Азаматтық іс жүргізуде прокурордың қызметінің маңыздылығы

І Кіріспе: Азаматтық іс жүргізуде прокурордың қызметінің маңыздылығы

ІІ Негізгі бөлім
1. Сотта прокурордың қатысуының екі формасы
а) Істі қозғау
б) Басқа тұлғалардың бастауымен қозғалған іске кірісу

ІІІ Қорытынды

Азаматтық істегі прокурордың мақсатымен оның жүзеге асыру әдістері мен нысандары 2002 ж 9 тамызда шыққан «ҚР Прокуратурасы» заңының 5 бабында көрсетілген.
Азаматтық істердің прокуратураның жағдайы сот жағдайынан айрылады (ерекшеленеді), прокурор іс бойынша ешқандай шешім қабылдамайды. Адамзаттық іс және кодексінің 44 бабында белгіленген, қатысушы тұлғалар құрамына кіреді. Бірақ процессуолдық прокурордық жағдайы іске қатысушы басқалардан өзгеше. Прокурордың азаматтық процессте мемлекеттің немесе қоғамның мүдделерін және азаматтардың құқықтарымен заңды мүдделерін қорғау мақсатында іске қатысып, басқа іске қатысушы тұлғалардан ерекшеленеді.
Сол себепте АІЖК 44 бабымен іске қатысушы прокурорга берілген құқықтарынан басқа , ол АІЖК 55 бабында көрсетілген, басқа тұлғаларға берілмеген бір қатар құқық уәкілеттілігімен жүктелген.
Прокурор сот ісіндегі кез келген материалдармен танысуға және іске қатыспаған жағдайда да іс бойынша наразылық келтіруге құқылы.
Прокурор АІЖК 55 бабына сәйкес іске өз еркімен және сот шақыруымен процесстың кез келген сотысына және кез келген іске қатысуы мүмкін. Прокурордың азаматтық сот ісін жүргізуге немесе осы іске прокурордың қатысу қажеттілігін сот таныған жағдайда міндетті. Прокурордың іске міндетті түрде қатысуы АІЖК 55 бабының ІІ тармағында көрсетілген. Басқа жағдайларда прокуор іске өз еркімен немесе сот мемлекеттік немесе қоғамдық мүдделерін және азаматтардың құқықтарымен заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау үшін қажеті деп тапқан жағдайда іске қатысады.
Прокурор тек бірінші сатыдағы соттың шешімімен ғана емес, опеляциялық соттың шешімімен іске қатысуға тартылады. Практикада прокурорлар бірінші кезенде қылмыспен келтірілген материалдық шығын қайтару ісіне еңбек, тұрғын үй істеріне және балалардың мүдделерін қорғауға қатысты істерге қатысады. Алайда, прокурор жеке істерге қатысып қана қоймай сонымен қатар басқада азаматтық іс жүргізу істері қатысады.

1. Қазақстан Республикасы Конститутциясы. 30 тамыз 1995 ж.
2. Қазақстан Республикасының іс жүргізу кодексі.
3. Қазақстан Республикасының «Прокуратура туралы» заңы. 9 тамыз 2002 ж.
4. Шакарян М.С. «Гражданский процесс» Москва юридическое литература. 1993 г.
5. Треушкиков М. «Арбитражный процесс» Москва Издательство ВЕК 1994 г.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

І Кіріспе: Азаматтық іс жүргізуде прокурордың қызметінің маңыздылығы

ІІ Негізгі бөлім
1. Сотта прокурордың қатысуының екі формасы
а) Істі қозғау
б) Басқа тұлғалардың бастауымен қозғалған іске кірісу

ІІІ Қорытынды

Азаматтық істегі прокурордың мақсатымен оның жүзеге асыру әдістері
мен нысандары 2002 ж 9 тамызда шыққан ҚР Прокуратурасы заңының 5 бабында
көрсетілген.
Азаматтық істердің прокуратураның жағдайы сот жағдайынан айрылады
(ерекшеленеді), прокурор іс бойынша ешқандай шешім қабылдамайды. Адамзаттық
іс және кодексінің 44 бабында белгіленген, қатысушы тұлғалар құрамына
кіреді. Бірақ процессуолдық прокурордық жағдайы іске қатысушы басқалардан
өзгеше. Прокурордың азаматтық процессте мемлекеттің немесе қоғамның
мүдделерін және азаматтардың құқықтарымен заңды мүдделерін қорғау
мақсатында іске қатысып, басқа іске қатысушы тұлғалардан ерекшеленеді.
Сол себепте АІЖК 44 бабымен іске қатысушы прокурорга берілген
құқықтарынан басқа , ол АІЖК 55 бабында көрсетілген, басқа тұлғаларға
берілмеген бір қатар құқық уәкілеттілігімен жүктелген.
Прокурор сот ісіндегі кез келген материалдармен танысуға және іске
қатыспаған жағдайда да іс бойынша наразылық келтіруге құқылы.
Прокурор АІЖК 55 бабына сәйкес іске өз еркімен және сот шақыруымен
процесстың кез келген сотысына және кез келген іске қатысуы мүмкін.
Прокурордың азаматтық сот ісін жүргізуге немесе осы іске прокурордың қатысу
қажеттілігін сот таныған жағдайда міндетті. Прокурордың іске міндетті
түрде қатысуы АІЖК 55 бабының ІІ тармағында көрсетілген. Басқа жағдайларда
прокуор іске өз еркімен немесе сот мемлекеттік немесе қоғамдық мүдделерін
және азаматтардың құқықтарымен заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау үшін
қажеті деп тапқан жағдайда іске қатысады.
Прокурор тек бірінші сатыдағы соттың шешімімен ғана емес, опеляциялық
соттың шешімімен іске қатысуға тартылады. Практикада прокурорлар бірінші
кезенде қылмыспен келтірілген материалдық шығын қайтару ісіне еңбек, тұрғын
үй істеріне және балалардың мүдделерін қорғауға қатысты істерге қатысады.
Алайда, прокурор жеке істерге қатысып қана қоймай сонымен қатар басқада
азаматтық іс жүргізу істері қатысады. Мемлекетпен іс жүргізу істері
қатысады. Мемлекетпен азаматтардың мүдделерін қорғауда прокурор,
мемлекеттік және қоғамдық мағынадағы күрделі істерді айыра білу, қабылетпен
не білу керек және де қала немес аудандардағы істерге міндетті түрде қатысу
керектігін істің күрделігіне қарай ажырата білу шарт. Прокурордың процеске
қатысу барысында процессуалдық құқықтық ауқымдылығына қарай оның
міндеттеріне мыналар кіреді. Істің қандай сатысында ол процеске арыласады,
сондай-ақ істің формасына байланысты.прокурор және субъектілердің азаматтық
құқықтық қатынастардың құқығы мен мендеттері, алдын-ала шешіліп қойған және
де бұл шеңбердегі ешкім аттап кете алмайды. Азаматтық құқытағы барлық
субъектілер өздерінің құқықтиарын саптық процессуалдық іске асырады, себебі
сот биліктің бір тармағы болып табылады.
Басқа тұлғаларға қарағанда прокурор ҚР Конституциясына қаралғандай
құқық қорғау органының лауазымды тұлғасы. Прокурор Конституциялық функцияда
қолдану актілердің дәлме-дәл қолданылуын ҚР заңдарының аясында бақылаушы
бірден бір лауазым иесі. Сондықтан да бұл бақылау функциясында прокурордың
қызметі және осы әдісті жүзеге асыру барысында әрекеттері шектелген. Бұл
ретте прокурор іске қатысушы тұлғалардың тек құқытарын қолданады.
Прокурорлық бақылау Конституциялық заңда және азаматтық іс жүргізу заңында
көздеген . сотқа берілген прокурордың арызы жалпы қадағалау құзыретінің
нәтижесі болып табылады.
ҚР Прокурор туралы заңында заң актілеріне сәйкес келмейтін іс
әрекеттер кездескен жағдайда прокурор, мемлекеттің қоғамның және
азаматтардың мүдделерін қорғау үшін сотқа шағым түскенде наразылық
білдірді. Сондай-ақ прокурор сотқа түскен шағым бойынша іске кіріспе бұрын
оның қаншалықты зыңының бұрылғанын заң бұзылған жағдайында наразылық
білдіреді. Жалпы бақылау жүргізіледі және сотқа арыз беріледі.
Континетті органдар мен қарастырушылар, прокурорға байланысты.
Дегенімен көрсетілген альтернатива прокурордың сотқа істі тапсырмас бұрын,
оның қаншалықты заңға сәйкес келмейтіндігін тексеру қажет етпейді деген сөз
емес. Прокурор заң бұзылған жағдайда сотқа арыз беруі тиіс, сондай-ақ
азаматтардың және заңдар тұлғаларадың заңмен қорғалатын мүдделерін басқа
әдістермен қорғай алмаған жағдайда. Құқық қороғау функциясы мемлекеттік
функциялардың бірі болып табылады. Мемлекет қабылданған заңдардың орындалуы
мен құқытық тәртіптің сақталуына тікелей қарағанайды. Сондықтанда
прокурордың арызы қашанда мемлекет пен қоғамның мүдделеріне бағытталған ҚР
Прокуротура туралы заңында және Азаматтық іс-жүргізу кодексінде
прокурордың сотқа қатысуының екі формасы көрсетілген:
1. Істі қозғау
2. Басқа тұлғалардың басқаруымен аталған іске қатысу.
Прокурордың сотқа қатысуы осы екі форманың бірінде заң негізінде
шешіледі, әрбір жеке істің ерешелігіне қарай. Прокурордың бірінші
сатыдағы сотқа қатысуы көп жағдайда аудандық прокурорлармен жүзеге
асырылады. Өйткені азаматтық құқықтық таластар сотта қаралыстырылады.
Сондықтан аудандық прокуратураның халықтық сотта азаматтық істерді
қарастыру жасы үлкен роль ойнайды. Бірінші сатыдағы соттық іске
прокурордың қатысуымен бірінші формасы кез-келген процесске қатысуы болып
табылады. Басқа тұлғалардың бастауымен және прокурордың іс бойынша шешім
шығару мақсатында.
Екінші формасы – бірінші сатыдағы сотта істі қарауда бастау,
прокурордың сотқа шағым беруімен жүзеге асырылады. Прокурор кез-келген
азаматтық істі қозғай алады. Прокурор өзіне қойылған міндеттерді былайша
орындайды: азаматтық іс жүргізу кодекісінің 55-бабына сәйкес
процессуалады іс әрекеті мен заңда көрсетілген барлық міндеттер
прокурордың іске қатысу формасына қарамастан жалпы шешім қабылдай алады
және сот қарастырылған кезде туындайтын сұрақтар немесе басқа да
азаматтар бастауымен қозғалуына қарамастан. Сонымен қатар істі қозғаған
прокурорды процесуалдық қызметі бірнеше ерекшеліктермен айқындалады.
Азаматтық іс жүргізу кодекісінің 153 бабына сәйкес шағымданушы тұлғаның
құқығы болмасы прокурордың арызы қабылданбауы мүмкін. Прокурор сотқа
шағымдану барысында барлық тәртіпті сақтаудың жорлын қарастыру керек,
егер заңда бекітілмеген болса. Осылайша прокурор соттық шағындарғажауап
бермейді. Прокурордың өтініші заңға сүйену керек, шағымда бермесбұрын
прокурор нақты фактілер мен дәлелді материалдар жинап, оны жан-жақты
қарастыру керек. алайда, қылмыстық істерге қарағанда азаматтық істе
прокурор куәгерлерден жауап алу және басқа де әрекеттерге баруға құқығы
жоқ. Өйткені бұл құқытар соттың міндетіне кіреді. Прокурордың арызы
басқада прокурордың процестегі іс-әрекет сияқты тексерілген материалдарға
негізделу керек. прокурордың арызы бойынша қозғалған іске прокурордың өзі
қатысуға міндетті.
Дегенмен, прокурор шағым берерде ұстанған позициясын өзгертуге
құқылы, ол тек заңға бағынады, сондықтан іс жүргізу барысында прокурор
алғашқы ұсынған арызын заңға сәйкес емес деп тапса ол одан толығымен
немесе біртіндеп бас тартуға құқылы. Азаматтық іс жүргізу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.