Қазақстан Республикасының салық жүйесі және құрылу жүйесі мен оның құрылымын тұрақтандыру


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛУ ЖҮЙЕСІ МЕН ОНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫН ТҰРАҚТАНДЫРУ
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Кафедра: қаржы
Қорғауға жіберілді
Қаржы кафедрасының меңгерушісі
«» 20__ жыл
Дипломдық жұмыс
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛУ ЖҮЙЕСІ МЕН ОНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫН ТҰРАҚТАНДЫРУ
Студент:
Аға оқытушы:
Мазмұны
КІРІСПЕ . . . 6
- САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ ДАМУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ МӘНІ
1. 1 Салық салу жүйесінің даму тарихы. Әлемдегі қазіргі салықтық
жүйелер бағыттары . . . 9
1. 2 Қазақстан Республикасының салықтық жүйесінің құрылымы . . . 14
- ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН БАСҚАРУ ЖӘНЕ ОНЫ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК САЛЫҚПЕН САЛЫСТЫРУ
2. 1 Салықтық қызмет ұйымдарының құқықтары мен міндеттері…… . . . 17
2. 2 Мемлекеттік бюджетті қаржыландырудағы салықтық түсімдердің
рөлі . . . 21
2. 3 Шет елдердегі салықтар . . . 26
- ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
ДАМУЫНЫҢ БАРЛЫҚ КЕЗЕҢДЕРІНДЕГІ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ
РӨЛІ
3. 1 Салықтықтық реформаның бірінші кезеңіндегі Қазақстан
Республикасының салық жүйесі ( 1992-1995 жж. маусым айына
дейін ) . . . 43
3. 2 Салықтық реформаның екінші кезеңіндегі Қазақстан Республикасы
ның салық жүйесі ( 1995ж. шілде айынан 2001 жыл аралығы ) … . . . 47
3. 3 Салықтық реформаның үшінші кезеңі (2001 жылдан қазіргі уақытқа
дейін ) . . . . . . 51
ҚОРЫТЫНДЫ ……. . . . 54
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . ………. 56
ҚОСЫМШАЛАР . . . 57
КІРІСПЕ
Салықтық жүйе мемлекеттік биліктің тиімді формаларының бірі болып табылады. Салықтар - бұл мемлекеттік табысының негізгі көзі ғана емес, бұл қоғамның барлық салаларына әсер ететін нарық түріндегі экономиканы басқару жүйесінің әрекеттегі әдісі болып табылады.
Салықтардың жалпы теориясы қаржылық ғылым шегінде өмір сүреді, бұл ғылым білімнің жеке сапасы ретінде қалыптасуы 19 ғасырға жатқызылады.
20 ғасырда Дүниежүзілік соғысқа қатысқан мемлекеттердің көбінде қарыз ауыртпалығы біліеіді. Әскери шығындарды жабу үшін елдердегі өкімет басшылары салықтық қойлымдарды жоғарлатуға, жаңа салықтарды енгізу қажет болады. 20 ғасырдың 80 жылдарының екінші жартысында 90 жылдардың басында дүние жүзіндегі дамыған елдер салықтардың жеке түрлері бойнша ставкаларды төмендетуге салықтық заңдылықтың сақталуна бақылау жүйесін күшейтуге және оны бұзушларға байланысты әкімшілік шараларды және экономикалық санкцияларға қатандатуға бағытталған салықтық реформалар жүргізді.
80 жылдары батыс елдерінде салықтық өзгерістердің табыстылық себебі ғылыми - техникалық прогресті тежеуші салықтық реттеу әдістерін шектеу, содан соң корпарациялар үшін өндірісті ғылыми - техникалық дамудағы жаңа бағыттарға қаражаттарды инвестициялауға салықтық ынталандыру жолын табу болды.
СССР құрамына кіретін кеңестік республикалар сияқты, Қазақстанның қаржылық жүйесі 20 ғасырда жалпы дүниежүзілік даму процесіне қарама қарсы бағытта эвалюцияландырды. Ол салықтардан кәсіпорын табысын әкімшілік әдіспен алуға және ресурстарды бюджет арқылы қайта бөлуге көшті. Ақша қаражаттарын толық орталықтандыру және қаржылық мәселелерді шешуде кәсіпорындардың тәуелсіздігінің болмауы шаруашылық басшыларын жеке шешім қабылдаудан және 80-90 жылдары шет елдегі туындаған қаржылық дағдарысқа мүмкіндік берді.
Тәуелсіз Қазақстанның салық жүйесіне 14 жыл болды. Дамыған елдер өздерінің салық жүйесін құруда жіберген қателіктерін қайталауға тарих бізге аз уақыт қалдырды, сондықтан қазіргі кезде бұл құнды тәжірибені өзіміздің істе қолданып жүрміз.
Бүгінгі күні салық жүйесі - бұл тек қана салықтар тізімі, олардың ставкалары, субъектілері, объектілері ғана емес. Бұл экономикаға әсер етудің күшті тетіктерінің жиынтығы, мемлекеттік биліктің тиімді форм аларының бірі. «Салықтар мемлекеттің өмір сүруін экономикалық сипаттауын бейнелейді» деп К. Маркс әділ көрсетеді. Салықтық жүйенің дұрыс құрылуына, салықтар мен ставкалар үйлесімділігі ұлттық экономиканың жағдайы, яғни Қазақстанның болашағына елеулі әсер етеді. Дипломдық жобаның таңдалған тақырыбының көкейкестілігі көрсетіледі.
Жұмыстың негізгі мақсаты - қалыптасудың барлық кезеңдеріндегі елдің экономикасы үшін салықтық жүйенің маңызын, оның нарықтық өзгерістеғрге, экокномикалық өһсімге инвестицияларды тарту, кәсіпкерлікті дамытуға әсерін және дүниежүзілік салықтық жүйелерге әсерін анықтаумен сипатталады.
Ол үшін келесідегідей міндеттерін қойылады:
- салықтық жүйе, оның құрылымы, сонымен қатар оның Қазақстан және басқа елдерде (1 бөлім) қалыптасу тарихы арқылы мәнін зерттеу.
- ұлттық экономиканың қалыптасуының барлық кезеңіне салық жүйесінің әсерін анықтау: салықтық реформаның бірінші кезеңі (1992 жылдан 1995 жылдың маусымына дейін) ; екінші кезең (1999 жылдың шілдесінен 1999 жылдың аяғына дейін) ; үшінші кезең (2000 жылдан қазіргі уақытқа дейін) (2 бөлім) .
- 2001 жылдың Қазақстан Республикасының Салық кодексі салықтық жүйені жетілдіруге әсерін анықтау.
- Қазақстан Республикасының салықтық реформаларда шетелдік тәжірибенің қолданылуын анықтау.
Дипломдық жобаның әдістемелк негізі Қазақстан Республикасының салықтық заңдылықтарың нормативтік актілері, Қазақстандық және шетелдік экономистердің оқулықтары, экономикалық сипаттағы оқулықтар, экономикалық сипаттағы кезеңдік басылымдар болып табылады.
1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ ДАМУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ МӘНІ
1. 1 Салық салудың даму тарихы. Дүниежүзіндегі қазіргі салықтық
реформалардың бағыттары.
Салықтар - бұл ертеде пайда болған, мемлекетпен алынатын міндетті төлемдер. Тарихтан бүгінгі күнде тек қана салықтың жеке түрлері жетті, яғни ертедегі мемлекеттердегі салықтар жиынтығы ретіндегі салық жүйесі туралы толық мағлұматты білмейміз. Салықтың ежелгі түрі - құдайы беру бес кітапта келесідегідей жазылға: «Ағаш жемістері және жердегі тұқымның әрбір ондығына құдай ие». Осыған байланысты салықтың алғашқы ставкасы табыстан 10 %-ы мешіт қызметкерлеріне берілді, кейінірек мемлекетпен алынатын салықтар пайда болды.
Салықтарды алудың әдістер мен формаларының дамуында үш ірі кезеңді бөліп көрсетуге болады.
Бірінші кезең - бұл көне әлемнен орта ғасырға дейінгі даму, мемлекеттің салықтарды жинау және анықтау бойынша қаржылық аппараты жоқ. Мемлекет тек қана алғысы келетіән қаражаттарын жалпы сомасын ғана анықтайды, ал салық жинауды тайпаға немесе қалаға жүктейді.
Екінші кезең (XVI - XIX ғасырдың басы) бұл елде мемлкеттік мекемелер жүйесі, оның ішінде қаржылық пайда болу, мемлекет қызметтердің бір бөлігін өз мойнына алады: салық салу квотасын белгілейді, салық жинау процесін бақылайды.
Үшінші кезең - қазіргі мемлекет салықты белгілеу және жинау бойынша барлық қызметтерді және салық салудың өңделген тәртіптерінің бәрін өз қолына алады. Биліктің аймақтық ұйымдары мемлекеттің көмекшлік рөлін атқарады.
Алғашқы салықтар «auxilia» (көмек) деп аталатын, уақытша сипатта болды. Сонымен ерте Грецияда еркін азаматтар салықтар төлеген жоқ. Ертедегі Римнің алғашқы өмір сүру кезеңінде бейбітшілік уақытта салықтар алынған жоқ, бірақ соғыс уақыттарында азаматтар табысына байланысты салықтар енгізілді.
Испаиияда орта ғасырларда «Аль-Кабала» деп аталатын табыстың барлық түрлеріне 10 % салық енгізу аудандардың бос қалуына, яғни тонаушылық салықтарды төлегесісі келмеген тұрғындар, негізінен американдық колонияларға кетуіне әкеп соқтырды. Батыс Европа тұрғандары өздерінің басшылар салатын салықтарын парасатты деп санады. Осы уақытта дұроыс салық саясаты патриотизмді тәрбиелейді: Испанияның Ұлы арнада кемелері Англияға жақындағанда, ағылшындар испандықтармен соғыста жеңіске жету үшін қаржы жинады, себебі қатаң испандық салық жүйесі енгізілетінін және құлдықта болатындарын білді.
Англия мен Шығыс американдық колониялар арасындағы тәуелсіздік үшін соғыста халықтармен байланысты болды. Англияның американдық колонияларының тұрғындарына қалыптасу кезеңінен салықтық жеңілдіктер жасалған жоқ. Англия өздерінің американдық қол астына қарайтын колония тұрғындарын үнділерден қорғайтын әскерлеріне жағдай жасау мақсатында салықтарды жоғарылату қажет деп шешкенде соғыс басталып, Англия өзінің колонияларын жоғалтты. АҚШ өзінің тәуелсіздігін иеленді.
Қазақстан территориясында салықтар мен салық салудың дамуы өзіндіқ әдістемелік теориясына ие, бұл мүмкін көшпелі тайпалар көшпелі емес халықтарға қарағанда меншік, айырбас және ақша формаларын ерте дамытады деген К. Маркстің тұжырымдамасына байланысты шгығар.
Ертедегі орта ғасырлық (батыс түрік және түркеш қағанаты) мемлекеттің дамуы кезеңінде жеке меншік көрінісі ретіндегі әскери міндеттілік туралы мәселе жазбаша мәселелерде шектелген. Соған қарамастан негізгі әскери міндеттіліктің бірі соғыстық (басқаша айтқанда «қан салығы») оған байланысты вассальды тайпалардың барлық еркектері - сюзерене тайпасының сұранымына енгізілгені белгілі. Құл-тайпалар бұл вассал-тайпалары, олар сюзерен тайпасынан тері, жүн түрінде алым төлеуге міндетті болды.
Қарағандықтар мемлекетінде маңызды әлеуметтік-саяси институт болып әскери тайпалық жүйе болып табылады. Хандар өздерінің жақындарына, бұрын мемлекетке төленетін, тұрғындардар жиналатын салықтарды иеленуге құқық береді. Бұл жағдай «икта» деп аталып, ал оны ұстанушы араб терминімен «мухта», немесе «иктадар» деп атады. Икта институты Қазақстанның оңтүстік және оңтүстік-шығыстың шаруашылық және саяси өмірінде маңызды роль атқарады. Икта мазмұны және иктадарлардың құқықтарын белгілеу нақты анықталады Низам-Аль-Мульканың «Иктасы бар мукта өзінің заңды салымын ғана жинауы тиіс, ал халыққа байланысты оларға ештеңе бұйрық берілмеген» деген сөзі айтылған. (Сиасет-нане Низам-Аль-Мулька жүзжылдығы ХҮ ғасырдағы вазир басшылығы туралы кітап, Москва, 1949 ж. 34 бет) .
Вакфтық жерлерден (мұсылмандық дін басылардың жерлері) мемлекет пайдасына салықтар алынған жоқ. Отырықшы елдерден сыбағаластық алынды: жиналған өнімнің салық түріндегі белгілі бір бөлігі.
Х-ХІІ ғасырларда комендациялар институты кеңінен тарады: ұсақ меншік иесі жерлерін басқа феодалдар мен шенеуліктердің зарлығынан сақтау мақсатына байларға қамқорлыққа берді, ол үшін белгілі салық мөлшерін төледі.
Салық салуда күрделі өзгерістер моңғол шапқыншылығы кезеңінде жүргізілді: олар бірінші болып орталықтандырылған мемлекеттік билік ұсынысын енгізді, сәйкесінше қазақ даласына да ортақ салық жүйесі енгізілді. Моңғолдар Қазақстан территориясында дифференциалды салықтар жүйесін бекітті: құлшыр-лан үйінің пайдасына салықтар, хардж-отырықшы аудандардың жер салығы, зекет-малдан салық, әскерді азық-түлікпен қамтамасыз ету үшін натуралды сипаттағы тагар салық, авариз-күтілген салық. Шыңғыс хан империясында тұрғындардың басрлығы өздерінің табыстарынан 10% мөлшерінде салық төлеуге мәжбүр болды. Зерттеушілер моңғолдармен белгіленген салықтың 20 түрін есептейді.
Қазақ қоғамының салық жүйесінде салықтың негізгі төлеушілері қарапайым көшпелі малшылар (шаруалар), жермен айналысушылар, қарапайым тұрғындар ұсақ саудагерлер және райаттар болды. Оларға көптеген салықтар мен алымдар төлеу міндеттемесі жүктелді: мал иелерінен -ұшыр, тоғар, баж, хараж.
Қазақстан территориясындағы салық жүйесінің келесі күрделі өзгерісі Ресей империясының қосылу кезеңінде жүргізілді. Территориялық-әкімшілік құрылымда және әлеуметтік-экономикалық дамудағы өзгерістер колониялық империя қажеттіліктеріне жауап беретін жаңа салық жүйесіне қабылдаумен негізделді. Отырықшылық өсімінің қарқынына қарамастан көшпенділер салық төлеушілердің негізгі тобы болып табылды. 1880 жылы олар 90, 5 %, ал 1897 жылы -82% құрады. Қазақ тұрғындарынан мемлекеттік салық формасы ретінде күркелік алым болды (Жетісу мен Сырдария отбасында бір күркеден -2 сом 75 тиын, ал дала жерлерінде -3 сом) . Бөкей ордасында салық салудың ерекше түрі қалыптастырылды. Мұнда ертеде алынатын зекеттен соғым (натуралды
салықтар) - бірлік ақшалай жинаққа-малдан алымға көшірілді. Бұл көшпенділерді малдардан қолма-қол ақшалары бар орыс көпестеріне өте арзанға сатуға мәжбүр етті.
Салық заңдылығы салықтарды алудың пропорционалды жүйесін әртүрлі топтардың материалдық қамтамасыздығын есепке алмай енгізді. Бұл айқын бейнеленген саяси сипаттама болды. Кейінірек қатаң, әділсіз салық саясаты 1868 жылғы Торғай және Орал облыстарындағы қазақтардың көтерілісінің себептерінің бірі болды.
Қазақстандағы 1918-1920 жылдар кезеңі әскери коммунизм және азық-түлік диктатурасы саясатымен байланысты болды. Бұл саясат арнайы әскери күштермен жүргізіліп, кедей тұрғындардан асырғы азықтары тартып алынды. Соның нәтижесінде аштық басталды. Мұндай «салықтық ауыртпалық» нәтижесі 1921 жылғы көтеріліс болды.
20-30 жылдардағы Қазақстан тарихы -үздіксіз қорлық тарихы: мал алу, отырықшылыққа көшуге күштеу, репрессия және аштық. Күш көрсету саясатын іске асыру үшін мемлекет салықтық қарыз ауыртпалығы Қазақстан ауылдарына түсті. Сонымен, 1927-1928 жылдары ауыл шаруашылық салығының шаруа қожалықтарына есептелген барлық соманың 33% кулак шаруашылықтарын 4% ғана төледі.
Осы шаруашылық жылында ірі мал шаруашылығының 0, 6% мал шаруашылығы салығының барлық сомадан 25% төледі. Деревнядағы бір шаруашылық орташа мөлшерде 239 сом, ал ауылда 323 сом төлеп отырды. Бұдан бөлек «өзіндік салық» деп аталатын, ауыл шаруашылық салығынан 4 есе көп салық енгізілді.
Салық салу нормасынан өсімі әсерінен шаруашылықтардың көп бөлігі қалаға кетті немесе табыс көздерін және қызмет түрлерін ауыстырды. Мал шаруашылығымен айналысушылар салық салу ауыртпалығын көтере алмай шет елдерге қашып кетіп жатты.
Қазақстанның салық жүйесі Совет өкіметінің салық жүйесі құрамында дамыды. Мұнда «дүниежүзіндегі бірінші салықсыз мемлекет» құруды көдегендіктен, салықтық жүйе теориясына жетік көңіл бөлінген жоқ. «Американы адам басына өнім өндіруден озамыз» ұраны бойынша тұрғындар жоғары салықтар төледі. Ауыл шауруашылығы нашарлап, 60 жылдары өндірістік дағдарыс басталды. Ашаршылық қаупін сезгеннен кейін ғана ел басшылары шаруа қожалықтарына салықтарды азайтты.
ХХ ғасырдың соңында Қазақстан тәуелсіз мемлекет болып табылды, ел алдында тиімді нарықтық экономиканы құру міндеті тұрды. Реформаларды дамытудың маңызды факторларының бірі салық саясаты болып табылады. Қазақстандық қаржылық ғылым алдында салық және салық салудың күрделі және ауқымды мәселесі, яғни жоғарғы тиімді дамыған салықтық жүйе құру міндеті тұр.
1. 2. Қазақстан Республикасының салық жүйесінің құрылымы
Салықтық жүйе-қазіргі кездегі салықтардың ставкасы, төлеушілері, салық салу объектілері тәртібі, шарты, төлем мерзімі, есептелу әдістемесі, сонымен қатар әкімшілік жағдайлардың заңды белгіленген тізімі.
Сонымен қатар салықтар жүйесі -бірлік саясат шегінде, салықтық заңдылық шеңберінде іске асырылатын, бюджетке әртүрлі салық түрлерін және басқа да жан-жақты салықтық құрылым. Қазақстанда шаруашылықтың әлеуметтік және экономикалық негіздерінің қайма құрылысы жағдайында салықтық жүйе мен салықтық саясаттың ролі артуда. Бұл объективті түрде салықтар бұрынға шаруашылық жүйеде мемлекеттік бюджетке табыстардың пассивті құралы болып табылған, ал қазір басқарудың маңызды тетіктерінің бірі болып отыр. Көптеген экономистер салықтың фискальдіден басқа экономикалық (реттеушілік) таратушы, бақылаудың және әлеуметтік қызметтерін мойындайды. Сондықтан салықтың жүйе экономикадағы әртүрлі қарқындарды күшейтуге немесе тежеуге мүмкіндік беретін, жалпымен қабылданған икемді механизм болып табылады. Сонымен қатар бүгінгі күнде салық салу жүйесінің сапасына ұлттық экономиканың дамуы байланысты.
Дамыған салықтық жүйе салудың келесі принциптерін есепке ала отырып құрылуы тиіс:
1) Салықтық ставка деңгейі салық төлеушілердің мүмкіндігін яғни табысын есепке ала отырып белгіленуі тиіс. Мүмкіндіктер бірдей болмағандықтан, олар үшін дифферециалды ставкалар қарастырылуы қажет. Бірақ одан басқа да ойлар бар. Прогрессивті салықты көп және тиімді жұмыс істейтіндерге салуға болмайды, яғни салықтық жүйе экономиканың дамуына және капиталдық салымдар өсіміне кедергі келтірмеуі тиіс. Сондықтан, бұл нәтижені шешу кезінде өндіріске прогрессивті салық салу тиімділігін ескеру қажет.
2) Салық салу бір ерттік сипатта болуы тиіс. Бұл мүмкіндікті іске асыру мысалы ретінде кейбір елдерде салық ҚҚС-на ауыстырылып, жаңа құрылған құқық оны өткізуге дейін бір рет қана салық салынады. Соған қарамастан Қазақстанда принцип бұзылуда, себебі ҚҚС салым объектісіне жаңа құн құрамайтын акциздер, кедендік баж элементтері кіргізіледі.
3) Салықтарды төлеу міндеттілігі Салықтық жүйе салық төлеушіде жүктемешілік күдігін туғызбауы тиіс. Сондықтан салық салу формаларын белгілеу кезінде қарапайым фермаларды таңдаған дұрыс. Сонымен қатарғ айыппұлдар жүйесіне байланысты елде салықтарды уақытылы төлемеу тиімсіздігі ойлары қалыптасуы қажет.
4) Салықтарды төлеу жүйесі және процедурасы салық төлеуші үшін қарапайым, түсінікті және ыңғайлы, алш салық қызметкерлері үшін тиімді болуы тиіс.
5) Салық жүйесі өзгермелі экономикалық жағдайға тез және икемді бейімделетін болуы тиіс.
6) Салық жүйесі құрылатын ЖІӨ-ді қайта болуды қамтамасыз етуді және мемлекеттік экономикалық саясаттың тиімді құралы болуы тиіс.
7) Салық жүйесі жан-жақты болуы қажет.
8) Салық жүйесі салықтың негізгі түрлері бойынша салық ставкаларын басқа елдермен салыстырмалдылығын қамтамасыз етуі тиіс. Экономикалық қатынастарда артықшылықтарды қамтамасыз етуі қажет, себебі жоғарғы ставкалар кезінде инвестицияларды тартуға кедергі жасалынады, ал төмен ставкалар кезінде табыстар капиталды экспортер-елдердің бюджетіне ауысады.
Қазақстан Республикасының салық жүйесі күрделі құрылымға ие. Ол үш бөлімне тұрады:
Бірінші бөлім. Салықтық қатынастарды реттеудің заңды және нормативті базасы. 1991-1995 жылдар кезеңінде Қазақстан Республикасының 10 заңы боды, олардың ішінде негізгілерінің бірі «Қақақстан Салық жүйесі туралы» заңы. 1995 жылдан 2001 жыл аралығында салық қатынастарын «бюджетке салықтар және басқа да міндетті төлемдер туралы» заң күші бар. Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы реттейді. 2001 жылдың 1 шілдесінен Қазақстан Республикасы жаңа Салық Кодексі күшіне енді. Осыдан көрінетіндей, салық заңдылығы әмбебаптауға ұмтыла отырып заңдардың, нормативті актілер, нұсқаулар санын азайтуға тырысады.
Екінші бөлім. Салықтарды және бюджетке басқа да міндетті төлемдерді жинаушы ұйымдар. 1995 жылдан бастап, салықтарды алу бойынша ықзмет Қазақстан Республикасы қаржы Министрлігіне беріліп, құрамына Қазақстан Республикасы Салық комитеті және Қазақстан Республикасы салық полициясының комитеті енгізілді. Кейінірек бұд қызметтер Қазақстан Республикасы табыстар Министрлігіне беріліп, құрамына Қазақстан Республикасының салық комитеті және салық полициясы (2001 жылы Қазақстан Республикасының Қаржы полициясы деп өзгертілді) .
Үшінші бөлім. Салықтарды сүру әдістері мен формалары. Салық түрлері және бюджетке болса да міндетті төлемдер.
Өзіміздің тәжірибе болмаған жағдайда біз батыс елдер деңгейіндегі өңделген салық жүйелерін құру әдістерін қолданамыз.
2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН
БАСҚАРУ ЖӘНЕ ОНЫ ӘЛЕМДІК САЛЫСТЫРУ
2. 1. Салық қызмет ұйымдарының құқықтары мен міндеттері
Салық қызметінің міндеттері келесілерден тұрады:
1) Салық қызметінің ұйымдарына салықтарды және бюджетке басқа міндетті төлемдердің түсімінің толықтығын қамтамасыз ету, міндетті зейнетақылық төлемдерді уақытылы және толық аудару, сонымен қатар салық төлеушілердің салық міндеттемелерін орындауда салықтық бақылау жүргізу бойынша міндеттер қойылады.
2) Салық қызметінің ұйымдары өкілетті мемлекеттік ұйымнан және салық ұйымдарынан құралады.
3) Салық ұйымдарына аймақтық салық комитеттері, облыстар, Алматы және Астана қалалары бойынша салық комитеттері, аудан аралық салық комитеттері жатады. Арнайы экономикалық аймақ құрылған жағдайда осы аймақ территорияларында салық комитеттері құрылуы мүмкін.
4) Салық органдары тікелей сәйкес жоғары тұрған салық қызметі органына бағынады және жергілікті ұйымдарға жатқызымайды.
5) Өкілетті мемлекеттік ұйым салық ұйымдарына басшылық жасайды.
6) Салық ұйымдарының басшылары өкілетті мемлекеттік ұйымның бірінші басшысымен тағайындалады.
Салық қызметінің ұйымдарының құқықтары:
- Кодекспен қарастырылған нормативтік құқықтық актілерді өңдеу және бекіту;
- Салықтық міндеттемелердің пайда болуы, орындалуы және тоқтатылуы бойынша мағлұматтар және түсініктемелер беруге;
- Кодекспен бекітілген тәртіпте салықтық бақылауды іске асыруға;
- Қазақстан Республикасының заңды актілерімен белгелінген тәртіптерді
сақтай отырып салық төлеушінің салықтық міндеттемелерді орындаумен байланысты декларациялар және басқа құжаттарды, есеп берулерді, құнды қағаздарды, ақша қаражаттарын, металлдарды, бухгалтерлік кітаптарды, ақшалай құжаттардың тексерісін жүргізуге;
5) Салық төлеушінің салық және бюджетке басқа міндетті төлемдерді есептеу және төлеу (ұстап қалу және аудару) бойынша өкілетті мемлекеттік ұйыммен белгіленген формаларға сәйкестігін, сонымен қатар салықтар мен бюджетке басқа да міндетті төлемдерді есептеу дұрыстығын және уақытылы төлемін растайтын құжаттары талап етуге;
6) Қазақстан Республикасының заңды актілерімен белгіленген тәртіпке салық тексерістерін жүргізу кезінде салық төлеушіден салықт ық құқық бұзушылықты растайтын құжаттарды талап етуге;
7) Орналасу жеріне байланысты салық салумен байланысты табыс алу мақсатында кез-келген объектілерді зерттеуге, салық төлеушінің мүлкіне тексеріс жүргізуге;
8) Қазақстан Республикасының Үкіметімен белгіленген тізім бойынша салық төлеушіден өкілетті мемлекеттік органымен анықталған тәртіпке электронды құжаттар түрінде мағлұмат алуға;
9) Тексерілетін салық төлеуші - заңды тұлға немесе жеке кәсіпкердің салық салумен байланысты мәселелер бойынша банктік шоттардың бар болуын және номерін Қазақстан Республикасының заңды актілерімен белгіленген талаптарды сақтай отырып, осы шарттардағы ақша қаражаттарының қозғалысы және қалдығы жөніндегі мәліметтерді тексеру.
10) Кодекстің ерекше бөлімінен қарастырылған жағдайларда салық төлеушінің салық міндеттемс ін жанама әдіспен анықтау;
11) Салықтық тексерістерге басқа мемлекеттік ұйымдардың мамандарын тартуға;
12) Қазақстан Республикасының заңдылығына сәйкес сотқа шағым жасауға;
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz