Металлургия өндірісі

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
А) Металлургия өндірісінің принципиалдық сұлбасы
Б) Кендерді жəне концентраттарды металлургиялық өңдеуге дайындау.

3. Қорытынды

Металлургия (грек тілінде – mеtallurgeo) - алғашқы мағынада - кендерден металдардын бөліп алу өнері.
Жаңаша кең үғымда металлургия - ғылым мен техника саласы жəне кендерден металдарды өндіретін, метал өнімдерін өндеуімен жəне алынған металдардан əр түрлі металл бұйымдарының қорытпаларын даярлаумен шүғылданған өнеркəсіптің бір бөлігі.
Кендерде металдар кейбір табиғи бос күйінде кездесетіңдерін (алтын, платина, мыс) есепке алмағанда басқа металл емес элементтермен (оттекпен, күкіртпен, мышьякпен, көміртекпен, кремниймен) бірігіп химиялық қосылыстар түзеді. Кендік минералдар тотыкқан, сульфидті, арсенидті, карбонатты, силикатты болып бөлінеді. Егер кеннің 3/4 бөлімі сульфидті минералдардан түзелсе, оларды сульфидті деп, ал егер сульфидтер 1/4 кем болса тотыққан деп атайды.

Металлургия өндірісінің принципиалдық сұлбасы.

Əдеттегі кез келген металл кені екі негізгі бөлімдерден тұрады: кен шығаратын минералды, металл басқа элементпен қосылыс ретінде, механикалық қосылыстармен араластырылған кезде бірақ құрамында осы металы жоқ – бос жыныс:
Кен = кендік минерал + бос жыныс.
Сондықтан, кеннен метал шығару процесі өзіне екі операцияны қосады: а) кен шығатын минералды бос жыныстан айыру; б) металды химиялық қосылыстардан пайда болатын элементтерден айыру. Кейбір металдарды алу технологиялық операциялары кері. Талдау ыңғайлылығына арналған операциялардың кешеніне кіретін металдардың алу технологиялық сұлбалары мақсатына қарай төрт сатыға бөлінеді, əрбіреуінде арнайы мақсаты шешіледі:
Тəжірибелерде металл алу жолдардың принципиалдық маңызы біреу – металды бос кеннен жəне ілеспелі элементтерден бөлу.
Бірінші сатысында кен екі бөлімге бөлінеді: концентрат, соған табиғи кен шығатын минерал негізгі саны бөлініп өтеді, жəне бос жыныстан тұратын қалдықтар.

1. Металлургия. Учебник для вузов/ В.И. Коротич, С.С. Набойченко, А.И.
Сотников, С.В. Грачев, Е.Л. Фурман, В.Б. Ляшков. Екатеринбург: УГТУ, 2001.
2. Адрышев А.К., Ахметжанов Т.К., Кунанбаев С.С. и др. Загрязнение
окружающей среды горно-металлургическими отходами и пути их утилизации.– Алматы, МОН РК, 2002г., 288 с.
3.А.К. Кобжасов. Сирек кездесетін металдарды өндіру. – Алматы, 1992. – 199с
4.Жукебаева Т.Ж. Металлургия: учебное пособие / Т.Ж. Жукебаева, М.К. Альжанов. – Караганда: КарГТУ, 2002. – 87 с

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
А) Металлургия өндірісінің принципиалдық сұлбасы
Б) Кендерді жəне концентраттарды металлургиялық өңдеуге дайындау.

3. Қорытынды

Кіріспе

Металлургия (грек тілінде - mеtallurgeo) - алғашқы мағынада - кендерден металдардын бөліп алу өнері.
Жаңаша кең үғымда металлургия - ғылым мен техника саласы жəне кендерден металдарды өндіретін, метал өнімдерін өндеуімен жəне алынған металдардан əр түрлі металл бұйымдарының қорытпаларын даярлаумен шүғылданған өнеркəсіптің бір бөлігі.
Кендерде металдар кейбір табиғи бос күйінде кездесетіңдерін (алтын, платина, мыс) есепке алмағанда басқа металл емес элементтермен (оттекпен, күкіртпен, мышьякпен, көміртекпен, кремниймен) бірігіп химиялық қосылыстар түзеді. Кендік минералдар тотыкқан, сульфидті, арсенидті, карбонатты, силикатты болып бөлінеді. Егер кеннің 34 бөлімі сульфидті минералдардан түзелсе, оларды сульфидті деп, ал егер сульфидтер 14 кем болса тотыққан деп атайды.

Металлургия өндірісінің принципиалдық сұлбасы.

Əдеттегі кез келген металл кені екі негізгі бөлімдерден тұрады: кен шығаратын минералды, металл басқа элементпен қосылыс ретінде, механикалық қосылыстармен араластырылған кезде бірақ құрамында осы металы жоқ - бос жыныс:
Кен = кендік минерал + бос жыныс.
Сондықтан, кеннен метал шығару процесі өзіне екі операцияны қосады: а) кен шығатын минералды бос жыныстан айыру; б) металды химиялық қосылыстардан пайда болатын элементтерден айыру. Кейбір металдарды алу технологиялық операциялары кері. Талдау ыңғайлылығына арналған операциялардың кешеніне кіретін металдардың алу технологиялық сұлбалары мақсатына қарай төрт сатыға бөлінеді, əрбіреуінде арнайы мақсаты шешіледі:
I сатыда - кен концетратын алу механикалық тəсілмен (бөлшектеу, ұнтақтау, байыту)
I сатыда - кен концетратын алу механикалық тəсілмен (бөлшектеу, ұнтақтау, байыту)

II сатыда - химиялық концентратты алу (күйдіру, пісіру - ыдырату, хлорлау, ректификациялау, еріту - тұндыру, құйма)
II сатыда - химиялық концентратты алу (күйдіру, пісіру - ыдырату, хлорлау, ректификациялау, еріту - тұндыру, құйма)

III сатыда - қара металды немесе металдың химиялық қосылысын алу (хлорлау, фторлау, ретификациялау, экстрациялау, айдау)
III сатыда - қара металды немесе металдың химиялық қосылысын алу (хлорлау, фторлау, ретификациялау, экстрациялау, айдау)

IV сатыда - таза металды алу (химиялық жəне физикалық тəсілмен тазалау)
IV сатыда - таза металды алу (химиялық жəне физикалық тəсілмен тазалау)

Сурет 1. Технологиялық сұлбасының əрбір сатысына кіретін - негізгі операциялар.

Тəжірибелерде металл алу жолдардың принципиалдық маңызы біреу - металды бос кеннен жəне ілеспелі элементтерден бөлу.
Бірінші сатысында кен екі бөлімге бөлінеді: концентрат, соған табиғи кен шығатын минерал негізгі саны бөлініп өтеді, жəне бос жыныстан тұратын қалдықтар.
Екінші сатысында осы метал химиялық қосылыстарын (құрамында көп емес қоспалары бар), немесе метал қорытпасын алуға болады. Кейде екінші сатысын химиялық концентратты алу деп атайды.
Үшінші сатыда бір технологиялық сұлбаларында қара металл алады (құрамында қоспалармен ластанған), ал басқаларында - металдың таза химиялық қосылысын, келесі сатыларда таза металдарды алу үшін бастапқы материал етіп қызмет етеді.
Соңғыда, төртінші сатыда, таза металды тотықсыздандыру арқылы немесе қара металды тазалау жолымен алады.
Металлургиялық əр түрлі сатысында орындалатын өңдеудің əр түрлі ерекшеліктеріне байланысты үш топқа бөлуге болады:
пирометаллургиялық, (700 - 2000 º жоғары температурада өтеді): күйдіру, тотықсыздандыру жəне тотықтандыру балқулар, айдау, тазарту;
гидрометаллургиялық, кенді шикізатты сулы қышқылдың ерітіндісімен, тұздармен немесе сілтілермен, бөлінетін металл ерітінділерге айналады, ал бос
күйі қатты қалдық күйінде қалады. Процес жоғары емес температурада жүреді: 20 - 300ºС;
электрометаллургиялық, сулы ерітінділерде немесе ерітілген тұзда қышқылды қайта орнықтыру процесі жүргенде электрлік ток пайдаланылады, осының салдарынан электродтардың біреуінен керекті металл бөлінеді.
Металлургиялық өңдеудің алдында кенді ұнтақтайды, ұсақтайды жəне байытады, бос күйлерден бөліп алып тастайды.
Кеннің металлургиялық қайта өңдеуге дайындау келесі операциялармен жүреді:
ұнтақ; 3) майдалау; 5) күйдіру; 7) орталықтандыру;
ұсақтау; 4) классификациялау; 6) байыту; 8) кесектеу;

Кендерді жəне концентраттарды металлургиялық өңдеуге дайындау.

Күйдіру. Кенді материалдарын күйдіру металлургиялық қайта өңдеуде кезекті сатыда қолданылады.
Орталықтандыру. Кеннің қоры учаскелері барлық структура жағына өзгеше. Осы себепті алынатын кендер бір бірінен химиялық құрамы жағынан өзгеше. Кеннің химиялық құрамын біртектігін көтеру мақсатымен жəне концентраттар араласу күйіне түсуі керек. Үлкен массалы материалдар үшін бұл операция орталықтандыру деп аталады.
Кесектеу. Байытылған кеннің ұнтақ концентраты балқытуға бірден доменді жəне шахталы пешке жіберілмейді, себебі жақсы газөткіш шихтасы жоқ. Ұсақ бөлшектерді ірі кеспеге (20-40 мм) айналдыру - бөлшектеудің басты мақсаты болып табылады. Металлургиялық тəжірибеде 3 əдісі бар: брикеттеу, агломерациялау жəне құйындылардың өндірісі.
Брикеттеу. Мақсаты - бұл ұсақ ұнтақтарды араласатын қосылыспен араластырып (5 - 10%) брикет- престерге беріледі, 50 - 100 МПа қысым астына тікбұрыш түріне брикеттеледі, немесе цилиндрлік не болмаса сопақ формалы өлшем 20 - 150 мм болады. Брикеттердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.