Тарату жабық қондырғыларының сұлбасы
Кіріспе
1. «РЗА Астана» ЖШС.гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау.
4. ЖШС «РЗА Астана» зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау және U<1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу.
5. Релелік қорғау және автоматика.
6. Қауіпсіздік ережелері және қоршаған ортаны қорғау.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
1. «РЗА Астана» ЖШС.гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау.
4. ЖШС «РЗА Астана» зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау және U<1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу.
5. Релелік қорғау және автоматика.
6. Қауіпсіздік ережелері және қоршаған ортаны қорғау.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Қазіргі таңда еліміздің дамуына күрделі құрылыс өндірісі ықпалды әсерін тигізіп отыр. Құрылыс саласы машина жасау саласымен қатар барлық саладағы халық шаруашылығы өндірісінің жаңаруында, ғылыми-техникалық прогресс тәжірибесіне жылдам енуде және эканомиканың қарқынды дамуында маңызды орын алып отыр. Келешекте құрылыс өндірісі еліміздің алғашқы қатардағы өндіріс түрі болып табылады. Оның ішінде мәдени-тұрмыстық құрылысында ылғал цемент өндірісі кең көлемде қолданылады.
Құрылыс материалдардың даму тендециясының бірі өндірістің бірден өсуі, өнімдердің сапасын жоғарлату, жаңа өнімдерді шығаруды ұйымдастыру, цементтің тиімді түрлерін шығару, қазіргі заманның қуатты қондырғыларын пайдалану болып табылады. Байланыстырғыш материалдар өндірісі, қазіргі заман құрылысының негізгі көздері болып табылады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғанындай, еңбек өнімділігі өндіріс орнының мөлшеріне емес, оның жаңа жағдайға тез бейімделуіне, озық технологияны пайдалана білуіне байланысты. Өндіріс саласындағы электрэнергетика түрлі механизмдер мен технологиялық процесстерді іске асыру жолында қолданылады: онсыз заманауи қондырғылардың жұмыс істеуі мүмкін емес осыған байланысты кибернетика мен сандық техника және космостық техниканың дамуы орын алады. Өндіріс орнының дамуының негізгі мәселесі - электрлік қуатын тиімді пайдалану, себебі барлық технологиялық қондырғылар мен аппараттар энергия көзімен жұмыс істейді. Осындай өнеркәсіп орнындарының бірі – ЖШС «РЗА Астана».
Бұл кәсіпорындағы цехтар комплексін электрмен қамтамасыздандыру үшін ондағы электр қондырғылар эксплуатациясының қауіпсіздігін, территорияға қосалқы стансаларды орналастыру мен тұтыну, жоғары үнемділік және сенімділікпен іске асу керек. Осындай өзекті мәселені қамтамасыз ету үшін болашақ мамандар қосалқы станциялардың және жөндеу өндірістік базалардың алаңдарын, әуе және кабельді электр желілерінің, байланыс желілерінің трассалық жұмыстарын мұқият зерттеп зауытының электрлік жүктемелерін есептік сараптау аса маңызды.
Қазіргі таңда еліміздің дамуына күрделі құрылыс өндірісі ықпалды әсерін тигізіп отыр. Құрылыс саласы машина жасау саласымен қатар барлық саладағы халық шаруашылығы өндірісінің жаңаруында, ғылыми-техникалық прогресс тәжірибесіне жылдам енуде және эканомиканың қарқынды дамуында маңызды орын алып отыр. Келешекте құрылыс өндірісі еліміздің алғашқы қатардағы өндіріс түрі болып табылады. Оның ішінде мәдени-тұрмыстық құрылысында ылғал цемент өндірісі кең көлемде қолданылады.
Құрылыс материалдардың даму тендециясының бірі өндірістің бірден өсуі, өнімдердің сапасын жоғарлату, жаңа өнімдерді шығаруды ұйымдастыру, цементтің тиімді түрлерін шығару, қазіргі заманның қуатты қондырғыларын пайдалану болып табылады. Байланыстырғыш материалдар өндірісі, қазіргі заман құрылысының негізгі көздері болып табылады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғанындай, еңбек өнімділігі өндіріс орнының мөлшеріне емес, оның жаңа жағдайға тез бейімделуіне, озық технологияны пайдалана білуіне байланысты. Өндіріс саласындағы электрэнергетика түрлі механизмдер мен технологиялық процесстерді іске асыру жолында қолданылады: онсыз заманауи қондырғылардың жұмыс істеуі мүмкін емес осыған байланысты кибернетика мен сандық техника және космостық техниканың дамуы орын алады. Өндіріс орнының дамуының негізгі мәселесі - электрлік қуатын тиімді пайдалану, себебі барлық технологиялық қондырғылар мен аппараттар энергия көзімен жұмыс істейді. Осындай өнеркәсіп орнындарының бірі – ЖШС «РЗА Астана».
Бұл кәсіпорындағы цехтар комплексін электрмен қамтамасыздандыру үшін ондағы электр қондырғылар эксплуатациясының қауіпсіздігін, территорияға қосалқы стансаларды орналастыру мен тұтыну, жоғары үнемділік және сенімділікпен іске асу керек. Осындай өзекті мәселені қамтамасыз ету үшін болашақ мамандар қосалқы станциялардың және жөндеу өндірістік базалардың алаңдарын, әуе және кабельді электр желілерінің, байланыс желілерінің трассалық жұмыстарын мұқият зерттеп зауытының электрлік жүктемелерін есептік сараптау аса маңызды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. Липкин Б.Ю.. Электрооборудование промышленных предприятий и установок .- М.: Высшая школа, 1972.
2. Липкин Б. Ю. Электроснабжение промышленных предприятий, - М.: Высшая школа, 1990.
3. Л.В. Кросташевский. «Монтаж, эксплуатация и ремонт электрооборудования гражданских зданий и коммунальных предприятий» Москва, «Высшая школа», 1987 г.
1. Липкин Б.Ю.. Электрооборудование промышленных предприятий и установок .- М.: Высшая школа, 1972.
2. Липкин Б. Ю. Электроснабжение промышленных предприятий, - М.: Высшая школа, 1990.
3. Л.В. Кросташевский. «Монтаж, эксплуатация и ремонт электрооборудования гражданских зданий и коммунальных предприятий» Москва, «Высшая школа», 1987 г.
Мазмұны
Кіріспе
1. РЗА Астана ЖШС-гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау.
4. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау
және U1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу.
5. Релелік қорғау және автоматика.
6. Қауіпсіздік ережелері және қоршаған ортаны қорғау.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Тарату жабық қондырғыларының сұлбасы.
Кіріспе
Қазіргі таңда еліміздің дамуына күрделі құрылыс өндірісі ықпалды
әсерін тигізіп отыр. Құрылыс саласы машина жасау саласымен қатар барлық
саладағы халық шаруашылығы өндірісінің жаңаруында, ғылыми-техникалық
прогресс тәжірибесіне жылдам енуде және эканомиканың қарқынды дамуында
маңызды орын алып отыр. Келешекте құрылыс өндірісі еліміздің алғашқы
қатардағы өндіріс түрі болып табылады. Оның ішінде мәдени-тұрмыстық
құрылысында ылғал цемент өндірісі кең көлемде қолданылады.
Құрылыс материалдардың даму тендециясының бірі өндірістің бірден өсуі,
өнімдердің сапасын жоғарлату, жаңа өнімдерді шығаруды ұйымдастыру,
цементтің тиімді түрлерін шығару, қазіргі заманның қуатты қондырғыларын
пайдалану болып табылады. Байланыстырғыш материалдар өндірісі, қазіргі
заман құрылысының негізгі көздері болып табылады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп
отырғанындай, еңбек өнімділігі өндіріс орнының мөлшеріне емес, оның жаңа
жағдайға тез бейімделуіне, озық технологияны пайдалана білуіне байланысты.
Өндіріс саласындағы электрэнергетика түрлі механизмдер мен технологиялық
процесстерді іске асыру жолында қолданылады: онсыз заманауи қондырғылардың
жұмыс істеуі мүмкін емес осыған байланысты кибернетика мен сандық техника
және космостық техниканың дамуы орын алады. Өндіріс орнының дамуының
негізгі мәселесі - электрлік қуатын тиімді пайдалану, себебі барлық
технологиялық қондырғылар мен аппараттар энергия көзімен жұмыс істейді.
Осындай өнеркәсіп орнындарының бірі – ЖШС РЗА Астана.
Бұл кәсіпорындағы цехтар комплексін электрмен қамтамасыздандыру үшін
ондағы электр қондырғылар эксплуатациясының қауіпсіздігін, территорияға
қосалқы стансаларды орналастыру мен тұтыну, жоғары үнемділік және
сенімділікпен іске асу керек. Осындай өзекті мәселені қамтамасыз ету үшін
болашақ мамандар қосалқы станциялардың және жөндеу өндірістік базалардың
алаңдарын, әуе және кабельді электр желілерінің, байланыс желілерінің
трассалық жұмыстарын мұқият зерттеп зауытының электрлік жүктемелерін
есептік сараптау аса маңызды.
1. РЗА Астана ЖШС-гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі
Астана қаласында 2003 жылдан бері цемент дайындайтын РЗА Астана ЖШС
құрылған болатын. Бұл зауытта цементтің құрғақ әдісі қолданылады. Цемент
өнімін дайындау технологиясы саз балшықтар мен бор қоспалары бар шикізатт
дайындау жолымен шектеледі. Цемент өнімін дайындауға қажетті шикі заттарды
әуелі майдалап кептіріп құрғатып сонан соң айналып тұратын пештерде
күйдіреді. Бұл әдісті құрғақ деп атайды. Ал сулы әдісінде алдын шикі заттар
үнтақталып майдаланған соң сумен араластырылып шламға айналады сонан соң
күйдіруге пешке жіберіледі.
Сонымен цемент өнімін дайындауда келесі техникалық құрал-жабдықтар
қолданылады: уатқыштар мен шарлы ұнтақтау механизмдері, ыстық ауамен
қажетті шикі заттарды кептіру үшін кептіргіш барабандар, көмекші реттеуші
қондырғылары бар айналмалы пештер, тасымалдаушы техникалық қондырғылар
қажет.
Электр қондырғылардың қысқа тұйықталу тоқтары есептелініп, барлық
коммутациялық аппараттар, тоқ және кернеу трансформаторлары, жинақ шиналары
мен тоқ өткізгіштер, тарату құрылғылары таңдалынады. Электр энергиясын
цехтік орналастыру жүйесінде комплекттік қондырғылар жабдықтары, қосалқы
станциялар және токопроводтар кеңінен қолданылады. Осының арқасында
проводтар мен кабельдердің көп мөлшерін үнемдейтін иілмелі және сенімді
қондырғы жүйесі пайда болады. Автоматиканың жетілген жүйесі, сонымен бірге
өндіріс мекемелерін электр жабдықтау жүйесінің айырықша элементтерін
қорғаудың сенімді жабдықтарын кеңінен қолданады.
Халық шаруашылығына қажетті обьектілерді электрмен қамтамасыздандыру
үшін да ең алғашқы этап бұл төмендеткіш қосалқы станцияларын жоспарлау.
Мұндай мақсаттарды жүзеге асыру үшін, бұрынғы сұлбалардың кемшіліктерін жан-
жақты қарастырып жарамсыз элементтерін унификациялау қажет. Осындай
жайттардың орындалуынан барып тұтынушылар мен қоректенушілерді арзан әрі
сенімді энергиямен қамтамасыздандыруға болады.
Цемент өндірісінің негізгі технологиялық жүйесі көп көлемде шаң
болуымен жүргізіледі. Атмосфераға тасталынатын , бөлінетін газдар мен
аспирациялы ауаны шаңсыздандыру үшін арнайы шаң ұстайтын қондырғылар
қолданылады, олар ауаның ластануы мен өңделетін материалдардың шығындарын
болдырмау жолдарын жасайды. Атмосфераға тасталынатын шаңдардың 80 %-ке
жуығы айналмалы пештерден бөлінеді, ал шаңдардың басқа бөлігі- цементті
және шикізатты диірмендерден , ұсақтағыш-кептіргіш 7 қондырғылардан,
сонымен қатар шикізат материалдарын, қоспалар, клинкерді және цементтің
сақталуы барысында бөлінеді.
Цемент өндірісінің шаңдарына сипаттамалар:
Сонымен бірге цементті клинкер өндірісінде шаң газдарын пайдалануға
болады. Цемент клинкер өндірісі—энергиялы процесс 1т цемент шығаруға 180-
200 кг отын пайдалынады. Цементке кететін отын мен электр қуатының үлесі 40-
50 % -ке жетеді. Атмосфераға тасталынатын газдар құрамына көмір қышқыл
газы, азот оттегісі, күкірт оттегісі, күйелер, күлдер жатады 2 кестеде
көрсетілген. Олар қорашаған ортаға, адам денсаулығына қауіп төндіреді.
Атмосфераға тасталынатын зиянды заттар:
ЖШС РЗА Астана ғимараттың негізгі конструктивті элементтері –
қабырғасы қыштан , қалыңдығы 380 мм, жабын плиталар пайдаланған. Жабын
плиталарының ені 2.5 м, ұзындығ 16 м.
Корпустың ұзындығы бойынша эелементрі ұзындығы корпустың беріктілігін
қамтамасыз етеді. Өзінің салмағымен қоса ұзындығына әсер ететін жел күшіне
төтеп береді. Бұл элементтерге жататындар: жабатын бөлігін қоршап тұратын
фундаментті конструкциялар және арнаулы байланыстар.
Ғимарат корпусының негізгі элементтері ригелдер бағаналары, кедергі
плиталар және байланыстар. Деңгей аралық кедергілер ретінде қатты көлденең
байланыстар жатады. Олар корпус элементтері арасындағы көлденеңді күшті
таратады және ғимарат корпусының барлық элементтерінің біріккен кеңістік
жұмысын қамтамасыз етеді.
Ғимарат өлшемі 106 х42 м, қабырғасы қыштан соғылып, төбесі темір бетон
балкасымен жабу шешілген. Балка үстіне қабырғалы плиталар пайдаланылған.
Қажетті жарықтылыққа жету үшін өндірістік ғимаратты 2 деңгейде барлық
параметрі бойынша 3 метрден терезесі Мем.Ст.125.06 – 01 стандарты бойынша
ойықтарды ағашты терезелі блоктормен толтырады.
Ішкі су әкететіні бар, 12 % тиісті руберойд жабынды рулон қолданады.
Өндірістік ғимараттардағы едендер грунт бойынша түрі және конструкциясы
көрсетілген норма бойынша таңдалады.
Газ тазалау бөлімі үшін номативті құжатқа сай ПР – 0,5 – 56 сериясы
бойынша автоматты басқарыларды, өлшемі 3х2 м.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау
Жұмыстың бастапқы берілістері:
1. ОҚО Стандарт Цемент зауыттың сұлбасы.
2. Зауыттың цехтары бойынша жүктемелері туралы мәліметтер.
3. Зауыт, 10 кВ қуаттары 50 МВА 4 генераторлары бар ЖЭС-тен, қорек алады.
Генераторлар, РБ-10-12-3000 реакторы арқылы жалғанған екі секциялы шинаға
паралел жумыс істейді. ЖЭС-те 1035 кВ қуаттары 40 МВА екі
трансформаторлары бар жоғарлатқыш ҚС орналасқан.
4. ЖЭС-тен зауытқа дейінгі қашықтық – 5,8 км.
5. Зауыт екі сменамен жұмыс істейді.
Цемент жасау зауытының жеке ғимараттарға бөлінулері.
Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау
қажет.
Жөндеу-механикалық цехінің берілулері.
Цемент өнімін дайындау технологиясы саз балшықтар мен бор қоспалары
бар шикізатт дайындау жолымен шектеледі. Мұндай қоспаларды белгілі бір
температурада морт сынып кететін (размол) күйіне жеткізе қыздырып
күйдіреді, сонан соң қажетті мөлшерде гипспен араластырып дайындайды.
Цемент өнімін дайындауға қажетті шикі заттарды әуелі майдалап кептіріп
құрғатып сонан соң айналып тұратын пештерде күйдіреді. Бұл әдісті құрғақ
деп атайды. Ал сулы әдісінде алдын шикі заттар үнтақталып майдаланған соң
сумен араластырылып шламға айналады сонан соң күйдіруге пешке жіберіледі.
Сонымен цемен өнімін дайындауда келесі техникалық құрал-жабдықтар
қолданылады:
- уатқыштар мен шарлы ұнтақтау механизмдері;
- ыстық ауамен қажетті шикі заттарды кептіру үшін кептіргіш барабандар
қажет;
- көмекші реттеуші қондырғылары бар айналмалы пештер;
- тасымалдаушы техникалық қондырғылар.
Цемент зауытына қажетті электр қондырғылар мен электр жетегін басқару
тізбектерінің ерекшеліктерін атап кету маңызды. Жақты және конусты
уатқыштардың электр жетегінің механизмдеріне қойылатын талаптар және
конструкциялық орындалуын қарастырамыз.
Өнеркәсіптік орындарды электрмен қамдауын жобалау кезінде электрлік
жүктемелер бастапқы берілулер болып табылады. Электрлік жүктемелердің мәні
бойынша электрмен қамдау жүйесінің электр жабдықтарын таңдау мен тексеру
жүргізеді, қорғаныс құрылғыларын және компенсациялау қондырғыларын
таңдайды, электрэнергия мен қуат шығындарын анықтайды, кернеудің ауытқуы
мен тербелістері есептеледі. Цехтың барлық электр қабылдағыштары қорек
тораптарын таратылады. Тарату кезінде мыналарды ескеру қажет:
1. Белгілі қорек торабына қосылулар саны мүмкінінше максималды болуы
қажет;
2. Электр қабылдағыштан қорек торабына дейінгі қашықтық минималды
болуы керек;
3. Қуаттары 75кВт жоғары электр ТП немесе РП шиналарынан радиалды
жабдықтау қажет.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау
Дұрыс құралған сұлба қолданыста қарапайымдылық пен ыңғайлылықты
қамтамасыз етуі тиіс. Ол оның құрылысына жұмсалатын түсті металл шығынын,
электроэнергияға жұмсалатын капитал шығындарын үнемдеуі қажет.
Әр бір ток күшін беретін желілік қосылымдар радиальды және
магистральді схемалар бойынша орындалуы мүмкін.
Радиальды желілер жеке дара бір – бірінен алшақ орналасқан қуаттылығы
күшті электроқабылдағыштарды немесе жеке күштілігі бар үлкен қуат көзін
қажет ететін электрқабылдағыштарды ток көзіне қосатын радиальды
қабылдағыштар ток көзіне қосуға қолданылады. Радиальды схема жеке ток күшін
қолданушылардың жоғарғы ыңғайлылығын қамтамасыз етеді, себебі кіші ақаулар
орын алған жағдайда, жұмыс барысын тек қана бір немесе бірнеше
электрқабылдағыштар ғана тоқтатады.
Электржеткізудің магистральды схемасы аз мөлшердегі қуат күшімен жұмыс
атқаратын электрқабылдағыштар өндіріс орнындағы алаңдарда орнатылған
жағдайда пайдаланылады.
Магистральды схеманың радиальды схемамен салыстырғанда бірқатар
артықшылықтары бар:
Қосылыстан шығатын желілер санының азаю салдарынан оған орнатылатын
қорғаныс аппараттары мен коммутациялық аппараттар саны да азаяды;
Ток көзімен қамтамасыз ететін желілердің жалпы аралығы қысқарады.
Күшті желілерде магистральды және радикальды схемалар ашық түрде сирек
қолданылады.
Радиальды және магистральды желілердің даралық айырмашылығын ескере
отырып, берілген электр –жөндеу цех үшін электрмен қамтамасыз етудің аралас
схемасын қабылдаймыз.
Қазіргі уақытта өнеркәсіпте үзілісті және тұрақты берілетін ток
күштері қолданылады.
Үзілісті ток келесідей жеңілдіктерді қамтиды:
1 Бір шамадан келесіге оңай ауысып, үлкен кеңістікке оңай таралады;
2 Үзілісті ток күшіне арналып жасалған электржабдықтарының құны төмен
болады;
3 Аппарат конструкциясының қарапайымдылығы;
4 Ұзақ мерзімде қызмет көрсетеді;
5 Жұмыста ыңғайлылығы;
6 Үзілісті ток күшін қолдану үлкен шығынды қажет етпейді, сонымен
қатар көп қызмет көрсетуші персоналды да.
Үзілісті ток күшін пайдаланудағы қиындықтарға электрқорғаушы күшінің
жылдамдығын баяулықпен реттеу қиындығы жатады. Тұрақты ток күшін пайдалану
үшін арнайы өзгертуші құрал орнатылуы қажет. Тұрақты ток күшінің
қорғағыштары конфигурациясы негізінде күрделі келеді, және эксплуатацияда
көптеген жұмыс күшінің жұмылдырылуын қажет етеді.
Сурет-1. Электрмен жабдықтау жобасының бірінші сұлбасы.
4. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау
және U1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу
Сурет-2. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехының электр жабдықтау сұлбасы
Жүктемелер түйіндері бойынша таратылған электр қабылдағыштардың
техникалық мәлімдемелері.
Электр қабылдағыштардың техникалық мәлімдемелері.
5. Релелік қорғау және автоматика
Эксплуатация процесі кезінде электроқамтамасыздандыру жүйесі
нәтижесінде оның элементеріне зақым әкеледі. К3 электрқұрылғылардың
арасындағы фазамен бірфазалы К3 үлкен токтардың жерлесуі қауіпті және
олардың көптеген түрлері зақымдалуға ұшырайды. Электрлік машина мен
трансформаторды фаза аралық К3 мен жерге жерлестірумен қатар орамдардың
тұйықталуы пайда болады. К3 пайда болуымен жүйелі электрмен
қамтамасыздандырудың бір қалыпты жұмысын бұзады. Ал ол өз кезегінде
өндірістік кәсіп орынға шығын әкеледі. К3 тоғының өтуі электр
қамтамасыздандыру термикалық және динамикалық ұшырайды. Зақымдалу көлемін
азайту үшін және аварияны болдырмау үшін релелік қорғауды пайдаланады.
Релелік қорғаудың көмегімен зақымдалған элементті немесе желіні тез
арада өшіреді. Релелік қорғауға негізгі мынадай талаптар қойылады: барлық
зақымдалған аумақты сенімді өшірілуі, қорғаудың сезімталдығы, әсерлік
таңдау - тек қана зақымдалған аумақты өшіру, схеманың қарапайымдылығы, тез
әрекеттілік, зақымдалудан сигнализацияның бар болуы.
Релелік қорғау құрылғылары күштік трансформаторлар үшін келесі
зақымдалу түрлерінен және дұрыс емес жұмыс режимінен қорғайды : көп фазалы
орамдағы тұйықтау, желіге қосылғандығынан, орамдағы токтан, артық
жүктемеден, майдың деңгейінің төмендеуінен.
Дифференциалдық қорғау. Берілген қорғау реледе РНТ-565 орындалады және
трансформаторды бір фазалы К3 орамдағы және трансформатордың тыйым салынған
трансформатордағы токтан қорғайды. Трансформаторда зақымдалу болған
жағдайда дифференциалдық қорғау қысқа тұйықталудың жағылуына импульс береді
және қосқыштарды өшіру кезінде 6кВ трансформаторды енгізеді. Қысқа
тұйықталу жағылғанда жасанды К3 пайда болады . Ол 6кВ жағынан қоректендіру
қосқыштардың өшірілуі кезінде қарастырылады.
Максималды тоқтық қорғау (МТЗ). Бұл қорғау сыртқы қысқа тұйықталудан
қорғау үшін және дифференциалдық қорғауда резервтік болып табылады . МТЗ
екі фазалық өтпелі токта РТ-40 реле базасында орындалады.
Газдық қорғау. Газдық қорғау трансформатордың ішіндегі зақымдалу
сезімталдығына әсер етеді . Әсіресе орамдағы тұйықтауда газдық қорғау әсер
етеді . Газдық қорғау сонымен қатар созылған бұранданың изоляциясына және
жергілікті болаттың қызуына әсер етеді . Газдық қорғау бактан кеңейткішке
мынадай жылдамдыққа 0,6-0,8 лс ие болғанда майдың жылдамдығында газдық
қорғау пайда болады . Май бөлінуімен сымдардың изоляциясының нәтижесынде
пайда болатын барлық газдың зақымдалуы құбыр өтімінде орнатылған реле
арқылы бағытталады , ол трансформатордың бағын кеңейткішпен жалғайды және
майды реле камерасынан кеңейткішке итереді. Нәтижесінде майдың деңгейі
майдың деңгейі газдық реледе төмендейді . Қысым әсерінен майдың ағымы
сәйкес жүретін газдың пайда болуында,поплавок және колба контактілер
бұрылады. Соңғылар, тұйықталып өшіруге аралық реле арқылы әсер етеді.
Қорғау трансформатордың 6 кВ қосқыштың өшуіне, сондай-ақ қысқа тұйықталудын
қосылуына әсер етеді.
Аса жүктелуден қорғау. Номиналды қуаты 400 кВА және одан да артық
трансформаторларда максималды токтан қорғау алдын ала қарастырылады. РТ-
40(КА5,КА6) реле базасында сигналға әсерінен реле транс- форматордағы
тізбек тогына аз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1. РЗА Астана ЖШС-гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау.
4. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау
және U1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу.
5. Релелік қорғау және автоматика.
6. Қауіпсіздік ережелері және қоршаған ортаны қорғау.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Тарату жабық қондырғыларының сұлбасы.
Кіріспе
Қазіргі таңда еліміздің дамуына күрделі құрылыс өндірісі ықпалды
әсерін тигізіп отыр. Құрылыс саласы машина жасау саласымен қатар барлық
саладағы халық шаруашылығы өндірісінің жаңаруында, ғылыми-техникалық
прогресс тәжірибесіне жылдам енуде және эканомиканың қарқынды дамуында
маңызды орын алып отыр. Келешекте құрылыс өндірісі еліміздің алғашқы
қатардағы өндіріс түрі болып табылады. Оның ішінде мәдени-тұрмыстық
құрылысында ылғал цемент өндірісі кең көлемде қолданылады.
Құрылыс материалдардың даму тендециясының бірі өндірістің бірден өсуі,
өнімдердің сапасын жоғарлату, жаңа өнімдерді шығаруды ұйымдастыру,
цементтің тиімді түрлерін шығару, қазіргі заманның қуатты қондырғыларын
пайдалану болып табылады. Байланыстырғыш материалдар өндірісі, қазіргі
заман құрылысының негізгі көздері болып табылады. Әлемдік тәжірибе көрсетіп
отырғанындай, еңбек өнімділігі өндіріс орнының мөлшеріне емес, оның жаңа
жағдайға тез бейімделуіне, озық технологияны пайдалана білуіне байланысты.
Өндіріс саласындағы электрэнергетика түрлі механизмдер мен технологиялық
процесстерді іске асыру жолында қолданылады: онсыз заманауи қондырғылардың
жұмыс істеуі мүмкін емес осыған байланысты кибернетика мен сандық техника
және космостық техниканың дамуы орын алады. Өндіріс орнының дамуының
негізгі мәселесі - электрлік қуатын тиімді пайдалану, себебі барлық
технологиялық қондырғылар мен аппараттар энергия көзімен жұмыс істейді.
Осындай өнеркәсіп орнындарының бірі – ЖШС РЗА Астана.
Бұл кәсіпорындағы цехтар комплексін электрмен қамтамасыздандыру үшін
ондағы электр қондырғылар эксплуатациясының қауіпсіздігін, территорияға
қосалқы стансаларды орналастыру мен тұтыну, жоғары үнемділік және
сенімділікпен іске асу керек. Осындай өзекті мәселені қамтамасыз ету үшін
болашақ мамандар қосалқы станциялардың және жөндеу өндірістік базалардың
алаңдарын, әуе және кабельді электр желілерінің, байланыс желілерінің
трассалық жұмыстарын мұқият зерттеп зауытының электрлік жүктемелерін
есептік сараптау аса маңызды.
1. РЗА Астана ЖШС-гі жөнінде мағлұмат және оның қызметі
Астана қаласында 2003 жылдан бері цемент дайындайтын РЗА Астана ЖШС
құрылған болатын. Бұл зауытта цементтің құрғақ әдісі қолданылады. Цемент
өнімін дайындау технологиясы саз балшықтар мен бор қоспалары бар шикізатт
дайындау жолымен шектеледі. Цемент өнімін дайындауға қажетті шикі заттарды
әуелі майдалап кептіріп құрғатып сонан соң айналып тұратын пештерде
күйдіреді. Бұл әдісті құрғақ деп атайды. Ал сулы әдісінде алдын шикі заттар
үнтақталып майдаланған соң сумен араластырылып шламға айналады сонан соң
күйдіруге пешке жіберіледі.
Сонымен цемент өнімін дайындауда келесі техникалық құрал-жабдықтар
қолданылады: уатқыштар мен шарлы ұнтақтау механизмдері, ыстық ауамен
қажетті шикі заттарды кептіру үшін кептіргіш барабандар, көмекші реттеуші
қондырғылары бар айналмалы пештер, тасымалдаушы техникалық қондырғылар
қажет.
Электр қондырғылардың қысқа тұйықталу тоқтары есептелініп, барлық
коммутациялық аппараттар, тоқ және кернеу трансформаторлары, жинақ шиналары
мен тоқ өткізгіштер, тарату құрылғылары таңдалынады. Электр энергиясын
цехтік орналастыру жүйесінде комплекттік қондырғылар жабдықтары, қосалқы
станциялар және токопроводтар кеңінен қолданылады. Осының арқасында
проводтар мен кабельдердің көп мөлшерін үнемдейтін иілмелі және сенімді
қондырғы жүйесі пайда болады. Автоматиканың жетілген жүйесі, сонымен бірге
өндіріс мекемелерін электр жабдықтау жүйесінің айырықша элементтерін
қорғаудың сенімді жабдықтарын кеңінен қолданады.
Халық шаруашылығына қажетті обьектілерді электрмен қамтамасыздандыру
үшін да ең алғашқы этап бұл төмендеткіш қосалқы станцияларын жоспарлау.
Мұндай мақсаттарды жүзеге асыру үшін, бұрынғы сұлбалардың кемшіліктерін жан-
жақты қарастырып жарамсыз элементтерін унификациялау қажет. Осындай
жайттардың орындалуынан барып тұтынушылар мен қоректенушілерді арзан әрі
сенімді энергиямен қамтамасыздандыруға болады.
Цемент өндірісінің негізгі технологиялық жүйесі көп көлемде шаң
болуымен жүргізіледі. Атмосфераға тасталынатын , бөлінетін газдар мен
аспирациялы ауаны шаңсыздандыру үшін арнайы шаң ұстайтын қондырғылар
қолданылады, олар ауаның ластануы мен өңделетін материалдардың шығындарын
болдырмау жолдарын жасайды. Атмосфераға тасталынатын шаңдардың 80 %-ке
жуығы айналмалы пештерден бөлінеді, ал шаңдардың басқа бөлігі- цементті
және шикізатты диірмендерден , ұсақтағыш-кептіргіш 7 қондырғылардан,
сонымен қатар шикізат материалдарын, қоспалар, клинкерді және цементтің
сақталуы барысында бөлінеді.
Цемент өндірісінің шаңдарына сипаттамалар:
Сонымен бірге цементті клинкер өндірісінде шаң газдарын пайдалануға
болады. Цемент клинкер өндірісі—энергиялы процесс 1т цемент шығаруға 180-
200 кг отын пайдалынады. Цементке кететін отын мен электр қуатының үлесі 40-
50 % -ке жетеді. Атмосфераға тасталынатын газдар құрамына көмір қышқыл
газы, азот оттегісі, күкірт оттегісі, күйелер, күлдер жатады 2 кестеде
көрсетілген. Олар қорашаған ортаға, адам денсаулығына қауіп төндіреді.
Атмосфераға тасталынатын зиянды заттар:
ЖШС РЗА Астана ғимараттың негізгі конструктивті элементтері –
қабырғасы қыштан , қалыңдығы 380 мм, жабын плиталар пайдаланған. Жабын
плиталарының ені 2.5 м, ұзындығ 16 м.
Корпустың ұзындығы бойынша эелементрі ұзындығы корпустың беріктілігін
қамтамасыз етеді. Өзінің салмағымен қоса ұзындығына әсер ететін жел күшіне
төтеп береді. Бұл элементтерге жататындар: жабатын бөлігін қоршап тұратын
фундаментті конструкциялар және арнаулы байланыстар.
Ғимарат корпусының негізгі элементтері ригелдер бағаналары, кедергі
плиталар және байланыстар. Деңгей аралық кедергілер ретінде қатты көлденең
байланыстар жатады. Олар корпус элементтері арасындағы көлденеңді күшті
таратады және ғимарат корпусының барлық элементтерінің біріккен кеңістік
жұмысын қамтамасыз етеді.
Ғимарат өлшемі 106 х42 м, қабырғасы қыштан соғылып, төбесі темір бетон
балкасымен жабу шешілген. Балка үстіне қабырғалы плиталар пайдаланылған.
Қажетті жарықтылыққа жету үшін өндірістік ғимаратты 2 деңгейде барлық
параметрі бойынша 3 метрден терезесі Мем.Ст.125.06 – 01 стандарты бойынша
ойықтарды ағашты терезелі блоктормен толтырады.
Ішкі су әкететіні бар, 12 % тиісті руберойд жабынды рулон қолданады.
Өндірістік ғимараттардағы едендер грунт бойынша түрі және конструкциясы
көрсетілген норма бойынша таңдалады.
Газ тазалау бөлімі үшін номативті құжатқа сай ПР – 0,5 – 56 сериясы
бойынша автоматты басқарыларды, өлшемі 3х2 м.
2. Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау
Жұмыстың бастапқы берілістері:
1. ОҚО Стандарт Цемент зауыттың сұлбасы.
2. Зауыттың цехтары бойынша жүктемелері туралы мәліметтер.
3. Зауыт, 10 кВ қуаттары 50 МВА 4 генераторлары бар ЖЭС-тен, қорек алады.
Генераторлар, РБ-10-12-3000 реакторы арқылы жалғанған екі секциялы шинаға
паралел жумыс істейді. ЖЭС-те 1035 кВ қуаттары 40 МВА екі
трансформаторлары бар жоғарлатқыш ҚС орналасқан.
4. ЖЭС-тен зауытқа дейінгі қашықтық – 5,8 км.
5. Зауыт екі сменамен жұмыс істейді.
Цемент жасау зауытының жеке ғимараттарға бөлінулері.
Цехтар мен зауыт территорясының жарықтануын аудан бойынша анықтау
қажет.
Жөндеу-механикалық цехінің берілулері.
Цемент өнімін дайындау технологиясы саз балшықтар мен бор қоспалары
бар шикізатт дайындау жолымен шектеледі. Мұндай қоспаларды белгілі бір
температурада морт сынып кететін (размол) күйіне жеткізе қыздырып
күйдіреді, сонан соң қажетті мөлшерде гипспен араластырып дайындайды.
Цемент өнімін дайындауға қажетті шикі заттарды әуелі майдалап кептіріп
құрғатып сонан соң айналып тұратын пештерде күйдіреді. Бұл әдісті құрғақ
деп атайды. Ал сулы әдісінде алдын шикі заттар үнтақталып майдаланған соң
сумен араластырылып шламға айналады сонан соң күйдіруге пешке жіберіледі.
Сонымен цемен өнімін дайындауда келесі техникалық құрал-жабдықтар
қолданылады:
- уатқыштар мен шарлы ұнтақтау механизмдері;
- ыстық ауамен қажетті шикі заттарды кептіру үшін кептіргіш барабандар
қажет;
- көмекші реттеуші қондырғылары бар айналмалы пештер;
- тасымалдаушы техникалық қондырғылар.
Цемент зауытына қажетті электр қондырғылар мен электр жетегін басқару
тізбектерінің ерекшеліктерін атап кету маңызды. Жақты және конусты
уатқыштардың электр жетегінің механизмдеріне қойылатын талаптар және
конструкциялық орындалуын қарастырамыз.
Өнеркәсіптік орындарды электрмен қамдауын жобалау кезінде электрлік
жүктемелер бастапқы берілулер болып табылады. Электрлік жүктемелердің мәні
бойынша электрмен қамдау жүйесінің электр жабдықтарын таңдау мен тексеру
жүргізеді, қорғаныс құрылғыларын және компенсациялау қондырғыларын
таңдайды, электрэнергия мен қуат шығындарын анықтайды, кернеудің ауытқуы
мен тербелістері есептеледі. Цехтың барлық электр қабылдағыштары қорек
тораптарын таратылады. Тарату кезінде мыналарды ескеру қажет:
1. Белгілі қорек торабына қосылулар саны мүмкінінше максималды болуы
қажет;
2. Электр қабылдағыштан қорек торабына дейінгі қашықтық минималды
болуы керек;
3. Қуаттары 75кВт жоғары электр ТП немесе РП шиналарынан радиалды
жабдықтау қажет.
3. Электр жеткізу сұлбасының негізділігі және оны таңдау
Дұрыс құралған сұлба қолданыста қарапайымдылық пен ыңғайлылықты
қамтамасыз етуі тиіс. Ол оның құрылысына жұмсалатын түсті металл шығынын,
электроэнергияға жұмсалатын капитал шығындарын үнемдеуі қажет.
Әр бір ток күшін беретін желілік қосылымдар радиальды және
магистральді схемалар бойынша орындалуы мүмкін.
Радиальды желілер жеке дара бір – бірінен алшақ орналасқан қуаттылығы
күшті электроқабылдағыштарды немесе жеке күштілігі бар үлкен қуат көзін
қажет ететін электрқабылдағыштарды ток көзіне қосатын радиальды
қабылдағыштар ток көзіне қосуға қолданылады. Радиальды схема жеке ток күшін
қолданушылардың жоғарғы ыңғайлылығын қамтамасыз етеді, себебі кіші ақаулар
орын алған жағдайда, жұмыс барысын тек қана бір немесе бірнеше
электрқабылдағыштар ғана тоқтатады.
Электржеткізудің магистральды схемасы аз мөлшердегі қуат күшімен жұмыс
атқаратын электрқабылдағыштар өндіріс орнындағы алаңдарда орнатылған
жағдайда пайдаланылады.
Магистральды схеманың радиальды схемамен салыстырғанда бірқатар
артықшылықтары бар:
Қосылыстан шығатын желілер санының азаю салдарынан оған орнатылатын
қорғаныс аппараттары мен коммутациялық аппараттар саны да азаяды;
Ток көзімен қамтамасыз ететін желілердің жалпы аралығы қысқарады.
Күшті желілерде магистральды және радикальды схемалар ашық түрде сирек
қолданылады.
Радиальды және магистральды желілердің даралық айырмашылығын ескере
отырып, берілген электр –жөндеу цех үшін электрмен қамтамасыз етудің аралас
схемасын қабылдаймыз.
Қазіргі уақытта өнеркәсіпте үзілісті және тұрақты берілетін ток
күштері қолданылады.
Үзілісті ток келесідей жеңілдіктерді қамтиды:
1 Бір шамадан келесіге оңай ауысып, үлкен кеңістікке оңай таралады;
2 Үзілісті ток күшіне арналып жасалған электржабдықтарының құны төмен
болады;
3 Аппарат конструкциясының қарапайымдылығы;
4 Ұзақ мерзімде қызмет көрсетеді;
5 Жұмыста ыңғайлылығы;
6 Үзілісті ток күшін қолдану үлкен шығынды қажет етпейді, сонымен
қатар көп қызмет көрсетуші персоналды да.
Үзілісті ток күшін пайдаланудағы қиындықтарға электрқорғаушы күшінің
жылдамдығын баяулықпен реттеу қиындығы жатады. Тұрақты ток күшін пайдалану
үшін арнайы өзгертуші құрал орнатылуы қажет. Тұрақты ток күшінің
қорғағыштары конфигурациясы негізінде күрделі келеді, және эксплуатацияда
көптеген жұмыс күшінің жұмылдырылуын қажет етеді.
Сурет-1. Электрмен жабдықтау жобасының бірінші сұлбасы.
4. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехына арналған қондырғыларды таңдау
және U1 кв қысқа тұйықтау тоқтарын есептеу
Сурет-2. ЖШС РЗА Астана зауытының жөндеу цехының электр жабдықтау сұлбасы
Жүктемелер түйіндері бойынша таратылған электр қабылдағыштардың
техникалық мәлімдемелері.
Электр қабылдағыштардың техникалық мәлімдемелері.
5. Релелік қорғау және автоматика
Эксплуатация процесі кезінде электроқамтамасыздандыру жүйесі
нәтижесінде оның элементеріне зақым әкеледі. К3 электрқұрылғылардың
арасындағы фазамен бірфазалы К3 үлкен токтардың жерлесуі қауіпті және
олардың көптеген түрлері зақымдалуға ұшырайды. Электрлік машина мен
трансформаторды фаза аралық К3 мен жерге жерлестірумен қатар орамдардың
тұйықталуы пайда болады. К3 пайда болуымен жүйелі электрмен
қамтамасыздандырудың бір қалыпты жұмысын бұзады. Ал ол өз кезегінде
өндірістік кәсіп орынға шығын әкеледі. К3 тоғының өтуі электр
қамтамасыздандыру термикалық және динамикалық ұшырайды. Зақымдалу көлемін
азайту үшін және аварияны болдырмау үшін релелік қорғауды пайдаланады.
Релелік қорғаудың көмегімен зақымдалған элементті немесе желіні тез
арада өшіреді. Релелік қорғауға негізгі мынадай талаптар қойылады: барлық
зақымдалған аумақты сенімді өшірілуі, қорғаудың сезімталдығы, әсерлік
таңдау - тек қана зақымдалған аумақты өшіру, схеманың қарапайымдылығы, тез
әрекеттілік, зақымдалудан сигнализацияның бар болуы.
Релелік қорғау құрылғылары күштік трансформаторлар үшін келесі
зақымдалу түрлерінен және дұрыс емес жұмыс режимінен қорғайды : көп фазалы
орамдағы тұйықтау, желіге қосылғандығынан, орамдағы токтан, артық
жүктемеден, майдың деңгейінің төмендеуінен.
Дифференциалдық қорғау. Берілген қорғау реледе РНТ-565 орындалады және
трансформаторды бір фазалы К3 орамдағы және трансформатордың тыйым салынған
трансформатордағы токтан қорғайды. Трансформаторда зақымдалу болған
жағдайда дифференциалдық қорғау қысқа тұйықталудың жағылуына импульс береді
және қосқыштарды өшіру кезінде 6кВ трансформаторды енгізеді. Қысқа
тұйықталу жағылғанда жасанды К3 пайда болады . Ол 6кВ жағынан қоректендіру
қосқыштардың өшірілуі кезінде қарастырылады.
Максималды тоқтық қорғау (МТЗ). Бұл қорғау сыртқы қысқа тұйықталудан
қорғау үшін және дифференциалдық қорғауда резервтік болып табылады . МТЗ
екі фазалық өтпелі токта РТ-40 реле базасында орындалады.
Газдық қорғау. Газдық қорғау трансформатордың ішіндегі зақымдалу
сезімталдығына әсер етеді . Әсіресе орамдағы тұйықтауда газдық қорғау әсер
етеді . Газдық қорғау сонымен қатар созылған бұранданың изоляциясына және
жергілікті болаттың қызуына әсер етеді . Газдық қорғау бактан кеңейткішке
мынадай жылдамдыққа 0,6-0,8 лс ие болғанда майдың жылдамдығында газдық
қорғау пайда болады . Май бөлінуімен сымдардың изоляциясының нәтижесынде
пайда болатын барлық газдың зақымдалуы құбыр өтімінде орнатылған реле
арқылы бағытталады , ол трансформатордың бағын кеңейткішпен жалғайды және
майды реле камерасынан кеңейткішке итереді. Нәтижесінде майдың деңгейі
майдың деңгейі газдық реледе төмендейді . Қысым әсерінен майдың ағымы
сәйкес жүретін газдың пайда болуында,поплавок және колба контактілер
бұрылады. Соңғылар, тұйықталып өшіруге аралық реле арқылы әсер етеді.
Қорғау трансформатордың 6 кВ қосқыштың өшуіне, сондай-ақ қысқа тұйықталудын
қосылуына әсер етеді.
Аса жүктелуден қорғау. Номиналды қуаты 400 кВА және одан да артық
трансформаторларда максималды токтан қорғау алдын ала қарастырылады. РТ-
40(КА5,КА6) реле базасында сигналға әсерінен реле транс- форматордағы
тізбек тогына аз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz