Бизнесті жоспарлау

1 ТАҚЫРЫП 1. БИЗНЕСТІ ЖОСПАРЛАУ, ОНЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ПРОЦЕСІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ[:]
2 ТАҚЫРЫП 2. БИЗНЕС.ЖОСПАРЛАРДЫҢ ӘР ТҮРЛЕРІНІҢ ЖІКТЕЛУІ ЖӘНЕ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ[:]

Жоспарлау жүйесінде бизнес-жоспар әр түрлі ңүқық-тың үйымдастыру үлгісіндегі кәсілкерліктің жалпы қабылданған ңүралы болып табылады. Нарыңтың эко-номика жағдайында субъектілердің пайда табуға бағыт-талған экономикалық ңызметін бизнес дейтін болсақ, субъектілердің (кәсіпорындардың) өндіріс немесе қыз-мет көрсетулер бойынша мақсаттары мен табысқа жету жолдарын айңындау бизнес-жоспар деп аталады.
Бизнес-жоспар өдетте 3-5 жылға арналып қүрылады. Бизнес-жоспар жасау кәсіпкерлерге мыналарды білу үшін қажет:
Біріншіден, бизнес-жоспар жасау кәсіпорындарға қызмет барысында барлық үсақ-түйекке дейін есепке алуға, күшті және әлсіз жаңтарын анықтауға, сөйтіп тиімді бағыт таңдауға мүмкіндік бередЦ Екіншіден, биз-нес-жоспар кәсіпорынның ңызметін басқару қүралы бо-лып табылады. Сонымен бірге жоспарланған нәтижеге жетуге, туындаған мәселелерді айңындап, оларды ше-шудің кешенді шараларын анықтауға көмектеседі. Сөйтіп, ол «Нені, кім үшін өндіру қажет» деген сүраққа жауап табады.
3 Үшіншіден, бизнес-идеяны жүзеге асыруға қажетті қаражат кәсіпкерде барлық уақытта бола бермейді. Әріптестерін қызыңтыру үшін, керекті несиені алу үшін немесе инвесторларды тарту үшін - оларға толық бизнес-жоспарды үсыну қажет. Ал, іскер өріптес қашанда бола-шавда шынайы негізделген наңты есепті талап етеді.
Бизнес-жоспар қүру жұмысының негізгі бөлігін ме-кеме басшысы немесе жаңа іс бастағалы отырган адам алуы керек. Біраң олар бизнес-жоспар үшін міндетті түрде қажетті салалар бойынша мамандар шақырып, олардың пікірлері мен бағалауларын есепке алуы тиіс, сондай-ақ өз қарамағындағыларын да ңатыстыруы ңажет.
Шаруашыльщ салаларының ерекшеліктеріне байла-нысты және нақты жағдайларга қарай (өндіріс көлемі, өнім және ңызмет түрлері) жоспардың қүрамы мен қүры-лымында айырмашылықтар болуы мүмкін, біраң маз-мүны бір тектес болуы керек.
Бизнес-жоспар ңүрудан бүрын, жоспардың мақсаты аіщын болуы тиіс. Атап айтқанда:
1) Сіз өнім өндіруді қалай үйымдастырмақшысыз және оны жан-жақты таңдадыңыз ба?
2) Несие алмай-ақ өндірісті жүргізе аласыз ба?
Егер банктен несие алмақ болсаңыз, онда мыналар қажет:
1) Қанша ақша аласыз?
2) Ол ақша не үшін ңажет? „. .
Ол ақшаны қашан, қалай қайтарасыз?
Дегенмен, бизнес-жоспарда қамтылмай қалатын мәсе-лелер да болуы мүмкін, мысалы, көктемгі егін егу кезінде минералды тыңайтқыш түрін таңдау немесе мал борда-қьшау кезіндегі рационды анықтау сияқты жағдайлар.
Бизнес-жоспар қүрылымы бойыншакейде бір-бірінен ажыратылуы мүмкін, бірақ мазмүны бір болуы тиіс.
Көптеген кәсіпкерлер қаржыландыру қүралы ре-тінде, бизнес-жоспарды бірінші орынга қояды. Себебі, кәсіпкер керекті қаржыны таба алмаса, басқа қалған жүмыстарының барлығына сенімсіздік туындайды. Де-генмен, қаржы табу маңызды мәселе болғанмен, ол көп мәселенің бірі гана.
Жалпы, бизнес-жоспардың негізгі рөлі - ақша негіз-дерін табу қүралы деп түсінген кәсіпкерлер өздеріне қо-лайсыздық туғызады. Өйткені, ондай ойдан туындаған жоспар, шынайылықтан ауытқиды.
Ең дүрысы, бизнес-жоспар мүмкіндігінше объективті деңгейде жазылуы керек. Ал, мектептен тыс жогары көрсеткіштермен жазылған жоспар-несие көздері мен инвесторлары үшін алдамшы жагдай сияқты.
Бизнес-жоспарды кәсіпкердің өздері қүру керек де-секте, осыжұмысбарысында, бухгалтерлік, кеңесшілер-дің кәсіби білімін пайдаланса, сондай-ақ, осы үдеріске тікелей қатыспайтындардың да ескертпелерін есепке алса пайдалы жағы өте көп болған болар еді. Өйткені, кәсшкерлердің үсақ-түйек деп ңараған мәселелерінің өзі, кәсіби мамандар көзімен кең көлемді мәселе болуы мүмкін.