Негізсіз баюдың салдарын ашу
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ МIНДЕТI ... ... ... ...5
1.1 Негізсіз баю міндеттемесінің түсінігі ... ... ... ... ... 5
1.2 Қайтарылуға жататын мүлік ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2 НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕР ... ... ... ... .9
2.1 Сыйақыға жария уәде беру ... ... ... ... ... 9
2.2 Лотореялар, тотализаторлар ойындарын өткізудің ерекшелігі және лицензия алу ... ... ... ... .15
2.3 Тендер және аукцион ерекшелігі ... ... ... ... 22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... 25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... 27
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ МIНДЕТI ... ... ... ...5
1.1 Негізсіз баю міндеттемесінің түсінігі ... ... ... ... ... 5
1.2 Қайтарылуға жататын мүлік ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2 НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕР ... ... ... ... .9
2.1 Сыйақыға жария уәде беру ... ... ... ... ... 9
2.2 Лотореялар, тотализаторлар ойындарын өткізудің ерекшелігі және лицензия алу ... ... ... ... .15
2.3 Тендер және аукцион ерекшелігі ... ... ... ... 22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... 25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... 27
Заңдармен немесе мәмiлемен белгiленген негiздерсiз мүлiктi басқа тұлғаның есебiнен иеленiп алған немесе жинаған тұлға, осы Кодекстің 960-бабында көзделген жағдайлардан басқа ретте, негiзсiз иеленiп алынған немесе жинақталған мүлiктi алдыңғысына қайтаруға мiндеттi. Егер мүлiк иеленiп алынған немесе жинақталған негiз кейіннен жоққа шыққанда да, белгiленген мiндет туындайды.
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына қарамастан қолданылады.
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері. Курстық жұмыстың негізгі мақсаты мен міндеті негізсіз баюдың салдарын ашу болып табылады. Мүлiктi иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге заттай қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Зерттеудің әдістемелік және теориялық негіздері. Мемлекетіміздегі негізсіз баю арқасында көптеген жетістіктерге оңай қол жеткізіп мемлекетіміздегі ауқатты азаматтар қатарына енген тұлғалалардың сандары жыл сайын артуына байланысты заңи және адами жағын дамыту.
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына қарамастан қолданылады.
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері. Курстық жұмыстың негізгі мақсаты мен міндеті негізсіз баюдың салдарын ашу болып табылады. Мүлiктi иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге заттай қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Зерттеудің әдістемелік және теориялық негіздері. Мемлекетіміздегі негізсіз баю арқасында көптеген жетістіктерге оңай қол жеткізіп мемлекетіміздегі ауқатты азаматтар қатарына енген тұлғалалардың сандары жыл сайын артуына байланысты заңи және адами жағын дамыту.
1 Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі (ҚР-ның 2004 жылғы 11 мамырдағы №552-ІІ Заңымен енгізілген өзгертулер мен толықтырулар) – Алматы: ЮРИСТ, 2004. – 309б.
2 «Тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары және тауар шығарылған жерлердің атаулары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 26.07.1999, №456-І
3 Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы- Алматы 2009жыл 10.06.1996, №6-І
4 Қазақстан Республикасының Патент заңы – 2008жыл
5 Назарбаев Н. Жаңа онжылдық - жаңа экономикалық өрлеу -Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері. ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына 6 Жолдауы // Ана тілі.- 4-10 ақпан.- 2010 жыл.
6 Назарбаев Н. Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан. - Алматы, 2007.
7 Е.Б. Саиров, Мәдени саясат және өнертану. – Алматы, 2011.
8 Заң және заман // Омаров А.С. Демократиялық қоғам – 2013жылғы басылым.
9 Фемида // Жылқыбаев Ж.Р. ҚР Демократиялық мемлекет – 2013жылғы басылым.
2 «Тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары және тауар шығарылған жерлердің атаулары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 26.07.1999, №456-І
3 Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы- Алматы 2009жыл 10.06.1996, №6-І
4 Қазақстан Республикасының Патент заңы – 2008жыл
5 Назарбаев Н. Жаңа онжылдық - жаңа экономикалық өрлеу -Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері. ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына 6 Жолдауы // Ана тілі.- 4-10 ақпан.- 2010 жыл.
6 Назарбаев Н. Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан. - Алматы, 2007.
7 Е.Б. Саиров, Мәдени саясат және өнертану. – Алматы, 2011.
8 Заң және заман // Омаров А.С. Демократиялық қоғам – 2013жылғы басылым.
9 Фемида // Жылқыбаев Ж.Р. ҚР Демократиялық мемлекет – 2013жылғы басылым.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ
МIНДЕТI ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.1 Негізсіз баю міндеттемесінің
түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Қайтарылуға жататын
мүлік ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..7
2 НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ
МІНДЕТТЕМЕЛЕР ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 9
2.1 Сыйақыға жария уәде
беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..9
2.2 Лотореялар, тотализаторлар ойындарын өткізудің ерекшелігі және
лицензия
алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ..1 5
2.3 Тендер және аукцион
ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі. Заңдармен немесе мәмiлемен белгiленген
негiздерсiз мүлiктi басқа тұлғаның есебiнен иеленiп алған немесе жинаған
тұлға, осы Кодекстің 960-бабында көзделген жағдайлардан басқа ретте,
негiзсiз иеленiп алынған немесе жинақталған мүлiктi алдыңғысына қайтаруға
мiндеттi. Егер мүлiк иеленiп алынған немесе жинақталған негiз кейіннен
жоққа шыққанда да, белгiленген мiндет туындайды.
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi
тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына
қарамастан қолданылады.
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері. Курстық жұмыстың негізгі
мақсаты мен міндеті негізсіз баюдың салдарын ашу болып табылады. Мүлiктi
иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге заттай
қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе
бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген
немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе
бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек
жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Зерттеудің әдістемелік және теориялық негіздері. Мемлекетіміздегі
негізсіз баю арқасында көптеген жетістіктерге оңай қол жеткізіп
мемлекетіміздегі ауқатты азаматтар қатарына енген тұлғалалардың сандары жыл
сайын артуына байланысты заңи және адами жағын дамыту.
Зерттеудің объектісі – негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi
заттай қайтарып беру мүмкін болмаған жағдайда мүлікті иеленуші
жәбiрленушiге осы мүлiктiң оны алған кездегi нақты құнын өтеуi, сондай-ақ
егер мүлiктi иеленушi оның құнын баюдың негiзсiздiгi туралы бiлгеннен кейiн
дереу өтемесе, мүлiк құнының кейiнгi өзгеруi арқылы келтiрiлген шығындарды
өтеуге тиiс.
Басқаның мүлкiн не басқаның қызмет көрсетулерiн негiзсiз уақытша
пайдаланған адам жәбiрленушiге пайдалану тоқтатылған кездегi және оның
болған жеріндегі бағамен осындай пайдалану салдарынан жинақтағанын өтеуге
тиiс.
Зерттеудің пәні – Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға
мұндай баюдың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған
уақыттан бастап осы мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық
кiрiстердi жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi. Негiзсiз
ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе жинақтаудың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап
бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу Негiзсiз алынған
немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның құнын өтеген кезде
мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып, кiрiстi қайтаруға өзi
мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және сақтауға қажеттi
шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы. Шығындарды өтеу құқығы
мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті қасақана ұстаған жағдайларда
жойылады.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан,
пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ МIНДЕТI
1. Негізсіз баю міндеттемесінің түсінігі
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi
тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына
қарамастан қолданылады.
Заңдармен немесе мәмiлемен белгiленген негiздерсiз мүлiктi басқа
тұлғаның есебiнен иеленiп алған немесе жинаған тұлға, осы Кодекстің 960-
бабында көзделген жағдайлардан басқа ретте, негiзсiз иеленiп алынған немесе
жинақталған мүлiктi алдыңғысына қайтаруға мiндеттi. Егер мүлiк иеленiп
алынған немесе жинақталған негiз кейіннен жоққа шыққанда да, белгiленген
мiндет туындайды.
Басқа да заң актілерінде өзгеше белгiленбесе және тиiстi қарым-
қатынастар мәнiнен өзгеше туындамаса, осы тараудың ережелерi:
1) жарамсыз мәмiле бойынша орындалғандарды қайтару туралы;
2) меншiк иесiнiң мүлiктi бөгде бiреудiң заңсыз иеленуiнен сұратып
алуы туралы;
3) мiндеттемедегi бiр тараптың екiншiсiне осы мiндеттемеге байланысты
орындалғандарды қайтару туралы;
4) зиянды, оның iшінде байыған тұлғаның терiс пиғылынан келтiрiлген
өтем туралы талаптарға да қолданылуға тиiс.
Негiзсiз байлықты заттай қайтару
Мүлiктi иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге
заттай қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе
бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген
немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе
бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек
жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Негізсіз байлықтың құнын өтеу
1. Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi заттай қайтарып беру
мүмкін болмаған жағдайда мүлікті иеленуші жәбiрленушiге осы мүлiктiң оны
алған кездегi нақты құнын өтеуi, сондай-ақ егер мүлiктi иеленушi оның құнын
баюдың негiзсiздiгi туралы бiлгеннен кейiн дереу өтемесе, мүлiк құнының
кейiнгi өзгеруi арқылы келтiрiлген шығындарды өтеуге тиiс.
2. Басқаның мүлкiн не басқаның қызмет көрсетулерiн негiзсiз уақытша
пайдаланған адам жәбiрленушiге пайдалану тоқтатылған кездегi және оның
болған жеріндегі бағамен осындай пайдалану салдарынан жинақтағанын өтеуге
тиiс [1, 45-48б].
Құқықты басқа тұлғаға негiзсiз берудiң зардабы
Талаптарын беру арқылы немесе өзiне өзге де түрде тиесiлi құқығын жоқ
немесе жарамсыз мiндеттеме негiзiнде басқа тұлғаға берген тұлға өзiнiң
бұрынғы жағдайын қалпына келтiрудi, оның iшiнде берiлген құқықты
куәландыратын құжаттардың өзiне қайтарылуын талап етуге құқылы.
Жәбiрленушiге алынбаған табыстарды өтеу
Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға мұндай баюдың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап осы
мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық кiрiстердi
жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу Негiзсiз алынған
немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның құнын өтеген кезде
мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып, кiрiстi қайтаруға өзi
мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және сақтауға қажеттi
шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
2. Қайтарылуға жататын мүлік
Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның
құнын өтеген кезде мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып,
кiрiстi қайтаруға өзi мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және
сақтауға қажеттi шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
Шығындарды өтеу құқығы мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті
қасақана ұстаған жағдайларда жойылады.
Қайтарылуға жатпайтын негiзсiз байлық
Негiзсiз байлық ретiнде:
1) егер мiндеттемеде өзгеше көзделмесе, мiндеттеменi орындау үшiн оны
орындау мерзiмi басталғанға дейiн берiлген мүлiк;
2) талап ету мерзiмi өткеннен кейiн мiндеттеменi орындау үшiн берiлген
мүлiк;
3) азаматқа оның тарапынан терiс пиғыл болмаған жағдайда күнкөрiске
арналған қаражат ретiнде (жалақы, авторлық сыйақы, өмiрiне немесе
денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу, зейнетақы, алименттер және т.б.)
берілген және иемденушi пайдаланған ақша сомасы және өзге де мүлiк;
4) егер иемденушi мүлiктiң қайтарылуын талап еткен тұлғаның
мiндеттеменiң жоқтығы туралы бiлгендiгiн не мүлiктi қайырымдылық мақсатында
бергенiн дәлелдесе, болмаған мiндеттеменi атқару үшiн берiлген ақша сомасы
мен өзге мүлiк қайтарылуға жатпайды.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу
Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның
құнын өтеген кезде мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып,
кiрiстi қайтаруға өзi мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және
сақтауға қажеттi шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
Шығындарды өтеу құқығы мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті
қасақана ұстаған жағдайларда жойылады.
Қайтарылуға жатпайтын негiзсiз байлық
Негiзсiз байлық ретiнде:
1) егер мiндеттемеде өзгеше көзделмесе, мiндеттеменi орындау үшiн оны
орындау мерзiмi басталғанға дейiн берiлген мүлiк;
2) талап ету мерзiмi өткеннен кейiн мiндеттеменi орындау үшiн берiлген
мүлiк;
3) азаматқа оның тарапынан терiс пиғыл болмаған жағдайда күнкөрiске
арналған қаражат ретiнде (жалақы, авторлық сыйақы, өмiрiне немесе
денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу, зейнетақы, алименттер және т.б.)
берілген және иемденушi пайдаланған ақша сомасы және өзге де мүлiк;
4) егер иемденушi мүлiктiң қайтарылуын талап еткен тұлғаның
мiндеттеменiң жоқтығы туралы бiлгендiгiн не мүлiктi қайырымдылық мақсатында
бергенiн дәлелдесе, болмаған мiндеттеменi атқару үшiн берiлген ақша сомасы
мен өзге мүлiк қайтарылуға жатпайды [3, 56-59б].
Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға мұндай баюдың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап осы
мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық кiрiстердi
жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
1. НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕР
1. Сыйақыға жария уәде беру
Конкурстық міндеттемелер біржақты іс-әрекеттерден туындайтын
міндеттемелердің бір түрі болып табылады.
Қазақстан Республикасының міндеттемелік құқығында топтастырудың мұндай
негізі қолданылмайды,бірақ квази келісімшарттық міндеттемелерді атап өту
конкурстық міндеттемелерді дұрыс түсінуге және бағалауға мүмкіндік береді.
Субьектілердің еркі есте ұсталады және олар көмекші маңызға ие болады.
Осы міндеттердің мазмұны конкурстық тапсырма бойынша конкурстардың әдетте
борышқормен бірқатар азаматтық-құқықтық шарттарды мердігерлік тапсырма,
комиссия және тағыда басқа жасалатын іс-әрекеттерді қамтуы мүмкін.
Бірінші жағдайда конкурсанттардан конкурсты жария етекн субьектінің
пайдасына заңдық маңызы бар іс-әрекеттерді іс жүзінде жасау туралы емес,
сол конкурсты жария еткен тұлғамен өз талаптарын сақтаудың орнына өздерінің
заңдық міндеттеуге дайын екендігі сөз болған жағдайларда кездескен.
Конкурс жария еткен, шарттарды бекітуге қатысты тұлға оферталар
жасауды ұсынуды және өзіне ең жақсы жағдайлары бар офертаға қосылу
міндеттемесін алады. Ғылыми,әдебиет және өнер туындыларын жасауға конкурс
жария еткен кезде, нақты іс-әрекеттерді жасау талап етеді.
Конкурстық міндеттемелер Қазақстан Республикасының өзге заң
актілерімен де реттелуі де мүмкін. Біз Қазақстан Республикасының 16 мамыр
2002 жылғы мемлекеттік сатып алу туралы атап өткен едім. Конкурстық
міндеттемелерді реттейтін заңға сәйкес Нормативті-құқықтық акт ретінде
Қазақстан Республикасының Үкметінің 31 қазан 1996 жылғы Қазақстан
Республикасының аумағында лотореялар ұйымдастыру мен өткізу тәртібі туралы
қаулысын атауға болады. Конкурсқа қатысу туралы ұсынысты кокурстық
бастамасы тікелей өзі немесе конкурстық делдалұйымдастырушысы арқылы жасауы
мүмкін.
Делдал мен бастамашының құқықтырымен міндеттеріолардың арасындағы
шартпен анықталады, ол шарт өзезегінде табиғаты жағынан комиссия немесе
тапсырма шарты болады.
Осында айтылып отырған тапсырма шартына келетін болсақ, мұнда бір
тарап екінші тараптың атынан және соның есбіненбелгілі бір заңды іс-әреет
жасауға міндеттенеді делінген [2, 89-94б].
Келесі комиссия шарты бойынша бір тарап екінші тараптың тапсыруы
бойынша сыйақы үшін комитет есебінен өз атынан бір немесе бірнеше мәміле
жасауға міндеттенеді. Яғни осы шарттардың анықтамасын көрсете кеткенім, бұл
шарттар өзара ұқсас келетіндігін көрсеткім келді.
Тағы бір айта кететін жайт ол конкурс ашық болуы да мүмкін. Мұндай
ұсыныстар яғни хабарламалр деп атауға даболады баспасөз немесе өзге де
бұқаралық ақпарат құралы арқылы хабар жолдаумен жүзеге асырылады.
Конкурстық міндеттеме шарты бұл кең таралған шарттардың бірі
болғандықтан, ол өзішінде сыйақыға жария уәде беру, тендер, аукцион
міндеттемелерді өз қатарына қосады. Сыйақыға жария уәде беруден туындайтын
міндеттеме тұрмыстық аяда пайда болуы мүмкін. Кейде азаматтар өздеріне
тиесілі затты жоғалтып алып, оларды іздеп тауып өздеріне қайтаруға
талаптанады. Соған орай азаматтар оларды қайтаруға үміттене отырып
бұқаралық ақпарат құралдары арқылы немесе ілуге арналған арнайы
тақтайшаларда хабарламаларын жария етеді. Затқа оның меншік иесі немесе
өзге де құқық иесі сыйақы беруге уәде бере алады.
Енді келесі міндеттеме түрі тендер нысанында саудаластық өткізген
кезде оның бастамашысы өзі ұсынған бастапқы шарттардың негізінде тендер
бастамашысы үшін шарттаың ең жақсы талаптарын тендер қатысушыларымен шарт
жасасуға міндеттенеді.
Тендер шарттарында белгіленген мерзімнің шегінде, тендер бастамшысына
тендермен ұйғарылған барлық құжаттаманы қоса бере отырып өз ұсыныстарын
жазбаша түрде жібереді. Тендердің шарттарында ұсыныстарды желмдеген
конверттермен жіберу көзделінген. Тағы айта етсек осы шартпен қатысатын
әрбір қатысушылардың кепілдік жарна енгізу міндеті көзделуі мүмкін.
Аукцион да, тендер сияқты суадаластық жүргізудің ерекше нысаны болып
табылады. Аукцион туындайтын міндеттемелерге сәйкес, конкурстық саудаластық
нәтижелері бойынша сатушы аукционның затын ол үшін неғұрлым жоғары баға
ұсынатын аукцион қатысушысына сатуға міндеттенеді. Осы шарт жайлы және де
мұнда атап көрсетілген міндеттемелер жаилы толығырақ негізгі бөлімде
қарастырылды.
Қазақстан Республикасының міндеттемелік құқығында топтастырудың мұндай
негізі қолданылмайды, алайда келісімшарттық міндеттемелерді атап өту
конкурстық міндеттемелерді дұрыс түсінуге және бағалауға мүмкіндік береді.
Олардың кейбіреулері шарттық міндеттемелеге өте ұқсас,өйткені конкурстық
міндеттемелер қатысушылардың еріктерін іс жүзінде келістіру алдағы уақытта
бәрбір орын алады,бірақ заңнама сол бір немесе өзге нысаннда кокурсқа
бастамашылдық білдірген субъектінің еркіне ғана және егер оның ерік
білдіруі құқықтық қатнастың негізгізі ретінде жеткілікті болса, басымды
құқықтық маңыз береді [4, 101-108б].
Конкурсттық міндеттемелер біржақты іс-әрекеттерден туындайтын
міндеттемелердің тағы бір түрі болып табылады. Осы айтылған сөз, жоғарыда
қарастырылып өткен басқаның мүдесіне тапсырмасыз әрекет етуден туындайтын
міедеттемелерге де қатысты.
Конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындылары туралы хаттамаға
қол қойылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Заңның талаптарына сәйкес
жұмыстарды мемлекеттік сатып алу туралы Үлгі шарт негізінде жұмыстарды,
мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасалады. Тапсырыс беруші жеткізіп
берушіге Ережеге 4 және 5 қосымшаларға сай үлгілі шартқа сәйкес құрылған
мемлекеттік сатып алу туралы шарт жобасының тапсырыс беруші қол қойған және
тапсырыс берушінің уәкілетті өкілімен парақтап парафталған екі данасын
жолдайды.
Ережемен көзделген жағдайларда жеткізіп беруші мемлекеттік сатып алу
туралы шартты жасасқан күннен бастап он жұмыс күнінің ішінде мемлекеттік
сатып алу туралы шарттың орындалуын қамтамасыз етуді енгізуі керек. Шарттың
орындалуын қамтамасыз етудің мөлшері мемлекеттік сатып алуды
ұйымдастырушымен мемлекеттік сатып алу туралы шарттың жалпы сомасының үш
пайызы мөлшерінде белгіленеді. Тапсырыс беруші мемлекеттік сатып алу туралы
шарттың орындалуын қамтамасыз етудің мына түрлерінің біреуін таңдауға
құқылы:
1)тапсырыс берушінің банктік шотына енгізілетін кепілді ақшалай
жарнаны;
2) банктік кепілдік конкурстық құжаттамаға 6 қосымшаға сәйкес
рәсімделеді.
Тапсырыс беруші шарт бойынша өз міндеттемелерін толық және тиісінше
орындаған сәттен бастап бес жұмыс күні ішінде енгізілген мемлекеттік сатып
алу туралы шарттың орындалуын қамтамасыз етуді қайтарады.
Шарт мемлекеттік сатып алу туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы
талаптарды қамтуы керек. Отандық тауар өндірушілермен және жұмыстарды,
көрсетілетін қызметтерді отандық берушілермен жасалған мемлекеттік сатып
алу туралы шартта тауарларды бергені, жұмыстарды орындағаны не қызметтерді
көрсеткені үшін алдын ала ақы төлеу және толық ақы төлеу туралы талап
қамтылуға тиіс, бұл ретте толық ақы төлеу мерзімі осы шарт бойынша
міндеттемелер орындалған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен аспауға
тиіс.
Егер әлеуетті өнім беруші Заңда белгіленген мерзімде мемлекеттік сатып
алу туралы шартты тапсырыс берушіге ұсынбаса немесе мемлекеттік сатып алу
туралы шарт жасасып, конкурстық құжаттамада көзделген жағдайларда
мемлекеттік сатып алу туралы шартты орындауды қамтамасыз етуді енгізбеген
жағдайда мұндай әлеуетті өнім беруші мемлекеттік сатып алу туралы шартты
жасасудан жалтарған болып саналады.
Әлеуетті өнім беруші мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасудан жалтарған
деп танылған жағдайда тапсырыс беруші:
1) ол конкурсқа қатысуға енгізген өтінімді қамтамасыз етуді ұстап
қалады және тиісті мәліметтерді уәкілетті органға ұсынады және мұндай
әлеуетті өнім берушіні мемлекеттік сатып алудың жосықсыз қатысушысы деп
тану туралы талап-арызбен сотқа жүгінеді;
2) мұндай әлеуетті өнім берушіні мемлекеттік сатып алу туралы шарт
жасасуға мәжбүрлеу туралы, сондай-ақ мемлекеттік сатып алу туралы шарт
жасасудан жалтаруымен келтірілген шығындарды өтеу туралы талап-арызбен
сотқа жүгінуге құқылы.
Конкурстық комиссия барлық ұсынылған конкурстық өтінімдерді бағалау
және салыстыру кезінде Заңның 17-бабының 4-тармағында санамаланған,
конкурстық құжаттамада айтылған өлшемдерді ескереді және оларды тең
мөлшерде барлық конкурстық өтінімдерге қолданады. Әлеуетті өнім беруші
конкурстық баға ұсынысына әсер ететін өлшемді растайтын құжаттарды
ұсынбаған жағдайда, конкурстық комиссия мұндай әлеуетті өнім берушіге
конкурстық баға ұсынымын шартты азайтуды қолданбайды. Конкурстық баға
ұсынымын шартты азайтуды қолдану үшін әлеуетті өнім беруші ұсынған шарттар
мемлекеттік сатып алу туралы шартқа енгізілуі тиіс.
Жұмысты жақсы орындағаны немесе өзге де нәтижелерге жеткенi үшiн
ақшалай немесе өзгеше нысанда сыйақы төлеу туралы жария хабарлаған кез
келген тұлға конкурс шарттарына сәйкес оның жеңiмпазы болып танылған кез
келген тұлғаның алдында өз мiндеттемесiн орындауы тиiс.
Сыйақыға жария уәде беру тапсырманың мәнiн, нәтижелердi ұсынудың
өлшемдерi мен тәртібін, сыйақының мөлшерi мен нысанын, сондай-ақ
нәтижелердi жариялаудың тәртібі мен мерзiмдерiн көздейтiн шарттарды
мiндеттi түрде қамтуға тиiс.
Сыйақы төлеу туралы шешiм мен оны төлеудiң өзi уәдеде белгiленген
мерзiмдерде қабылдануға және iске асырылуға тиiс.
Егер конкурс ғылым, әдебиет немесе өнер туындысын жасауға арналып
хабарланса, сыйақыға жария уәде беруде өзгеше белгiленбесе, жария уәде
берген тұлға туындыны жасаушымен оған қаламақы төлей отырып, оны
пайдалануға шарт жасасуға басым құқық алады.
Сыйақы туралы жария уәде берген тұлға, егер конкурс шарттарында өзгеше
көзделмесе, сыйақы тағайындалмаған жұмыстарды олардың жасаушыларына
қайтарып беруге міндетті.
Сыйақы төлеу туралы жария хабарлаған тұлға, бас тартуға жол
берiлмейтiндiгi хабарландырудың өзiнде көзделген немесе содан туындайтын
немесе сыйақыға уәде берiлген iс-әрекеттердi жасау үшiн белгiлi бiр мерзiм
берiлген немесе бас тарту туралы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ
МIНДЕТI ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.1 Негізсіз баю міндеттемесінің
түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Қайтарылуға жататын
мүлік ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..7
2 НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ
МІНДЕТТЕМЕЛЕР ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 9
2.1 Сыйақыға жария уәде
беру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..9
2.2 Лотореялар, тотализаторлар ойындарын өткізудің ерекшелігі және
лицензия
алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ..1 5
2.3 Тендер және аукцион
ерекшелігі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі. Заңдармен немесе мәмiлемен белгiленген
негiздерсiз мүлiктi басқа тұлғаның есебiнен иеленiп алған немесе жинаған
тұлға, осы Кодекстің 960-бабында көзделген жағдайлардан басқа ретте,
негiзсiз иеленiп алынған немесе жинақталған мүлiктi алдыңғысына қайтаруға
мiндеттi. Егер мүлiк иеленiп алынған немесе жинақталған негiз кейіннен
жоққа шыққанда да, белгiленген мiндет туындайды.
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi
тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына
қарамастан қолданылады.
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттері. Курстық жұмыстың негізгі
мақсаты мен міндеті негізсіз баюдың салдарын ашу болып табылады. Мүлiктi
иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге заттай
қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе
бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген
немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе
бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек
жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Зерттеудің әдістемелік және теориялық негіздері. Мемлекетіміздегі
негізсіз баю арқасында көптеген жетістіктерге оңай қол жеткізіп
мемлекетіміздегі ауқатты азаматтар қатарына енген тұлғалалардың сандары жыл
сайын артуына байланысты заңи және адами жағын дамыту.
Зерттеудің объектісі – негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi
заттай қайтарып беру мүмкін болмаған жағдайда мүлікті иеленуші
жәбiрленушiге осы мүлiктiң оны алған кездегi нақты құнын өтеуi, сондай-ақ
егер мүлiктi иеленушi оның құнын баюдың негiзсiздiгi туралы бiлгеннен кейiн
дереу өтемесе, мүлiк құнының кейiнгi өзгеруi арқылы келтiрiлген шығындарды
өтеуге тиiс.
Басқаның мүлкiн не басқаның қызмет көрсетулерiн негiзсiз уақытша
пайдаланған адам жәбiрленушiге пайдалану тоқтатылған кездегi және оның
болған жеріндегі бағамен осындай пайдалану салдарынан жинақтағанын өтеуге
тиiс.
Зерттеудің пәні – Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға
мұндай баюдың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған
уақыттан бастап осы мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық
кiрiстердi жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi. Негiзсiз
ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе жинақтаудың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап
бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу Негiзсiз алынған
немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның құнын өтеген кезде
мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып, кiрiстi қайтаруға өзi
мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және сақтауға қажеттi
шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы. Шығындарды өтеу құқығы
мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті қасақана ұстаған жағдайларда
жойылады.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан,
пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 НЕГIЗСIЗ БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТАРУ МIНДЕТI
1. Негізсіз баю міндеттемесінің түсінігі
Негiзсiз баю мүлiктi иеленушiнiң, жәбiрленушiнiң өзiнiң немесе үшiншi
тұлғалардың пиғылының нәтижесi не оқиғаның салдары болып табылғанына
қарамастан қолданылады.
Заңдармен немесе мәмiлемен белгiленген негiздерсiз мүлiктi басқа
тұлғаның есебiнен иеленiп алған немесе жинаған тұлға, осы Кодекстің 960-
бабында көзделген жағдайлардан басқа ретте, негiзсiз иеленiп алынған немесе
жинақталған мүлiктi алдыңғысына қайтаруға мiндеттi. Егер мүлiк иеленiп
алынған немесе жинақталған негiз кейіннен жоққа шыққанда да, белгiленген
мiндет туындайды.
Басқа да заң актілерінде өзгеше белгiленбесе және тиiстi қарым-
қатынастар мәнiнен өзгеше туындамаса, осы тараудың ережелерi:
1) жарамсыз мәмiле бойынша орындалғандарды қайтару туралы;
2) меншiк иесiнiң мүлiктi бөгде бiреудiң заңсыз иеленуiнен сұратып
алуы туралы;
3) мiндеттемедегi бiр тараптың екiншiсiне осы мiндеттемеге байланысты
орындалғандарды қайтару туралы;
4) зиянды, оның iшінде байыған тұлғаның терiс пиғылынан келтiрiлген
өтем туралы талаптарға да қолданылуға тиiс.
Негiзсiз байлықты заттай қайтару
Мүлiктi иеленушiнiң негiзсiз байлығын құрайтын мүлiк жәбiрленушiге
заттай қайтарылуға тиiс.
Мүлiктi иеленушi баюының негiзсiздiгi туралы ол бiлгеннен немесе
бiлуге тиiстi болғаннан кейiн болған, оның iшiнде негiзсiз иеленiлген
немесе жинақталған қандай болса да мүлiктiң кездейсоқ кем шыққаны немесе
бүлiнгенi үшiн жәбiрленушiнiң алдында жауап бередi. Бұған дейiн ал тек
жасырын ниетi мен өрескел абайсыздығы үшiн ғана жауап бередi.
Негізсіз байлықтың құнын өтеу
1. Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi заттай қайтарып беру
мүмкін болмаған жағдайда мүлікті иеленуші жәбiрленушiге осы мүлiктiң оны
алған кездегi нақты құнын өтеуi, сондай-ақ егер мүлiктi иеленушi оның құнын
баюдың негiзсiздiгi туралы бiлгеннен кейiн дереу өтемесе, мүлiк құнының
кейiнгi өзгеруi арқылы келтiрiлген шығындарды өтеуге тиiс.
2. Басқаның мүлкiн не басқаның қызмет көрсетулерiн негiзсiз уақытша
пайдаланған адам жәбiрленушiге пайдалану тоқтатылған кездегi және оның
болған жеріндегі бағамен осындай пайдалану салдарынан жинақтағанын өтеуге
тиiс [1, 45-48б].
Құқықты басқа тұлғаға негiзсiз берудiң зардабы
Талаптарын беру арқылы немесе өзiне өзге де түрде тиесiлi құқығын жоқ
немесе жарамсыз мiндеттеме негiзiнде басқа тұлғаға берген тұлға өзiнiң
бұрынғы жағдайын қалпына келтiрудi, оның iшiнде берiлген құқықты
куәландыратын құжаттардың өзiне қайтарылуын талап етуге құқылы.
Жәбiрленушiге алынбаған табыстарды өтеу
Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға мұндай баюдың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап осы
мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық кiрiстердi
жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу Негiзсiз алынған
немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның құнын өтеген кезде
мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып, кiрiстi қайтаруға өзi
мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және сақтауға қажеттi
шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
2. Қайтарылуға жататын мүлік
Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның
құнын өтеген кезде мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып,
кiрiстi қайтаруға өзi мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және
сақтауға қажеттi шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
Шығындарды өтеу құқығы мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті
қасақана ұстаған жағдайларда жойылады.
Қайтарылуға жатпайтын негiзсiз байлық
Негiзсiз байлық ретiнде:
1) егер мiндеттемеде өзгеше көзделмесе, мiндеттеменi орындау үшiн оны
орындау мерзiмi басталғанға дейiн берiлген мүлiк;
2) талап ету мерзiмi өткеннен кейiн мiндеттеменi орындау үшiн берiлген
мүлiк;
3) азаматқа оның тарапынан терiс пиғыл болмаған жағдайда күнкөрiске
арналған қаражат ретiнде (жалақы, авторлық сыйақы, өмiрiне немесе
денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу, зейнетақы, алименттер және т.б.)
берілген және иемденушi пайдаланған ақша сомасы және өзге де мүлiк;
4) егер иемденушi мүлiктiң қайтарылуын талап еткен тұлғаның
мiндеттеменiң жоқтығы туралы бiлгендiгiн не мүлiктi қайырымдылық мақсатында
бергенiн дәлелдесе, болмаған мiндеттеменi атқару үшiн берiлген ақша сомасы
мен өзге мүлiк қайтарылуға жатпайды.
Қайтарылуға жататын мүлікке шыққан шығындарды өтеу
Негiзсiз алынған немесе жинақталған мүлiктi қайтарған немесе оның
құнын өтеген кезде мүлiктi иемденушi өзi алған пайданы есептей отырып,
кiрiстi қайтаруға өзi мiндеттi болған уақыттан бастап мүлiктi ұстауға және
сақтауға қажеттi шығындарды өтеудi жәбiрленушiден талап етуге құқылы.
Шығындарды өтеу құқығы мүлiктi иемденушi қайтарылуға жататын мүлікті
қасақана ұстаған жағдайларда жойылады.
Қайтарылуға жатпайтын негiзсiз байлық
Негiзсiз байлық ретiнде:
1) егер мiндеттемеде өзгеше көзделмесе, мiндеттеменi орындау үшiн оны
орындау мерзiмi басталғанға дейiн берiлген мүлiк;
2) талап ету мерзiмi өткеннен кейiн мiндеттеменi орындау үшiн берiлген
мүлiк;
3) азаматқа оның тарапынан терiс пиғыл болмаған жағдайда күнкөрiске
арналған қаражат ретiнде (жалақы, авторлық сыйақы, өмiрiне немесе
денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу, зейнетақы, алименттер және т.б.)
берілген және иемденушi пайдаланған ақша сомасы және өзге де мүлiк;
4) егер иемденушi мүлiктiң қайтарылуын талап еткен тұлғаның
мiндеттеменiң жоқтығы туралы бiлгендiгiн не мүлiктi қайырымдылық мақсатында
бергенiн дәлелдесе, болмаған мiндеттеменi атқару үшiн берiлген ақша сомасы
мен өзге мүлiк қайтарылуға жатпайды [3, 56-59б].
Мүлiктi негiзсiз алған немесе жинақтаған тұлға мұндай баюдың
негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан бастап осы
мүлiктен өзi алған немесе алуға тиiстi болған барлық кiрiстердi
жәбiрленушiге қайтаруға немесе өтеуге мiндеттi.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
Негiзсiз ақшалай баюдың сомасына ақшаны иемденушiге ақша алудың немесе
жинақтаудың негiзсiздiгi туралы бiлген немесе бiлуге тиiстi болған уақыттан
бастап бөгде ақшаны пайдаланғаны үшiн тұрақсыздық айыбы есептелуге тиіс.
1. НЕГІЗСІЗ БАЮ САЛАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН КОНКУРСТЫҚ МІНДЕТТЕМЕЛЕР
1. Сыйақыға жария уәде беру
Конкурстық міндеттемелер біржақты іс-әрекеттерден туындайтын
міндеттемелердің бір түрі болып табылады.
Қазақстан Республикасының міндеттемелік құқығында топтастырудың мұндай
негізі қолданылмайды,бірақ квази келісімшарттық міндеттемелерді атап өту
конкурстық міндеттемелерді дұрыс түсінуге және бағалауға мүмкіндік береді.
Субьектілердің еркі есте ұсталады және олар көмекші маңызға ие болады.
Осы міндеттердің мазмұны конкурстық тапсырма бойынша конкурстардың әдетте
борышқормен бірқатар азаматтық-құқықтық шарттарды мердігерлік тапсырма,
комиссия және тағыда басқа жасалатын іс-әрекеттерді қамтуы мүмкін.
Бірінші жағдайда конкурсанттардан конкурсты жария етекн субьектінің
пайдасына заңдық маңызы бар іс-әрекеттерді іс жүзінде жасау туралы емес,
сол конкурсты жария еткен тұлғамен өз талаптарын сақтаудың орнына өздерінің
заңдық міндеттеуге дайын екендігі сөз болған жағдайларда кездескен.
Конкурс жария еткен, шарттарды бекітуге қатысты тұлға оферталар
жасауды ұсынуды және өзіне ең жақсы жағдайлары бар офертаға қосылу
міндеттемесін алады. Ғылыми,әдебиет және өнер туындыларын жасауға конкурс
жария еткен кезде, нақты іс-әрекеттерді жасау талап етеді.
Конкурстық міндеттемелер Қазақстан Республикасының өзге заң
актілерімен де реттелуі де мүмкін. Біз Қазақстан Республикасының 16 мамыр
2002 жылғы мемлекеттік сатып алу туралы атап өткен едім. Конкурстық
міндеттемелерді реттейтін заңға сәйкес Нормативті-құқықтық акт ретінде
Қазақстан Республикасының Үкметінің 31 қазан 1996 жылғы Қазақстан
Республикасының аумағында лотореялар ұйымдастыру мен өткізу тәртібі туралы
қаулысын атауға болады. Конкурсқа қатысу туралы ұсынысты кокурстық
бастамасы тікелей өзі немесе конкурстық делдалұйымдастырушысы арқылы жасауы
мүмкін.
Делдал мен бастамашының құқықтырымен міндеттеріолардың арасындағы
шартпен анықталады, ол шарт өзезегінде табиғаты жағынан комиссия немесе
тапсырма шарты болады.
Осында айтылып отырған тапсырма шартына келетін болсақ, мұнда бір
тарап екінші тараптың атынан және соның есбіненбелгілі бір заңды іс-әреет
жасауға міндеттенеді делінген [2, 89-94б].
Келесі комиссия шарты бойынша бір тарап екінші тараптың тапсыруы
бойынша сыйақы үшін комитет есебінен өз атынан бір немесе бірнеше мәміле
жасауға міндеттенеді. Яғни осы шарттардың анықтамасын көрсете кеткенім, бұл
шарттар өзара ұқсас келетіндігін көрсеткім келді.
Тағы бір айта кететін жайт ол конкурс ашық болуы да мүмкін. Мұндай
ұсыныстар яғни хабарламалр деп атауға даболады баспасөз немесе өзге де
бұқаралық ақпарат құралы арқылы хабар жолдаумен жүзеге асырылады.
Конкурстық міндеттеме шарты бұл кең таралған шарттардың бірі
болғандықтан, ол өзішінде сыйақыға жария уәде беру, тендер, аукцион
міндеттемелерді өз қатарына қосады. Сыйақыға жария уәде беруден туындайтын
міндеттеме тұрмыстық аяда пайда болуы мүмкін. Кейде азаматтар өздеріне
тиесілі затты жоғалтып алып, оларды іздеп тауып өздеріне қайтаруға
талаптанады. Соған орай азаматтар оларды қайтаруға үміттене отырып
бұқаралық ақпарат құралдары арқылы немесе ілуге арналған арнайы
тақтайшаларда хабарламаларын жария етеді. Затқа оның меншік иесі немесе
өзге де құқық иесі сыйақы беруге уәде бере алады.
Енді келесі міндеттеме түрі тендер нысанында саудаластық өткізген
кезде оның бастамашысы өзі ұсынған бастапқы шарттардың негізінде тендер
бастамашысы үшін шарттаың ең жақсы талаптарын тендер қатысушыларымен шарт
жасасуға міндеттенеді.
Тендер шарттарында белгіленген мерзімнің шегінде, тендер бастамшысына
тендермен ұйғарылған барлық құжаттаманы қоса бере отырып өз ұсыныстарын
жазбаша түрде жібереді. Тендердің шарттарында ұсыныстарды желмдеген
конверттермен жіберу көзделінген. Тағы айта етсек осы шартпен қатысатын
әрбір қатысушылардың кепілдік жарна енгізу міндеті көзделуі мүмкін.
Аукцион да, тендер сияқты суадаластық жүргізудің ерекше нысаны болып
табылады. Аукцион туындайтын міндеттемелерге сәйкес, конкурстық саудаластық
нәтижелері бойынша сатушы аукционның затын ол үшін неғұрлым жоғары баға
ұсынатын аукцион қатысушысына сатуға міндеттенеді. Осы шарт жайлы және де
мұнда атап көрсетілген міндеттемелер жаилы толығырақ негізгі бөлімде
қарастырылды.
Қазақстан Республикасының міндеттемелік құқығында топтастырудың мұндай
негізі қолданылмайды, алайда келісімшарттық міндеттемелерді атап өту
конкурстық міндеттемелерді дұрыс түсінуге және бағалауға мүмкіндік береді.
Олардың кейбіреулері шарттық міндеттемелеге өте ұқсас,өйткені конкурстық
міндеттемелер қатысушылардың еріктерін іс жүзінде келістіру алдағы уақытта
бәрбір орын алады,бірақ заңнама сол бір немесе өзге нысаннда кокурсқа
бастамашылдық білдірген субъектінің еркіне ғана және егер оның ерік
білдіруі құқықтық қатнастың негізгізі ретінде жеткілікті болса, басымды
құқықтық маңыз береді [4, 101-108б].
Конкурсттық міндеттемелер біржақты іс-әрекеттерден туындайтын
міндеттемелердің тағы бір түрі болып табылады. Осы айтылған сөз, жоғарыда
қарастырылып өткен басқаның мүдесіне тапсырмасыз әрекет етуден туындайтын
міедеттемелерге де қатысты.
Конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындылары туралы хаттамаға
қол қойылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Заңның талаптарына сәйкес
жұмыстарды мемлекеттік сатып алу туралы Үлгі шарт негізінде жұмыстарды,
мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасалады. Тапсырыс беруші жеткізіп
берушіге Ережеге 4 және 5 қосымшаларға сай үлгілі шартқа сәйкес құрылған
мемлекеттік сатып алу туралы шарт жобасының тапсырыс беруші қол қойған және
тапсырыс берушінің уәкілетті өкілімен парақтап парафталған екі данасын
жолдайды.
Ережемен көзделген жағдайларда жеткізіп беруші мемлекеттік сатып алу
туралы шартты жасасқан күннен бастап он жұмыс күнінің ішінде мемлекеттік
сатып алу туралы шарттың орындалуын қамтамасыз етуді енгізуі керек. Шарттың
орындалуын қамтамасыз етудің мөлшері мемлекеттік сатып алуды
ұйымдастырушымен мемлекеттік сатып алу туралы шарттың жалпы сомасының үш
пайызы мөлшерінде белгіленеді. Тапсырыс беруші мемлекеттік сатып алу туралы
шарттың орындалуын қамтамасыз етудің мына түрлерінің біреуін таңдауға
құқылы:
1)тапсырыс берушінің банктік шотына енгізілетін кепілді ақшалай
жарнаны;
2) банктік кепілдік конкурстық құжаттамаға 6 қосымшаға сәйкес
рәсімделеді.
Тапсырыс беруші шарт бойынша өз міндеттемелерін толық және тиісінше
орындаған сәттен бастап бес жұмыс күні ішінде енгізілген мемлекеттік сатып
алу туралы шарттың орындалуын қамтамасыз етуді қайтарады.
Шарт мемлекеттік сатып алу туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы
талаптарды қамтуы керек. Отандық тауар өндірушілермен және жұмыстарды,
көрсетілетін қызметтерді отандық берушілермен жасалған мемлекеттік сатып
алу туралы шартта тауарларды бергені, жұмыстарды орындағаны не қызметтерді
көрсеткені үшін алдын ала ақы төлеу және толық ақы төлеу туралы талап
қамтылуға тиіс, бұл ретте толық ақы төлеу мерзімі осы шарт бойынша
міндеттемелер орындалған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен аспауға
тиіс.
Егер әлеуетті өнім беруші Заңда белгіленген мерзімде мемлекеттік сатып
алу туралы шартты тапсырыс берушіге ұсынбаса немесе мемлекеттік сатып алу
туралы шарт жасасып, конкурстық құжаттамада көзделген жағдайларда
мемлекеттік сатып алу туралы шартты орындауды қамтамасыз етуді енгізбеген
жағдайда мұндай әлеуетті өнім беруші мемлекеттік сатып алу туралы шартты
жасасудан жалтарған болып саналады.
Әлеуетті өнім беруші мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасудан жалтарған
деп танылған жағдайда тапсырыс беруші:
1) ол конкурсқа қатысуға енгізген өтінімді қамтамасыз етуді ұстап
қалады және тиісті мәліметтерді уәкілетті органға ұсынады және мұндай
әлеуетті өнім берушіні мемлекеттік сатып алудың жосықсыз қатысушысы деп
тану туралы талап-арызбен сотқа жүгінеді;
2) мұндай әлеуетті өнім берушіні мемлекеттік сатып алу туралы шарт
жасасуға мәжбүрлеу туралы, сондай-ақ мемлекеттік сатып алу туралы шарт
жасасудан жалтаруымен келтірілген шығындарды өтеу туралы талап-арызбен
сотқа жүгінуге құқылы.
Конкурстық комиссия барлық ұсынылған конкурстық өтінімдерді бағалау
және салыстыру кезінде Заңның 17-бабының 4-тармағында санамаланған,
конкурстық құжаттамада айтылған өлшемдерді ескереді және оларды тең
мөлшерде барлық конкурстық өтінімдерге қолданады. Әлеуетті өнім беруші
конкурстық баға ұсынысына әсер ететін өлшемді растайтын құжаттарды
ұсынбаған жағдайда, конкурстық комиссия мұндай әлеуетті өнім берушіге
конкурстық баға ұсынымын шартты азайтуды қолданбайды. Конкурстық баға
ұсынымын шартты азайтуды қолдану үшін әлеуетті өнім беруші ұсынған шарттар
мемлекеттік сатып алу туралы шартқа енгізілуі тиіс.
Жұмысты жақсы орындағаны немесе өзге де нәтижелерге жеткенi үшiн
ақшалай немесе өзгеше нысанда сыйақы төлеу туралы жария хабарлаған кез
келген тұлға конкурс шарттарына сәйкес оның жеңiмпазы болып танылған кез
келген тұлғаның алдында өз мiндеттемесiн орындауы тиiс.
Сыйақыға жария уәде беру тапсырманың мәнiн, нәтижелердi ұсынудың
өлшемдерi мен тәртібін, сыйақының мөлшерi мен нысанын, сондай-ақ
нәтижелердi жариялаудың тәртібі мен мерзiмдерiн көздейтiн шарттарды
мiндеттi түрде қамтуға тиiс.
Сыйақы төлеу туралы шешiм мен оны төлеудiң өзi уәдеде белгiленген
мерзiмдерде қабылдануға және iске асырылуға тиiс.
Егер конкурс ғылым, әдебиет немесе өнер туындысын жасауға арналып
хабарланса, сыйақыға жария уәде беруде өзгеше белгiленбесе, жария уәде
берген тұлға туындыны жасаушымен оған қаламақы төлей отырып, оны
пайдалануға шарт жасасуға басым құқық алады.
Сыйақы туралы жария уәде берген тұлға, егер конкурс шарттарында өзгеше
көзделмесе, сыйақы тағайындалмаған жұмыстарды олардың жасаушыларына
қайтарып беруге міндетті.
Сыйақы төлеу туралы жария хабарлаған тұлға, бас тартуға жол
берiлмейтiндiгi хабарландырудың өзiнде көзделген немесе содан туындайтын
немесе сыйақыға уәде берiлген iс-әрекеттердi жасау үшiн белгiлi бiр мерзiм
берiлген немесе бас тарту туралы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz