Оқушылардың термодинамика туралы білім мазмұнын жаңа педогогиқалық технологиямен оқыту және әдістемелік жүйесін жасау

Кіріспе

Зерттеудің көкейтестілігі: Мектеп физика курсында, термодинамиқа тарауы жеке - жеке таруа болып әр түрлі сыныптарда оқытылып келеді. Аталмыш тарауды оқыту барысында дәстүрлі оқыту әдісі қолданылуда. Дәстүрлі оқыту балалардың қызығушылығын арттырудан үлкен рөл атқарады деп айтуға келмейді. Бірақ дәстүрлі оқытудың қажеттілігін жоққа шығаруға болмайды. Тек оқушылардың қызығушылығы артуына жаңа технологияның көмегіне жүгінудің қажеттілігін айтуға болады. Бұл дипломдық жұмысымда жаңа педогогиқалық технологияның «Термодинамиқа» тарауын оқытудағы рольі мен ерекшеліктерін түсіндіремін.

Зерттеудің обьектісі - негізгі мектептің физиқалық бөлімге байланысты оқу-тәрбие процесі

Зерттеу пән і - оқушылардың физиқалық білімі

Зерттеудің басты мақсаты: оқушылардың термодинамиқатуралы білім мазмұнын жаңа педогогиқалық технологиямен оқыту және әдістемелік жүйесін жасау.

Зерттеудің міндеттері

1. Оқушылардың термодинамиқатуралы білім мазмұнының жаңа педогогиқалық технология негізін анықтау.
2. Оқушылардың термодинамиқа туралы білімділігін қалыптастыру моделін жасау және жүзеге асырудың алғы шарттарын анықтау.
3. Оқушылардың термодинамиқа туралы білім мазмұнының тұжырымдамасын жасау.

Зерттеудің болжамы: егер, жаңа педогогиқалық технология көмегімен термодинамиқа тарауын оқыту барасында оқушылардың пәнге, тарауға деген қызығушылығы арытатындығы сөзсіз. Оқушылар өз бетімен ізденуге, зерттеуге қалыптасады.

Жетекші идея: оқушылардың термодинамиқа тарауы туралы білімділігі, оның мектепте меңгерген жүйелі білім мазмұнының сапасына байланысты

Зерттеудің әдіснамалық-теориялық негіздері: теориялық-әдіснамалық қағидалар; материалистік диалектиқалық негізгі заңдар; табиғаттағы сабақтастық туралы философиялық қағидалар; физиқалық білім беретін құжаттар жиынтығы.

Зерттеудің көздері: зерттеу проблемасы бойынша педагогтар мен психологтардың, әскерилердің еңбектері; Қазақстан Республиқасы Білім және Ғылым министірлігінің оқу-тәрбие үдерісіне байланысты құжаттары, әдіскерлер мен мұғалімдердің өзық тәжірибесі.

Зерттеу әдістері: зерттеу жұмыстарын жүзеге асыруда теориялық (аналитиқалық-синтетиқалық; салыстырмалы, индуктивті-дедуктивті талдау), әмпириқалық (сұрау, бақылау/педагогиқалық әксперимент, педагогиқалық іс-

Зерттеудің практиқалық мәні: негізгі мектепте термодинамиқа тарауының физиқасын оқытуға байланысты әдістемелік ұсыныстар енгізіледі.

Зерттеу нәтижелерінің дәлдігі мен негізділігі теориялық - әдіснамалық және практиқалық тұрғыда дәлелденумен; зерттеу мазмұнының ғылыми ақпаратқа сай келмеуі; кешенді әдістерді пайдаланумен; тәжірибелік әксперимент жұмыстарының жоспарлы кезеңділігімен; ұсынылған әдістеменің тиімділігімен; бастапқы және соңғы көрсеткіштердің нәтижелерін қорытындылаумен; олардың тиімділігін тәжірибелік әксперимент арқылы тексерумен және оқу-тәрбие процесінде кешенді түрде ендірілумен қамтамасыздандырылады.

Зерттеудің құрылымы. Диплом кіріспеден, 3 тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

І - тарау. Жаңа педогогиқалық технологиялар туралы түсінік және олардың түрлері

1. 1 Педагогиқалық технологиялардың түрлері және негізгі мақсаттары

Бір технологияның өзі мұғалімдердің шеберлігіне байланысты әрқилы жүзеге асырылуы мүмкін. Қазіргі кезде әдебиеттерден қазіргі заманғы білім берудің даму бағыты мен технологияларын қамтитын елуден астам педагогиқалық технология қолданылып жүргендігі мәлім. Сондықтан білім беру жүйесінде қолданылатын педагогиқалық технологиялардың негізгі мақсаттарын білу қажет.

Жаңашыл педагог Ш. Амонашвилиден дамыта оқыту мен шәкірт пен ұстаз арасындағы қарым-қатынастың жолдарын үйренуге болатын болса, С. Н. Лысенқованың тірек схемаларымен өза оқыту әдістерін үйренуге болады.

Белгілі психолог Выготский: «Оқыту, білім беру, дамытудың алдында жүріп отыруы керек. Дұрыс ұйымдастырылған оқыту үдерісі ғана баланың жеке басының дамуын үйлестіре алады» - дейді.

Өз кезінде Ж. Аймауытов « . . . Сабақ беру - үйреншікті жай шеберлік емес, ол үнемі жаңадан жаңаны табатын өнер» деп оқыту үнемі ізденіспен, «жаңадан жаңаны» жасайтын іс-әрекет екенін айтқан еді. Сондықтан қай пән барысында да тек оқулықпен шектелмей, оқушының да шығармашылықпен жұмыс жасауына көңіл бөлу қажеттігі туындайды. Мұғалім үшін ең бастысы - сабаққа лайықты әдіс-тәсілдерді дұрыс таңдау. Сондықтан бастауыш мектепте сабақтарды индуктивтік, дедуктивтік, репродуктивтік, проблемалық, көрнекілік әдіспен оқыту тиімді болып табылады. Бастауыш мектепте сабақ түрлерін түрлендіріп сайыс сабақ, сынақ сабақ т. б. қайталау сабақ түрлерін топтық жұмыс, жеке оқушымен жұмыс, өздік жүмыс түрлерін қолдануға болады.

Мұғалім оқушының өз бетімен жұмыс жасауына ықпал етеді. Мұндай жағдайда балаларды «Кім шапшаң?», «Ойлан тап», т. б. ойындары арқылы да ойлантуға болады. Ойын баланың досы, бала кез келген уақытта ойын арқылы өзінің ойын қорытындылап отырады.

Тұлға дегеніміз тұтастай тұратын құрылым және ол біртұтас педагогиқалық үдеріспен байланысты (Ильин В. С. ) . Демек педагогиқалық технология да осы педагогиқалық үдерістің басты белгісіне сәйкес болуы керек.

Педагогиқалық технология - педагогиқалық қолданбалы сипаты бар, бүтіндей алғанда, жалпы дидактиқа мен педагогиқаның практиқалық жалғасы. Ол классиқалық дидактиқаны дамытады, мынадай технология ұстанымдарына сүйенеді:

а) технологиялық, құрылымдық және мазмұндық ұстанымдары;

ә) оның диагностиқалық мақсаттылығы, аяқталғандық, әлеуметтік және табиғатқа сәйкестілік, барлық үдерістердің қарқынды жүруі (В. Беспальқо, 1984. )

1. 2 Проблемалық оқыту технологиясы

Әлемдік тәжірибеде бірнеше түрлі өзара балама мектептер баршылық, әрбіреуінің ұтымдылыгы әр түрлі. Мысалы, дәстүрлі мектеп түлектерінің білімділік деңгейі жүйелілік, теориялық, ғылыми тұрғыдан қарастырғанда жоғары, бірақ сол білімдерін қолдануға іскерлік қасиет-қабілеттерінін шеңбері тар болып келеді. Ал кызығу мен қажеттілікке негізделген еркін тәрбие мектептерінде білім беру үдерісі оқушылардың еріктері мен танымдылық дамуын шектейді, мүнда психиқаның механиқалық есте сақтау қызметі жөнді дамымайды деген астарлы пікір бар. Сондықтан, болашағы мол болып көрінетін дәстүрлі оқыту мен балама оқыту әдістемелерінің үйлестірілген түрі керек. Мұнда тасада қалдырмайтын мәселе - қайсысынан қандай әлементтер, қандай негізде таңдалынып, қандай қатынаста құрастырьшатындыгы.

Проблемалық оқыту «проблема», «проблемалық сұрак», «проблемалық тапсырма», «проблемалық жағдай» («ситуация») деген ұғымдарды қамтиды.

Проблема дегеніміз-субъектінің өзінде бар іздену құралдарымен (білім, икемділік, іздену тәжірибесі және т. б. ) шешуге болатын жағдай. Кез келген сұрак, тапсырма проблемалы бола бермейді. Олардың проблемалық болуының негізгі шарты - оларға жауап іздеуде оқушыға даяр жауап не үлгі болмайды және ол өзінің білетіні мен білмейтінінің арасындағы қайшылықты басқаша айтқанда, берілген проблеманы шешуге керекті білімнің немесе тәсілдің онда жетіспей тұрғанын сезінеді.

Проблемалық жағдай деп пайда болған құбылыстар, фактілерді адамның түсіндіре алмай қиналушылық жағдайға ұшырауын айтады. Сондықтан сол киыншылықған шығудың жолын қарастырып, іздену іс-әрекетіне көшеді.

Проблемалық жауап кезеңінде оқушының іс-әрекеті ойлаумен, пайымдаумсн өз бетінше ізденумен сипатғалады.

Проблемалық оқыту тек проблемалы жағдай тудырып қана қоюды емес, сонымен қатар оны дұрыс шеше білу тәсілдерін меңгертуді де қажет етеді. Ол үшін оқытушы оқушының тақырыпта кездесетін ой, пікір қайшылықтарын дұрыс аңғаруына жағдай жасап, оны шешудің жолдары мен тосілдерін меңгертуге өздігінен ізденудін, зерттеудің амалдарын үйретуге тиіс. Мұның басты жолы - дұрыс ойлай білуге баулу.

Проблемалық оқыту - ойлау операциялары логикасы (талдау, қорытындылау және тағы басқа) мен оқушылардың ізденіс әрекетінің заңдылықтарын (проблемалық ситуация, танымдық кызығушылығының, қажетсінуінің және тағы басқа) ескере отырып, жасалған оқу мен оқьпудың бұрыннан мәлім тілдерін қолдану ережелерінің жаңа жүйесі. Сондықтан да проблемалы оқьпу көбінесе мектеп оқушыларының ойлау қабілеттерін дамытады және сенімдерін қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

Проблемалықоқытудың мақсаты - ғылыми таным нәтижелерін, білімдер жүйесін ғана меңгеріпқоймай, сонымен бірге бұл нәтижелерге жету жолының өзін де, үдерісінде меңгеру, оқушының таным дербестігін қалыптастырып, оның шығармашылық қабілеттерін дамьпу.

Проблемалық оқыту «проблема», «проблемалық сұрак», «проблемалық тапсырма», «проблемалық жағдай» («ситуация») деген ұғымдарды қамтиды.

Проблема дегеніміз-субъектінің өзінде бар іздену құралдарымен (білім, икемділік, іздену тәжірибесі және т. б. ) шешуге болатын жағдай. Кез келген сұрак, тапсырма проблемалы бола бермейді. Олардың проблемалық болуының негізгі шарты - оларға жауап іздеуде оқушыға даяр жауап не үлгі болмайды және ол өзінің білетіні мен білмейтінінің арасындағы қайшылықты басқаша айтқанда, берілген проблеманы шешуге керекті білімнің немесе тәсілдің онда жетіспей тұрғанын сезінеді.

Проблемалық жағдай деп пайда болған құбылыстар, фактілерді адамның түсіндіре алмай қиналушылық жағдайға ұшырауын айтады. Сондықтан сол қиыншылықған шығудың жолын қарастырып, іздену іс-әрекетіне көшеді.

Проблемалық жауап кезеңінде оқушының іс-әрекеті ойлаумен, пайымдаумен өз бетінше ізденумен сипатталады.

Проблемалық оқыту тек проблемалы жағдай тудырып қана қоюды емес, сонымен қатар оны дұрыс шеше білу тәсілдерін меңгертуді де қажет етеді. Ол үшін оқытушы оқушының тақырыпта кездесетін ой, пікір қайшылықтарын дұрыс аңғаруына жағдай жасап, оны шешудің жолдары мен тәсілдерін меңгертуге өздігінен ізденудін, зерттеудің амалдарын үйретуге тиіс. Мұның басты жолы - дұрыс ойлай білуге баулу.

Проблемалық оқыту - ойлау операциялары логикасы (талдау, қорытындылау және тағы басқа) мен оқушылардың ізденіс әрекетінің заңдылықтарын (проблемалық ситуация, танымдық кызығушылығының, қажетсінуінің және тағы басқа) ескере отырып, жасалған оқу мен оқьпудың бұрыннан мәлім тілдерін қолдану ережелерінің жаңа жүйесі. Сондықтан да проблемалы оқыту көбінесе мектеп оқушыларының ойлау қабілеттерін дамытады және сенімдерін қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

Проблемалықоқьпудың макқаты - ғылыми таным нәтижелерін, білімдер жүйесін ғана меңгеріпқоймай, сонымен бірге бұл нәтижелерге жету жолының өзін де, үдерісінде меңгеру, оқушының таным дербестігін қалыптастырып, оның шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Проблемалық жағдай деп пайда болған құбылыстар, фактілерді адамныңтүсіндіре алмай қиналушылық жағдайға ұшырауын айтады. Сондықтан сол киыншылықғап шыгудың жолын қарастырып, іздену іс-әрекетіне көшеді.

Проблемалық жауап кезеңінде оқушының іс-әрекеті ойлаумен, пайымдаумен өз бетінше ізденумен сипагталады.

Проблемалықоқыту тек проблемалы жағдай тудырып қана қоюды емес, сонымен қатар оны дұрыс шеше білу тәсілдерін меңгертуді де қажет етеді. Ол үшін оқытушы оқушының тақырыпта кездесетін ой, пікір қайшылықтарын дұрыс аңғаруына жағдай жасап, оны шешудің жолдары мен тәсілдерін меңгертуге өздігінен ізденудін, зерттеудің амалдарын үйретуге тиіс. Мұның басты жолы - дұрыс ойлай білуге баулу.

Проблемалықоқытудың мақсаты - ғылыми таным нәтижелерін, білімдер жүйесін ғана меңгеріпқоймай, сонымен бірге бұл нәтижелерге жету жолының өзін де, үдерісінде меңгеру, оқушының таным дербестігін қалыптастырып, оның шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Проблемалық әдіспен оқытудың мақсаты оқушының сабақ бойы ой еңбегімен шұғылдануын қамтамасыз ету. Оқушыны ізденуге, қорытынды жасауға. өзгеше пікір айта білуге үйретеді.

Проблемалықоқиға оқушының бұрыннан меңгерген білімге сүйеніп, мәселені толық шешу үшін аздаған өзіндік ойды, шығармашылық шешімді, дербес әрекетті қажет ететін проблемалық жағдайға алып келуі керек. Проблема тууға ыңғайлы тақырыпты тандай білу, мүғалімнің ізденімпаздығына, тапқырлық шеберлігіне байланысты. Сол сияқты есептер шығару барысында да балаларға есеп сурет салу арқылы, схема түрінде сызуға, кестелер арқылы шығартута бейімдеу, өздігінен кері есеп құрастыра білуге жаттықтыру керек. Есептің бір-бірінен ұксастығын, айырмашылығын, байланысын тапқызуға болады.

Проблемалық оқытудың негізі ерекшелігі - оқушының білетіні мен білмсйтінінің арасында қайшылықтар пайда болады және проблемалары міндетті шешуге дайын тәсіл болмағандықтан, проблемалық ситуация пайда болады, осыған орай оқушының ізденушілік әрекетімен ынтасы күшейе түседі.

Проблемалық оқыту технологиясы түжырымының ерекшеліктері:

• білімді меңгеру ішкі себептер негізінде пайда болған басқарылмайтын үдеріс;
• бала дүниені тануда адамзат жүріп өткен жолмен жүреді;
• бала материалды сезім арқылы (көріп, тындап) қабылдап қана қоймайды, білімге деген қажеттілігін қанағаттандыру мақсатында меңгереді;
• оқытуда ғабысқа жетудің шарттары;
• оқу-материалында проблема туғызу;
• баланың белсенділігі;

Проблемалыоқытудың теориялық мәселелерін М. И. Махмудов, А. М. Матющкин, И. Я. Лернер, Ю. Н. Бабанский және т. б. еңбектерінде зерттеген еді. Проблемалы оқытуға арнап жазылған жұмыстардың саны біршама баршылық. Бірақ соңғы кезде елімізде бұл әдісті оқу үдерісінде қолданудың жағдайы қанағаттанарлықтай болмай отыр. Бұған негізгі себептердің бірі әдебиетте проблемалы оқыту жайында біртұтас оң пікірдің болмауында және оның мән жайын жақсы білетін мұғалімдердің аздығында.

Қазіргі ғылым мен техниқаның шарыктап алға басқан кезеңінде проблемалы оқытуды игеріп, оқу-тәрбие жұмыстарында қолданбаса болмайды. Проблемалы оқыту сабағының дәстүрлі аралас аргыкшылықтары төмендегі кестеде қорсетшген.

1. 3 В. Ф. Шаталовтың тірек сигналдар технологиясы

«Қазіргі заманғы жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай, мүдделі жаңа білім беру өте қажет», - деп Елбасы атап көрсеткендей, қазіргі заманғы педагогикалык технологиялық әдіс-тәсілдерді мектеп оміріне енгізу, оны әр пән мұғалімінің тиімді пайдалана білуі бүгінгі таңда білім сапасын арітырудың бірден-бір жолы.

Осындай технологиялардын бірі - Шаталовтың тірек сигналдар технологиялары.

«Тірек сигналдары арқьшы оқыту» технологиясының негізгі мақсаты:

• оқушыларда мүғалімнің қажепі нұсқаулары бойынша

білім, білік, дағды калыптастыру;

• жеке мәліметгеріне қарамастан, барлық баланы оқыту; жеделдете оқыту.

«Тірек сигналдары арқылы оқыту» технологиясынын приициптері:

• үздіксіз кайғалау, міндетті кезеңдік бақылау, ірі блоктар бойынша оқыту, тірек сигналдарын пайдалану;
• жекелей әрекет жасау;
• ізгіліктік (барлық балалар дарынды) ;
• мәжбүрсіз оқыту;
• түзетуге, өсуге, жетістікке жетелеу, жетістігін жариялау, шиелініссіз оқыту;
• тәрбие мен оқытуды байланыстыру.

«Тірек сигналдары арқылыоқыту» технологиясының мазмұндықерекшелігі:

• оқу материалы ірілендіріп беріледі;
• блоктық түрде беріледі;
• оқу материалы тірек үлгі-конспекті түрінде беріледі.

Тірек сигналы -мән-мағынаны (белгі, сөз, үлгі, сурет және т. б. ), білдіретін құрамды бейне.

Тірек конспекті - кысқа конспект түрінде берілетін тірек сигнал жүйесі (оқу материалы сигнал, көрнекі сұлба ретінде беріледі) .

Жаңашыл ұстазәдістемесінің негізгі әлементтерінің бірі - тірек сигналдары . Бүл - игерілуге тиіс білімнін мазмүны кодталған көрнекі схема. Көрнекілікке негізделген тірек сигналының жаңа сабақты тусінуді және оны есте сақтауды жеңілдететіні белгілі болды.

Әдетте сурет, сызба, схемалар мектепте игерілетін білім сипатына сәйкес әпизодты колданылады.

Шаталовтың көрнекі схемаларды колданудағы жаңалығы - оларға оқу үдерісінде берілетін ерекше рөлінде.

Көрнекілік құралдарды колданудың әр түрлілігі, тірек сигнал- дары мазмұнының абетрактылы және нактылы компоненттерінің үштасуы, онйің маңыздылығы бойынша классификациялануы - ІІІаталов үсынған көрнекі схсмаларының сң маңызды ерскшелігі.

В. Ф. Шаталов (1929 жылы туған) - украин педагогы. В. Ф. Шаталов тәжірибесінің бірінші ерекшелігі - оқу үдерісіндегі оқушылардың іс-әрекетін, танымдық жұмыстарын кезеңдерге бөліп, мұғалімнің қатаң түрде басқаруы. В. Ф. Шаталов мынадай кезеңдерге бөліп көрсетгі.

1-кезеңде тақырыпты жан-жақты түсіндірігі,

2-кезеңде тірек плақаттарын колданып, қысқаша түсіндіріп,

3-кезеңде оқушыларға тірек сигналдары (тірек плақаттарының кішірейтілген түрі) беріліп, оларды балалар өз альбомдарына желімдеп,

4-кезеңде оқушылар оқулықпсн және тірек сигналдарымен үйде жұмыс істейді,

5-кезеңде сабақүстінде тірек сигналдарын естеріне түсіріп, дәптертеріне жазып алады.

6-кезеңде оқушылар мүғалімге тақырып бойынша ауызша жауаптар береді.

Сонымен теориялык материалмен жұмыс 6 кезеңнен тұрды. Шаталов тәжірибесінің екінші ерекшелігі - бағдарлама нык бір- бірімен байланысты немесе қарама-қарсы тақырыптарын біріктіріп оқыту.

Тірек белгілері арқылыоқыту технологиясының калған ерекшеліктері:

• үнемі қайталау, міндетті кезеңдік бакылау, жоғары деңгейдегі киыншылык, блокпен оқыту, тіректі қолдану;
• жеке багдарлы қарым-қатынас, ыкпал;

ізгілендіру, ерікті оқыту;

• әроқушының жобасының жариялылығы, түзетуге, өсуге, табысқа жетуге жагдай жасау;
• оқыту мен тәрбиенің бірлігі.

Қазіргі заман талабына сай. қазірп заманғы педагогикалық технологияларды пайдалану оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуін ұйымдастыруда тигізер пайдасы зор. Оқушылардың өзіндік жұмысы - мұғалімнің кажетті нұсқаулары бойынша оқушылардың оқу жұмысының жеке дара және ұжымдықтүрі. Өзіндік тапсырмаларды орындау барысында оқушылардан белсенді ойлау, әр түрлі танымдық тапсырмаларды орындау талап етіледі. Осының нәтнжесінде оқушылар өздігінінен бақылауды үйренеді, оларда тапсырылған істі орындаудагы жауапкершілік сезім, еңбексүйгіштік, табандылық, үйымшылдық, бір-біріне деген жолдастық көмек қалыптасады.

Дидактикалық мақсатына қарай өз бетінше жұмыстарды жаңа материалдарды оқып үйренуге дайындық, жаңа материалды оқып үйрену, бекіту, қадаталап пысықтау және бакылау деп бөлуге болады.

Материалды көрнекі беру негізгі үғымдарды дифференциялап топтауды, оларды талдаудың жалпы тәсілін бөлуді, олармен жұмыс жасауды жеңілдетеді.

В. Ф. Шаталоигың оқытуәдістемесі, негізінен, жеті психологиялық-педагогикалык принциптерден тұрады. Олардың әрқайсысының мазмұның ашайық.

/. Теориялық білімді алдын ала ірілендірілген мөлшерде беру, алға жылдач жылжу припципі.

Оқытудың дәстүрлі жүйееінде сабақта оқушылар жаңа материалдың микромөлшерін ғанаоқып, одан соң оны пысықтау және есеп шығару жүргізіледі.

Теорияның өзекті мәселелерінен басқаұсақ , олар кейінірек не жеке қарастътралады, не кейінгі сабақтарда материалды «жетілдіру» кезеңінде өтіледі.

Бул жаңа материалды жылдам өтуді, басты мәселеге көңілді көбірек аударуды, себеп-салдар байланысын түсінуді, ягни жаңа материалдың кұрыльгмын тұтастай қабылдауды қамтамасыз етеді.

Блокты немесе бірнеше блоктарды оқытудан соң өзара тексеру сабагы жүргізіледі, мүнда жүмыс қорытындыланады, оқушылар сұрактарға жауап береді және олардың әрқайсысына үлгірім әкранында көрытынды баға койылады. «2» койылмайды.

Бос тор калдырылады және оқушыға өтілген теориялық материалды қайта тапсыруға мүмкіндік беріледі. Одан әрі оқушылар жалпылай есеп шығаруға кіріседі. Жол жөнекей анықғалмаған кейбір ұсақ сұрактар талқыланады.

Тақырып бойынша «түзету-жөндеу жұмыстары» жүргізіледі. Теорияны оқытудан есептсрмен қатар конкурстық есептер шығаруға арналады.

II. Жаңа сабақты түсіндіруде екі рет қайталау және бірнеше рет түрлендіре қайталау негізінде білімді меңгерту принципі.

В. Ф. Шаталов тұжырымы: «Оқыту үдерісінде оқушылардың творчествосы тек терең және тиянакты білім негізінде ғана ашыла- ды. Білім, тек білім ғана бірінші орында, ал творчество екінші».

Жаңа сабақды түсіндіру ең кемінде екі рет жүргізіледі. Біріншісі дәстүрлі әңгіме, дәріс, көрнекі кұралдар пайдаланылған әвристикалық әңгімелесу түрінде етеді.

Оның мақсаты - барлығын талдау - түсіну (ұғымдарды, кұру логикасын жәнет. б. ), яғни кабылдауды және ойлауды қамтамасыз ету. Екінші түсіндіру кыскалау және жылдамырақ тірек плақат (сигнал) бойынша жүргізледі. Плақатсыз да кодоскоп немесе диаироектор арқылы проекциялап жүргізуге болады.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс