Тәрбие әдістері, оның мәні мен қызметі
Жоспар
1. Тәрбие әдістері
2. Қоғамдық мінез . құлықты қалыптастыру
іс.әрекетті ұйымдастыру.
3. Тәрбие әдістерін таңдап алу шарттары.
1. Тәрбие әдістері
2. Қоғамдық мінез . құлықты қалыптастыру
іс.әрекетті ұйымдастыру.
3. Тәрбие әдістерін таңдап алу шарттары.
Тәрбие әдістері — тәрбие процесінің маңызды әрі өте күрделі құрамдас бөлігі Себебі, тәрбиенің мақсат пен міндеттеріне сай оның мазмүны тек әдістерді қолдану барысында жүзеге асады. Тәрбие әдістерінің көздейтін мақсаты тұлғаның адамгершілік қасиетіерін қалыптастыру, соның негізінде олардың әрекеттерін ұйымдастыру. Бүгіаде педагоика ғылымы теориясында тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір қалыптаспаған. Оған дәлел педагогакалық еңбектерде тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір қалыптаспаған. Оған әртүрлі сипаттағы, мазмұндағы түсініктемелер.
А. С. Макаренко тәрбие әдістерін психологиялық тұрғыдан оны баланың жеке басына жанасудың, ықпал етудің құралы ретінде қарастырса, В. А. Сластенин, Ю. К, Бабанскийдің педагогакалық еңбектерінде оны тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекеттерінің өзара байланыс тәсілдері деп сипаттайды.
Т. А. Ильинаның "Педагогика" атты оқулытында тәрбие әдістеріне анықтама тәрбиешінің оқушылардың бойында социалистік көзқарасты және мінезқұлық әдістері мен дағдыларын қалыптастыру мақсатында, олардаң санасы мен ерік күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы ретінде тұ жырымдалған.
Ал, Т. Е. Конниковтаың анықтамасы бойынша тәрбие әдістері - бұл педагогикалық жұмыстың тәсілдері мен жолдары арқылы тәрбие мақсатына жету деп қорытындылайды. Тәрбие әдістеріне берілген жоғарыдағы әртүрлі анықтамаларға талдау жасасақ, онда:
- жеке басқа ықпал ету құралы;
- тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекетінің; өзара байланыс тәсілдері;
- тәрбиенің мақсатына сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы;
- тәрбие мақсатына жету жолдары ретінде қарастырылғанын байқаймыз.
Бұдан шығатын қорытынды, тәрбие әдістері деп тәрбиенің мақсат-міндеттеріне сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету, жағымды мінезқұлық нормаларын қалыптастыру және осы бағытта олардың іс-әрекеттерін ұйымдастыру, ынталандырудағы тәрбиешілер мен тәрбие-ленушілердің өзара бірлескен әрекеттерінде қолданағын амалтәсілдер мен құралдарының жиынтығы.
Мысалы, жаттығу әдісі: бұйыру, нұсқау, көрсету, үйрету, жаттықтыру, тапсырма, ақыл-кеңес беру тәсілдершін; жиынтығын құраса, малақтау немесе жазалау, алғыс немесе сөгіс жариялау, сыйлық беру, қабырға газетіне шығару, талап қою, теріс кылықтарды тежеу, жолдама беру т.б. ынталандыру амалдарынан тұрады.
Тәрбие тәсілі тәрбие әдісіне тәуедді бола тұрып, оның әрекетін, тәрбиелік мәнін анықтайды.
Тәрбие ықпалдың нәтижелі болуы тәрбие құралдарын дұрыс қолдану, таңдай білуге де байланысты. Тәрбие әдістерінің құралдарына көрнекі және техникалық құралдары, бейне суреттер, таспа табақтары, сызба жұмыстары, әдебиеттерді жатқызуға болады.
А. С. Макаренко тәрбие әдістерін психологиялық тұрғыдан оны баланың жеке басына жанасудың, ықпал етудің құралы ретінде қарастырса, В. А. Сластенин, Ю. К, Бабанскийдің педагогакалық еңбектерінде оны тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекеттерінің өзара байланыс тәсілдері деп сипаттайды.
Т. А. Ильинаның "Педагогика" атты оқулытында тәрбие әдістеріне анықтама тәрбиешінің оқушылардың бойында социалистік көзқарасты және мінезқұлық әдістері мен дағдыларын қалыптастыру мақсатында, олардаң санасы мен ерік күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы ретінде тұ жырымдалған.
Ал, Т. Е. Конниковтаың анықтамасы бойынша тәрбие әдістері - бұл педагогикалық жұмыстың тәсілдері мен жолдары арқылы тәрбие мақсатына жету деп қорытындылайды. Тәрбие әдістеріне берілген жоғарыдағы әртүрлі анықтамаларға талдау жасасақ, онда:
- жеке басқа ықпал ету құралы;
- тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекетінің; өзара байланыс тәсілдері;
- тәрбиенің мақсатына сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы;
- тәрбие мақсатына жету жолдары ретінде қарастырылғанын байқаймыз.
Бұдан шығатын қорытынды, тәрбие әдістері деп тәрбиенің мақсат-міндеттеріне сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету, жағымды мінезқұлық нормаларын қалыптастыру және осы бағытта олардың іс-әрекеттерін ұйымдастыру, ынталандырудағы тәрбиешілер мен тәрбие-ленушілердің өзара бірлескен әрекеттерінде қолданағын амалтәсілдер мен құралдарының жиынтығы.
Мысалы, жаттығу әдісі: бұйыру, нұсқау, көрсету, үйрету, жаттықтыру, тапсырма, ақыл-кеңес беру тәсілдершін; жиынтығын құраса, малақтау немесе жазалау, алғыс немесе сөгіс жариялау, сыйлық беру, қабырға газетіне шығару, талап қою, теріс кылықтарды тежеу, жолдама беру т.б. ынталандыру амалдарынан тұрады.
Тәрбие тәсілі тәрбие әдісіне тәуедді бола тұрып, оның әрекетін, тәрбиелік мәнін анықтайды.
Тәрбие ықпалдың нәтижелі болуы тәрбие құралдарын дұрыс қолдану, таңдай білуге де байланысты. Тәрбие әдістерінің құралдарына көрнекі және техникалық құралдары, бейне суреттер, таспа табақтары, сызба жұмыстары, әдебиеттерді жатқызуға болады.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
1. С.Әбенбаев «Тәрбие әдістері»
2. Ж.Б.Қоянбаев «Педагогика»
1. С.Әбенбаев «Тәрбие әдістері»
2. Ж.Б.Қоянбаев «Педагогика»
Тәрбие әдістері
Тәрбие әдастері, оның мәні мен қызметі
Тәрбие әдістері — тәрбие процесінің маңызды әрі өте күрделі құрамдас
бөлігі Себебі, тәрбиенің мақсат пен міндеттеріне сай оның мазмүны тек
әдістерді қолдану барысында жүзеге асады. Тәрбие әдістерінің көздейтін
мақсаты тұлғаның адамгершілік қасиетіерін қалыптастыру, соның негізінде
олардың әрекеттерін ұйымдастыру. Бүгіаде педагоика ғылымы теориясында
тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір қалыптаспаған. Оған дәлел
педагогакалық еңбектерде тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір
қалыптаспаған. Оған әртүрлі сипаттағы, мазмұндағы түсініктемелер.
А. С. Макаренко тәрбие әдістерін психологиялық тұрғыдан оны баланың
жеке басына жанасудың, ықпал етудің құралы ретінде қарастырса, В. А.
Сластенин, Ю. К, Бабанскийдің педагогакалық еңбектерінде оны тәрбиешілер
мен тәрбиеленушілердің іс-әрекеттерінің өзара байланыс тәсілдері деп
сипаттайды.
Т. А. Ильинаның "Педагогика" атты оқулытында тәрбие әдістеріне
анықтама тәрбиешінің оқушылардың бойында социалистік көзқарасты және
мінезқұлық әдістері мен дағдыларын қалыптастыру мақсатында, олардаң санасы
мен ерік күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы ретінде тұ жырымдалған.
Ал, Т. Е. Конниковтаың анықтамасы бойынша тәрбие әдістері - бұл
педагогикалық жұмыстың тәсілдері мен жолдары арқылы тәрбие мақсатына жету
деп қорытындылайды. Тәрбие әдістеріне берілген жоғарыдағы әртүрлі
анықтамаларға талдау жасасақ, онда:
- жеке басқа ықпал ету құралы;
- тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекетінің; өзара байланыс
тәсілдері;
- тәрбиенің мақсатына сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету
тәсілдерінің жиынтығы;
- тәрбие мақсатына жету жолдары ретінде қарастырылғанын байқаймыз.
Бұдан шығатын қорытынды, тәрбие әдістері деп тәрбиенің мақсат-
міндеттеріне сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету, жағымды
мінезқұлық нормаларын қалыптастыру және осы бағытта олардың іс-әрекеттерін
ұйымдастыру, ынталандырудағы тәрбиешілер мен тәрбие-ленушілердің өзара
бірлескен әрекеттерінде қолданағын амалтәсілдер мен құралдарының жиынтығы.
Мысалы, жаттығу әдісі: бұйыру, нұсқау, көрсету, үйрету, жаттықтыру,
тапсырма, ақыл-кеңес беру тәсілдершін; жиынтығын құраса, малақтау немесе
жазалау, алғыс немесе сөгіс жариялау, сыйлық беру, қабырға газетіне шығару,
талап қою, теріс кылықтарды тежеу, жолдама беру т.б. ынталандыру
амалдарынан тұрады.
Тәрбие тәсілі тәрбие әдісіне тәуедді бола тұрып, оның әрекетін,
тәрбиелік мәнін анықтайды.
Тәрбие ықпалдың нәтижелі болуы тәрбие құралдарын дұрыс қолдану, таңдай
білуге де байланысты. Тәрбие әдістерінің құралдарына көрнекі және
техникалық құралдары, бейне суреттер, таспа табақтары, сызба жұмыстары,
әдебиеттерді жатқызуға болады.
Жеке адамның санасын қалыптастыру
немесе сендіру әдасі
Тұлғаның сезім мүшелері арқылы сның ақыл-ойы,. санасына
ықпал ете отыра, оның өмірлік ұстанымын, көзқарасын, сенімін
қалыптастыру. Ол үшін жасөспірімдерге жағымды мінез құлық нормалары мен
ережелерін тұсіндіріп, адам, қоғам өмірінен тәжірибе, үлгі келтіре отыра,
алардың жан-жақты әрекеттерің ұйымдастыру қажет. Себебі тұлғаны
қалыптастыруда ең алдымен оның ішкі жан дүниесінің, санасының
дамуы ерекше орын алады Бұл тәрбие әдістеріне негізінен әңгіме,
әңгімелесу, лекция, пікірталас, өнеге жатады Олар мазмүны жағынан
танымдық, саяси, этикалық; эстехикалық тақырыпттарды қамтиды. Солардың
ішінде ең көп қолданылатыны — этикалық әңгімелер. Бұның негізі -қоғамдық
мораль мәселедері бойынша жұргізіледі. Этикалық, әнгіменің мақсаты
оқушыларды қоғамдық өмірде болып жатқан оқиғаларға, түрлі іс-
әрекеттерге, жағдайларға баға беруге, соның негізінде өзін
қоршаған әлеуметтік ортаға адамгершілік көзқарасын, қарым-қатынасын
қалыптастыру. Оқушылардың азаматтық, саяси және адамгершілік міндет-терге
жауапкершілігін тәрбиелеу.
Әңгімеде тақырыптын мақсаты айқын белгіленуі, мазмұны нақтылы
фактілермен дәлелденуі, оқушмлардын жас ерекшелігін ескеріп, қарапайым
тілмен: нақтылы өмірге қатысты мәселелер қозғалуы қажет. Әдістің бұл түрі
көбінесе бастауыш сынып оқушылары және жеткеншек жастағы балалармен
жүргізіледі.
Әңгімелесу сынып ұжымының өмірі мен оқушылардың мүлдесіне сай тақырыптарды
талдау, оған олардың белсене араласуын, қойылған мәселеге сын көзбен қарап,
нақтылы қорытындылар жасау қажеттігінен туындайды. Сондықтан да бұл әдіс
жалпы орта білім беру жүйесінін; негізгі сатысында, ягни 5~9 сынып
оқушыларымен жүргізіледі.
Әңгімелесуді қолдану барысында тәрбиешілер тарапынан көңіл бөлетін
жағдай мыналар:
- әңгіме тақырыбы қызықты, әрі проблемалық сипатта болуы;
- оқушылардың қойылған ... жалғасы
Тәрбие әдастері, оның мәні мен қызметі
Тәрбие әдістері — тәрбие процесінің маңызды әрі өте күрделі құрамдас
бөлігі Себебі, тәрбиенің мақсат пен міндеттеріне сай оның мазмүны тек
әдістерді қолдану барысында жүзеге асады. Тәрбие әдістерінің көздейтін
мақсаты тұлғаның адамгершілік қасиетіерін қалыптастыру, соның негізінде
олардың әрекеттерін ұйымдастыру. Бүгіаде педагоика ғылымы теориясында
тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір қалыптаспаған. Оған дәлел
педагогакалық еңбектерде тәрбие әдістеріне берілген анықтамада ортақ пікір
қалыптаспаған. Оған әртүрлі сипаттағы, мазмұндағы түсініктемелер.
А. С. Макаренко тәрбие әдістерін психологиялық тұрғыдан оны баланың
жеке басына жанасудың, ықпал етудің құралы ретінде қарастырса, В. А.
Сластенин, Ю. К, Бабанскийдің педагогакалық еңбектерінде оны тәрбиешілер
мен тәрбиеленушілердің іс-әрекеттерінің өзара байланыс тәсілдері деп
сипаттайды.
Т. А. Ильинаның "Педагогика" атты оқулытында тәрбие әдістеріне
анықтама тәрбиешінің оқушылардың бойында социалистік көзқарасты және
мінезқұлық әдістері мен дағдыларын қалыптастыру мақсатында, олардаң санасы
мен ерік күшіне ықпал ету тәсілдерінің жиынтығы ретінде тұ жырымдалған.
Ал, Т. Е. Конниковтаың анықтамасы бойынша тәрбие әдістері - бұл
педагогикалық жұмыстың тәсілдері мен жолдары арқылы тәрбие мақсатына жету
деп қорытындылайды. Тәрбие әдістеріне берілген жоғарыдағы әртүрлі
анықтамаларға талдау жасасақ, онда:
- жеке басқа ықпал ету құралы;
- тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің іс-әрекетінің; өзара байланыс
тәсілдері;
- тәрбиенің мақсатына сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету
тәсілдерінің жиынтығы;
- тәрбие мақсатына жету жолдары ретінде қарастырылғанын байқаймыз.
Бұдан шығатын қорытынды, тәрбие әдістері деп тәрбиенің мақсат-
міндеттеріне сай оқушылардың санасы мен ерік-күшіне ықпал ету, жағымды
мінезқұлық нормаларын қалыптастыру және осы бағытта олардың іс-әрекеттерін
ұйымдастыру, ынталандырудағы тәрбиешілер мен тәрбие-ленушілердің өзара
бірлескен әрекеттерінде қолданағын амалтәсілдер мен құралдарының жиынтығы.
Мысалы, жаттығу әдісі: бұйыру, нұсқау, көрсету, үйрету, жаттықтыру,
тапсырма, ақыл-кеңес беру тәсілдершін; жиынтығын құраса, малақтау немесе
жазалау, алғыс немесе сөгіс жариялау, сыйлық беру, қабырға газетіне шығару,
талап қою, теріс кылықтарды тежеу, жолдама беру т.б. ынталандыру
амалдарынан тұрады.
Тәрбие тәсілі тәрбие әдісіне тәуедді бола тұрып, оның әрекетін,
тәрбиелік мәнін анықтайды.
Тәрбие ықпалдың нәтижелі болуы тәрбие құралдарын дұрыс қолдану, таңдай
білуге де байланысты. Тәрбие әдістерінің құралдарына көрнекі және
техникалық құралдары, бейне суреттер, таспа табақтары, сызба жұмыстары,
әдебиеттерді жатқызуға болады.
Жеке адамның санасын қалыптастыру
немесе сендіру әдасі
Тұлғаның сезім мүшелері арқылы сның ақыл-ойы,. санасына
ықпал ете отыра, оның өмірлік ұстанымын, көзқарасын, сенімін
қалыптастыру. Ол үшін жасөспірімдерге жағымды мінез құлық нормалары мен
ережелерін тұсіндіріп, адам, қоғам өмірінен тәжірибе, үлгі келтіре отыра,
алардың жан-жақты әрекеттерің ұйымдастыру қажет. Себебі тұлғаны
қалыптастыруда ең алдымен оның ішкі жан дүниесінің, санасының
дамуы ерекше орын алады Бұл тәрбие әдістеріне негізінен әңгіме,
әңгімелесу, лекция, пікірталас, өнеге жатады Олар мазмүны жағынан
танымдық, саяси, этикалық; эстехикалық тақырыпттарды қамтиды. Солардың
ішінде ең көп қолданылатыны — этикалық әңгімелер. Бұның негізі -қоғамдық
мораль мәселедері бойынша жұргізіледі. Этикалық, әнгіменің мақсаты
оқушыларды қоғамдық өмірде болып жатқан оқиғаларға, түрлі іс-
әрекеттерге, жағдайларға баға беруге, соның негізінде өзін
қоршаған әлеуметтік ортаға адамгершілік көзқарасын, қарым-қатынасын
қалыптастыру. Оқушылардың азаматтық, саяси және адамгершілік міндет-терге
жауапкершілігін тәрбиелеу.
Әңгімеде тақырыптын мақсаты айқын белгіленуі, мазмұны нақтылы
фактілермен дәлелденуі, оқушмлардын жас ерекшелігін ескеріп, қарапайым
тілмен: нақтылы өмірге қатысты мәселелер қозғалуы қажет. Әдістің бұл түрі
көбінесе бастауыш сынып оқушылары және жеткеншек жастағы балалармен
жүргізіледі.
Әңгімелесу сынып ұжымының өмірі мен оқушылардың мүлдесіне сай тақырыптарды
талдау, оған олардың белсене араласуын, қойылған мәселеге сын көзбен қарап,
нақтылы қорытындылар жасау қажеттігінен туындайды. Сондықтан да бұл әдіс
жалпы орта білім беру жүйесінін; негізгі сатысында, ягни 5~9 сынып
оқушыларымен жүргізіледі.
Әңгімелесуді қолдану барысында тәрбиешілер тарапынан көңіл бөлетін
жағдай мыналар:
- әңгіме тақырыбы қызықты, әрі проблемалық сипатта болуы;
- оқушылардың қойылған ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz