Несиелік одақ (НО)

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Несиелік серіктестігі (НС)

Несиелік одақ (НО)

Несиелік серіктестіктер, қоғамдар, одқтар Еуропада ХХ ғасырдың екінші жартысында, АҚШ - та алғаш рет ХХ ғасырдың басында пайда болды. ХХ ғасырдың аяғында олар әлемнің 90 елінде жұмыс істеп, 95 илн адамды біріктірді. Сонымен, 55 мың несиелік одақтың тұтастай активінің көлемі 4, 3 трлн АҚШ долларынан артып отыр. Канада,, АҚШ, Ирландия, Австралия, Оңтұстік Корея мен Тайванда несиелік одақтар барынша кең дамып отыр.

Несиелік серіктестік туралы ең негізгі міндетті орындайтын іс жүзінде барлық жерде қолданыстағы арнаулы заң бар:

өзара көмек көрсету үшін бірігетін несиелік серіктестіктердің, коммерциялық емес ұйым ретіндегі одақтардың азаматтардың мүдделерін қорғау;
несиелік одақтарды бақылау және жол берілген қызмет түрлерін белгіленген шектеу арқылы одақтың несиелік жарнашылардың өз мүдделерін қорғау.

1994 жылы несие серіктестігі, қоғам, одақтардың қызметтерінің негізгі принциптерін бекіткен Дүниежүзілік кеңес құрылды. Олар төмендегідей:

НС (несиелік серіктестіктер) демократиялық институттар болып саналады;
Мүшеліктің еріктілігі мен ашықтығы. НС мүшелерінің барлығының мүдделерінің сақталуы, қызмет көрсетуді пайдалануға келісімі мен өзіне тиісті міндеттемені қабылдауға әзір екендігі. Сонымен, нәсіліне, ұлтына, дініне және тұтынатын наным сеніміне қарап кемсітуге жол берілмейді;
Бизнестің немесе жинақ ақшасының салынған мөлшеріне қарамастан НС істері бойынша дауыс бергенде бірдей құқықты пайдаланады. Осының барлығы, яғни бақылау мен басқарудың демократиялығына байланысты.

Несие серіктестігі (НС) - өзінің қатысушыларына қызмет көрсететін несиелендіру мақсатымен құрылған банк болып табылмайтын заңды тұлға. Бұл ҚР «Несие серіктестігі туралы» заңымен белгіленгендей Ұлттық банктің лицензиясының негізінде өз қызметін қарыз және басқа банктік операция түрлерін жүзеге асыру үшін жүргізіледі.

Несие серіктестігі коммерциялық ұйым болып саналады және де жауапкершілігі шектеулі серіктестік ретінде ұйымдастыру - құқықты формасында қызметін жүзеге асырады.

НС мүліктері меншікке құқылы ретінде өзінің иелігіне жатқызылады және міндетті салымдар есебінен, қатысушылардың қосымша жарналарынан, НС алынған табыстарынан, Заң рұқсат ететін табыс көздерінен оның қаржысы қалыптасады. НС өзге заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысуға рұқсат етілмейді.

Несие серіктестігінің қатысушылары өкілдік, атқарушы және сот билігі органдарының, мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдардың мемлекетке жататын жарғылық капиталдың елу пайыздан астамы, сонымен қатар оны тіркеген мемлекеттің заңдарына сәйкес офшорлық аймақта тіркелген компанияның мәртебесі бар заңды тұлғаны қоспағанда үш заңды және жеке тұлғада аз болуы мүмкін (резиденттер мен резидент еместер) .

Несие серіктестігі ҚР аумағында және одан сыртқары жерде филиалдар, өкілдіктер мен еншілес серіктестіктер құруға құқы жоқ.

Несие серіктестігі жүзеге асыру мыналарды алады:

Кссалық операциялар - қабылдау, қайта санау, ұстау, айырбастау, сұрыптау, монета мен банкнотты сақтау мен орау;
Қарыз операциялар несие серіктестігінің қатысушыларына ақшалай түрдегі несиелер ұсыну;
Аудару операциялары, ақша аудару бойынша несие серіктестігінің тапсырмасын орындау;
Сенімгерлік (трастовые) операциясы сенімгердің тапсырмасы бойынша (несие серіктестігіне қатысушы) және ақшаны мүддеге сай басқару;
Несие серікткстігінің қатысушылары үшін клирингтік операциялар - алым, салыстырып тексеру, сұрыптау мен дәлелденген төлемдер, сонымен қатар олардың өзара есепке алуын және клиринг қатысушылары позициясын анықтау(несие серіктестігі) ;
Сейфтік операциялар - бағалы қағаздарды клиенттің бағалы заттары мен құжаттарынсақтау үшін қызмет көрсету, үй - жай мен шкафтарды, сейф жәшіктерін жалға беру;
Заңды және жеке тұлғалардан депозиттер қабылдау несие серіктестігіне қатысушылардың;
Несие серіктестігіне қатысушылардың тапсырмасы бойынша олардың банкідегі шотымен есеп айырысуларын жүзеге асыру.

Жоғарыда аталған операциялармен қатар, Ұлттық банктің лицензиясы болған жағдайда несие серіктестігі келесі операцияларды жүзеге асыруға құқылы:

Факторингілік операциялар - төленбеген төлемді тәуекелдікке барумен қабылдаудың тауар сатып алушының төлем талаптарының құқығын сатып алу (қызмет көрсету, жұмыс) ;
Форфейтинг операциялары - сатушыға айналымсыз келмейтін вексельді сатып алу жолымен тауарларды сатып алушы борышқорлық міндеттемесін өтеу (төлеу) (қызмет көрсету, жұмыс) ;
Жалға берілген мүліктің келісімшарт күшінің барлық мерзімінде жалға берушінің жалға берілген мүлкіне меншіктік құқығының сақталуы (лизинг) .

НС кәсіпкерлік қызметпен айналысуына тыйым салынады. Қолданылып жүрген банкі заңдарында қарастырылғандай банкілік және өзге де операцияларды несие серіктестігі Қазақстан Республикасының Ұлттық валютасы - теңгемен ғана жүзеге асырады. Несие серіктестігі Ұлттық банкіден немесе екінші деңгейдегі банкілерден оның келісімімен корреспонденттік шот ашуы мүмкін.

НС қатысушылардың жалпы жиналысында бекітілген ішкі несие саясатының ережесімен байланысты НС қарыз операцияларын жүзеге асырады. НС қатысушыларға берілетін несиенің барынша сомасы, несиелендірудің шектемесі, несиенің орнын жабу мен оның жағдайын қамтамасыз етуі мен оның мерзімі баяндалуы керек. Несие тек қана НС қатысушыларға беріледі.

НС қатысушыларға несие қамтамасыз етіліп немесе қамтамасыз етілмей берілуі мүмкін. Несиенің қайтарымын кепіл мен кепілдеме беруші қамтамасыз етуі мүмкін.

Несие комитетінің қорытындысы бойынша несие беріледі (НС жанынан несие комитеті құрылады) .

Өздерінің қызметтерін үйлестіру үшін, ұсынылатын жалпы мүдделерді қорғау, бірлескен жобаларды жүзеге асыру мен өзге де жалпы міндеттерді шешуге НС ассоциация түрінде, несие серіктестігінің бірлестігін, сонымен қатар бірлескен қызмет туралы келісімшарттың негізінде, консорциум құра алады.

ҚР қадағалау және реттеу жөніндегі агенттігі НС міндетті пруденциялды нормативін және лимит (шектеме) пен басқа міндетті белгілейді. Сонымен қатар ол нормативтер мен лимиттердің орындалуын, формаларын, тәртібін, кезеңдігін және қаржылық реттеуіш пен бухгалтерлік есептеме ұсынудың мезгілін белгілейді.

2005 жылы 1 қаңтарындағы мәлімет бойынша Қазақстанда 80-нен астам несие серіктестігі жұмыс істейді, жиынтық активтерінің мөлшері 10, 0 млрд теңгеден астам, міндеттемелері - 5, 0 млрд астам, баланс бойынша меншік капиталы - 5, 0 млрд теңгеден астам.

НС 2005 жылы 1 қаңтарда несие қоржынындағы құрылымының стандарт несие үлесі - 84%, күмәнді несиелер - 15, 9%, үмітсіздер - 0, 1% құрайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.