ХХ ғ. 20 ж. аяғы мен 30-ж. басындағы ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚАЙТА ҚҰРУЛАР



1. Қазақстан елді индустрияландыру кезеңінде

2. Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру

3. Шаруалардың жаппай ұжымдастыру саясатына қарсылығы, үлгі зардаптарға қарсы күрес

4. Қайталауға арналған сұрақтар

5. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар

6. Әдебиеттер тізімі
Кеңестер Одағы бойынша өнеркәсіпті дамытпайынша социализмді орнықтыра алмайтын еді. Кеңестер Одағын индустрияландыру үшін Қазақстан дайын шикізат көзі болатын. Оның үстіне Қазақстанда жұмысшы саны аз, ұлттық инженер-техник, кадрлар аз болатын, халықтың 90%-ы ауылды жерде тұратын. Сондықтан Қазақстанның қазба байлығын игеру үшін басқа ұлт өкілдері келіп орналаса бастады. ЖЭС-та өлке экономикасын өзгерістерге ұшыратты: шаруашылық есепті, өзін-өзі қаржыландыруды енгізді.
Қазақстанда индустрияландыруды, ауылшаруашылығын жүзеге асыруды іске асыру үшін 1925 жылы тамыз айында Сталиннің бұйрығымен Қазақстан өлкелік партия комитетінің бірінші хатшысы болып Ф.И.Голощекин тағайындалды. Ол Қазақстанға қыркүйек айында келді. Кейіннен өзінің саясатына қарсы шыққан қазақ зиялыларын «август блогы» деп атады. Осыдан кейін Сталинге Қазақстанда «Кіші Қазан» төңкерісін өткізу идеясын ұсынды.
Садуақасов, Мыңбаев сияқты қазақ зиялылары «Кіші Қазан» идеясына қарсылық білдіріп, Қазақстан шикізат көзі емес, дайын өнім шығаратын республикаға айналу қажет екенін түсіндірді.
1. Қазақстан тарихы: Көне заманнан бүгінге дейін: Бес томдық /[ Ред. М. Х. Асылбеков, Қ. С. Алдажұманов, К. М. Байпақов] .- Алматы: АТАМҰРА. Т. 2: Қазақстан соңғы орта ғасырлар дәуірінде.- 1998.- 640 бет.
1. Артықбаев, Жамбыл Омарұлы. Қазақстан тарихы: Оқулық-хрестоматия / Ж. О. Артықбаев.- Астана: Фолиант, 2003.- 264 бет.
2. Қаратаев, Төреғали. Жүз жылдың ақ-қарасы: Саяси тарих беттері. [Оқу құралы] / Т. Қаратаев.- Алматы: ҚАЗАҚ УНИВЕРСИТЕТІ, 1993.
3. Қойгелдиев М., Омарбеков Т. Тарих тағылымы не дейді? –Алма-Ата: Ана тілі, 1993.
4. Омарбеков Т. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті: Көмекші оқу құралы. –Алматы: Санат, 1997.
5. Омарбеков Т. Зобалаң(Күштеп ұжымдстыруға қарсылық 1929-31 жылдары болған халық наразылығы) : Оқу құралы. –Алматы: Санат, 1994.
6. Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы: [Оқу құралы] К. Рысбайұлы.- Алматы: Санат, 2001.
7. Абылхожин Ж.Б. Очерки социально-экономической истории Казахстана ХХ в. – Алматы, 1997.
8. Дахшлейгер Г.Ф. Социально-экономические преобразования

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Тақырып 21. ХХ ғ. 20 ж. аяғы мен 30-ж. басындағы ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚАЙТА ҚҰРУЛАР

1. Қазақстан елді индустрияландыру кезеңінде

2. Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру

3. Шаруалардың жаппай ұжымдастыру саясатына қарсылығы, үлгі зардаптарға
қарсы күрес

4. Қайталауға арналған сұрақтар

5. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар

6. Әдебиеттер тізімі

1. ҚАЗАҚСТАН ЕЛДІ ИНДУСТРИЯЛАНДЫРУ КЕЗЕҢІНДЕ

Кеңестер Одағы бойынша өнеркәсіпті дамытпайынша социализмді орнықтыра
алмайтын еді. Кеңестер Одағын индустрияландыру үшін Қазақстан дайын шикізат
көзі болатын. Оның үстіне Қазақстанда жұмысшы саны аз, ұлттық инженер-
техник, кадрлар аз болатын, халықтың 90%-ы ауылды жерде тұратын. Сондықтан
Қазақстанның қазба байлығын игеру үшін басқа ұлт өкілдері келіп орналаса
бастады. ЖЭС-та өлке экономикасын өзгерістерге ұшыратты: шаруашылық есепті,
өзін-өзі қаржыландыруды енгізді.
Қазақстанда индустрияландыруды, ауылшаруашылығын жүзеге асыруды іске
асыру үшін 1925 жылы тамыз айында Сталиннің бұйрығымен Қазақстан өлкелік
партия комитетінің бірінші хатшысы болып Ф.И.Голощекин тағайындалды. Ол
Қазақстанға қыркүйек айында келді. Кейіннен өзінің саясатына қарсы шыққан
қазақ зиялыларын август блогы деп атады. Осыдан кейін Сталинге
Қазақстанда Кіші Қазан төңкерісін өткізу идеясын ұсынды.
Садуақасов, Мыңбаев сияқты қазақ зиялылары Кіші Қазан идеясына қарсылық
білдіріп, Қазақстан шикізат көзі емес, дайын өнім шығаратын
республикаға айналу қажет екенін түсіндірді.

Қазақстанда индустрияландыруды жүзеге асыру

Уақыты ҚР салынған өнеркәсіп өнеркәсіп саласында қызмет еткендер
1927 Түркістан-Сібір темір жол Шатов-құрылыс бастығы, жәрдем-десу
жыл магистралі салына бастады. комиссиясын ХК Кеңесінің
Тәулігіне 1500м жол төселді. төрағасы-Нұрмақов басқарды. РКФСР үкіметі
жағынан Т.Рысқұлов басқарды.
Д.Омаров-социалистік Еңбек Ері атағын
алды. Қатардағы құрылысшы болған
Қазыбеков кейін Қазақкөлікқұрылыс
тресінің бастығы болды
1927-19Қарағанды шахталары, Ембі Еңбек ардагерлері: Ә.Мұрынбаев,
40 жж. мұнай кәсіпшілігі, Шымкент С.Өтебаев, А.Сафин, Зағира Табылдинова.
қорғасын заводы, Балқаш және Т.С.Назаренко-Прибалхашстройға
Жезқазған түсті метал-лургия ұйымдастырушы болды. -Прибалхашстрой
кәсіпорны салынды. Шым-кент бастығы болып, Иванов тағайындалды.
қорғасын заводы, Зырян Қ.Сәтпаев-Жезқазған мыс кенін зерттеді.
полиметалл комбинаты, Ащысай, Осы еңбегі үшін Мемлекеттік сыйлық
Қоңы-рат кеніші Жезқазған кен алды.
орны игерілді.

Өнеркәсіп тараптарының негізі қаланды, республикада бар өнеркәсіп
аудандармен өзара байланысы нығайды. Орал-Сібір-Қазақстан үшбұрышы пайда
болды. Мырыш, мыс, қорғасын және басқа да стратегиялық металлдар өндіру
жөнінен КСРО-да Қазақстан жетекші орын алды.
Қазақстан шикізат базасы ретінде қала берді. Қазақстанда ең көп салынған
құрылыс-темір жол болды. Индустрияны дамыту мақсатында Қазақстанға сырттан,
көбінесе РКФСР-ден өзге ұлттар келді. Урбанизация барысы күшейді. Қала
халқының саны өсті. Тоталитарлық режим жағдайында да жұмысшы табы
индустрияландыруды іске асырды.

2. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ҰЖЫМДАСТЫРУ

Ұжымдастыру қарсаңындағы қазақ аулының жағдайы:

1. Жаңа экономикалық саясат тұсында ауылда ұжымдық шаруашылық, серiктестiк,
артельдер, кооперациялар құрылды.
2. Сауатсыздықты жою, кедейлер арасында ағарту жұмыстары жүргiзiлдi.
3. Мал басының саны 29,9 миллионнан 40,5 миллионға жеттi.
4. Бiрақ Голощекин идеясы жаңа экономикалық саясаттың негiзгi принциптерiн
бұзды.
5. Ф.И.Голощекиннiң тап күресiн шиеленiстiру нәтижесiнде наразылық туды.
Ұлттық зиялылардың шағын бөлiгi қуғынға ұшырады. Мысалы, С.Сәдуақасов,
С.Қожанов, Ж.Мыңбаев.
6. Ф.И.Голощекин селолар мен ауылдарға 4800 уәкiл жiберiп, жазалау
шараларын жүргiздi.
7. Қазақстан Орталық Атқару Комитетi мен халық Комиссарлар Кеңесiнiң 1928
жылғы 27 тамыздағы “Аса iрi бай шаруашылықтары мен жартылай феодалдарды
тәркiлеу және жер аудару туралы” декретi бай шаруашылықтарды тәркiлеп,
700-ден артығын жер аударды.

Ауыл шаруашылығын ұжымдастыру:

Коммунистiк партияның ХV съезi ауылшаруашылығын ұжымдастыру бағытын
жариялады. Қазақ АКСР-де ұжымдастыруды 1932 жылы аяқтау белгiлендi.
Ұжымдастыру қуғындау мен террорға негiзделдi.

Уақыты Негiзгi оқиғалар
1929 жыл Колхоз құрылысы басталды. Алғашқы МТС-тер құрылды. Ресейден
1204 жиырма бес мыңдықшылар келдi.
1929 жыл, Жеделдету, күштеп ұжымдастыру туралы бiрнеше нұсқаулар
желтоқсан берiлдi.
1931 жыл, 25 Көшпелi және жартылай көшпелi еңбекшi шаруашылықтарының бәрiн
желтоқсан 1932 жылы отырықшыландыру жөнiндегi жоспарлы шарамен қамту
мiндетiн қойды.
1928 жыл Қазақстанда барлық шаруашылықтың 2% ұжымдастырылды.
1930 жыл 3 56,4% ұжымдастырылды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақ жастары мерзімді баспасөзінің тарихы (ХХ ғасырдың басы – 1940 жж.)
1965 ж. экономикалық реформалар: себебі, мазмұны және нәтижесі
«Тарихнама» пәні бойынша лекция сабақтары
Көлбай Тоғысовтың қызметі
Семей губерниясындағы ашаршылық және оның салдары
Қазақстан территориясындағы кедендік істің қалыптасу және даму тарихы (1868-1917 жж.)
Кеңес елі мектептеріндегі тарих пәнінің оқытылуы және ондағы ұлт республикалары тарихының орны
ХІХ 60-70 ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН
Ұлттық тарихи білімнің даму кезеңдері мен бағыттары
Кеңес өкіметінің Алаш автономиясын жоюы
Пәндер