықтың артындағының бәрін кескіндемеуге де болады. Керек жағдайда қиюшы ретінде цилиндірлік бетті де қолдануға болады. Бет жазықтықпен беттескенше жазылады, ал тіліктің үстіңгі жағына - «жазылу» белгісі қойылады.

ҚИМАЛАР

Қима - нәрсені бір немесе бірнеше жазықтықпен ойша қиғаннан шыққан фигураның кескіні. Қимада нәрсенің қиюшы жазықтыққа тиістісі ғана көрсетіледі.

Кескіндер (көріністер, тіліктер, қималар) саны неғұрлым аз, бірақ белгілеулерді, таңбаларды, жазуларды қолданғанда нәрсе жөнінде толық мағлұмат беретін болуы керек.

Қосымша және жергілікті көріністер

Егер кейбір көрініс бас кескінмен (көрініспен немесе тілікпен) проекциялық байланыссыз орналасса немесе одан басқа кескіндермен бөлініп тұрса, онда проекциялау бағытын нұсқамамен көрсетеді де, нұсқаманың үстіне бас әріпті жазып, сол әріппен кескінді белгілейді. (2-сурет. Г мен Д көріністері) .

2-сурет

Егер нәрсенің кейбір бөлігінің тұрпаты мен мөлшері негізгі көріністердің бәріне де бұрмаланып кескінделетін болса, онда ол бөлікті проекциялар жазықтықтарына параллель емес қосымша жазықтықтарға проекциялайды.

Қосымша көрініс сызбада үлкен әріппен белгіленуі керек, ал нәрсенің оған байланысты кескінінің үстіңгі жағында қарау бағытын көрсететін тиісті әріптік белгіленуі бар нұсқама қойылуы керек. (3-сурет) .

Егер қосымша көрініс негізгі кескінмен проекциялық байланыста орналасса, онда нұсқама мен белгілеу жазылмайды.

Нәрсе бетінің шектелген бөлігінің кескінін жергілікті көрініс дейді. Ол ирек сызықпен шектеледі немесе шектелмейді. Жергілікті көріністі қосымша көрініс сияқты белгілейді.

Тіліктердің түрлері

Қиюшы жазықтықтың горизонталь проекциялар жазықтығына қарағанда орналасауына байланысты мынадай тіліктер болуы мүмкін:

Горизонталь тіліктер- қиюшы жазықтық горизонталь проекциялар жазықтығына параллель орналасады.
Вертикаль тіліктер- қиюшы жазықтық горизонталь проекциялар жазықтығына перпендикуляр орналасады. Егер вертикаль тілікті қиюшы жазықтық фронталь проекция жазықтығына параллель болса, фронталь, ал қиюшы жазықтық профиль проекциялар жазықтыған параллель болса, профильдеп атайды.
Көлбеу тіліктер- қиюшы жазықтық горизонталь проекциялар жазықтыған көлбеу келеді. Көлбеу тілікті бұрып кескіндеуге болады. Бұл жағдайда оның белгісіне тиісті «бұрылу» таңбасын қосады.

Тіліктерді қиюшы жазықтықтардың санына байланысты былай бөлінеді:

қарапайым тіліктер- қиюшы жазықтық біреу болса;
күрделі тіліктер- екі және одан да көп қиюшы жазықтық болса.

Егер күрделі тілікті қиюшы жазықтықтар параллель орналасса сатылы , ал қиюшы жазықтықтар өзара қиылысса сынық деп атайды.

Сынық тілікті орындағанда қиюшы жазықтықтарды шартты түрде бір жазықтықпен беттескенше бұрады, ал бұру қарау бағытымен дәл келмеуі мүмкін.

Егер беттескен жазықтықтар негізгі проекциялар жазықтықтарының біреуіне параллель жағдайға келсе, онда сынық тілікті тиісті көріністерінің орнына орналастыруға болады. Қиюшы жазықтықты бұрғанда оның арт жағында орналасқан нәрсе бөліктерін бұрмайды.

Тетікбөлшектің тек қана бөлек алынған шектелген жеріндегі пішінін анықтау үшін жұмыс атқаратын тілікті жергілікті деп атайды. Көріністе оны не ирек сызықпен, не іркісінді жіңішке сызықпен шектейді. Бұл сызықтар кескіннің басқа сызықтарымен беттеспеуі керек.

Көріністің бөлігін оған сәйкес тіліктің бөлігімен біріктіруге рұқсат етіледі. Олар бір-бірінен ирек немесе іркісінді сызықпен межеленеді. Егер көріністің жартысы мен тіліктің жартысы біріктілетін болса, онда бөлетін сызық ретінде симметрия өсі алынады.

Жалпы жағдайда тіліктің белгіленуіне мыналар кіреді: қиюшы жазықтық орнының сілтемесі - қию сызығы, проекциялау бағытының мегзері - бастапқы және соңғы сызықшаларға тірелетін нұсқамалар және қиюшы жазықтық пен қиманың белгіленуі - А-дан бастап, біреуінде қалдырмай және қайталамай, орыс әліпбиінің үлкен әріптері арқылы көрсетілуі.

Қималардың түрлері

Тіліктің құрамына енбейтін қималарды шығарылған және беттестірілген деп бөледі. Шығарылған қималар жиірек қолданылады, оларды көріністің үзілген жерінде де орналастыруға болады.

Шығарылған қиманың қарамын тұтас негізгі сызықпен, беттестірілген қиманың қарамын - тұтас жіңішке сызықпен кескіндейді, ал беттестірілген қима орналасқан жердегі кескін қарамын үзбейді.

Егер беттестірліген немесе шығарылған қима симметриялы кескін болса, онда қиманы әріптермен, нұсқамалармен белгілемейді.

Үзік бөліктерінің аралығында орналасқан немесе симметриялы емес беттестірілген қималар үшін нұсқамалар мен қию сызығын жүргізеді, бірақ оларды әріптермен белгілемейді.

Жалпы жағдайда сызбаларда қиюшы жазықтықтың орнын және қиманың жоғарғы жағындағы жазуды тіліктер үшін көрсетілгендей етіп көрсетеді.

Шығарылған қиманы сызба өрісінің кез келген жерінде орналастырады. Қажетті жағдайда оны тиісті белгімен толықтырып бұрып кескіндеуге болады.

Егер қиюшы жазықтық тесікті немесе шұңқырды шектейтін айналу бетінің өсі арқылы өтсе, онда қимада тесіктің немесе шұңқырдың кемерін толық көрсетеді.

Егер қима бөліктерге бөлініп қалатындай болып шықса, онда тілікті пайдаланған жөн.

Шығарылған элементтер

Шығарылған элемент деп нәрсе әдетте үлкейтілген масштабта орындалған және негізгі кескінде жоқ егжей-тегжейлері көрсетілген қосымша кескінін атайды. Негізгі кескіннен мазмұны бойынша оның айырмашылығы болуы мүмкін.

Шығарылған элементті қолданғанда тиісті жерді көріністе, тілікте немесе қимада тұтас жіңішке тұйық сызықпен (шеңбермен, сопақшамен және т. б. ) көзге түсіріп қояды да, оны шығарма-сызықтың сәкісіне жазылған үлкен әріппен немесе үлкен әріптің араб сантаңбасымен тіркесі арқылы белгілейді. Шығарылған элемент кескінінің жоғарғы жағында тиісті белгілеу мен кескін масштабы көрсетіледі.

Аксонометриядағы тіліктер

Бұйымның ішкі пішінін көрсету үшін оның аксонометриялық кескінін салу кезінде тіліктерді пайдаланады.

Тіліктерді бұйымды координаттар жазықтықтарына параллель екі немесе үш жазықтықпен ойша қиып, оның бір бөлігін шартты түрде алып тастау нәтижесінде алады. Көбіне xOz және zOy жазықтықтарымен тіліп, нәрсенің ¼ бөлігін алып тастайды немесе жергілікті тілікті пайдаланады. Кескіннің көрнекілігін арттыру және кесілген бөліктің пішінін айқындау үшін қиманы сызықтайды. Сызықтау сызықтары сәйкес координаттар жазықтықтарында жататын шаршылардың диагональдарының біреуіне параллель жүргізіледі. Шаршының қабырғалары сәйкес координаттар өстеріне параллель болуы керек. Бұл негізгі көріністер сызбасындағы 45 ⁰ -қа тең көлбеу сызықтармен сызықтауға сәйкес келеді.

Тілікті керек ететін тетікбөлшектің тікбұрышты изометриясын тұрғызу

4-сурет

4-суретте берілген тетікбөлшектің аксометриясын салудағы реттілікті қарастырайық.

1. Берілген сызбаны оқу керек. Тетікбөлшектің фронталь проекциялар жазықтығындағы кескіні алдынан қарағандағы жарты көрініс пен жарты фронталь тіліктен, ал профиль проекциялар жазықтығындағы кескіні сол жақ көріністің жартысы мен профиль тіліктің жартысынан тұрады (4, а-сурет) .

2. Натурал координаттар жүйесі таңдалады, шеңберлердің аксонометриядағы кескіндері болатын эллипстердің өстері графикалық салулардың көмегімен анықтап алынады (4, ә-сурет) .

3. Берілген тетікбөлшекті шектейтін беттердің кескіндерін салу реттілігі және қандай тілікті орындау керектігі анықталады. Бұл жағдайда xOz және zOy жазықтықтарының көмегімен тетікбөлшекті тіліп, оның ¼ бөлігін алып тастау ыңғайлы болады. Тетікбөлшектің аксонометриясын салудағы тиімді реттілік мынадай: ең алдымен қиманың кескіндері салынады (4, б-сурет), ал одан кейін шеңберлерді кескіндейтін эллипстердің центрлері анықталады және эллипстер немесе олардың бөліктері тұрғызылады; соңында тетікбөлшектің ерекше нүктелерінің аксонометриялары анықталып, барлық нұсқа сызығының түзулері жүргізіледі.

4. Аксонометриялық өстерді салып, қима кескіндерінің нұсқа сызықтары жүргізіледі (4, б-сурет) .

5. Сопақшалардың центрлерін тауып, олардың тұтас немесе бізге керек бөліктері салынады (4, в-сурте) .

6. Тетікбөлшектің кескінін анықтайтын түзу сызықтар түгел жүргізіледі (4, г-сурет) .

7. Қималарды сызықтап, көмекші салу сызықтары өшіріледі.

8. Сызбаның дұрыс салынғанын тексеріп, аксонометриялық кескін тиісті жуандықтағы сызықтармен бастыра жүргізіледі (4, г-сурет) . Кез келген тетікбөлшектің кез келген аксонометриясын осындай реттілікпен салуға болады.

Көрнекті, аксонометриялық көріністер

Жалпы мағлұмат. Көрнекті көріністердің үш түрі бар: болашақ, параллель және орталық. Алғашқысын үлкен объектілерді (мекеме, су бөгеттері, ұшақ, үлкен станоктор) тұрғызғаннан кейін қалай көрінетіндігін белгілі бір көзқарастармен кескіндеуге қолданылады. Болашақ көріністер - құрастырушылардың ойындағы объектілердің фотосуреттерін кескіндейді. Ең қолайлысы - параллель аксонометрия.

Аксонометриялық кескіндерді салудың негізінде координаттар әдісі жатыр. Сондықтан нүктенің аксонометриясын оның координаттары бойынша координаттық сынық сызықтары тұрғызу жолымен анықтайды. Сызықтың аксонометриясы осы сызық нүктелерінің аксонометриялық проекциялары арқылы жүргізіледі. Кез келген кеңістік фигурасы осы фигураны анықтайтын нүктелер мен сызықтардың шектелген жиынынан тұрады. Кеңістік фигурасының аксонометриялық проекциясын салу үшін оны қозғалмайтын О xуz натурал координаттар жүйесімен байланыстырады.

5-суретте А нүктесі орналасуын О xуz жүйесінде үш координата - ОА _х А ₁ А натурал координат сынықтары бөліктерін өлшеу арқылы алынған - х _А , у _А , z _А анықтайды.

5-сурет

Бір жазықтықта жататын және бір нүктеден бір-біріне қалауымызша алынған бұрыштар жасап тарайтын, кез келген ұзындықтағы үш кескінді тікбұрышты координаттар өстеріне бас нүктеден бастап салынған өзара тең кескіндердің параллель проекциясы бола алады. Осы теоремадан шығатын қорытынды: аксонометриялық проекциялар шексіз көп. Көрсетілген аксонометриялық кескіндерді үш топқа бөледі:

1. Барлық үш бұрмалау көрсеткіштер тең аксонометрияның бұл түрі изометриялық деп аталады.