Микроконтроллер негізінде дыбыстық сигналдарды қалыптастыру құрылғысын жобалау мен құрылымдау

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Ә. Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институты

Роботты техника және автоматиканың техникалық құралдары кафедрасы

Курстық жобаға

ТҮСІНІКТЕМЕЛІК ЖАЗБА

Тақырыбы: “Микроконтроллер негізінде дыбыстық сигналдарды қалыптастыру құрылғысын жобалау мен құрылымдау ”

5B071600 - Аспап жасау

Орындаған: Сәмен Н. Ж.

Жетекші

лектор

В. К. Байтурганова

“”2016ж.

Норма бақылаушы

техн. ғыл. канд., қауымдаст. проф.

Ж. Т. Жумашева

“”2016 ж.

Алматы 2016

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Ә. Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институты

Роботты техника және автоматиканың техникалық құралдары кафедрасы

Курстық жобаға

ТҮСІНІКТЕМЕЛІК ЖАЗБА

Тақырыбы: “Микроконтроллер негізінде дыбыстық сигналдарды қалыптастыру құрылғысын жобалау мен құрылымдау”

Курстық жобаның орындалуын бағалау

Білім алушы Т. А. Ә. : Сәмен Н. Ж.

Мамандық шифры: 5В071600

Оқытушы Т. А. Ә. : Байтурганова В. К

Алматы 2016

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті

Ә. Бүркітбаев атындағы Өнеркәсіптік инженерия институты

Роботты техника және автоматиканың техникалық құралдары кафедрасы

5B071600 - Аспап жасау

Курстық жобаны орындауға

ТАПСЫРМА

Білім алушы: Сәмен Нұрбибі Жомартбекқызы

Жоба тақырыбы: Микроконтроллер негізінде дыбыстық сигналдарды қалыптастыру құрылғысын жобалау мен құрылымдау

Аяқталған жобаны тапсыру мерзімі: “”2016 ж.

Жобаның бастапқы берілістері: Сигналдарды цифрлау және күшейту, олардың бағдарламалық қамтамасын жасау

Есептік-түсініктемелік жазба мазмұны (қарастырылатын мәселелер тізімі) :

а) Сигналдарды цифрлау және тарату тәсілдері;

б) М икроконтроллер негізінде сигналды цифрлау мен күшейту кешенін әзірлеу және жасау;

в) Сигналды цифрлау мен күшейту кешенін бағдарламалық қамтамасы;

г) Бағдарлама _ жазылымы.

Сызбалық материалдар тізімі (міндетті сызбалар дәл көрсетілуі тиіс)

а) Қолданушы интерфейсі

б) Бағдарламалық қамтамасыздандыру құрылымдық сұлбасы

Ұсынылатын негізгі әдебиет:

1. Мортон Д. Микроконтроллеры AVR. Вводный курс /пер. с англ. - М. : Издательский дом «Додэка-XXI», 2008.
2. Несвижский В. Программирование аппаратных средств в Windows - СПб. : БХВ-Петербург, 2005.
3. Шпак Ю. А. Программирование на языке С для AVR и PIC микроконтроллеров - К. : Мк-Пресс, 2006.

Курстық жобаны дайындау

КЕСТЕСІ

Кафедра меңгерушісі: К. А. Ожикенов

Жоба жетекшісі: В. К. Байтурганова

Тапсырманы орындауға алған білім алушы: Н. Ж. Сәмен

Күні “” 2016 ж

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

Әртүрлі объектілер мен процестерді басқару жүйелері мен құрылғыларында, өнеркәсіп өндірісінде микроэлектрониканың дамуы және оның кеңінен қолдануы қазіргі уақытта ғылыми-техникалық прогрестің ең негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Микроконтроллер алуан түрлі объектілер мен процестерді автоматтандырудың тиімді құралы болып табылады. Оларды пайдалану жабдықтардың техникалық-экономикалық көрсеткіштерін (құны, сенімділігі, тұтынылатын қуаты, үлкен көлемді) арттыру ғана емес, сондай‑ақ, оны әзірлеу уақытын қысқартуға мүмкіндік береді, оны адаптивті және модификацияланғыш етіп жасайды. Микроконтроллерді басқару жүйелерінде пайдалану төмен құнды кезінде жоғары тиімділік көрсеткіштерге қол жеткізуді қамтамасыз етеді.

Микроконтроллер - мамандандырылған кішігірім компьютер, принтерлермен, терминалдармен, деректер беру аппараттармен, басқа да қондырғылармен басқаруға арналған. Қазіргі заманғы микроконтроллер жоғары пайдалану көрсеткішлеріне ие саны көп перифириялық құрылғыларымен жабдықталған, жылдам әрекеттілігі, аз қателіктермен, электр энергиясын төмен тұтынуға, төмен жылу шығарумен және т. б., бұлар кез-келген салада пайдалануға мүмкіндік береді.

Микроконтроллер АСТ платаларынан баптауларының икеділігімен (оның жұмысы орнатылған бағдарламалық қамтамаға тәуелді), аз көлеммен, тізбектей және параллельді деректерді беру режімде қосарлас жұмыс істеу мүмкіндігімен, құны анағұрлым төмен болуымен тиімді болып ерекшеленеді. Микроконтроллер ізделініп отырған аралық шаманы есептеу жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл төмен өндірісті жабдықтардың шектеулерін алып тастайды. Осының бәрі микроконтроллерлер мен оның жүйелерін олардың негізінде үйрену және дамыту қажеттігін айқындайды.

Берілген курстық жобаның негізгі объектісі болып AT90S8535 микроконтроллері негізінде сигналды цифрлау мен күшейту кешені табылады.

Осы жобада сигналды цифрлаудың негізгі әдістері, AT90S8535 микроконтроллерінің архитектурасы мен оны бағдарламалау тәсілі, әзірлену үшін бағдарламалық қамтама мен микроконтроллердің бағдарламалық қамтамасыз етудің реттеуі сипатталады, RS-232 интерфейсі және асинхронды деректерді берудің негізгі принциптері қарастырылды.

1 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ

1. 1 Сигналдарды цифрлау және тарату тәсілдері. Сигналдарды сандық өңдеудің тапсырмалары үшін АСТ

Қазіргі заманғы АСТ мен САТ даму үрдісі, қабілетін ұлғайту және тұтынылатын қуат пен кернеу көзі деңгейін азайту кезінде сигнал өңдеудің рұқсат беретін мүмкіндіктері мен жылдамдығының арттыруынан тұрады. Қазіргі заманғы деректер түрлендіргіштері негізінен ±5В (екі полярлы қоректендіру көзі), +5В немесе +3В (бір полярлы қоректендіру көзі) кернеу көзімен жұмыс істейді. Шындығында, +3В кернеу көзінде жұмыс істейтін құрылғылардың саны нарықта сандық камера, бейнекамералар мен ұялы байланыс телефондары секілді құрылғылардың пайда болу әсерінен тез ұлғаяды. Бұл үрдіс әзірлемелерге ертеректегі стандартты кернеуі ±15В және ±10В кіріс сигналдарының өзгерістер ауқымын пайдаланған түрлендіргіштерде аса еленбеген, қазіргі кезде көптеген жобалық және конструкторлық проблемаларды құрды.

Аса төмен кернеу көзі кіріс кернеулерінің аздығын көрсетеді, демек, әртүрлі бөгеттерге аса сезімтал келеді: қорек көзінен келетін шулар, сапасыз тірек және сандық сигналдар, электромагнитті әсерлер мен радиобөгеттер (EMI / RFI) және бәлкім, ең маңызды мәселе - сапасыз түйін жол сигналдары, жерлендіру және баспа платасына компоненттерді орналастыру. Бірполярлы қорек көзімен АСТ-да кіріс сигналдарының өзгеру ауқымы әдетте "жер" байланыссыз есептеледі. Бұл ретте мәселе АСТ кірісінде сигналдың нормализациясы үшін бірполярлы қорек көзімен сай келетін күшейткіштерді іздеу мен кіріс сигналының "жерге" қатысты тікелей байланыспен қосымшаларда қажетті ілгерілеудің жүзеге асырылуында.

Қазіргі кезде цифрлық сигнал өңдеу (ЦСӨ) бағдарламалары үшін ең танымал АСТ негізгі бес архитектураларға негізге алынады: жуықтауы тізбектелген АСТ, сигма-дельта АСТ, параллельді өңдеумен АСТ (Flash), конвейерлік өңдеу (Pipelined) және тізбектелген есепті АСТ (Bit-Per-Stage) [1] .

Жуықтауы тізбектелген АСТ көп жылдар бойы сигналдарды түрлендірудің басты құралы болып табылды. Бұл АСТ өңдеуді командалық режімде жұмыс атқарады. CONVERT START командасын бергеннен кейін, таңдау сақтау құрылғысы (SHA) сақтау режиміне орнатылып, тізбектелген жуықтау тіркелімлерінің ТЖР (SAR) барлық разрядтары "0" болады, ал үлкен маңызды разряд (MSB) "1" орнатылады. ТЖР шығыс сигналы ішкі САТ-қа беріледі. Егер САТ-тың шығыс сигналы аналогты кіріс сигналдан көп болса, тізбектелген жуықтау тіркелімлерінің разряды лақтырылады, олай болмаған жағдайда ол орнатылған болып қала береді. берілген үрдіс әр разряд үшін қайталанып отырады. Сәйкесінше, кіріс сигналдарының барлық разрядтары "0" немесе "1" болғанда, тізбектелген жуықтау тіркелімлерінің құрамы аналогты кіріс сигналының мәнімен сәйкес келіп, түрлендіру аяқталады. АСТ-ның негізгі эдементтері 1-суретте көрсетілген.

1-cурет - АСТ-ның негізгі эдементтері

Жуықтауы тізбектелген АСТ дисктізбектелген кіріс сигналына сәйкес келетін шығыс деректері түрлендіру интервалының соңында құралады. Болмаса, түрлендіру сигма-дельта АСТ, параллельді өңдеумен АСТ (Flash), екі сатылы конвейерлік АСТ секілді басқа архитектурамен қолданылатын АСТ жүреді. Алғашқы түрлендіру 6-разрядты САТ-пен басқарылатын 6-разрядты АСТ-да орындалады. А Қосымшада жуықтауы тізбектелген АСТ принципиалды орнату сызбасы бейнеленген.

1. 2 Дыбыстық сигнал құрылғысының қолданылу аясы

AVR микроконтроллерін қолданатын дыбыстық сигнал құрылғылары көп жерде пайдаланылады. Дыбысты өңдеу үшін АСТ тізбекті интерфейсі RS-232c арқылы кіріс және шығыс порттарына сигналдар беру арқылы жұмыс атқарылады. Ал, бұл құрылым мысалға келтірер болсақ, температура тіркеушісінде, телефонның автожауапбергішінде, сандық дыбыс жазып алғышта, ДК-дің дыбыс шығарғыш бөліктерінде, микрофондар мен дыбыс зорайтқыштарда, сондай-ақ, аудио ойнатқыштарда кездеседі.

Аудио ойнатқыштар қазіргі заманда көп қолданысқа ие дыбыстық сигнал құрылғылары болып табылады. Соның ішінде, микроконтроллермен байланысы бар есте сақтау картасы 2 Гб жететін аудиофайлдарды сақтауға болады. Ол үшін WTV020 модульді AVR микроконтроллері (2-сурет) қолданылады.

2-сурет - WTV020 модулі

Бұл модульдің принципиалды 3-суретте көрсетілген. Динамик 16-разрядты САТ-қа жалғанған.

3-сурет - WTV020 модулінің принципиалды сұлбасы

Деректерді модульға беру үшін CLK және DI сызықтары қолданылады. Сұлбада көрсетілгендей 16-битті деректер 200 мкс жиілігімен берілуі тиіс. Қоректі бергеннен кейін “RESET” шығысына кері импульс беріліп, біршама уақыттан кейін команда беруге болады.

2 НЕГІЗГІ БӨЛІМ

2. 1 AT90S8535 микроконтроллерінің негізгі құраушылары

Аtmel фирмасының AVR Микроконтроллер жиыны сезіз разрядты, бір кристалды ықшамдалған (қысқартылған) микро-ДК командалар жүйесінен - RISC-тан (Restricted (Reduced) Instruction Set Computer) тұрады.

Командалар жүйесіне кіретін командалардың көпшілігі микроконтроллердің бір такт жұмыс жадынан таңдалады. Осындай ретпен орындау кезінде кезекті іріктеу команда командалар есінен бұрын таңдалған уақытымен сәйкес келіп жатыр команда орындалады. Бұл ретте жұмыс 1 с орындалатын командалар саны микроконтроллердің тактілік жиілігі үшін сәйкес келеді.

Микроконтроллер жоғары сапалы КМОП (CMOS) дайындалады, Flash және EEPROM технологиясымен орындалған, бағдарламалар мен деректерді сақтауға арналған энергияға тәуелді емес сақтау құрылғысынан тұрады және жоғары тактілік жиілікте аз энергия шығындаумен ерекшеленеді.

Басқа да микроконтроллерлер секілді AT90S/LS8535 микроконтроллерінде перифериялық құрылғылар кешені бар: күзетші таймер, нақты уақыт жүйесіндегі 8-разрядты таймер/есептеуіш (таймер Т0) және де кіріс/шғыс порттары. AT90S/LS8535 микроконтроллерінде одан бөлек АСТ (А порты кіріс ретінде), UART асинхронды әмбебап қабылдағыш жібергіші (D0 және D1 порттарын қолданады) және басқа да микроконтроллердің тұрақты жұмыс атқаруы мен сигналдарды өңдеуге қажет перифириялық құрылғылармен қамтылған. Б Қосымшада AT90S/LS8535 микроконтроллерінің сағақ сұлбасы келтірілген.

Микроконтроллер жиынының әр түрлі модельдері тасталу көздерінің әртүрлі санына ғана ие болып қоймай, сонымен қатар, тасталу үрдісінің өзімен басқарудың түрлі мүмкіндіктерін өзіне береді. Алайда, тастау сұлбасының жұмыс логикасы барлық модельдер үшін бірдей. Қолдау көрсетілетін оқиғалардың қандай да бірі болғанда, ішкі сигнал жоғары деңгейдегі ағызу басталған кезде қалыптастырылады. Бұл ретте осы оқиғаға сәйкес бірқатар модельдердің тіркелімінде тиісті MCUSR тулары белгіленеді. Бір мезгілде тасталудың қалыптастырудың кідірту таймері іске қосылады. Белгілі бір уақыт аралығы өткеннен кейін (осы уақыт ішінде микроконтроллер белгілі бір тұрақты жағдайына көшеді деп болжануда) тасталудың ішкі сигнал деңгейінің төменіне ауыстырылады.

Classic жиынының AVR енгізу/шығару порттары бар. Әрбір порт белгілі бір шығару сандарынан тұрады, олар арқылы микроконтроллер сандық сигналдар береді немесе қабылдай алады. Әрбір порт сызығының (деректерді беру бағыттарының тапсырмасы) бапталуы бағдарламалық кез келген уақытта жүргізілуі мүмкін. Порттардың кіріс буферлері Шмит триггер сұлбасы бойынша салынған. Кіріс болып бапталған желілер үшін кіріс пен V _DD қорек сымдары арасындағы 35 кОм ішкі тартылушы резистор кедергісімен қосылым мүмкіндігі бар. Бұдан басқа, егер қосылған ішкі тартылушы резисторды шығысты (кіріс) жалпы сымға қосса, ол ток көзі бола алады.

Енгізу/шығару порттарының шығу буферлерінінің ең жоғары жүктемелі қабілеті логикалық "0" кезінде 20 ма болады. Осының арқасында, микроконтроллер тікелей светодиодты индикаторларды басқара алады.

Қол жетімді порттардың саны, дәлірек айтқанда, енгізу/шығарудың контактілер саны микроконтроллерді нақты үлгісін таңдау кезіндегі әсер ететін негізгі көрсеткішлерінің бірі болып табылады.

AT90S/LS8535 микроконтроллерінде енгізу/шығарудың А, В, С және D сияқты 8-разрядты төрт портына ие. Енгізу/шығару контактілерінің жалпы саны 32. Сонымен қатар, енгізу/шығару контактілерінің қосымша мүмкіндіктері бар, себебі, бұл шығыстар микроконтроллердің шеткі құрылғыларына да қолданылады .

Порттарға жүгіну әрбір порты 3 адреспен сақталған енгізу-шығару мекенжайлар кеңістігіндегі енгізу/шығару тіркелімдері арқылы жүргізіледі. Осы мекенжайлармен үш тіркелім орналастырылады: PORTx портының деректер тіркелімі, DDRx деректер жіберу тіркелімі және PINx порт шығыстарының тіркелімі. Осы тіркелімдерінің разрядтарының атаулары бар: Рх7. РхО - PORTx үшін, DDx7. DDxO - DDRx үшін және PINx7. PINxO - PINx тіркелімдері үшін.

Айта кетелік, PINx "тіркелімдері" шын мәнінде тіркелімдер болып табылмайды, порт шығарарда жеке белгілерін анықтаған осы мекенжайлар кіру жүзеге асырылады. Сәйкесінше, олар тек қана оқу үшін қатынасты, ал PORTx және оқу үшін қол жетімді және DDRx тіркелімдерін және жазу үшін. Ал АТ90С8534 микроконтроллерінде жалпы қорытындылардың тіркелімі жоқ жалғыз ғана болып табылады, себебі бұл модельдің порты шығару порты болып табылады.

Реттік нөмірі, әрине, осы портқа разряд тіркелімдерінің порт шығару реттік нөміріне сәйкес келеді. Сондықтан, егер мықтылығы, бит сегіз, порт аз порт тіркелімдерінде кіші разрядтар тиісті күні пайдаланылады. Аға разрядтар тіркелімдерінің әрқашан "0" бар және тек оқу үшін қол жетімді.

Осылайша, портына порт шығару талап етілетін әрбір жазба үшін күй порт PORTx деректер тиісті тіркеліміне жазбаны білдіреді. Ал кітап оқу, не порт деректер тіркелімін PORTx тұжырымдар орындалады не порт жай-күйін Тіркелімнің порт PINx. Тіркелімнің оқу кезінде қорытындыларды логикалық деңгейлерін белгілер, порт болып қатысып отырған порт шығарарда PINx қарастырылмақ. Ал порт болып тұрған порт кіші ілгешекке деректер деректер тіркелімін оқу кезінде portx қарастырылмақ. Әрі әділ кіру, демалыс үшін де контактілер үшін де айтылған.

Порттар микроконтроллера мүмкіндіктері бар болғаны конфигурациясы бойынша екеу:

• деректерді беру бағытын тапсырма (кіру міндетті немесе шығуы) ;
• ішкі тартылғыш резисторды қосу / өшіру. Деректерді беру бағыты деректерді беру DDRx Тіркелімнің мазмұнды айқындалады. "1", егер осы тіркелімінің тиісті х р разряд ddrx белгіленген порт шығар қорытынды болып табылады. Ал егер осы тіркелімінің тиісті қорытынды болып табылады "0" кіру портының разряд DDRx ысырылды.

Порт PORTx тартылушы басқару резистором деректер тіркелімін көмегімен жүзеге асырылады. Егер белгіленген және тиісті қорытынды болып табылады және осы тұжырымға кіру портының PORTx "1" арасында қорек подтягивающий Тіркелімнің Pxn разряды өткізгішпен орындалады резистор қосылады. Резистор тартылушы ажырату үшін не қажет, не порт қорытынды жасауға тиісті разряд тіркелімінің ысыру PORTx шығар.

AT90S/LS8535 өзінің құрамында көп арналы 10 разрядтық жуықтауы тізбектелген АСТ бар. Арналар саны 8. АСТ кіру модулі ретінде А портының шығу порты пайдаланылады.

Микроконтроллерде АСТ модулін қоректендіру үшін 2 шығыс көзделген: AV _CC (қорек кернеуі) және AGND (аналогты "жер") . AV _CC шығысындағы кернеу микроконтроллердің қорек кернеуінен ±0. 3 В айырмашылығы болуы тиіс, ал аналогты "жер" сандықтың бір нүктесінде жалғануы тиіс. Тірек кернеу сыртқы көздерінің АСТ қосылу үшін микроконтроллер AREF шығысына ие болады. 0 . . . V _CC осы ауқымда берілетін кернеу болуы керек

АСТ екі режімдерінде жұмыс істей алады:

• Жеке режімі түрлендіру: Бұл күйде іске қосу түрлендіру пайдаланушы әрбір бастамашылық етеді;
• Үздіксіз режімі түрлендіру: Осы күйде қайта құруларды іске қосу үздіксіз белгілі бір уақыт аралығы арқылы орындалады.

АСТ модулінің жай-күйі adcsr $06 ($26) мекенжайы және оның бақылау басқармасы бойынша орналасқан тіркелімнің көмегімен жүзеге асырылады. Тіркелімнің пішімі ADCSR 1-кестеде берілген. Пайдалану алдында АСТ оның жұмысын рұқсат ету талап етіледі. Бұл үшін "1" ADEN "0" жазу керек, ал, сәйкесінше, логикалық қисынды разрядына ADCSR тиым салу үшін Тіркелімнің және де егер түрлендіру кезінде болады, онда болмайды (АСТ нәтижесі деректер тіркелімінде қалады өткен қайта құрылу) цикл АСТ құрсаулы түрлендіруі аяқталды.

Жұмыс режімі жай-күйімен анықталатындығы разрядты АСТ ADFR. "1" режімінде жұмыс істейді, егер ол белгіленсе АСТ үздіксіз түрлендірулер. Бұл күйде іске қосу келесі ағымдағы Түрлендіру аяқталғаннан кейін әрбір автоматты түрде жүзеге асырылады. Ал егер ADFR "0" қызметтердің пайдаланушының командасы бойынша жүзеге асырылады және іске қосу режімінде жұмыс істейді, АСТ түрлендіру түрлендіру әрбір жеке разряд ысырылды.

1-кесте - ADCSR бит тіркелімінің сипаттамасы

"1" разрядты ADCSR маңдайшеп бойынша басталады, ал өзі бірінші сигнал такты өспелі Тіркелімнің ADSC Түрлендіруді бастау орнатуды жүзеге асырылады орнатқаннан кейін қайта құру кезеңі осы мәні. Циклының ұзақтығы саны 13 тактілерін; Бірақ алғашқы іріктеу және есте сақтау кірме сигнал 1. 5 ішінде жүзеге асырылады. Түрлендіру арқылы тактілерін аяқталады "0" (жеке күйінде қайта түрлендіру) және 13) лақтырып тАСТап жатыр, разряд ADSC түрлендіру нәтижесі тіркелімінде АСТ деректер сақталады. Бір мезгілде белгіленеді және Тіркелімнің ADIF үзілген туы сұрау ADCSR дайындайды доғару. Кіші бағдарламаны) іске қосу кезінде жазылып қалған прерываний adif лақтырып тастап жатыр, туы мен жалаулар ретінде оған "1" - өңдеу жылғы АСТ бағдарламалық-техникалық үзілген немесе қисынды. "1" разрядты Тіркелімнің ADIE ADCSR қондырғысы үзілген рұқсат жүзеге асырылады (әрине, сондай-ақ I тіркелімінің туы SREG орнатылуы тиіс "1") .

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс