1905-1911 жылдардағы Иран революциясы

1. Революцияның алғы шарттары.
2. Ағылшын.орыс келісімі.
3. 1908 жылғы контрреволюциялық төңкеріс.
4. Революцияның нәтижелері, қорытындысы.

1905 жылғы орыс революциясы Азияны оятты деген тезисті нақты турде 1905- 1911 жылдары болған Иран революцияынан байқауға болады.
Жартылай отарға айнала бастаған Иранда тауар-ақша қатынастары дамыды, елде капиталистік уклад пайда бола бастады. XX ғасырдың басында Иранда мата, сіріңке, қағаз шығаратын фабрикалары жұмыс істеді. Капиталистік укладтың дамуына байланысты Ұлттық буржуазия қалыптаса бастады. Бірақ Иранда капитализмның дамуы Үндістанмен, Қытаймен салыстырғанда баяу еді, көптеген кәсіпорындар шетел өнеркәсіп орындарымен бәсекелестік күрес жүргізе алмай, жабылып отырды. Шетелдік бәсеке Иранның капиталистік жолға түсуін тежеді.
Иранда капиталистік даму барлық аудандарында біртекті жүрмеді. Иранның оңтүстігінде феодалдық тәртіп қатты сақталынды, ал солтүстігіне капиталистік өндіріс дамыды (Ресеймен байланыс жақсы еді).
XX ғасырдың басында Иран үкіметі Англия мен патшалық Ресей жаңа кіріптарлық қарыз туралы келісім жасасты. Ол бойынша орыс және ағылшын тауарларына пошлина салығы қатты төмендетілді. XX ғасырдың басында Англия мен Россия Иранды бөліп алды. Ендігі кезекте жартылай отар елді толық отар елге айналдыру қаупі төнді. Сонымен бірге Иранға гермаи империалистері де көз салды. Иранның қалаларында неміс сауда фирмалары ашыла бастады. Сондай-ақ сол кезде Иранда билік жүргізген феодалдық-абсолюттік монархия Хаджар әулеті де елдің дамуына тежеу жасады.
1905 жылғы орыс революциясы Иранда революциялық дүмпуды тездетті. Орыс патшалығы Иранда өте мықты экономикалық және саяси позициясын ұстанды. Екі ел арасында тығыз экономикалық және мәдени қарым-қатынас жүргізілді. Он мыңдаған Иран шаруалары табыс табу үшін Закавказъеде жұмыс істеді. Бакуда бірнеше мың Иран жұмысшылары арасында большевиктік ұйым "Гуметті" (Энергия) құруға ат салысты. Ресейде білім алған инжинер Хайдар Амуоглы Тегеранда социал-демократтардың саяси ұйымын құрды.

Әдебиеттер:

1. Гуоер А.А., Ким Г.Ф., Хейфец А.П. Новая; история стран Азии и Африки. М., 1982
2. Васкльев Л.С. История Воссока. М.. 2000.
3. Розалиев Ю.Н. Новая я новейшая история стрaн Азии и Африки. М., 1982.
4. Очерки новой истории Ирана. М.,1978

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

1905-1911 жылдардағы Иран революциясы

1. Революцияның алғышарттары.
2. Ағылшын-орыс келісімі.
3. 1908 жылғы контрреволюциялық төңкеріс.
4. Революцияның нәтижелері, қорытындысы.

Әдебиеттер:

1. Гуоер А.А., Ким Г.Ф., Хейфец А.П. Новая; история стран Азии и Африки. М., 1982
2. Васкльев Л.С. История Воссока. М.. 2000.
3. Розалиев Ю.Н. Новая я новейшая история стрaн Азии и Африки. М., 1982.
4. Очерки новой истории Ирана. М.,1978

1. 1905 жылғы орыс революциясы Азияны оятты деген тезисті нақты турде 1905- 1911 жылдары болған Иран революцияынан байқауға болады.
Жартылай отарға айнала бастаған Иранда тауар-ақша қатынастары дамыды, елде капиталистік уклад пайда бола бастады. XX ғасырдың басында Иранда мата, сіріңке, қағаз шығаратын фабрикалары жұмыс істеді. Капиталистік укладтың дамуына байланысты Ұлттық буржуазия қалыптаса бастады. Бірақ Иранда капитализмның дамуы Үндістанмен, Қытаймен салыстырғанда баяу еді, көптеген кәсіпорындар шетел өнеркәсіп орындарымен бәсекелестік күрес жүргізе алмай, жабылып отырды. Шетелдік бәсеке Иранның капиталистік жолға түсуін тежеді.
Иранда капиталистік даму барлық аудандарында біртекті жүрмеді. Иранның оңтүстігінде феодалдық тәртіп қатты сақталынды, ал солтүстігіне капиталистік өндіріс дамыды (Ресеймен байланыс жақсы еді).
XX ғасырдың басында Иран үкіметі Англия мен патшалық Ресей жаңа кіріптарлық қарыз туралы келісім жасасты. Ол бойынша орыс және ағылшын тауарларына пошлина салығы қатты төмендетілді. XX ғасырдың басында Англия мен Россия Иранды бөліп алды. Ендігі кезекте жартылай отар елді толық отар елге айналдыру қаупі төнді. Сонымен бірге Иранға гермаи империалистері де көз салды. Иранның қалаларында неміс сауда фирмалары ашыла бастады. Сондай-ақ сол кезде Иранда билік жүргізген феодалдық-абсолюттік монархия Хаджар әулеті де елдің дамуына тежеу жасады.
1905 жылғы орыс революциясы Иранда революциялық дүмпуды тездетті. Орыс патшалығы Иранда өте мықты экономикалық және саяси позициясын ұстанды. Екі ел арасында тығыз экономикалық және мәдени қарым-қатынас жүргізілді. Он мыңдаған Иран шаруалары табыс табу үшін Закавказъеде жұмыс істеді. Бакуда бірнеше мың Иран жұмысшылары арасында большевиктік ұйым "Гуметті" (Энергия) құруға ат салысты. Ресейде білім алған инжинер Хайдар Амуоглы Тегеранда социал-демократтардың саяси ұйымын құрды.
2. Мәскеудегі 1905 жылғы желтоқсан көтерілісінен кейін тез арада Иранда да революция басталды. Иранның ірі қалаларында -- Тегеранда, Керманда, Тебризде демонстрациялар өтті. 1905 жылы 12 желтоқсада Тегеранда бірнеше көпестер сол кездегі тәртіпке қарсылығын білдіргені үшін тепкіге ұшырап, қамауға алынды, Сондай-ақ Керман қаласының губернаторы жергілікті халыққа зорлық көрсеткендігін естіген халық қатты наразы болды. Сөйтіп қаладағы мешіттердің бірінде митингіге жиналған халық губернаторды орнынан алып тастауын талап етті. Үкімет митингіні таратып жіберді, бірақ үкіметке қарсы толқулар жалғаса берді. Келесі күні жоғарғы діни адамдардың бір тобы астанадан кетіп, қаланың бір шетіндегі мешітке бағытталды. Олардың кетуін жергілікті халық үкіметке қарсы демонстрация деп түсінді. Олардың арттарынан көпестер де, қол өнершілер де ерді. Сөйтіп 2 мыңға жуық жиналған халық үкіметке қарсы протест ретінде бест жариялады (бест дегеніміз- ескі дәсіүр бойынша Иранда қол сұғылмайтын қасиетті орын (мешіт, елшілік), үкімет ол жерде орналасқан адамдарға күш көрсете алмайтын). Мұндай бесттер және демонстрациялар Иранның басқа да қалаларында тарала бастады. Олар премьер-министрдің биліктен кетуін, халықтың шағымдарын қарастыратын "Әділеттілік үйін " ашуды талап етті.
Халық қозғалысынан корыққан Мозаффер-эд-дин-шах шегінуге мәжбүр болды. Ол Тегеран және Керман қалаларының губернаторларын қызметтен босатты, "Әділеттілік үйін" ашуға кірісті. 1906 жылы қаңтарда бест жариялағандар Тегеранға қайтып оралды. Шах өзінің уәделерін орындауын соза берді. Халық наразылығын күшейтті.
1906 жылы жазда революциялық жаңа өрлеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.