Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің қазіргі жағдайын теориялық талдау

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе . . . 6

І-тарау. Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің қазіргі жағдайын

теориялық талдау.

1. 1. Әлеуметтік басқарудың мазмұны . . . 8-11

1. 2. Қоғамды басқарудың заңдары мен принциптері . . . 11-21

1. 3. Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің қарқынды дамуы мен

осы саладағы сілкіністер . . . 21-23

ІІ-тарау. Индер аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар

бөлімінің қызметіне жалпы шолу

2. 1. Бөлімінің құрылу тарихы24-27

2. 2. Бөлімнің атқаратын міндеттері, қызметі мен құқықтары . . . 27-32

2. 3. Аудандық әлеуметтік қамсыздандыру бөлімінің басқарушылық

және ұйымдастырушылық құрылымы . . . 32-44

ІІІ-тарау. Бағдарламаны жүзеге асырудың негізгі бағыттары мен

механизімі.

3. 1 Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің мақсаты мен

тапсырмалары . . . 45-50

3. 2. Халықты әлеуметтік қамсыздандыру жүйесін жетілдіру . . . 50-53

3. 3 Халықтың жұмыс бастылық өнімімен еңбек қатынастарын

жетілдіру . . . 53-58

Қорытынды мен ұсыныстар . . . 59

Қолданылған әдебиеттер . . . 61

Кіріспе.

Мен осы дипломдық жұмысымда Қазақстан Республикасының халқын әлеуметтік қамтамасыз ету жағдайымен осы саладағы атқарылған және алдағы уақытта болжанып отырған мәселелерді, жаңа бағдарламаларды, Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың стратегиялық жолдауын пайдалана отырып жұмысымды кең ауқымда мағынасын ашуға тырыстым.

Жұмыспен қамту саясаты мемлекеттегі жүргізілетін әлеуметтік-экономикалық саясаттың айнымас бір бөлігі болып табылады. Мемлекеттегі макроэкономикалық саясаттың бір бөлігі бола отырып, елдегі еңбек потенциялын оптималды қолдану шараларын қажет етеді, ол экономикалық және еңбек нарығының бөлек субъектілерінің сәйкесінше қажеттілігіне оң қырын көрсететін, еңбек нарығының сипаттамасының, саны мен сапасының ұйымдастырылу мақсаты алға қойылған.

Халықты жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар аясында халықты жұмыспен қамту, жұмыссыздықтың күрт өсуінің алдын алу, өнеркәсіптік өндірістің иновациялық дамуының, аграрлық сектордың жоғары білікті мамандарға қажеттілігін қамтамасыз ету, сондай-ақ заңды сектордағы халықтың жұмыссыздық деңгейін азайту, жұмыс күші сапасының артуы, жұмыс күші ұсынысы мен жұмыс орындары санының теңгерімділігі, аймақтық еңбек нарығын қорғау жолымен жәрдемдесу жұмыстары жүргізіледі.

Елімізде еңбек нарығында жаңа өзара байланыс жасайтын жаңа жүйе құруға, жұмыспен қамтуда жұмыс берушілердің рөлін арттыруға, экономиканың қажеттілігіне сәйкес мамандарды даярлау жүйесін қалыптастыруға жәрдемдеседі.

Сонымен қатар, бүгінде Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының автоматтандырылған жүйесін құру жөніндегі жұмыстардың да аяқталғанын атап көрсету керек. Мұндай жүйені құрудағы мақсат әлеуметтік аударымдар мен төлемдерге дербес тұлғалық тұрғыда есеп жүргізу процесін автоматтандыру болып табылады. Жүйе зейнетақы төлеудің қазіргі бар жүйесімен ықпалдасып, Қазақстанның банк аралық есеп айырысу орталығымен арадағы қарым- қатынасты қамтамасыз етуге тиіс.

Әлеуметтік-экономикалық жағдайлар өзгерген кезде міндетті әлеуметтік сақтандырудың негізгі параметрлеріне әлеуметтік тәуекелдер туа қалғанд әлеуметтік төлемдерді ұлғайтуға байланысты өзгерістердің енгізілетіні, болашақта міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне жек институттарың да қатысу мүмкіндігінің туындауы табиғи жағдай.

Қазақстан халқын жұмыспен қамтудың 2005-2007 жылдарға арналған өңірлік бағдарламасын күнделікті жұмыста басшылыққа алуы, оның орындалысы жөнінде хабарламалар тиісті орындардың талап етуімен орындалуы қарастырылды. Бұл бағдарлама негізінен 2005-2007 ж. ж. арналған мол қаржылық жағынан тұрақты, экономикалық тиімді, әлеуметтік әділетті, уш сатылы әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесін құрылуы қарастырылды. Осы орайда әлемдік тәжірибелерге сүйене отырып бағдарламаны жасақтау барысында біраз шаралар атқарылғандығын көрсететін мәліметтерді зерттедім.

Халықаралық еңбек ұйымы, валюталық банк, дүние жүзілік даму банкі, әлеуметтік қамтамасыз ету халықаралық қауымдастығы мәселесі енгізілген.

Сонымен Қатар қазііргі таңдағы зейнеткерлерге, Ұлы Отан соғысы мен Ауған соғысының ардагерлеріне, мүгедектерге, жетім балаларға, асыраушы-сынан айырылғандарға мемлекет тарапынан көрсетілетін арнаулы көмектер мен түрлі төлемдер мен жеңілдіктерді қарастыра отырып олардың орындалу процестеріне тоқтала кеттім.

І-тарау. Әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің қазіргі жағдайын теориялық

талдау

1. 1. Әлеуметтік басқарудың мазмұны.

Кез келген қоғамда әлеуметтік басқару жүйесі құрылады. Әлеуметтік басқару ұғымы нені білдіреді? Оның анықтамасы қандай? Жалпы басқару дегеніміз не? Бұл жөнінде ғылыми әдебиеттерде көптеген анықтамалар берілген. Жүйеге келтіріп қарасақ, бұл анықтамалардың мәні - басқару бір жүйенің екінші бір жүйеге мақсатты түрде бағытталған ықпалы, сөйтіп, ол мақсат пен қызметтің белгілерін қанағаттандыру үшін екінші жүйенің бағытын өзгертеді.

Қоғамды басқарудың мазмұны, мақсаты мен мүмкіндіктері ең алдымен қоғамдық құрылысқа байланысты болып келеді. Қоғамды басқару дегеніміз - қоғамды реттеу, тәртіптеу, жетілдіру мен дамыту мақсатында коғамға жасалған ықпал.

«Әлеуметтік басқару» ұғымы мазмұны жағынан көп жақты болып келеді. Әлеуметтік басқару теориясын кең мағынада алып қарасақ, онда ол өзінің пәніне қоғамдық өмірдің барлық салаларын: экономиқалық, мәдени, білім беру және т. б. басқару мәселесін сыйғызған. Қоғам өмірінің негізгі салаларына сәйкес әлеуметтік басқару объектілерін сұрыптауды үлкен төрт топка бөлуге болады:

материалдық-өндірістік дамытуды басқару;
әлеуметтік процестерді басқару;

- саяси саланы басқару;

- қоғамның рухани өмірін басқару.

Сонымен қатар, әлеуметтану шеңберінде әлеуметтік басқарудың жеке теориясы да даму үстінде. Ол әлеуметтік басқарудың жалпы теориясының принциптерінен шыққанымен, оны әлеуметтік басқарудың жалпы теориясының қолданбалы жағы деп қарауға болмайды, өйткені ол - әлеуметтанудың өз алдына тұрған жеке бір саласы.

Әлеуметтік басқару қоғамдық қатынастар мен әлеуметтік процестерді саналы түрде (бағдарламалы), ғылыми тұрғыда реттеу болып табылады. Басқару екі деңгейде жүзеге асады. Оның біріншісі қоғамдық-тарихи процестерді басқаруды қамтамасыз етеді, жалпы әлеуметтік заңдылықтарды көрсетеді және өзі мемлекеттің әлеуметтік саясатынан көрініп отырады. Ал екінші деңгейі - әлеуметтік процестерге басшылық ету: жұрттың көшіп-қонуына, кәсіптік құрылымына өзгерістер енгізу мен кадрлардың тұрақ-сыздығын реттеу, оны жою, еңбек жағдайын жақсарту, әлеуметтік-психо-логиялық ахуалды оңалту және т. б., яғни нақты әлеуметтік процестерге басшылық жасайды. Басқарудың екінші деңгейіндегі проблемалар әлеуметтік процестердің жекелеген тенденцияларын көрсетеді және көп жағдайда бұл проблемалар кәсіпорындардың күші арқылы шешіледі. Осыған орай екінші деңгей «кәсіпорындардағы әлеуметтік басқару» деген атқа ие болды және әлеуметтануда өз алдына басқарудың жеке бағыты ретінде қалыптасты.

Басқару әлеуметтануы - жалпы әлеуметтану ғылымының қоғам мен ұйымдарда орын алған әлеуметтік құрылымдар мен процестерге мақсатты түрде ықпал жасайтын формалар мен әдістерді, заңдылықтарды зерттейтін саласы. Басқару әлеуметтануының басты назар аударатыны - экономикалықь және ғылыми-техникалық саясаттың әлеуметтік проблемаларды басқару шешімдерін дайындауы, оны қабылдауы, іске асыруы, өзін-өзі басқаруы, басшылар мен қол астындағы адамдардың қатынастары, басқарудағы ақпараттың рөлі мен орны туралы мәселелер, т. б. Басқару әлеуметтануы ғылыми пән ретінде әлеуметтану ғылымының, атап айтқанда, ұйымдар әлеуметтануы, еңбек әлеуметтануы, саясат әлеуметтануы, экономикалық әлеуметтану, әлеуметтік жоспарлау секілді тарауларымен өзара ұштасып, қиысқан. Өйткені ол тарауларда да басқарудың проблематикалары қарастырылады.

Сонымен, басқару әлеуметтануы әлеуметтану ғылымының бірден-бір жетекші саласы болып саналады, оның мәні - коғамды, еңбек ұйымдарын басқару барысында болатын заңдылықтар мен тенденцияларды зерттеу. өйткені басқарудың көмегінсіз еңбекті, материалдық және рухани өндірісті, бөлу мен тұтынуды, тәртіпті, еңбек бөлінісін ұйымдастыруды, адамның ұжымдағы орны мен атқаратын міндеттерін анықтауды іске асыру мүмкін емес.

Басқарудың мәні - кез келген объектінің жақсы әрі максималды жұмысын қамтамасыз ету, оған жұмыс істеу қабілетін толық жұмылдыра алатындай дәрежеде жағдай жасау.

Басқарудың мазмұны, формасы, мақсаты мен принциптері - коғамдағы үстемдік етуші экономикалық қатынастарға, саяси-әлеуметтік құрылыстың сипатына байланысты. Осыған орай әлеуметтанушылар қоғамдағы басқару механизмінің екі типі - стихиялы және саналык типтері қалыптасуда деген пікір айтады.

Стихиялық механизм - автоматты түрде ықпал ету адамдардан басқару жүйесіне араласпауды талап ететін, көп жағдайда қарама-қарсы күштердің қосылуынан, кездейсоқ туындайтын біртекті актілерден тұрады. Стихиялы басқару оған қатысушылардың еркі мен санасынан тыс әлеуметтік іс-әрекет ету үстінде, адамдардың жеке өз басының мүддесіне жету жолында басқалардың мүддесімен санаспауы, кейде тіптен оларды мойындамауы, жоққа шығаруы арқылы жүзеге асады. Сөйтіп, бұл әлеуметтік өзара байланыстардың кері байланысынсыз қалытасады және адамдардың атқаратын қызметі оған қажетті түзетулер еңгізбейді. Солай десек те, қоғамды стихиялы басқару кіршіксіз таза жүйе деуге болмайды. К. Маркстің пайымдауынша, капиталистік кәсіпорын көлемінде басқару ісі әр кезде жоспарлы болады және басқару осы капиталистің тұтас алғандағы мүддесіне бағындырылады, яғни басқару саналы түрде жүрді. Ал байланыстардың болмауынан экономика тұтас жоспарлар арқылы тұтастай қамтылмайды; сөйтіп бұл жағдай өндіріс анархиясына әкеліп соқтырады. Сондықтан да капиталистік экономиканы басқарудың стихиялы болуы табиғи қажеттілік деп қарастырылды. Әрине, К. Макркстің бұл пікірі ХІХ ғасырдың орта тұсында айтылған еді, содан бері капиталистік экономика, оны басқару әлдеқайда жетілдірілді. Мемлекеттік аграрлық шаруашылық пен фермерлік шаруашылықтың арасында жасалған жоспар осыған мысал бола алады. Мемлекет оны реттеп басқарып отыр. Ал ТМД елдерінде объективтік және субъективтік себептерге байланысты экономиканы басқаруда анархиянын бірқатар белгілері бой көрсетуде.

Саналы басқару жоспарланған, тұрақты және сенімді байланыстардың негізінде алыптасады. Саналы басқаруда адамдар өз қызметінің нәтижесі жөнінде жиі әрі анық мағлұматтар алады, оның қайсысын түзету немесе жақсарту керектігін біледі, сөйтіп жаңа нәтижелер арқылы әлем халықтарының нақты жағдайын барынша ескеруге мүмкіндік туады, соған орай шаралар қолданылады. Мұндай жағдайда кездейсоқтық адамдарға өзі жіберген қолайсыздықтарды жоюға жағдай жасайды, қелеңсіз ықпал етпейді және оқиғалардың барысына соншалықты әсер ете қоймайды.

Сайып келгенде, саналы механизм жүйеге өзіндік қоғамдық институттардың - басқару субъектілерінің көмегімен мақсатты түрде ықпал жасайды.

1. 2. Қоғамды басқарудың заңдары мен принциптері

Қоғамды басқарудың субъектісін тар мағынада қарастыратын болсақ, ол - белгілі нәтижелерге жету мақсатында әлеуметтік жүйеге саналы түрде ықпал етуді қамтамасыз ететін арнайы мемлекеттік және қоғамдық органдар, қызметтер.

Әлеуметтік басқарудың объектісін кең мағынада алсақ, ол - халықтың өмір деңгейін арттыру; коғамда әлеуметтік әділеттілікті бекіту; мәдени деңгейді көтеру; адамдардың еңбек жағдайларын жақсарту болып есептелінеді.

Әлеуметтануда басқару процесі барысында қалыптасатын қатынастар субъектінін басқару объектісіне тиімді ықпал етуін қамтамасыз ететін, басқарушы мен басқарылушы жүйелер арасындағы қатынастар ретінде қарастырылады. Бұл қатынастар әлеуметтік реттеуші рөлін де қоса атқарып, ол қатынастар ерекше қызметтерін жүзеге асыру процесінде, яғни басқару қызметінде пайда болады.

Көптеген мамандар атқарылатын қызметтерді басқару процесінің сатысы (кезеңі, фазасы) ретінде қарастырады. Көптеген шығармаларда сәл өзгерістер арқылы қызметтің жалпы немесе негізгі модельдері, атап айтқанда, жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру, реттеу, есеп пен бақылау, мәдени-тәрбиелік сипаттар қайталанылып берілген. Бұлар тек өзара байланысқан жағдайда ғана басқару процесін құрайды.

Егерде біз әлеуметтік басқарудың функциясын кең мағынада алып қарастыратын болсақ, онда әлеуметтік басқару функциясының классификациясына тоқталуымыз қажет. Мұндай классификациялау коғам өмірінің негізгі салалары - саяси, экономикалық, рухани, әлеуметтік салалардан туындайды.

Басқару процесі бірнеше кезеңнен тұрады және әр кезең өзіне сәйкес операцияларды жүзеге асырады. Проблеманы кою мен алдағы мақсатты анықтау кез келген басқару циклінін басқару кезеңіне жатады. Басқару шешімін іздестіру қажеттілігінің өзі басқару субъектісін канағаттандырмайтын белгілі бір проблемалық жағдайдың пайда болуынан туындайды. Мұндай жағдайда ең алдымен кезек күттірмейтін проблеманы анықтаудың маңызы ерекше. Өйткені қарама-қайшылық одан әрі тереңдеп, проблеманы шешу бұрынғыдан бетер күрделене түседі. Мәселен, 70-80 жылдары КСРО-дағы дағдарысқа ұшырау жағдайының неден болгандығының басты себептері дер кезінде және толық көлемде бағаланбады, оған өзгеріс енгізудің қажеттілігі ескерілмеді, қоғамдағы тоқыраушылық құбылыстарының етек алу қаупі күшейгенімен, оларды жою үшін нақты бағыт ұсталмады, оған берілмеді, сөйтіп тоқырау үрдісі басталды.

Проблеманы анықтау алдағы мақсатты белгілеуге мүмкіндік береді, ал оны жүзеге асыру қалыптасқан қолайсыз жағдайды түзетуге жол ашады. Мақсатқа жету көптеген жағдайларға байланысты болады, оларды анықтап алмайынша басқару субъектісі дәлелді шешім қабылдай алмайды. Бұл жағдайларды зерттеу міндеті басқару циклінін екінші сатысында - ақпарат жинау мен талдау кезеңінде шешіледі.

Ақпарат сенімді, объективті, толық және дер кезінде алынған ақпарат болуы шарт. Осыған орай басқару жүйесін ақпараттарға талдау жасайтын және өңдейтін қазіргі таңдағы техникалық құралдармен қамтамасыз етудін маңыздылығы артып отыр.

Алынған әлеуметтік ақпарат басқару үшін шешімге келу мен оны қабылдаудың бастапқы базасы болып табылады.

Басқарушы шешімі төмендегідей сұрақтарға жауап беруі тиіс:

- белгіленген мақсаттарға жету үшін қандай міндеттерді шешу кажет?

- оларды қандай әдістермен, айлалармен, тәсілдердің көмегімен шешуге болады?

- қойылған міндеттерді кім жүзеге асырады?

- оларды жүзеге асыруды қамтамасыз етуі үшін қандай материалдық және техникалық жағдайлар қажет?

- жалпы міндеттерді орындаудың және әрбір нақты тапсырманы орындаудың мерзімі қандай?

- қойылған міндеттердің орындалу барысына кім бакылау жасайды? Басшылық шешімі басқару бағдарламасын қолдану кезеңінде қабылданып, жүзеге асады. Бұл кезеңде басқару субъектісі басқару объектісін ұйымдастыруды жүзеге асырады, алдыңғысы соңғысымен тікелей және кері байланыс орнатады, атқарушыларды іріктейді, олардың атқаратын міндеттерін бөледі, яғни бағдарламаны орындау үшін әлеуметтік механизмді жасайды. Бұл ретте реттеудің, есеп пен бақылаудың әр түрлі формалары қолданылады. Бұл күрделі процесс бір-біріне қарама-қарсы екі тенденцияның: ұйымдастыру тенденциясы мен тәртіп бұзу тенденциясының әрекет ету жағдайында жүреді.

Басқару бағдарламасын жүзеге асыру оны қорытындылау, нәтижелерін талдау арқылы жүргізіледі және оларға баға беру кезеңінде тәмамдалады. Сонымен, басқару қызметі процесс ретінде бірнеше кезеңнен тұрады:

а) проблемаларды алға кою және мақсаттарды анықтау;

б) басқару объектісі жөнінде ақпарат жинау және зерттеу;

в) басқару шешімін жасау және қабылдау;

г) басқару бағдарламасын жүзеге асыру (ұйымдастыру, реттеу, есепке алу, бақылау) ;

д) нәтижесін талдау және оларға интерпретация (түсінік беру) жасау.

Әлеуметтану әлеуметтік басқарудың принциптерінде зерттейді. Принциптер басқару механизмінің маңызды буыны ретінде әлеуметтік заңдарды өзіне синтездейді және оларды іс жүзінде қолданудың нақты жолдарын белгілейді. Әлеуметтік қатынастар жүйесін реттеу мен әлеуметтік процестерді басқару жөніндегі қызметтің бастапқы, негізгі ережелеріне басшылық жасаудың нақты тапсырмасы мен нормалары да әлеуметтік басқару принциптеріне жатады. Ғалымдар бұл анықтаманы өздерінің көптеген ғылыми еңбектерінің түпнұскаларында тұжырымдады. Жалпы басқарудың принциптеріне: демократиялық централизм, объективтілік, іскерлік, ұйымшылдық, лездемелік, нақтылық, заңдылық, дара басшылық, аймақтық және салалық басқарудың ұштасуы, кешендік, жүйелік, жариялылық, т. б. жатады.

Субъектінің белгілері бойынша мемлекеттік, қоғамдық ұйымдардың қызметін басқару принциптерін айрықша атауға болады.

Алайда, біз әлеуметтік басқарудың ең негізгі принциптеріне қысқаша сипаттама берумен шектелеміз.

Қоғамдағы әлеуметтік басқару процесі сияқты мақсаттар мен міндеттерді анықтаудың астарында саяси мән жатыр. Сондықтан негізгі принциптердің бірі - оған саяси тұрғыдан қарау принципі. Қазіргі біздің қоғамымызда жүріп жатқан процестер заңды түрде басшылыққа саяси тұрғыдан қарау принципін терендету арқылы жүзеге асырылуда. Басшы кадрлар үшін еңбекшілерді болашаққа сендіре білу және олардың белсенділігін арттыру, қызметін жеке бас пайдасы үшін асыра пайдалануды жою, басқаруда әкімшілік әдісті қолданғанда асыра сілтемеу аса маңызды талап болып табылады. Объективтік принципі - басқарудың түпкілікті мақсатына жету үшін басқару жүйесінің объективті заңдарын қолдану. Бұл принцип бойынша басқару дегеніміз - сенімді, ғылыми талдаудан өткен ақпаратқа сүйену. Бұл принципті іске асырудың маңызды шарты - нақтылы әлеуметтік зерттеулердің нәтижелерін қолдану.

Мұның кешенділік және жүйелілік принциптері де бар. Кешендік приципте әрбір әлеуметтік құбылыс кезінде оның экономикалық, идеологиялық, психологиялық, ұйымдық секілді бүкіл аспектілерін есте ұстау қажет. Жүйелік принципінің мәні - нақты мақсатты жүзеге асыруға қажетті жекеленген, өзара бірін-бірі толықтыратын қызметтің түрлерін біріктіру.

Демократиялық централизм принципі - әлеуметтік басқарудың ең маңыздысы ол бүкіл бақарушы органдардың, басшылардың және басқару жүйесінің барлық деңгейіндегі атқарушылар қызметтерінің мазмұны мен әдістерін анықтайды. Демократизм еңбекшілердің толық билігі, олардың инициативасын басып-жаншымай, қолдау, басқарушы органдардың басшыларын сайлау, олардың есеп беріп отыруы болса, ал цетрализм, яғни орталықтан басқару дара басшылықты көпшілік мүдесінің басым болуы, қатаң тәртіптің орнауы секілді көріністермен ұштастырады. Алайда, цетрализм жағдайында да еңбекшілердің басқару ісіне белгілі бір дәрежеде қатыспауынсыз міндеттерді тиімді шешу мүмкін емес. Демократизм централизмге қарағанда оны жүзеге асыру тәсілі ретінде әрекет етеді. Демократияны кеңінен қолдану централизмнің негізін, тұғырын ұлғайтады және сонымен бірге еңбекшілерді қоғам ісін басқаруға тартуды қамтамасыз етеді. Екіншіден, орталық органдар өздері атқаратын міндеттер ауқымынан асып кетпейді, жергілікті органдардың қызметіне қол сұқпауды қағида тұтады. Сонда ғана централизм дұрыс, қажетті деңгейде жүзеге асатын болады.

Жариялық принципінің әлеуметтік басқарудағы қазіргі өтпелі кезеңдегі маңызы өте зор. Жариялық принципі - еңбекшілердің басқару шешімдерін қабылдау кезінде қоғамдық пікірлерден кең көлемді ақпараттар алуы, оларды игеріп, есепке алу негізінде шешімдер қабылдауға қатысу. Жариялық - бұл адамдарға сенім арту мен құрмет көрсету, олардың оқигаларға баға беру қабілетін ескеру, дұрыс шешім қабылдауына, сол шешімді жүзеге асыруына адамдардың саналы түрде қатысуына мүмкіндік жасау, бағалау.

Басқару процесін ұйымдастырудың басқа да принциптері бар. Бұған ең алдымен негізгі буын принципі жатады. Әлеуметтік процестерді басқару - өзара байланысқан кешенді міндеттерді шешу деген сөз. Бұл міндеттер өздерінің маңыздылығы жағынан біркелкі емес. Әлеуметтік процестердің дамуы барысындағы түпкілікті, басшы міндетті немесе негізгі буынды ғылыми негізде анықтау - басқару өнеріне жатады. Әлеуметтік басқарудың практикалық мәселелерін шешу барысында қоғамдық өмірдің басты проблемаларын шешуге ерекше көңіл бөлу қажет.

Мемлекет саясатшылары халықты әлеуметтік - экономикалық жағынан қамтамасыз ете отырып олардың тіршілік деңгейінің жоғарлауына көмектеседі. Ел дамуының әрбір кезеңінде әлеуметтік қамтамасыз ету деңгейі анықталады. Алғашқы дағдарыс жылдары экономиканың және қаражаттың мүмкіншіліктері экономиканың құлдырауының жоғарғы дәрежесімен және өндірістің төмендеуімен сипатталады және жұмыссыздыққа әлеуметтік сфералық даму мүмкіншіліктеріне шек қойылған болатын. Бұл жылдары мемлекеттік өлшемдер қабылданды және азаматтардың өмір сүру деңгейімен халықты қорғау топтары бұл жағымсыз зардаптарды жұмсартуға бағышталды. 1990 жылдың II- жартысына қарай белсенді саясатшылар экономикалық өсу шегіне алғы шарттар жасады.

Жаңа келісім шарттарда әлеуметтік қорғаныс жүйесін реформалауға бағышталған және еңбекке көңіл бөлетін заң шығару орындары жұмысбастылыққа белсенді көмектеседі және зейнетақының жинақты жүзеге асыруға мемлекеттік көмек көрсетеді. Бірақ әлеуметтік реформалардың одан әрі тереңдеуі: кедейшілікке, жұмыссыздыққа, қартаю жағдайларымен, нарықтағы тауар бағасының өсуі салдарынан жаңа бағдарламалар енгізіліп отырады.

2004 ж. 19 наурыздағы «Бәсекеге қабілетті Қазақстанға, бәсекеге қабілетті экономика және бәсекеге қабілетті ұлт» атты Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан халқына жолдауы күшіне енді.

Әлеумттік қамтамасыз етудің қазіргі жағдайына талдау.

Мемлекеттің қолдауымен Қазіргі кезде Қазақстанда әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесі сипатталады. Мемлекеттік қаражат есебінен

зейнеткерлерді, мүгедектерді, асыраушысынан айырылғандарды және басқа санаттағы халықтарды әлеуметтік жағынан қамтамасыз етеді.

Бүгінгі күні 3, 5 миллионнан астам халықты әлеуметтік жағынан қамтамасыз етеді ( немесе халықтың 23, 6% ) .

1999 жылмен салыстырғанда 2004 жылы әлеуметтік қамтамасыз ету шығыны 1, 5 есеге көбейеді. Осы жағдай индикаторлардың өсу шегі куәландырғандай халық табысының ұлғайуына септігін тигізді. 1999-2004 ж. ж. аралығында:

- Ең төменгі еңбек ақы 2, 5 есеге ұлғайды (2605-6600 теңгеге) ;

- Зейнетақының ең төменгі мөлшері 1, 9 есеге өсті (3000-5800 теңгеге) ;

- Орташа еңбек ақы 2 есеге өсті (11684-26048 теңгеге) ;

- Зейнетақының орташа мөлшері 2 есеге өсті (4104-8529 тңгеге) ;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.