ХҮІІІ-ХІХ ғасырдың І жартысындағы ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ

1. ХҮІІІ.ХІХ ғасырдың І жартысындағы Қазақстанның әлеуметтік.экономикалық жағдайына жалпы сипаттама

2. ХІХ ғасырдың І жартысындағы капиталистік қатынастардың дамуы

3. Қытай мен Ресей арасындағы сауда келісімдері

4. Қазақстанның Қытаймен сауда.экономикалық байланысы

5. Қайталауға арналған сұрақтар

6. Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмысына тапсырма

ХVIII-ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы қазақ қоғамының шаруашылық қызметін бір мағынада бағалау мүмкіни емес. Экономикалық кәсіптердің сипатын қатаң бір формуламен және белгілі бір типологиялық шеңбермен байланыстыруға болмайды.
ХVIII-ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы шаруашылық дамуының барысы сауда көлемінің біртіндеп өсе түсуімен және сайып келгенде рынокқа тәуелділікпен анықталды. Зерттеліп отырған уақытта қазақтардың шаруашылығында болған елеулі өзгерістер – солтүстіктегі көршінің неғұрлым дамыған экономикасы ықпалының нәтижесімен жүзеге асты.
ХVIII-ХІХ ғасырлардағы шаруашылық дамуының негізгі сыртқы өлшемдері мынадай ерекшеліктерден көрінеді. Біріншіден, соның алдындағы дәуірлерден айырмашылығы жер қатынастары жүйесінде көшпелі қауымдар анықталуының үдемелі үрдісі жүріп жатты, қазақьардың отырықшылану үрдісі күшейеді. ХVIII ғасырдың бірінші ширегінде оңтүстікте қалыптасқан шаруашылық күйзелісі «Ақтабан шұбырындыға байланысты» содан соң Солтүстік-батыс және Солтүстік Қазақстан аумағына да таралады. Көшпелі топтардың ішінара отырықшылануы кейіннен Орта Азияда «құрама» үлгісіндегі кіші этникалық топтардың қалыптасуына және әр түрлі рулардың араласуына әкеп соқты. Қазақтар шаруашылығының даму сарыны айырбас саудаға негізделді. ХVIII ғасырдың орта шенінде қазақтардың оңтүстіктегі қысқы қыстаулардан солтүстік жаққа (Сарыарқа аумағына) ауысуына байланысты сауда Ресей шекарасына қайта бағдарланды.
Сонымен бірге аумақтық байланыстар баяу дамиды. Аумақтық байланыстар құрылымының ең айқын белгілері: қысқы тұрақты тұрғын үйлер мен шаруашылық құрылыстардың жаппай салынуы, жер пайдаланудың түрлі нысандарының дамуы, пішен шабу мен егіншіліктің таралуы, рыноктық орталықтармен жақындасу болып табылады. Жаңа құбылыстар экономикалық өмірде ХІХ ғасырдың ортасынан бастап орныға бастады. ХVIII ғасырдың бүкіл бойында және ХІХ ғасырдың бірінші жартысында қазақ қоғамы материалдық өндірісінің негізі бұрынғысынша көшпелі мал шаруашылығы болып қала берді. ХVIII ғасырда дәстүрлі егіншілік пен қалалардың ролі зор болды. Экономика өмірде шаруашылық қызметінің түрлі салаларының үйлесімді ұштасуы қазақ қоғамы дамуының дәрежесімен анықталады.

1. Қазақстан тарихы: Көне заманнан бүгінге дейін: Бес томдық /[ Ред. М. Х. Асылбеков, Қ. С. Алдажұманов, К. М. Байпақов] .- Алматы: АТАМҰРА. Т. 3: Жаңа замандағы Қазақстан - 1998.- 640 бет.
2. Бекмаханов Е. Қазақстан XІX ғ. 20-40 жылдарында.- Алма-Ата, 1994.- 416 б.
3. Ізтілеуов Қ. Жаңа заман тарихы;Бірінші кезең.Жоғары оқу құралы.- Алматы; Ана тілі,1995.-120 б.
4. Қазақ қоғамындағы әкімшілік- шаруашылық жүйелердің эволюциясы: Оқу құралы / Ред. басқар. К. Ә. Берденова; ҚР ғылым және жоғары білім министрлігі.- Алматы: Экономика, 1999.- 361 бет.
5. Қазақстан тарихы: Оқулық-анықтамалық /[Авт. В. С. Осколков, И. Л. Осколкова] .- Алматы: Өнер, 2001.- 64 бет.
6. Қазақстан тарихы: Хрестоматия / Құраст. М. Қ. Қозыбаев.- Алматы: АТАМҰРА, 1994.- 256 бет.
7. Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы: [Оқу құралы] К. Рысбайұлы.- Алматы: Санат, 2001.
8. Зиманов С.З. Общественный строй казахов I половины 19 в.
9. Прошлое Казахстана в источниках и материалах. – Алматы, 1998.
10. Кузембайулы А., Е.Абил. История Республики Казахстан. –А, 2000.