ҚАЗАҚСТАННЫҢ РЕСЕЙГЕ ҚОСЫЛУЫНЫҢ БАСТАЛУЫ
1. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
Кіші жүздің Ресей империясының құрамына енуі
2. Патшалы Ресейдің отарлау саясатының басталуы
3. Қайталауға арналған сұрақтар
4. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына тапсырма
5. Әдебиеттер тізімі
Кіші жүздің Ресей империясының құрамына енуі
2. Патшалы Ресейдің отарлау саясатының басталуы
3. Қайталауға арналған сұрақтар
4. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына тапсырма
5. Әдебиеттер тізімі
Қазақ елінің ауыр сыртқы жағдайын Кіші жүз ханы Әбілқайыр Ресей империясының қолдауы арқылы шешпекші болды. Әбілқайыр ханның мақсаты:
1. Қалмақтар мен башқұрттардың Қазақ жерін шабуылдауын тоқтату.
2. Петербург билеушілеріне арқа сүйеп, аға хандыққа таласта қарсыластарын жеңу.
3. Жайықтың төменгі ағысы, Есіл, Ертіс, Ор өзендері бойындағы қазақтардың мал жайылымдары үшін бейбіт өмірді сақтау.
4. Қазақ жері арқылы өтетін керуен жолдарының қауіпсіздігін қалпына келтіру.
5. Ханның ең басты мақсаты – жоңғарларға қарсы күресте Ресеймен байланыс орнату.
Әбілқайыр осыған дейін, 1726 жылы Ресей империясының құрамына кіруге өтініш білдіріп, елшілерін жіберген болатын. Бірақ елшілікке күмәнданған патша үкіметі хан ұсынысын жауапсыз қалдырған болатын.
1730 жыл – Кіші жүз билері Әбілқайырға Жоңғарияға қарсы күресу үшін Ресеймен әскери одақ құруды тапсырды.
Алайда хан 1730 жылғы қыркүйекте петербургке аттандырылған елшілеріне әскери одақ құру емес, Ресейдің құрамына кіру туралы құжат тапсырды.
Орыс үкіметі Қазақ өлкесі жөнінде отаршылдық саясат ұстанып, 1717-20 жылдары Ертіс өзенінің жоғары ағысында бекіністер тұрғызды.
Жалпы Ресей империясының Қазақстанды отарлауының мынадай негізгі кезеңдерін атауға болады:
ХУІ ғасырдан бастап әрқилы босқындар, қашқын казактардан құрылған отрядтардың еркін, қалай болса солай отарлауы өріс алды.
ХУІІ ғ. Бастап сауда -өнеркәсіп капиталының бейімдеуімен әскери- әкімшілік отарлау жүзеге асырылды.
ХІХ ғ. аяғынан - ХХ ғ. басына дейін көші –қон бағытындағы отарлау.
ХУІІ ғасырдан ХХ ғасырға дейін созылған рухани- идеологиялық отарлау.
Патша үкіметінің мақсаты – қазақ- жоңғар соғысын пайдаланып, бекіністер салу арқылы қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу.
1731 жылғы 19 ақпан – елшілер Сейітқұл Құндағұлұлы, Құтлымбет Қоштайұлының Кіші жүзді империя құрамына қабылдау туралы ұсынысын императрица Анна иоанновна қабылдады.
1. Қалмақтар мен башқұрттардың Қазақ жерін шабуылдауын тоқтату.
2. Петербург билеушілеріне арқа сүйеп, аға хандыққа таласта қарсыластарын жеңу.
3. Жайықтың төменгі ағысы, Есіл, Ертіс, Ор өзендері бойындағы қазақтардың мал жайылымдары үшін бейбіт өмірді сақтау.
4. Қазақ жері арқылы өтетін керуен жолдарының қауіпсіздігін қалпына келтіру.
5. Ханның ең басты мақсаты – жоңғарларға қарсы күресте Ресеймен байланыс орнату.
Әбілқайыр осыған дейін, 1726 жылы Ресей империясының құрамына кіруге өтініш білдіріп, елшілерін жіберген болатын. Бірақ елшілікке күмәнданған патша үкіметі хан ұсынысын жауапсыз қалдырған болатын.
1730 жыл – Кіші жүз билері Әбілқайырға Жоңғарияға қарсы күресу үшін Ресеймен әскери одақ құруды тапсырды.
Алайда хан 1730 жылғы қыркүйекте петербургке аттандырылған елшілеріне әскери одақ құру емес, Ресейдің құрамына кіру туралы құжат тапсырды.
Орыс үкіметі Қазақ өлкесі жөнінде отаршылдық саясат ұстанып, 1717-20 жылдары Ертіс өзенінің жоғары ағысында бекіністер тұрғызды.
Жалпы Ресей империясының Қазақстанды отарлауының мынадай негізгі кезеңдерін атауға болады:
ХУІ ғасырдан бастап әрқилы босқындар, қашқын казактардан құрылған отрядтардың еркін, қалай болса солай отарлауы өріс алды.
ХУІІ ғ. Бастап сауда -өнеркәсіп капиталының бейімдеуімен әскери- әкімшілік отарлау жүзеге асырылды.
ХІХ ғ. аяғынан - ХХ ғ. басына дейін көші –қон бағытындағы отарлау.
ХУІІ ғасырдан ХХ ғасырға дейін созылған рухани- идеологиялық отарлау.
Патша үкіметінің мақсаты – қазақ- жоңғар соғысын пайдаланып, бекіністер салу арқылы қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу.
1731 жылғы 19 ақпан – елшілер Сейітқұл Құндағұлұлы, Құтлымбет Қоштайұлының Кіші жүзді империя құрамына қабылдау туралы ұсынысын императрица Анна иоанновна қабылдады.
1. Қазақстан тарихы: Көне заманнан бүгінге дейін: Бес томдық /[ Ред. М. Х. Асылбеков, Қ. С. Алдажұманов, К. М. Байпақов] .- Алматы: АТАМҰРА. Т. 3: Қазақстан соңғы орта ғасырлар дәуірінде.- 1998.- 640 бет.
2. Аманжолов, Керейхан Рахымжанұлы. Түркі халықтарының тарихы Оқу құралы / К. Р. Аманжолов.- Алматы: Білім, 1999. 3-кітап: XVІІІ ғасырдың 2-ші жартысынан XX ғасырдың 1-ші ширегіне дейінгі кезең.- 1999.- 328 бет.
3. Құсайынұлы, Қайсар. Қазақ шаруашылығы отаршылдық дәуірінде[Оқу құралы] / Қ. Құсайынұлы.- Алматы: Дәнекер, 2001.
4. Маданов Х. Ұлы дала тарихы: Оқу құралы / Х. Маданов., Ч. Мусин.- Алматы: Санат, 1994.
5. Мәшимбаев С. Патшалық Ресейдің отарлық саясаты: Оқулық. –Алматы: Санат, 1994.
6. Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы: [Оқу құралы] К. Рысбайұлы.- Алматы: Санат, 2001.
7. Аполлова Н.Г. Присоединение Казахстана к России в 30-х годах 18 века. М., 1986.
8. Басин В. Россия и Казахские ханства в 16-18 вв. – А, 1977.
9. Бекмаханов Е.Б. Присоединение Казахстана к России. М., 1957.
10. История Казахстана и Центральной Азии. Учеб. Пособие/ Абусеитова М./ -Алматы, 2001.
11. Кузембайулы А., Е.Абил. История Республики Казахстан. –А, 2000 г
2. Аманжолов, Керейхан Рахымжанұлы. Түркі халықтарының тарихы Оқу құралы / К. Р. Аманжолов.- Алматы: Білім, 1999. 3-кітап: XVІІІ ғасырдың 2-ші жартысынан XX ғасырдың 1-ші ширегіне дейінгі кезең.- 1999.- 328 бет.
3. Құсайынұлы, Қайсар. Қазақ шаруашылығы отаршылдық дәуірінде[Оқу құралы] / Қ. Құсайынұлы.- Алматы: Дәнекер, 2001.
4. Маданов Х. Ұлы дала тарихы: Оқу құралы / Х. Маданов., Ч. Мусин.- Алматы: Санат, 1994.
5. Мәшимбаев С. Патшалық Ресейдің отарлық саясаты: Оқулық. –Алматы: Санат, 1994.
6. Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы: [Оқу құралы] К. Рысбайұлы.- Алматы: Санат, 2001.
7. Аполлова Н.Г. Присоединение Казахстана к России в 30-х годах 18 века. М., 1986.
8. Басин В. Россия и Казахские ханства в 16-18 вв. – А, 1977.
9. Бекмаханов Е.Б. Присоединение Казахстана к России. М., 1957.
10. История Казахстана и Центральной Азии. Учеб. Пособие/ Абусеитова М./ -Алматы, 2001.
11. Кузембайулы А., Е.Абил. История Республики Казахстан. –А, 2000 г
Тақырып 9. ҚАЗАҚСТАННЫҢ РЕСЕЙГЕ ҚОСЫЛУЫНЫҢ БАСТАЛУЫ
1. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
Кіші жүздің Ресей империясының құрамына енуі
2. Патшалы Ресейдің отарлау саясатының басталуы
3. Қайталауға арналған сұрақтар
4. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына тапсырма
5. Әдебиеттер тізімі
1. ҚАЗАҚСТАННЫҢ РЕСЕЙГЕ ҚОСЫЛУЫНЫҢ ТАРИХИ АЛҒЫШАРТТАРЫ.
КІШІ ЖҮЗДІҢ РЕСЕЙ ИМПЕРИЯСЫНЫҢ ҚҰРАМЫНА ЕНУІ
Қазақ елінің ауыр сыртқы жағдайын Кіші жүз ханы Әбілқайыр Ресей
империясының қолдауы арқылы шешпекші болды. Әбілқайыр ханның мақсаты:
1. Қалмақтар мен башқұрттардың Қазақ жерін шабуылдауын тоқтату.
2. Петербург билеушілеріне арқа сүйеп, аға хандыққа таласта қарсыластарын
жеңу.
3. Жайықтың төменгі ағысы, Есіл, Ертіс, Ор өзендері бойындағы қазақтардың
мал жайылымдары үшін бейбіт өмірді сақтау.
4. Қазақ жері арқылы өтетін керуен жолдарының қауіпсіздігін қалпына
келтіру.
5. Ханның ең басты мақсаты – жоңғарларға қарсы күресте Ресеймен байланыс
орнату.
Әбілқайыр осыған дейін, 1726 жылы Ресей империясының құрамына кіруге
өтініш білдіріп, елшілерін жіберген болатын. Бірақ елшілікке күмәнданған
патша үкіметі хан ұсынысын жауапсыз қалдырған болатын.
➢ 1730 жыл – Кіші жүз билері Әбілқайырға Жоңғарияға қарсы күресу
үшін Ресеймен әскери одақ құруды тапсырды.
➢ Алайда хан 1730 жылғы қыркүйекте петербургке аттандырылған
елшілеріне әскери одақ құру емес, Ресейдің құрамына кіру туралы
құжат тапсырды.
Орыс үкіметі Қазақ өлкесі жөнінде отаршылдық саясат ұстанып, 1717-20
жылдары Ертіс өзенінің жоғары ағысында бекіністер тұрғызды.
Жалпы Ресей империясының Қазақстанды отарлауының мынадай негізгі
кезеңдерін атауға болады:
➢ ХУІ ғасырдан бастап әрқилы босқындар, қашқын казактардан құрылған
отрядтардың еркін, қалай болса солай отарлауы өріс алды.
➢ ХУІІ ғ. Бастап сауда -өнеркәсіп капиталының бейімдеуімен әскери-
әкімшілік отарлау жүзеге асырылды.
➢ ХІХ ғ. аяғынан - ХХ ғ. басына дейін көші –қон бағытындағы отарлау.
➢ ХУІІ ғасырдан ХХ ғасырға дейін созылған рухани- идеологиялық
отарлау.
Патша үкіметінің мақсаты – қазақ- жоңғар соғысын пайдаланып, бекіністер
салу арқылы қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу.
➢ 1731 жылғы 19 ақпан – елшілер Сейітқұл Құндағұлұлы, Құтлымбет
Қоштайұлының Кіші жүзді империя құрамына қабылдау туралы ұсынысын
императрица Анна иоанновна қабылдады.
➢ Кіші жүз ақсүйектері мен Әбілқайырдан ант қабылдау үшін Ресейден
сыртқы істер коллегиясының тілмәші, дипломат А.И. Тевкелев бастаған
елшілік жіберілді. 1731 жылы қазанда орыс елшілері Ырғыз өзені
бойындағы Әбілқайыр ордасына келгенде қазақ ақсүйектері арасында
алауыздық бар екені анықталды. Барақ сұлтан, Бөгенбай батыр топтары
Кіші жүзді Ресейге қосу жөніндегі шараларды аяқсыз қалдыруға
тырысқанымен, бұл қарсылық сәтсіз аяқталды.
➢ 1731 жылғы 10 қазан – кіші жүздің 27 старшинасы Ресейдің қол
астына кіруге ант берді.
➢ 1733-34 жылдары- Оңтүстік қазақстанның ықпалды билері мен
сұлтандары Ресей құрамына кіруге тілек білдірді.
➢ 1734 жылы 10 маусы императрица Анна Иоанновна Ұлы жүзді Ресей
құрамына қабылдауға келісімі жөнінде жарлық шығарды.
Жаңадан қосылған қазақ жерлеріндегі шептерін нығайту мақсатында Ресей
үкіметі 1734 жылы Сенаттың бас хатшысы И.К.Кириллов басқарған арнайы
экспедиция жабдықтады. Экспедицияның мақсаты: Ор өзенiнiң бойына
бекiнiс тұрғызу, Орта Азияның хандықтарымен керуен саудасын кеңейту,
табиғат байлықтарын игеру, Сырдария бойына қала тұрғызып, бiртiндеп
өзен флотилиясын ұйымдастыру болды. Барлық мақсат орындалған жоқ, тек
1735 жылы Ор бекiнiсi салынды.
1735-1737 жылдары башқұрт халқының азаттық көтерiлiсiн басуда Кiшi жүз
жасақтарын пайдаланды. Алайда Әбiлхайырдың башқұрт билеушiлерiмен ауыз
жаласып кетуiнен қорыққан орыс үкiметi оның бiр ұлын аманатқа беруге мәжбүр
еттi.
1738 жылы тамыз айында Орынбор комиссиясының басшысы В. Татищев қазақ
сұлтандарының съезін өткізді: Кiшi жүзден 25, Орта жүзден 27 старшина
Ресейге берілгендігін қуаттап екінші рет ант берді.
2. ПАТШАЛЫ РЕСЕЙДІҢ ОТАРЛАУ САЯСАТЫНЫҢ БАСТАЛУЫ
Кiшi жүз Ресейге қосылғанымен саяси жағдайы өзгерген жоқ. 1740 жылы
парсы әмiршiсi Нәдiр шах қауiп төндiрдi. Бұл Ресеймен байланысты ... жалғасы
1. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
Кіші жүздің Ресей империясының құрамына енуі
2. Патшалы Ресейдің отарлау саясатының басталуы
3. Қайталауға арналған сұрақтар
4. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына тапсырма
5. Әдебиеттер тізімі
1. ҚАЗАҚСТАННЫҢ РЕСЕЙГЕ ҚОСЫЛУЫНЫҢ ТАРИХИ АЛҒЫШАРТТАРЫ.
КІШІ ЖҮЗДІҢ РЕСЕЙ ИМПЕРИЯСЫНЫҢ ҚҰРАМЫНА ЕНУІ
Қазақ елінің ауыр сыртқы жағдайын Кіші жүз ханы Әбілқайыр Ресей
империясының қолдауы арқылы шешпекші болды. Әбілқайыр ханның мақсаты:
1. Қалмақтар мен башқұрттардың Қазақ жерін шабуылдауын тоқтату.
2. Петербург билеушілеріне арқа сүйеп, аға хандыққа таласта қарсыластарын
жеңу.
3. Жайықтың төменгі ағысы, Есіл, Ертіс, Ор өзендері бойындағы қазақтардың
мал жайылымдары үшін бейбіт өмірді сақтау.
4. Қазақ жері арқылы өтетін керуен жолдарының қауіпсіздігін қалпына
келтіру.
5. Ханның ең басты мақсаты – жоңғарларға қарсы күресте Ресеймен байланыс
орнату.
Әбілқайыр осыған дейін, 1726 жылы Ресей империясының құрамына кіруге
өтініш білдіріп, елшілерін жіберген болатын. Бірақ елшілікке күмәнданған
патша үкіметі хан ұсынысын жауапсыз қалдырған болатын.
➢ 1730 жыл – Кіші жүз билері Әбілқайырға Жоңғарияға қарсы күресу
үшін Ресеймен әскери одақ құруды тапсырды.
➢ Алайда хан 1730 жылғы қыркүйекте петербургке аттандырылған
елшілеріне әскери одақ құру емес, Ресейдің құрамына кіру туралы
құжат тапсырды.
Орыс үкіметі Қазақ өлкесі жөнінде отаршылдық саясат ұстанып, 1717-20
жылдары Ертіс өзенінің жоғары ағысында бекіністер тұрғызды.
Жалпы Ресей империясының Қазақстанды отарлауының мынадай негізгі
кезеңдерін атауға болады:
➢ ХУІ ғасырдан бастап әрқилы босқындар, қашқын казактардан құрылған
отрядтардың еркін, қалай болса солай отарлауы өріс алды.
➢ ХУІІ ғ. Бастап сауда -өнеркәсіп капиталының бейімдеуімен әскери-
әкімшілік отарлау жүзеге асырылды.
➢ ХІХ ғ. аяғынан - ХХ ғ. басына дейін көші –қон бағытындағы отарлау.
➢ ХУІІ ғасырдан ХХ ғасырға дейін созылған рухани- идеологиялық
отарлау.
Патша үкіметінің мақсаты – қазақ- жоңғар соғысын пайдаланып, бекіністер
салу арқылы қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу.
➢ 1731 жылғы 19 ақпан – елшілер Сейітқұл Құндағұлұлы, Құтлымбет
Қоштайұлының Кіші жүзді империя құрамына қабылдау туралы ұсынысын
императрица Анна иоанновна қабылдады.
➢ Кіші жүз ақсүйектері мен Әбілқайырдан ант қабылдау үшін Ресейден
сыртқы істер коллегиясының тілмәші, дипломат А.И. Тевкелев бастаған
елшілік жіберілді. 1731 жылы қазанда орыс елшілері Ырғыз өзені
бойындағы Әбілқайыр ордасына келгенде қазақ ақсүйектері арасында
алауыздық бар екені анықталды. Барақ сұлтан, Бөгенбай батыр топтары
Кіші жүзді Ресейге қосу жөніндегі шараларды аяқсыз қалдыруға
тырысқанымен, бұл қарсылық сәтсіз аяқталды.
➢ 1731 жылғы 10 қазан – кіші жүздің 27 старшинасы Ресейдің қол
астына кіруге ант берді.
➢ 1733-34 жылдары- Оңтүстік қазақстанның ықпалды билері мен
сұлтандары Ресей құрамына кіруге тілек білдірді.
➢ 1734 жылы 10 маусы императрица Анна Иоанновна Ұлы жүзді Ресей
құрамына қабылдауға келісімі жөнінде жарлық шығарды.
Жаңадан қосылған қазақ жерлеріндегі шептерін нығайту мақсатында Ресей
үкіметі 1734 жылы Сенаттың бас хатшысы И.К.Кириллов басқарған арнайы
экспедиция жабдықтады. Экспедицияның мақсаты: Ор өзенiнiң бойына
бекiнiс тұрғызу, Орта Азияның хандықтарымен керуен саудасын кеңейту,
табиғат байлықтарын игеру, Сырдария бойына қала тұрғызып, бiртiндеп
өзен флотилиясын ұйымдастыру болды. Барлық мақсат орындалған жоқ, тек
1735 жылы Ор бекiнiсi салынды.
1735-1737 жылдары башқұрт халқының азаттық көтерiлiсiн басуда Кiшi жүз
жасақтарын пайдаланды. Алайда Әбiлхайырдың башқұрт билеушiлерiмен ауыз
жаласып кетуiнен қорыққан орыс үкiметi оның бiр ұлын аманатқа беруге мәжбүр
еттi.
1738 жылы тамыз айында Орынбор комиссиясының басшысы В. Татищев қазақ
сұлтандарының съезін өткізді: Кiшi жүзден 25, Орта жүзден 27 старшина
Ресейге берілгендігін қуаттап екінші рет ант берді.
2. ПАТШАЛЫ РЕСЕЙДІҢ ОТАРЛАУ САЯСАТЫНЫҢ БАСТАЛУЫ
Кiшi жүз Ресейге қосылғанымен саяси жағдайы өзгерген жоқ. 1740 жылы
парсы әмiршiсi Нәдiр шах қауiп төндiрдi. Бұл Ресеймен байланысты ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz