Құйын



1 Құйын
2 Құйынның пайда болуы
Құйын, атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған метрден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған километрге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір осьбойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның жер бетінен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы. Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100 м/с-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен) кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа қарай сорылу процесіжүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның шөлейтті құмды өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның мысалына тромб, торнадо, циклон, қара дауыл, т.б. жатады.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Құйын

Құйын, атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған метрден (су айдынында)
жүздеген, мыңдаған километрге дейін (құрлықта) жететін қандай да
бір осьбойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның жер
бетінен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы.
Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20
мс жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100
мс-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық
ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен)
кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын
бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа
қарай сорылу процесіжүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға
айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның шөлейтті құмды
өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның
мысалына тромб, торнадо, циклон, қа ра дауыл, т.б. жатады.

Құйын – күн күркірегенде бұлтта пайда болып, төмен, көбінде жердің
бетіне дейін тарайтын диаметрі ондаған, жүздеген метр бұлт жеңі немесе піл
тұмсығы тәрізді ауа  құйыны.  Бұлтпен бірге қозғалып, ұзақ болмайды.
Бұлар сияқты табиғи құбылыстарда  адамдар  үшін қауіптісі жолдар мен көпір
беттерінің, имараттардың, электржеткізгіштер мен байланыс желілерінің, жер
үстіндегі құбырлардың бұзылуы, сонымен қатар адамдардың қатты жылдамдықпен
ұшып жатқан қираған имараттар, шыны сынықтарынан жарақаттануы болып
табылады. Сонымен бірге  ғимараттар толық қираған жағдайда адамдардың мерт
болуы және  жарақат алуы мүмкін. Қарлы және шаңды боран кезінде далалар,
жолдар мен елді мекендерді қар басып қалуы,  шаңның жиналуы (қара дауыл)
және судың лайлануы қауіпті. Дауыл, боран мен құйындардың негізгі сипаты
жел ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ток функциясы, құйын
Еркін ағыстың сипатына сыртқы акустикалық әсердің ықпалы
Мұндайлар бізде де болады
Көз жарығының сахнада орналасуы
Жер сілкінісіне қалай дайындалу керек
Прозалық шығармалардағы табиғат құбылыстарын бейнелейтін фразеологизмдер
Табиғи сұрапыл апаттар
Бекет ата
Жанармайдың ауамен араласуы және жанғыш қоспаның құрамы
Төтенше жағдай және оның түрлері
Пәндер