Visual basic ортасында сызықтық бағдарлама құру»



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... .. 3

Тарау І. Visual Basic программалау ортасына кіріспе
1.1. Visual Basic .тің интерфейсі ... ... ... ... 5
1.2. Visual Basic негізгі ұғымдары ... ... ... ... ... ... 10

Тарау ІІ. Visual Basic жүйесінде тригонометриялық өрнектерді программалау
2.1. Visual Basic жүйесінің элементтер панелі ... .. 14
2.2. Visual Basic жүйесінде математикалық есеп шығару ... ... ... ... ... ... ... . 22

Қорытынды ... ... ... ... ... ... . 24

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Ақпараттандыру концепциясының негізгі идеясы қоғамның әлеуметтік экономикалық дамуына ақпарат пен жаңа ақпараттық технология әсерінің өсе түсуі болып отыр. Осы жерде екі ұғымның түсінігін анықтау проблемасы туады - информациялық ұқыптылық және компьютерлік сауаттылық. Бұл екі ұғымды жиі алмастыру байқалады. Бірақ, алғашқы ұғымның арнасы кеңірек, ол информацияның қай жерде және қандай түрде сақталатынын біле отырып, информацияны табу қабілетін ғана емес, сонымен қатар, ол нақты қандай ақпарат, ол қалай классификациаланып, жөнделген, оны қалай пайдалануға болады және ең бастысы белгілі бір жағдайда ол байлық табу жолында қандай үлес қоса алады деген мәселелер туралы нақты біле алады. Ал мұндай ой еңбегі тек жалпы білімде ғана емес, арнайы дайындықты да қажет етеді. Екінші жағынан, әрбір қоғамның ақпараттандыру деңгейі информация саласында жұмыс істеушілер санымен анықталады. Сондықтан да, жан - жақты білімді және компьютерлік сауатты мамандар дайындау қазіргі заманның үлкен қажеттілігі болып отыр. Информатизация процесінің алдында тұрған тағы бір мәселе - қазіргі заманға сай жаппай компьютер жасап шығару, оларды телекоммуникация жүйелерімен байланыстыру. Мұндай жағдайларда информация жүйелері бизнес жүргізу құралына, кәсіпорынға немесе бөлімге айналады, Қазіргі кезде қолмен пайдаланылатын информациялық жүйе (есептеп шығару техникасының көмегінсіз) және автоматтандырылған информациялық жүйе болып бөлінеді.
1. Паньгина Н.Н. Занятия по Visual Basic Компьютерные инструменты в образовании, № № 1 – 6, 2001, №1, 2002.
2. Программы для общеобразовательных учреждений: Информатика. –М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2003.
3. Семакин И.Г. Информатика. Базовый курс. –М.: Лаборатория базовых знаний, 2003.
4. Титаренко Г. Visual Basic 6.0 – Киев: Издательская группа BHV, 2001.
5. Дебора курата «Работа с объектами в Microsoft Visual Basic 4.0» Москва, 1997г.
6. Джон Кларк Крейт, Джеф Уэб «Microsoft Visual Basic 5.0 Мастерская разработка», 1998г.
7. Ричард П. Скотт «Учимся мастерству VB 4.0» Москва, 1996г.
8. Есипов А.С., Паньгина Н.Н., Громада М.И. Информатика. Сборник задач и решений для общеобразовательных учебных заведений. – СПб.: наука и техника, 2001.
9. Мейер М. Теория реляционных баз данных. – М.: Мир, 1987. – 608 с.
10. Тиори Т., Фрай Дж. Проектирование структур баз данных. В 2 кн., – М.: Мир, 1985. Кн. 1. – 287 с.; кн. 2. – 320 с.
11. Хаббард Дж. Автоматизированное проектирование баз данных. – М.: Мир, 1984. – 294 с.
12. Цикритизис Д., Лоховски Ф. Модели данных. – М.: Финансы и статистика, 1985. – 344 с.
13. Visual Basic 6. Руководство разработчика: В 2 т.: Пер с англ. – К.: Издательская группа BHV, 2000. – Т 2 – 560 с., ил.
14. Л. А. Демидова, А. Н. Пылькин Программирование в среде Visual Basic for Applications

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ТҮРКІСТАН ИНДУСТРИАЛДЫ – ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Visual Basic ортасында сызықтық бағдарлама құру

Мамандығы: 0313002 Кәсіптік оқыту

Пәні: Бағдарламалау тілдері

Тобы: ЕТҚ 4 – 62
Орындаған: Хожаметов Ж. М.
Қабылдаған: Айтметов Х. И.

Түркістан 2009ж.

Мазмұны

Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 3

Тарау І. Visual Basic программалау ортасына кіріспе
1. Visual Basic –тің интерфейсі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
2. Visual Basic негізгі ұғымдары
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 10

Тарау ІІ. Visual Basic жүйесінде тригонометриялық өрнектерді программалау
2.1. Visual Basic жүйесінің элементтер панелі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
2.2. Visual Basic жүйесінде математикалық есеп шығару
... ... ... ... ... ... ... . 22

Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... 24

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 25

Кіріспе

Ақпараттандыру концепциясының негізгі идеясы қоғамның әлеуметтік
экономикалық дамуына ақпарат пен жаңа ақпараттық технология әсерінің өсе
түсуі болып отыр. Осы жерде екі ұғымның түсінігін анықтау проблемасы туады
- информациялық ұқыптылық және компьютерлік сауаттылық. Бұл екі ұғымды жиі
алмастыру байқалады. Бірақ, алғашқы ұғымның арнасы кеңірек, ол
информацияның қай жерде және қандай түрде сақталатынын біле отырып,
информацияны табу қабілетін ғана емес, сонымен қатар, ол нақты қандай
ақпарат, ол қалай классификациаланып, жөнделген, оны қалай пайдалануға
болады және ең бастысы белгілі бір жағдайда ол байлық табу жолында қандай
үлес қоса алады деген мәселелер туралы нақты біле алады. Ал мұндай ой
еңбегі тек жалпы білімде ғана емес, арнайы дайындықты да қажет етеді.
Екінші жағынан, әрбір қоғамның ақпараттандыру деңгейі информация саласында
жұмыс істеушілер санымен анықталады. Сондықтан да, жан - жақты білімді
және компьютерлік сауатты мамандар дайындау қазіргі заманның үлкен
қажеттілігі болып отыр. Информатизация процесінің алдында тұрған тағы бір
мәселе - қазіргі заманға сай жаппай компьютер жасап шығару, оларды
телекоммуникация жүйелерімен байланыстыру. Мұндай жағдайларда информация
жүйелері бизнес жүргізу құралына, кәсіпорынға немесе бөлімге айналады,
Қазіргі кезде қолмен пайдаланылатын информациялық жүйе (есептеп шығару
техникасының көмегінсіз) және автоматтандырылған информациялық жүйе болып
бөлінеді.
Ғылыми техникалық прогресс және нарықтық қатынасқа өту процесі жоғары
білімді мамандардың мамандық номенклатурасының кеңеюін талап етіп отыр.
Әсіресе информациялық жүйе технологиясында білім алушылар арасында даму
динамикасы өте қатты білінеді. Қазіргі кездегі информацияны қағазда емес,
ЭЕМ-де сақтау анағұрлым арзан. Компьютер қолдануда мәтіндер ғана емес,
чертеждер, қол жазба түріндегі документтер, фото суреттер, дыбыс жазбалары
және тағы басқа сақтауға болады, яғни компьютер қандай да болсын ақпаратты
жадында сақтай алады.
Бұл курстық жұмыста математикалық есептерді шешуде Visual Basic
программалау тілінің ерекшеліктері қарастырылады.
Тарау І. Visual Basic программалау ортасына кіріспе

1.1. Visual Basic –тің интерфейсі
Visual Basic (VB) программалау жүйесі компьютерге орнатылған соң оны іске
қосу Windows терезесі арқылы әдеттегідей жүргізіледі: Іске
қосу(Программалар(Microsoft Visual Basic 5.0. Бұл кезде Project Wizard
(Проект шебері) программасы іске қосылады да, экранда Microsoft Visual
Basic, оның жоғарғы бетінде белсендірілген New Project (Жаңа проект)
сұхбаттық терезесі көрінеді (1-сурет). Терезеге үш қосымша бет енгізілген:
New (Жаңа), Existing (Қолданылған), Resent (Жақында қолданылған файлдар).

1-сурет. Жаңа проект терезесі.
New бетіне енгізілген проект типтері:
- Standart.EXE (стандартты ехе-файл);
- VB Application Wizard (Қолданбалы VB шебері);
- Add-In (қосымша қондырма);
- Internet’те Web – беттер құруға мүмкіндік туғызатын ActiveX файдары,
т.б.

Бұрын не жақында құрылған проектілерді екінші не үшінші қосымша
беттерінің бірінен іске қосуға болады, (проект – дайындалатын программада
қандай форма, мобуль, тағы басқа файлдардың пайдаланылатынын көрсететін
терезесі бар арнайы файл. Программа проект ішінде орындалады).
Жаңа проектіні ашу үшін New Project терезесіне орналастырылған Standart
EXE белгішесін таңдап, Ашу (Открыть) түймесін шерту жеткілікті. Бірнеше
компоненттері (сыңарлары) бар, Дайындаудың (Жетілдірудің) біртұтас ортасы
(IDE, Integrated Development Envivonment) не Visual Basic программалау
ортасы деп аталатын терезелер көрінеді. Оларды қысқаша Орта деп атайды (2-
сурет). Егер компоненттердің кейбірі көрінбесе, оларды арнайы командалар
арқылы орнату қиын емес.

2-сурет. Жетілдірудің біртұтас ортасы (IDE)
1- негізгі мәзір (Menu);
2- аспаптар панелі (Toolbar);
3- проект терезесі (Project 1);
4- форма терезесі (Form 1);
5- қасиеттер терезесі (Proporties);
6- элементтер панелі (Toolbox);
7- форма конструкторы (Project Container);

[design] – программаны дайындау режимі (ол Project 1 тақырыбында
көрінеді).
Ортада Immediate (тез, тікелей орындау) терезесін шығару да мүмкін,
оған қосымша ортада форма макетін (Form Layout Window) шығаруға болады.
Олар Көрініс мәзіріне енгізілген. Аспаптар панелінде соңғысын қосуға
арналған арнайы түйме де бар.
Панельдер мен терезелерді жылжыту не формасын өзгерту (кеңейту, сығу)
тәсілі Windows’та пайдаланатын әдістер сияқты. Егер терезенің шекарасы
басқа терезенің шекарасымен біріктірілетіндей етіп жылжытылса, ол соңға
терезеге қосылып (бекітіліп) қойылады. Мұндай терезелерді кеңейту, олармен
жұмыс істеу қиын емес.
Visual Basic – бірнеше файлдар жиынтығы (exe-файл). Онымен жұмыс істеу
IDE ортасында орындалады. Ортада жұмыс істеу командалары мәзірлерге
енгізілген. Аспаптар панеліне мәзірлерге енгізілген негізгі командаларды
орындайтын түймелер орналастырылған.
Стандартты түймелер:
- Standart.exe типті проектіні іске қосу (Add Standart EXE Project);
- Форма қосу (Add Form);
- Проектіні ашу (Open Project);
- Проектіні сақтау (Save Project);
- Көшіру (Copy);
- Кірістіру (Paste);
- Проект терезесін шығару (Project Explorer);
- Қасиеттер терезесін шығару (Proporties Window);
- Программаны іске қосу (Start);
- Программа жұмысын аяқтау (End);
- Мәзір редакторы (Menu Editor);
- Элементтер панелі (Toolbox), т.б.
Visual Basic - қосымшалар құруға арналған күрделі программа. Онда жиі
қолданылатын компоненттер (сыңарлар): проект, форма, басқару элементтері,
модуль және т.б.
Проект (Project) – дайындалатын программада қандай формалардың,
модульдер мен элементтер панелі пайдаланылатынын көрсететін арнайы файл.
Қосымша құрайтын барлық объектілер проект арқылы басқарылады және проектіде
сақталады.
VB’те проект үшін Project терезесі қарастырылған. Проект терезесі
Windows терезесіне шамалас (3-сурет). Оған енгізілген проект, форма
бумаларын ашуға не жабуға болады. Ол үшін алдарында көрінген ауыстырып
қосқыш белгілерін шертсе болғаны.

3-сурет. Проект терезесі
1 - View Code түймесі;
2 - View Object түймесі;
3 - проект терезесіне енгізілген формалар белгішесін ашу жабу түймесі
(Toggle Forders).
View Code түймесі шертілген кезде, программа жазылатын (не жазылған)
Visual Basic редакторы терезесі көрінеді. Оны программалық код терезесі деп
не қысқаша код терезесі деп атайды.
Форманы экранға шығарудың бір әдесі – View Object түймесін шерту.
Проект терезесінде қосылулы тұрған проект пен форма, олардан соң
жақшалар ішінде Visual Basic’тің нақты файлдарға меншіктеген атаулары
жазылып қойылады. Алғашқы рет меншіктелетін атаулар: Project1, Form1. Форма
дайындалып, форма мен проект жаңа атаулар бойынша сақталған кезде, олар осы
атауларға өзгертіліп қойылады.
Кейде проект терезесі экранда көрінбеуі де мүмкін. Оны ашу үшін View –
Project Explorer командасын беру жеткілікті.
Бір проектімен жұмыс аяқталған соң оны сақтау керек. Жаңа проектіні ашу
командасы: File – New Project.
Форма – интерфейс құру үшін күйге келтірілетін терезе (пайдаланушы
интерфейсі терезесі). Ол форма конструкторы терезесінің ішінде
орналастырулы тұрады.
Информатикада интерфейс деп автоматтық жүйе (мәшине, программа) және
адам арасындағы информацияны алмастыру құралдары мен оларда орнату,
пайдалану тәсілдерін атайды (interface - ілесу, түйістіру). Visual Basic’
те пайдаланушы интерфейсі - форма және программа құру үшін онда орнатылатын
түрлі элементтер. Екінші жағынан, форма не оған орнатылған элементке сәйкес
орындалатын программа бөлігі де пайдаланушы интерфейсі делінеді.
Пайдаланушы интерфейсін дайындау ең жауапты кезең. Үлкен қосымша үшін оны
арнайы ұжымдар дайындайды.
Форма және онда орнатылған элементтер объектілер (нысандар) делінеді.
Обьектілер арқылы қосымша жұмысын басқару Visual Basic’тің жоғарғы талап
бойынша жұмыс істеуінің негізгі ерекшелігі.
Visual Basic ортасы іске қосылған кезде, ортада форма Form1 атауы
бойынша көрінеді. Оны тандап, оңға не төмен қарай кеңейту қиын емес.
Форма және оған енгізілген объектілердің өз қасиеттері бар. Объект
таңдалған кезде, қасиеттері Properties (Қасіеттер) терезесінде көрінеді.
(келесі тақырыпты қараңыз).
Экранда форма көрінбесе, оны экранға шығару үшін
View – Object не Shift + F7
командаларының бірін беру керек (Project терезесінің сәйкес түймесін не
Form1 қатарын екі рет шерту де мүмкін).
Кейде ортада Form1 терезесіне қосымша Form2 терезесін шығару қажет
болады. Ол үшін Project – Add Form командасын беру керек. Add Form
терезесі көрінеді. Терезенің Ашу түймесі шертілген кезде, жаңа форма
көрініп, атауы Project1 терезесінің Forms бумасына кірістіріліп қойылады.
Form1 терезесін қайта белсендіру үшін тақырыбын бір шертсе болғаны.

1.2. Visual Basic негізгі ұғымдары

Программа – алгоритмнің арнайы машиналық тілде жазылуы. Программаның
негізгі сипаттамасы: алынған нәтиженің дұрыстығы, орындалу уақыты, жадыда
алатын орны немесе көлемі. Кез-келген программаның басты қызметі –
берілгендерді өңдеу. Программаның басында өңделуге берілетін мәліметтер –
алғашқы берілгендер деп аталады. Алғашқы берілгендерді пернетақтаның
көмегімен енгізуге болады. Программаның орындалу барысында алғашқы
берілгендер өңделіп, нәтижеге айналады.
Берілгендер типтері. Тұрақты – программаның басында мәні анықталған
және программаның орындалу барысында мәні өзгермейтін шама.Турбо-Паскальда
тұрақтылардың сандық, логикалық, символдық және жолдық түрлері қолданылады.
Айнымалы – программаның орындалуы барысында мәні өзгеріп тұратын шама.
Берілгендер – сақтау, өңдеу және тасымалдау мүмкіндігін қамтамасыз ететін,
формальды түрде берілетін ақпарат.
Стандартты функциялар. Стандартты функциялар дегеніміз негізгі
элементар функциялар. Стандартты функциялар математикада қалай аталса,
Визуал Бейсик тілінде де солай аталады. Визуал Бейсик тілінде стандартты
функциялардың мәні автоматты түрде есептеледі. Оларды есептеу үшін
функцияны дұрыс жазса болды.
Стандартты функциялардың жазылу ережелері:
▪ Функция аты латын әрпімен жазылады;
▪ Функция аты 6 әріптен аспауы қажет;
▪ Функция аргументі функция атынан соң дөңгелек жақша ішіне алынып
жазылады.
▪ Функция аргументі тұрақты, айнымалы немесе арифметикалық өрнек
болуы мүмкін;
▪ Функция аргументі бірнеше болса, олардың арасына үтір белгісі
қойылады;
Тригонометриялық функцияларда аргумент мәні радиан өлшемімен берілуі
керек .
Әрбір айнымалының аты болады (идентификаторы). Айнымалы идентификаторы
255 –ке дейінгі әріп және цифрлардан құралған болуы мүмкін. Бірінші
символом әріп болуы тиіс.
Процедура немесе функцияда айнымалы Dim операторының көмегімен
сипатталады, например, былай:

Dim X as Single, Y as Long, Z as Single

Егер программада айнымалы сипатталмаса, онда үнсіз келісім бойынша оның
типі Variant деп есептелінеді.
Айнымалылардың типтері мыналар болуы мүмкін:
Single – бұл нақты сан. Жадыда 4 байт орын алады. Дәлдігі үтірден
кейінгі 7 ондық сандар. Мысалы, 43 саны былай болады 0,1333333х101. Single
типінің шегі: 1.4х10-45 ден 3.4х1038 дейін.
Double – нақты сан. Жадыда 8 байт орын алады. Дәлдігі үтірден кейінгі
14 ондық сандар. Double типінің шегі– ±4.9х10-324 ден ±1.79х10308 дейін.
Integer – бүтін сан. Жадыда 2 байт орын алады. Шегі – -32768 ден
32767 дейін.
Long – таңбалы бүтін сан. Жадыда 4 байт орын алады. Шегі : ~±2 млрд.
Byte –0 ден 255 дейінгі бүтін сан.
Variant – жоғарыдағы типтердің біреуін меншіктелінетін айнымалыға
байланысты алуы мүмкін. Жадыда 16 байт алады. Объекттермен жұмыс
істегенде пайдаланылады. Қажет болмаса бұл типтен пайдаланудың қажеті жоқ.
String – символдар жолы. 0 ден 2 млрд. дейінгі символдарды сақтау
мүмкін.
Сандарды бейнелеу түрлері
Бүтін сандар - +5, -10, 5.
Нақты сандар - +8.1 бұл 8,1 дегені
Меншіктеу операторы
Y =5 –Y айнымалысына 5 мәні меншітелінеді,
Y=A+B – Y айнымалысына А+В өрнегінің нәтижесі меншіктелінеді.
Өрнекте мына операциялар қолданылуы мүмкін:
+ – қосу, - – алу, * – көбейту, – бөлу, \ – бүтінсанды бөлу, ^ –
дәрежеге көтеру, mod – бөлу қалдығы.
Арифметикалық операциялардың приоритеттері – жалпы қабылданған, яғни ^
(дәрежеге көтеру) – ең жоғары приоритет, + немесе - – ең төменгі
приоритет. Жақшаларды қолдануға болады.
Өрнектерде функцияларға функция (аргумент) түрінде жолығуға болады.
Функцияларға жолығудың дәрежеге көтеруге қарағанда приоритеті жоғары.
Мысалы, мына стандартты функцияларға жолығуға болады:
Sin (аргумент) –синус,
Cos (аргумент) – косинус,
Sqr (аргумент) – түбір,
Tan (аргумент) – тангенс,
Atn (аргумент) – арктангенс,
Abs (аргумент) – абсолютты мән,
Log (аргумент) – натуральды логарифм,
Exp (аргумент) –аргумент дәрежесіндегі е,
Int (аргумент) – санның дөңгелектеусіз бүтін бөлігі,
Str (сан) – санды символдар жолына түрлендіру,
Val (жол) – символдар жолын сандық түрге түрлендіру. Егер жол сан
болмаса, онда нәтиже нөл болады.
PI – тұрақты π. Функцияның аргументі жоқ.
Тізімде жоқ функцияларды табу үшін әртүрлі түрлендіру формулаларын
қолданады:

Арифметикалық өрнек. Программадағы барлық есептеулер арифметикалық
өрнектің көмегімен ұйымдастырылады. Арифметикалық өрнек – тұрақтылардан,
айнымалылардан, функциялардан, амалдар белгісынан және өрнектің орындалу
ретін өзгертуге арналған жақшадан тұрады. Өрнектің нәтижесі бүтін немесе
нақты сан болады. Қарапайым жағдайда өрнек тек бір ғана айнымалыдан немесе
тұрақтыдан тұрады. Визуал Бейсик ортасында арифметикалық өрнек сызықты
түрде жазылады, яғни бөлшектің бөлімі мен алымы, дәреже ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жоба және пішін терезесі
Электронды оқулықты пайдалану. Электронды оқулық құрудың жолдары
Дыбыстық технологиялардың компьютерлік құралдары
Визуалды тілдерде графиканы программалау. Нұсқаулық
Visual Basic-те Крамер әдісін жүзеге асыру
Visual basic программалау ортасында жұмыс істеу
Бағдарламалау тілдерін оқытудың виртуалды ортасын жобалау және бағдарлама құру
Криптография тарихы және түсінігі
Судоку ойын алаңы
C программалау ортасы туралы жалпы мәліметтер
Пәндер