Мұнай өнімдерін тізбектей айдау

1. Мұнай өнімдерін тізбектей айдау
2. Мұнай айдау сорап стансаланырың санын табу
3. Сораптардың тізбектеліп жұмыс істеуі
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Мұнай өнімдерін тізбектей айдау дегеніміз бір мұнай құбыры арқылы әртүрлі мұнайларды, немесе әртүрлі мұнай өнімдерін белгілі бір тәртіппен айдауды айтады. Тізбектей айдау нәтижесінде құбырдың өткізу қабілетін толығымен пайдаланады, ал тасымалдың басқа түрлері мұнай өнімдерін тасудан босатылады. Бірақ мұнай өнімдерінің түйісу аумақтарында қоспа пайда болады. Тізбектей айдауды есептеу нәтижесінде төмендегі есептер шешіледі:
– Сорап стансаларының санын анықтау;
– мұнай өнімдерінің түйісу аумақтарында пайда болатын қоспаның көлемін табу;
–мұнай өнімдері партиясының көлемін табу;
–Тізбектей айдау циклдерінің санын анықтау;
–Магистралдан кететін құбырлардың диаметрін анықтау, т.б.
Құбыр арқылы А мұнай өнімінен кейін Б мұнай өнімі айдала бастасын. Әдетте қоспаны ондағы өнімдердің концентрациясымен сипаттайды. Біз қарастырылған жағдайдағы қоспаның сипаттамасы ретінде соңғы (ығыстырушы) Б мұнай өнімінің концентрациясын алайық. Сонда СБ=С, СА=1–С, яғни Б мұнай өнімінің концентрациясын С деп алдық. Қоспаның көлемі (толық көлемі) әрине, концентрациялары С1=0 және С2=1 болатын қималардың арасында келе жатқан қоспа бөлігінің көлеміне тең. Практикада С1=0 жәнеС2=1 деп алу қоспаның көлемін тым көп қылып жібереді, сондықтан қоспа С2=0,99 доС1=0,01 аралықтарда келе жатады деп есептеледі. Бұндай жорамалдың дұрыс болуыС=0 және С=0,01 аралықтарындағы қоспада бөтен өнімнің (бұл аралықтағы бөтен өнім – Б) негізгі өніммен (А) салыстырғанда өте аз болатындығынан (салыстыруға тұрмайды). Сол сияқты С=0,99 және С=1 аралықтарындағы қоспадағы бөтен өнім де (бұл аралықтағы бөтен өнім – А) негізгі өнімнен (Б) көп аз, яғни оларды ескермесе де болады. Қоспаның толық көлемі мына формулдан табылады:
мұндағы , C=(1–erf z)/2, z=arcerf(1–2C), z1=arcerf(1–2C1), z2=arcerf(1–2C2). Бұл жерде – ықтималдық функциясы (кестеленген функция [7]), arcerf –erf функциясына кері функция (әрине, ол да кестеленген). Егер С1=0,01 және С2=0,99 болса, онда осыдан – Съенитцер формуласы алынады. V0 көлемді сипаттық көлем деп атаймыз.
Мысалы: Мұнай өнімі құбырымен (ішкі диаметрі D=512 мм, бекіткіш арматураның беріктік шегі құбырдағы ең көп дегенде Рарм=6,4МПа қысымға есептелген) жылына үш түрлі мұнай өнімі (1, 2 және 3) Gжыл=7,9 млн.т/жыл мөлшерде тізбектей айдалынады. Мұнай өнімдерінің массалық үлестері пайызбен алғанда α1=35%, α2=38% және α3. Мұнай өнімі құбыры трассасының ұзындығы L=970 км, трассаның бастапқы және соңғы пункттерінің нивелирлік биіктіктерінің айырмасы =70 м, трассаның пайдалану бөліктерінің соңғы пунктіндегі қалыңқы арын Нкп =30 м. Мұнай өнімдерінің жұмыс температурасындағы тығыздықтары мен тұтқырлықтары мынадай:
ρ1=820 кг/м3, ν1=7 мм2/с, ρ2=780 кг/м3, ν2=1,8 мм2/с, ρ3=760 кг/м3, ν3=3 мм2/с.

1. Қасымбеков Ж.Қ. Сораптар жəне желдеткіштер //Оқу құралы. Қ.И.Сəтбаев атындағы ҚазҰТУ. – Алматы, ҚазҰТУ баспасы, 2011. 290 бет. 1.Қасымбеков Ж.Қ. Су алу ғимараттары жəне сорап станциялары //Оқулық. ҚР ОжБ министрлігі. – Алматы, «Дəуір» баспасы, 2011. 280 бет.
2. Қиябаев С.Н. Магистральды құбырөткізгіштердің типтік есептеулері. Оқу құралы. – Алматы: ҚазҰТУ, 2013. – 110 б.