Педагогика әдіснамасы жайлы жалпы түсінік

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 76 бет
Таңдаулыға:

Дәріс тезистері

Педагогика әдіснамасы жайлы жалпы түсінік

Қандай да болмасын ғылым салаларының пайда болуы және дамуы қоғамның өмірлік қажеттілігінен туады. Мысалы, химия, физика, биология - өзімізді қоршаған табиғатты тану ғылымдары ретінде, философия, эканомика негізднрі - қоғамдық құбылыстарды, психология - жеке тұлғаның санасы мен мінез - құлқық ерекшеліктерін тану қажеттілігінен пайда болды.

Педагогика ғылыми пән ретінде қоғамдық құрылыс пен өндірісті сақтап дамытуға, өсіп келе жатқан ұрпақты мақсатты түрде неғұрлым нәтижелі даярлауға деген қоғамның қажеттігінен туған. Философиялық ой - пікірлерден бастау алған педагогика тәрбиеге байланысты бірте - бірте жинақталған теориялар мен қағидалар және фактілерді ой елегінен өткізіп, тәрбиенің мәнін даму заңдылықтарын түсіндірудің басты құралы, әртүрлі педагогикалық құбылыстарды жан - жақты зертеудің ғылыми және әдістемелік негізіне айналды.

Педагогикалық ойлардың дамып жетілуі ертедегі шығыс елдерінің (Египет, Вавилон, ‡нді, Қытай) философиялық жүйесінде қалыптасып, ежелгі грек философиясының өкілдерінің еңбектерінде саясат, тәрбие, мемлекет, жеке адам туралы құнды пікірлермен жалғасын тапты.

Мұндай тәрбиелік тағлымдар мен педагогикалық ойлар және оқу үрдісінің үлгілі тұжырымдары бұл кітапта күні бүгінге дейінгі әлеуметтік - қоғамдық дәуірде үштасып, өзінің тарихи шешімін тауып отыр.

Авторлардың ондағы көздеген мақсаты бұрын ешбір педагогикалық оқулыққа енгізілмеген орта ғасыр ғұламаларының оқу - ағарту, тәрбие және білім беру саласындағы еңбектерінің тарихи маңызы және ой - пікірлерімен бүгінгі жас мамандарды таныстырып, алдыңғы тарауларда алған білімдерін тереңдетіп, ұштастыра оқытуды көздейді. Шығыс ойшылдарының педагогикалық ой - пікірлерінің пайда болуы мен қалыптасуы.

1, Әл - Фараби - дүние жүзі мәдениеті мен ғылымының негізін салушы (870 - 950)

Әбу Насыр Мухаммед ибн Узлағ Тархан әл - Фараби (870 - 950) ойшыл, философ, әлеуметтанушы, математик, физик, асраном, ботаник, лингвист, логик, музыка зертеушісі. Қазіргі Шымкент обылысының жеріндегі көне Фараби (бертін замандағы Отырар) қаласында туған. 20 жасына дейін сонда оқып тәрбиеленіп, кейін Самарқанд, Бухара, Хиуа және мұсылман шығысының көп жерлерін аралаған, ұзақ уақыт бойы араб халифатының саяси, мәдени орталығы - Бағдатта тұрған. Арабтың мәдениеті мен ғылымы дәуірлеген шақта сонда оқып, білім алып, ғылыми жұмыстармен айналысқан. ¤мірінің соңғы жылдарын Кайрда, Алеппода, Дамаскіде ( Щам шаћарында) өткізген.

Фараби есімі дүние жүзі мәдениеті иен ғылымының тарихынан берік орын алады. Оны Шығыстың Аристотелі деп атаған. Артында қалған ғылыми мұрасы өте мол. Екі жүз қырыққа жуық трактат жазған. Олар ғылымның алуан түрлі саласын - философия мен логиканы, математикамен физиканы, астраномия мен ботаниканы, минералогия мен лингвистиканы, медицина мен музыканы қамтиды. Оснау ұланғайыр еңбектерінің ішіндегі философия мен әлеуметтанудың, этика мен эстетиканың проблемалары үлкен орын алады.

Фараби шығыс перипатеизмнің аса көрнекті өкілі, араб тілінде әлемге тараған прогресшіл қоғамдық философияның негізін салушылардың бірі. Ол философияның, логиканың, әлеуметтанудың, этика мен эстетиканың әр түрлі саласына сан қырлы үлес қосты.

Этика Фараби мұрасының ішінде үлкен оран алады. Этиканы ол ең алдымен жақсылық пен жамандықты ажаыратуға мүмкіндік беретін ғылым деп қарады. Сондықтан оның этика жөніндегі концепцияларында жақсылық мейірбандық категориясы басты орын алады. Жақсылық мазмұн-мағынасының бір бөлігі ол материаның өзінде бітіп қайнап жатыр. Ал, жамандық жақсылық сияқты емес, ол болмыс жоқ жерден пайда болған дейді. ¦лы ғалымның осынау этикалық ойларынан терең гуманизмнің лебі еседі. Ол адам баласын жаратылыстың бүкіл жан иесі атаулының биік шоқтығы сондықтан да оны құрметтеу, қастерлеу керек түсінеді. (Әл-Фараби, Әлеуметтік Этикалық трактаттар. -А. ., 1973, 132б) . Фараби бұл салада жасаған қорытындының басты түйіні -білім, мейірбандық, сұлулық үшеуінің бірлігінде Фарабидің гуманистік идеялары әлемге кең тараған. Ол ақыл-ой мен білімнің биік мәнін, халықтар арасындағы достық, достықтың принциптерін егіле жырлады, адамгершілік қасиетін діни тұрғыдан берілетін негіздеу екенін көрсетті.

Риторика, поэтика, өнер, музыка, т. б. жөніндегі еңбектерінде айтылған көркемдік-эстетикалық көзқарастары әлі күнге мәнін жойылмаған. ¦лы ойшылдар көз тіккен эстетикалық проблемалардың ауқымы үлкен, шеңбері кең.

Эстетика мәселесі жөнінде айтқан соны пікір тың идея, батыл тұжырымдар оның көптеген шығармаларында кездеседі. Мысалы, »Риторика», Поэзия өнерінің каноны туралы трактат , Поэзия өнері туралы т. б. еңбектерінде көрсетілген.

Музыка зерттеу саласында Фараби әр алуан шығармаларымен қатар ″ Музыка туралы үлкен кітап″ атты іргелі кесек еңбек қалдырады. Бұл жұмыс музыкалық дыбыстың құрылымынан бастап, музыканың поэзиямен байланысына дейінгі ″ Музыка ғылымының″ мәселелеріне ғана арналмай музыканың жағымды әсерін, жан-жақты дәлелдейді, сондай-ақ, оның тәрбиелік мәні зор екенін баса айтты. Адамның музыка шығару қабілеті, дарындылғы дәрежесінің әр түрлі сатысын көрсетті, адамның жан дүниесіне жақсы, жаман әсер ететін музыкалық жанрларға талдау жасайды. Адамды жетіле түсуге, бақытқа, молшылыққа жетелеуді көздеген Фараби әділеттілікті халықтар достығын насихаттауда мәденитетті, ғылымды жасауда барлық адам бірдей екенін уағыздаған гуманистік идеялары оны өз заманындағы шығыс елдерінің әрі дүние жүзі халықтарының көкейтесті пробремалармен үндесіп жатыр сондықтан да оның энциклопедиялық мол мұрасы біздің қазір ХХІ - ғасырдың басындағы әлеуметтік өмір мен мәдениеттің ішіне кірігіп, ұласып кетеді. Фарабидің: « бақытқа жету жолындағы барлық халық бір - біріне көмектесетін болса, жер беті түгелімен берекеге толады», - деген сөзі тап бүгін де өте мәнді. (Әл - Фараби. Философиялық трактаттар, А…, 1972 5 - бет) .

Ол адамның іс - әрекетінде зерделіліктің ( зиялылықтың) ролі аса зор деп бағалады. «Олардың ақыл ойы халықтар арасындағы (соғыстың) пайдасыздығын ұғуға жетеді» сондықтан олар ең жоғарғы игілікке, берекеге толы жолында, ( демек бақытқа жету жолында) бір - бірімен келісімге келуі керек. Гуманизмді халықтар достығын насихаттап адамның өзін, оның ақыл - ойын, қабілет пен жігеоін өте жоғары қояды, адамның шынайы бақытын тілейді, оларды тынымсыз іздену, оқу - үйрену арқылы өзін - өзі жетілдіруге шақырады. Тек адамның мінез - құлқына байланысты ғана одан жаман немесе жақсы қылық шығады», - дейді (Әл - Фараби, Әлеуметтік этникалық трактаттар. - А, 1973, 10, 12, 114 - б) .

Жаратылыс тану ғылымдарының ішінде Фараби заманында медецина ғылымы жақсы дамыды. Антика заманы мен орта ғасырларда философия мен медецина жөніндегі білім бір - бірімен тығыз байланысты болатын. Көптген философтар дәрігерлікті және философияны қатар зертейтін. Фараби творчествалық мұрасында медицина саласынан да еңбектер бар.

Оның медициналық - философиялық идеялары тек соңғы кезде ғана ғалымдардың зерттеу обьектісіне айналды. «Адам денесінің оргондары жайында Аристотельмен келіспеуіне байланысты Галенге қарсылық» атты трактаттары орыс тіліне аударылып басылып шыққаннан бері зеттеле бастады. ¤збек ССР - інің Шығыстану институтында сақтаулы жатқан қолжазбалардың ішінде Фарабидің

«Жануарлардың оргондары (денесі), олардың функциясы мен потенциясы» атты еңбегі бар екені айтылады.

Медицина саласындағы трактаттарды ғылымның жаратылыс тану, философиялық идеялары және грек заманындағы класикалық ғылымның жетістіктерімен тығыз байланысты екнін көрсетіп қана қоймайды, сонымен бірге оның ғылыми тұрғыдан дұрыс та деректі білімнің тазалығы үшін күрескендігін дәлелдейді, білімнің ұланасыр энциклопедиялық сипатта екенін, әр ғылымның күрделі проблемаларын антикалық жолмен шешетіндігін айқын аңғартады.

Ол жаратылыс тануды теориялық білім дер қарайды. Ал медицинаны практикалық өнердің әлде қандай бір түріне жатқызады. Оның айтуынша, жаратылыс тану әр бір табиғи заттың мазмұн - мағынасын түсіндіріп беруге қызмет етеді. Материяны, оның формасын әрекетінің себебін анықтайды бұл қасиеттері оның болмысын, мақсатын көрсетеді, бұл зат сол үшін тіршілік етеді, сөйте отырып әрқайсысының жеке - дара белгілерін түсіндіреді.

Ол медицинаны практикалық өнер деп қарап, оның міндеті мен мақсатын, функциясын ерекше даралап айтада. Медицинаның әрекеті белгілі бір аурумен ауырған адамға емдік ету арқылы денсаулығын қалпына келтіруге бағыт алған. Сонымен дұрыс дерекке сүйенген медицинаның міндеті адамның ауруының себебін ашып қана қою емес, оның денсаулығын медицинаның міндеті адамның ауруының себебін ашып қана қою емес, оның денсаулығын сақтау, жеке оргондарын аман ұстаудың және аурудың туу себептерін сипатауға айрықша орын беріледі. Оның себеп - салдар байланысын чыртқы әсермен ұштастыру негізінде қарастырылады. Ғылым денсаулықты сақтауда, ауруды жазуда айналаны қоршаған ортаның, дәрі - дәрмектің, тамақтың рөлі зор екенін көрсетеді. Сондай - ақ, дәрігердің білім, тәжірибесі, түрлі дәріні медициналық аспаптарда қолдана білуі де қажетті шарт екенін айтады. Оның пікірінше, адамның барлық оргондары бір - бірімен өзара байланысып жататындығын білу дәрігерлік емдеудің ең маңызды принцпі болуға тиіс.

Білімнің мазмұн - мағынасын анықтау және оған жіктеу жасау жөніндегі Фараби ілімі орта ғасырдағы ғылыми ой - пікірдің нң маңызды жетістіктерінің бірі болды. Сөйтіп, ол білім салаларының дамуында және оларды жүйелеу жөніндегі теориялық - тарихи мәні материялдық заттарды адамның санасынан тыс, өз бетімен дербес өмір сүретін және белгілі бір қасиетке ие болып тұрған құбылыс деп мойындауында, демек мұның бәрі материялистік көзқарасқа негізделген. Ғылымның обьектісі және жіктеуі жөніндегі Фарабидің ілімі өзінің мәні жағынан Беконның ғылыми білімдерді жіктегенде субьективтік принцпті негізге алған ілімнен алған ілімнен анағұрлым жоғары тұр.

Ғылымды жіктеу жөніндегі Фарабидің еңбегі ХІ - ХІІ ғасырлада көне грек, латын тілдеріне аударылды, сөйтіп Батыс Еуропа ғылымдары арасында жоғары бағаланды. Батыстың кейінгі зертеушілері оның бұл трактатын орта ғасырдағы ғылымның энциклопедиясы деп атаған. Фарабидің ғылымды жіктеу теориясын сан ғасыр бойы ғылымның дамуына игі әсерін тигізді, ғылыми мәнін сақтап қалды.

Фарабидің логикалық - гнесологиялық, әлеуметтік - этикалық, эстетикалық - теориялық т. б. пікірлерімен жете танысу оның сан салалы мұраларын, оның ғылыми тұжырымдары өзінен кейінгі дәуірдегі Шығыс пен Еуропа халықтарының философиялық, эстетикалық, қоғамдық, этикалық ой - пікірін және өнердің дамуына ықпалын тигізді, Фараби өз алдына жеке - дара тұрған үздік ойшыл, ғалым болды.

Совет ғалымдары 20 - жылдардан бастап - ақ Фарабидің өмірі мен творчествасын зертеуге кіріскен. Шығыстың ұлы ойшылының мұрасын зертеу оның 1100 жылдық мүшелі тойына дайындық үстінде қыза түсті. Осыған орай 1966 жылы Каз ССР Ғылым академиясының философия мен құқық институтында оның мұраларын зертеуге арнаулы топ құрылды. Бұл топ Фараби еңбектерін жинау, аудару, қазақ, орыс тілдерінде бастырып шығару жөніндегі көптеген жұмыс істеді. Қазір оның 7 томдық еңбегі шықты. Осылайа фарабидің көптеген трактаттарын жинау, ғылыми тұрғыдан жүйелеу, басып шығару ісі оның туған жері Қазақстанда жүзеге асырылады. Фарабидің қолжазбаларын аудару, кітап етіп шығару үшін СССР мен ¤збек СССР Ғылым академияларының Шығыс тану институттарында, Братислав музейінде (Чехословакия) сақталған және Кайрда, Бейрутта, Хайдарбадта, Анкарада, Берлинде, Лондонда т. б қалаларда басылып шыққан Фараби шығармаларының араб тіліндегі түп нұсқасы пайдаланылды.

Әл - Фараби тәрбиенің барлық мәселелерін логикамен, тәжірибемен, оқумен байланыстыра уағыздағанын білеміз. Ол өзі жазған, , Ақыл мен түсінік,, атты еңбегінде ақылдылық пен адамгершілік үлгілі тәрбиге байланысты, оның негізі таза еңбекте, еңбек өз кезегінде - тәрбиенің негізінен туындайды деген еді. Тәрбие қоғамдық өмірдің жалпы және қажетті категориясы екенін біз тәрбие тағлымынан жақсы білеміз. Демек, жас өспірімдер мен аға буын арасындағы мирасқорлық тәрбие арқылы жүзеге асады. Дәлірек айтсақ тәрбие жеке адамның адамгершілік ақыл ойының дамуына еңбекке дамуында басты рол атқарады. Барлық қоғамдық экономикалық формацияларға тән құбылыс ретінде тәрбиенің жалпылық белгілері бар. Ол тәжірибенің ұрпақтан ұрпаққа берілуі, білім меңгеру, денсаулық сақтау, дүниеге көзқарасты қалыптастыру. Алайда, тәрбиенің мақсат, мазмұны, ұйымдастыру түрі, әдісі қоғамдық қатынастардың тарихи дамуына сәйкес өзгеріп отырды. Алғашқы қоғамда тәрбие аға буының өмірге қажетті практикалық дағдыларының жас буынға үйретумен шектелді. Балалар барлығы бірдей тәрбие алды. Таптық қоғамның тууына байланысты тәрбие таптық сипат алды . Феодализм дәуірінде тәрбиенің сословиялық сипаты айқындала түсті. Әр сословие баларының тәрбиесінің өз міндеті, мазмұны және түрі болды. Буржуазиялық қоғамда сословиялық мектептердің орнына таптық қасиетті күшейтті. Кәзіргі капиталистік елдерде әр түрлі әлеуметтік топтар тәрбиесі арасында дифференциация бар.

Еңбек тәрбиесінің теориясын, тәрбиенің жалпы және қоғамдық категориясы ретінде Педагогика ғылымы жан - жақты зерттеп келді. Демек еңбек тәрбиесі белгілі бір қоғамда жасөспірімдер мен жастардың еңбекке саналы да адамгершілікті арқау етіп, мирас тұтатын көзқарастары, жоғары саналылықты еңбек үстінде қалыптастыратын процесс.

Әл-Фараби Аристотельдің ғылыми еңбектерінде адам ақыл ойының дүние танудағы құдіреттілікті дәріптейді. *Қайырлы қала тұрғындарының көзқарасы*, Бақытқа жету т. б. шығармаларында ғылымды меңгеруді бұл дүниедегі бақыт, кемел табудың қажетті шарты деп санайды. Ол өз заманындағы ғылымдардың барлық салаларының әсіресе математикм, астрономия, физика жаратылыс тану ғылымдарынан көп мұра қалдырды. Трактаттарында., адамгершілік ақыл -ой еңбек тәрбиесі адамды ақылдылыққа үйретіпеңбекке үйретіп баулудың күнделікті өмір сүрудің тыныс тіршік құралы- деп тұжырымдады. *Бақытқа жету*аттты еңбегінде, жас ұрпақ тәрбиесі, жеке бала тәрбиесі, тіпті кейде жеке адам тәрбиесі, жастар тәрбиесі, жас жұбайлар тәрбиесі жайлы жан-жақты ұлағатты ұғымдар, трактаттар, өсиеттер, үлгі өнегелі сөздер, пікірлер б. з. д. сақталып, ол ұрпақтан ұрпаққа беріліп, халықтық педагогиканың қазынасына айналды. Онда тәрбиенің мақсат міндеті, оның философиялық негізі баяндалыпе тұжырымдалады. Оның ойынша, бақытқа жету басы - таза еңбек, адал еңбек, (ой толғанысы) болып есептеледі.

Әл-Фараби тәрбиенің, оның ішінде еңбек тәрбиесінің теориясы ғылымға негізделуі қажет деп тұжырым жасады. Ол өзінің *ғылымдар тізбегі*немесе*ғылымдарды жіктеу*деген еңбегінде сол кездегі ғылымды үлкен-үлкен бес салаға бөледі. Олар:1-Тіл білімі және оның тараулдары. 2-Матеиатика және оның тараулары. 3-Логика және оның тараулары. 4-Физика және рның тараулары. 5-Азаматтық ғылым және оның тараулары, заң ғылымы жіне дін ғылымы. Әл-Фараби педагогика ғылымын - Азаматтықғылымға жатқызады. Ол азаматтық ғылымды -оның саласы педагогиканы оқу, білім алу тәрбиенің құралы деп есептеген. Еңбек ету, саналы болу, адамгершілік, ақылдылық-табиғаттан туындауы шарт деген ғылыми тұжырым жасады. Фараби адамның өзі табиғат, адам- жер бетіндегі тірі организмдер дамуының ең жоғарғы сатысына көтерілген, еңбек құралдарын жасап, оларды өз қажеттіне жарата білген, түсінікті сөз сөйлей білетін саналы белгілі бір мүшесі. Сол кездегі түсінік бойынша Фарабидің орта-деп отырғаны бүгінгі қоғам болса керек. Адам туралы материалистік бағытты ұстаған Фараби - адам еңбек ету нәтижесінде жоғарғы сатыға көтерілді деген тұжырымға келді.

Педагогика тарихы пәнінің мақсат-міндеттері, әдіснамасы, тарихи-педагогикалық зерттеу әдістері

Педагогика тарихы - тәрбие, білім беру және оқыту практикасының пайда болып, дамуы және әр тарихи дәуірдегі педагогикалық ой-пікірлер мен теорияларды жүйелеп зерделеу үрдісінде қалыптасқан қоғамдық ғылымдар арасында өз орнын тапқан ғылым. Педагогика тарихы ғылым ретінде тарих және педагогика ғылымдары бірлігінде, кейін келе философия салалары - әлеуметтану, мәдениеттану және этнография пәндерімен кіріктіре байланысу негізінде ауқымын кеңейтіп дамуда. Ал, Қазақстан педагогика тарихы болса дүние жүзілік тарихи-педагогикалық үрдіспен өзара органикалық байланыста және оның құрамдас бір бөлігі болып, өзінің даму жолында ерте кезден осы күнге дейінгі аралықта әр тарихи кезеңіндегі мектеп пен педагогикалық ойларды талдап, тәрбие мен білім беру мәселесінің дамуын зерделейтін педагогика ғылымдарының бір саласы болып саналады.

Педагогика тарихы пәні - әр тарихи дәуірдегі, әлеуметтік- экономикалық жағдайлар, тарихи-педагогикалық идеялар мен ойларды, жас ұрпақты тәрбиелеу мен білім берудегі мектеп тарихының генезисін, өзара ықпалын, кемшіліктері мен жетістіктерін, оқушыларды дамыту үрдісіндегі мақсатты ұйымдастырылған қисынды шаралар мен шарттар, белгілері мен заңдылықтарын талдау негізінде жүйелеп, болашақ мұғалімдердің педагогикалық дүниетанымдары мен шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастырады.

Курстың мақсаты - жас ұрпақтарға тәрбие мен білім берудегі дүниежүзіндегі педагогикалық ойлар мен практиканың пайда болып, тарихи қалыптасуы мен дамуынан ақпараттар жинақтап және болашақ мұғалімдердің педагогика тарихының негізгі категорияларынан: тәрбие, білім беру, оқыту, ағарту, білім беру жүйесі, мектеп, педагогикалық ой-пікірлер, педагогикалық көзқарастар, педагогикалық теория, этнопедагогика, халықтық тәрбие т. б. ұғым-түсініктерін қалыптастырып, олардың тарихи-педагогикалық мұраларға деген ынталы қызығушылықтарын арттырып, жалпы адамзаттық рухани құндылықтарды, ұлттық тәлім-тәрбиенің мазмұндық жүйесін игеріп, одан әрі жетілдіруде педагогикалық дүниетанымын және педагогикалық ойлау бейімділіктерін дамытады.

Педагогика тарихы курсының дүниежүзілік және ұлттық педагогикалық мұралармен таныстырудағы басты міндеттері :

- бүкіл дүниежүзілік тарихи-педагогикалық үрдістің қозғаушы күштері мен даму белгілерін, факторлары мен алғы шарттарын, оның бірлігі мен жан-жақты байланысын, сонымен бірге, бастау көзі мен зерделеу әдіс-тәсілдерін және өткен өмірдегі құнды педагогикалық ой-пікірлер мен бағыттарын сұрыптап түсініктерін қалыптастыру;

- әртүрлі тілдегі және өзіндік мәдениеті бар халықтардың әр тарихи дәуірлердегі білімдерінің мән-жайы, мүмкіндіктері мен ауқымы, оны іс-жүзіне асырудың жолдары мен құралдары, дәрежесі мен жағдайы, педагогикалық білімнің өзгешеліктері мен мазмұндық ерекшеліктерін айқындап, тәрбие мен оқыту мәселелерін шешудің шаралары жайлы студенттердің ұғым түсініктерін тереңдетіп, одан әрі толықтыруға объективті жағдайлар жасау;

- білім берудің мақсат-міндеттерін белгілеу мен оны ұйымдастырудың әр жақты амалдары мен тәсілдерін саналы іскерлікпен пайдалана білуге және оларды нақты педагогикалық дәстүрлермен ұштастырып, “адам-қоғам-табиғат” жүйелік байланысын тану және адамгершілік, эстетикалық т. б. әр салалы тәрбие үрдістерімен ұштастыра білу, студенттердің жүйелі тарихи-педагогикалық білімдері мен әдістемелік іскерліктерін тәрбиелеуге мүмкіндік туғызу.

Ғылым әр уақытта жаңа фактілермен толықтырылып отырғандықтан ғана дамиды. Олардың жинақталып қалған кездерінде ғылыми-зерттеу әдістері арқылы талданғанда және теориялық ұстанымдарға негізделіп зерделенгенде ғылымда оны әдіснама деп атайды.

Философиялық энциклопедиялық сөздікте әдіснама - бұл “теориялық және практикалық іс-әрекеттерді құру мен ұйымдастырудың ұстанымдар мен құрылымдар жүйесі” деген анықтама беріледі.

Қазіргі ғылыми әдебиеттерді талдағаннан түсінгеніміздей, әдіснама деген ұғым, бұл ғылыми-танымдық іс-әрекеттерді құрудың ұстанымдары, формалары мен амалдары туралы ілім.

Ғылым әдіснамасы жалпы ғылыми-зерттеу компоненттеріне сипаттама беріп, оның нысаны, талдау пәні, зерттеу құралдары мен мақсат-міндеттерін анықтау үрдісінде зерттеушінің біртіндеп жүйелікпен жүргізетін іс-әрекеттерін көз алдына елестетіп, ұстаған зерттеу бағыт-бағдарының сапалық нәтижелеріне жетуге жағдай туғызатын нақты жол.

Жоғарыда келтірілген анықтамалардан шығатын тұжырым, педагогика ғылымының әдіснамасы педагогикалық таным мен шындықты, яғни тұтас педагогикалық үдерісті дамыту немесе өзгерту туралы теориялық қағидалар мен тарихи-педагогикалық жүйелердің жиынтық байланыстарын қарастырады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.