Қоршаған ортаның химиялық ыластануы

1. Негізгі бөлім:
2. Қоршаған ортаның химиялық ластануы.
3. Қоршаған ортаның радиоциялық ластануы
4. Пайдаланған әдебиеттер

Адамдардың шаруашылық қызметі қазіргі кезде биосфераны ластанушылардың негізгі көзі болып отыр.Табиғи ортаға күн сайын, сағат сайын өнеркәсіптің газ тәріздес, сұйық және қатты қалдықтары түсіп отырады.
Осы қалдықтардағы әр түрлі химиялық заттар ауаға, суға және топыраққа түсіп, бір трофикалық тізбектен екіншісіне өте отырып,соңынан адам организміне келіп түседі.
Бүкіл жер шарында осы ластаушы заттардың түспеген жері жоқ Антрактиданы алайық .Бұл жерде адамдар кішігірім ғылыми станцияларда тұрып,ғылыми бақылаулар ғана жасайды.Ғалымдар осы заманғы өнекәсіптердің әр түрлі улы заттарын осы Антарктидадан да тапқан.Олар бұл жерде басқа жерлерден ауа ағымдардан келіп түскен.
Табиғи ортаны ластаушы заттар әр түрлі болып келеді.Ол заттар өзінің табиғатына,шоғырлануына және адам организміне әсер ету уақытына қарай әр түрлі жағымсыз нәтижелер туғызады.Осындай заттардың қысқа мерзімде болсада адамға әсері—адамдың басын айналдырады,құсқысын келтіреді,тамағын жыбырлатып,жөтелтеді.Егерде адам организміне осындай улы заттар көп мөлшерде әсер етсе,қатты уланып есінен танады,тіптен өліп кету де мүмкін.Ондай улы заттарға ірі өнеркәсіптік қалардың үстіне желсіз күндері қара түтіндер немесе өнеркәсіптік кәсіп орындардың қалдықтары мысал бола алады.Элекр станциялары,түрлі-түсті металл өніретін зауыттар химиялық және мұнайды қайта өңдейдін кәсіп орындар атмосфераға түтін шығаратын мұржалар арқылы көптеген адам организміне зиянды улы заттарды ауаға шығарады.
Қазіргі кезде ауаны ластайтын улы заттардың 150-ден астамы белгілі.Бұл заттар ауада күн сәулесінің әсерімен бір-бірімен реакцияға түсіп, жаңа қосындылар түседі.
Өнеркәсібі дамыған елдерде ауаны ластаушы улы заттың бірі күкірттің қос тоғығы (SO ) коксхимия зауыттарымен ,тау-кен өндіру және целлюлоза—қағаз өнеркәсіптерінің жұмысы нәтижесінде ауаға шығарылады.Олар ауада ылғалдың әсерінен күкірт қышқылына айналады.Құрамында күкірт қышқылы бар туман немесе ылғалды ауа адамның,жануарлардың тыныс жолдарының кілегей қабатына терісіне әсер етеді және өсімдік те көп зардап шегеді. Ауада күкіртті сутек адам организмін улап қана қоймайды,сонымен қатар адамдардың жүйке ауруларын туғызады.

1. П. Я. Авров; Ш. Е. Есенов; И. П. Краев; 1964ж. Қазақ Совет Энциклопедиясы.
2. Экология. А. Жақбасова; Г. Ә. Сайнова.
3. Оспанова Г.С. Бозматаева Г. Т. Қазақ Совет Энциклопедиясы.