ҚАЗАҚСТАН ТАС ҒАСЫРЫ ДӘУІРІНДЕ

І. Кіріспе:
ІІ. Негізгі бөлім:
а) Қазақстан тас ғасыр дәуірінде.
ә) Әуелгі полеолит.
б) Кейінгі полеолит.
в) Неолит.
ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Алыс замандарда өткен бабаларымыздың өмір-тіршілігі жайлы казіргі түсінігіміз олар тұрган үңгірлер мен үңгіме куыстарды зерттеп білуге негізделген, сол үңгірлер мен куыстарда адам еңбегінің белгісі — тас құралдар, соларды дайындаудан қалған қоқыстар тамақ қалдыктары — жануарлардың сүйектері сақттыған. Казіргі заманның артта қаттан халықтары дейтін жұрттар нөмірінен алынған этнографиялық мәліметтердің де маңызы аз емес. Мұндай мәліметтер етедгі адамзаттың материалдық және рухани мәдениетінін біраз қырлары мен сырларын анығырақ түсіндіруге мүмкіндік жасайды. Алайда ең басты хабарды алгакы қауымның бәрікен де көбірек кездесетін материалы — еңбектің тас құралдары береді.
Белгілі бір әлеуметтік-экономикалық формацияның дамуына байланысты адамзат тарихы ұзак-ұзақ кезеңдерге бөлінеді. Археологияда кезеңдендірудің өзіндік әдісі жасатған, оган сәйкес адам-зат тарихы тас, қола мен темір және ортағасырлар дәуірлеріне бөлінеді. Ал, өзінің рет-ретімен жоғарыда айтылган дәуірлер кененлер мен мәдениеттерге — палеолит, мезолит, және неолит кезеңдеріне бөлінеді.
Көне тас ғасырының дәуірі — адамзат жәнс оның шаруашылығының қатыптасу кезі — өндіргіш күштердің төмен деңгейінде болуымен сипатталады Анайы шаруашылық қам-харекеті табиғаттың дайын тұрған өнімдерін пайдаланумен ғана шектелген. Әуелгі адам жабайы өсстін дәндерді, жемістер мен жидектерді жинап, жануарларды аулаған. Адамдардың өзара қарым-қатынасы, мүшелерінін, экономикалық теңдестігіне, еңбек-бейнсті жынысы мен жасына қарай. табиги түрде бөлісуге негізделеді, және өзінің сипаты жағынан ұжымдық қатынастар болады.
Адамдардың қоғамдық ұйымы палеолит дәуірінде дамудын күрделі дс ұзақ жолынан өтеді. Оның бастапқы кезі алғашқы табын-тобыр — басқосып қорғану және бассалу үшін, аң аулау, жиын-терін үшін бірлесу болады Осынау рулық .қатынасқа дейінгі әлеуметтік құрылымның қоғамдық қарым-қатынасы мүлде дамымаған, қауымдық-үйішітік шаруашылыгы болмаған, дегнмен де оларда некелік байланыстардың біраз реттегені байкалады.
Алғашқы тобыр төменгі палеолиттің ертеректегі екі баскышна — шелльге дейінгі және шелль кезеңдеріне сәйкес келеді. Ашедь заманында жаңа әлеуметтік организм — алғашқы қауымға қажетті алғышарттар біртіндеп толысып жетіле бастайды. Мустьс дәуірін отырықшылық, еңбекті жынысы мен жасына қарап, табиғи түрде бөлу жүзеге асады, қауымның бастапқы түрлері пайда болады Кейінгі палеолиттің адами ұжымдары әлеуметтік жағынан жаңа бір кырынан сипатталады — оларда алғашқы рулық қауымның толысқан түрлері қүрылады. Көптеген зерттеушшердің пікірінше, осы бір сапалык. секіріс неандерталдардық дене бітімі кәзіргі адам-мен Сірдей саналы жанға айналуына сай келеді.

1. Қозыбаев М.К., Қозыбаев И.М. Қазақстан тарихы. Алматы: «Мектеп», 1993.
2. Байпақов К. М. Қазақстанның ежелгі тарихы. Алматы: «Мектеп», 1995.
3. Қасымбаев Ж.К. Қазақстан тарихы. Алматы, 1994.
4. Аяғанов Б., Нұрпейісов К., Жақсылықов Н. Қазақстан тарихы. Алматы: «Мектеп», 2002.
5. Артықбаев Ж.О. Оқулық-хрестоматия. Астана: «Фолиант», 2003.
6. Қазақстан тарихы. Очерктер. Алматы: «Дәуір», 1994.
7. Қазақстан тарихы (5 том). Алматы: «Атамұра», 1998.