“Шетелдер тарихының тарихнамасы” пәнінің оқу-әдістемелік нұсқау
1. КIРIСПЕ
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
5. ПРАКТИКАЛЫҚ / СЕМИНАРЛЫҚ / ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТЫҒ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
6.СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
3. ПӘН САҒАТЫНЫҢ БӨЛІНУІ
4. ЛЕКЦИЯНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
5. ПРАКТИКАЛЫҚ / СЕМИНАРЛЫҚ / ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ САБАҚТЫҒ КҮНТІЗБЕЛІК.ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
6.СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС (СӨЖ) ТАҚЫРЫПТАРЫ
Тарихнаманы жүйелі түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Трихнама антика медиевистика жаңа заман және қазіргі заман тарихын бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және ұлттық тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде қарастырылған. Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих ғылымындағы кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай шешілгендігі және қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек. Тарихнаманы жүйелі түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Гейдельбергтік тарихи мектептің негізгі түбірі неміс ұлттың институттарының ғалымдарынан құралған мектеп.Олардың негізін Гейдельберг Университетінің профессоры Ф Шлоссер салды. Одан басқа Гервинус, В Циммарман, Л:Гейсер секілді белгілі өкілдерден құралды. Бұл аталмыш мектепке мінездеме берер болсақ, методологиялық жақындасу, «Білімділік» 18 – ғасырларға сүйсіну, морализмдік тенденцияға ұқсастық, тарихи оқиғаға баға беру, саяси және эстетикалық көзқарасты басты назарға алды. Буржуазияның білімпаздығы: олардың бұһара халыққа жасаған ылаңы, халықтың жасаған көтерлістері, антисаяси пруссияның , культтік милитаризге қарсы күші, юнкерлік пруссияның қимылы Мемлекеттік көзқарас: мемлекеттің дінге қызығушылығы әдебиеттегі ескі көзқарасқа терең үңілу, мұрағат пен саяси деректерге баға беріп, көңіл бөлуді қолдады т.б. Гейдельберг тарихи мектеп неміс либералды буржуазияның 19 ғасырдың 60- жылдарындағы маңызға ие болды.
Трихнама антика медиевистика жаңа заман және қазіргі заман тарихын бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және ұлттық тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде қарастырылған. Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих ғылымындағы кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай шешілгендігі және қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек. Тарихнаманы жүйелі түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Гейдельбергтік тарихи мектептің негізгі түбірі неміс ұлттың институттарының ғалымдарынан құралған мектеп.Олардың негізін Гейдельберг Университетінің профессоры Ф Шлоссер салды. Одан басқа Гервинус, В Циммарман, Л:Гейсер секілді белгілі өкілдерден құралды. Бұл аталмыш мектепке мінездеме берер болсақ, методологиялық жақындасу, «Білімділік» 18 – ғасырларға сүйсіну, морализмдік тенденцияға ұқсастық, тарихи оқиғаға баға беру, саяси және эстетикалық көзқарасты басты назарға алды. Буржуазияның білімпаздығы: олардың бұһара халыққа жасаған ылаңы, халықтың жасаған көтерлістері, антисаяси пруссияның , культтік милитаризге қарсы күші, юнкерлік пруссияның қимылы Мемлекеттік көзқарас: мемлекеттің дінге қызығушылығы әдебиеттегі ескі көзқарасқа терең үңілу, мұрағат пен саяси деректерге баға беріп, көңіл бөлуді қолдады т.б. Гейдельберг тарихи мектеп неміс либералды буржуазияның 19 ғасырдың 60- жылдарындағы маңызға ие болды.
1. История древнего мира / Под. Ред. Ю.С.Крушкол.- М., 1985 Ч.1
2. История древнего мира / Под. Ред. И.М. Дьяконова, В.Д. Неровой, И.С. Свенцицкой.- М.,1985. Т.1-3.
3. История Древней Греции / Под.ред. В.И.Кузищина
4. История древнего мира / Под. Ред. В.И.Кузищина
5. Историография античной истории / Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
6. Источниковедение Древней Греции (эпоха эллинизма) / Под.ред. В.И.Кузищина.- М., 1982.
7. Практикум по истории древнего мира / Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981., Вып 1
8. Хрестоматия по истории Древней Греции \ Под ред Д.П. Каллистова .- М., 1964.
9. Хрестоматия по истории Древнего Рима \ Под ред С.Л. Утченко –М., 1962
10. Хрестоматия по истории Древнего Рима / Под ред В.И.Кузищина
11. Бокщанин А.Г. Источниковедение Древнего Рима,- М., 1981
12. Егоров Рим на грани эпох. Проблема рождение и форммирования принципата.- Л., 1985
13. Ковелев С.И. Основные вопросы происхождения христианства .- М., 1964
14. Кузищин В.И. Античное классическое рабство как экономическая система .-М., 1990
15. Кузищин В.И. Генезис рабовладельческих лати /// в Италии (ІІ в. до н.э. – І в. Н.э.) – М., 1976
16. Культура древнего Рима/ ОТВ ред Е.С.Голубцова .- М., 1985 Т.1-2
17. Немировский А.И. Рождение Клио У истоков исторической мысли .- Воронеж, 1986
18. Тронский И.М. История античной литературы .- Л., 1957
19. Вайнштейн О.Л. Западноевропейская средневековая историграфия .- М., Л., 1940
20. Вайнштейн О.Л. Историграфия сревних веков в связи с развитием исторической мысли от начала средних веков до наших дней М., Л., 1940
21. Вайнштейн О.Л. История советской медиевистики . 1917-1966 г.г –Л., 1968.
22. Вернадский Критико-историческое исследование
2. История древнего мира / Под. Ред. И.М. Дьяконова, В.Д. Неровой, И.С. Свенцицкой.- М.,1985. Т.1-3.
3. История Древней Греции / Под.ред. В.И.Кузищина
4. История древнего мира / Под. Ред. В.И.Кузищина
5. Историография античной истории / Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
6. Источниковедение Древней Греции (эпоха эллинизма) / Под.ред. В.И.Кузищина.- М., 1982.
7. Практикум по истории древнего мира / Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981., Вып 1
8. Хрестоматия по истории Древней Греции \ Под ред Д.П. Каллистова .- М., 1964.
9. Хрестоматия по истории Древнего Рима \ Под ред С.Л. Утченко –М., 1962
10. Хрестоматия по истории Древнего Рима / Под ред В.И.Кузищина
11. Бокщанин А.Г. Источниковедение Древнего Рима,- М., 1981
12. Егоров Рим на грани эпох. Проблема рождение и форммирования принципата.- Л., 1985
13. Ковелев С.И. Основные вопросы происхождения христианства .- М., 1964
14. Кузищин В.И. Античное классическое рабство как экономическая система .-М., 1990
15. Кузищин В.И. Генезис рабовладельческих лати /// в Италии (ІІ в. до н.э. – І в. Н.э.) – М., 1976
16. Культура древнего Рима/ ОТВ ред Е.С.Голубцова .- М., 1985 Т.1-2
17. Немировский А.И. Рождение Клио У истоков исторической мысли .- Воронеж, 1986
18. Тронский И.М. История античной литературы .- Л., 1957
19. Вайнштейн О.Л. Западноевропейская средневековая историграфия .- М., Л., 1940
20. Вайнштейн О.Л. Историграфия сревних веков в связи с развитием исторической мысли от начала средних веков до наших дней М., Л., 1940
21. Вайнштейн О.Л. История советской медиевистики . 1917-1966 г.г –Л., 1968.
22. Вернадский Критико-историческое исследование
Қ.А.ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ
ТАРИХ-ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ
ЖАЛПЫ ТАРИХ КАФЕДРАСЫ
“БЕКІТЕМІН”
ХҚТУ оқу –ісі бойынша вице-президенті
Б.Ахметов___________________
___ _________________2013 ж.
“ШЕТЕЛДЕР ТАРИХЫНЫҢ ТАРИХНАМАСЫ” пәнінің
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Мамандықтың аты, шифры: 5В020300 Тарих мамандығы
Оқу формасы: _________күндізгі_________
Курс: ІV
VII-сем VIII-сем
Барлыѓы:
Кредит саны: 2
2
Саѓат саны: 90
30
Лекция: 15
15
Практикалыќ:
Семинар: 15
15
Лабораториялыќ:
ОБС¤Ж: 30
30
С¤Ж: 30
30
Аралыќ баќылау (АБ) 2
2
Ќорытынды баќылау: емтихан ______
емтихан
Оқу-әдістемелік нұсқау ќұрастырған: т.ғ.к., М.Саулембекова
Мекен жайы, тел және E-mail: Түркістан қаласы, Тәуке хан даңғылы, №8,
Кафедрадағы жұмыс уаќыты: жұма 9:00-17:00
СөЖ ќабылдау күндер, уақыты және қабылдау орны : сейсенбі, 11.30; № 202
Түркістан 2013
Оқу-әдістемелік нұсқау Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік
университетінің Жалпы тарих кафедрасының 2 қыркүйек 2011 жылғы кафедра
мәжілісінде бекітілген типтік оқу бағдарлама негізінде дайындалған.
Оқу-әдістемелік нұсқау кафедраныњ №1 хаттама 26 тамыз 2013 ж.
мәжілісінде ќаралды.
Кафедра мењгерушісі т.ѓ.к., доцент Э.
З±лпыхарова
Тарих – педагогика факультетініњ № 1 хаттама 27 тамыз 2013ж. ОӘК-де
қаралып, маќ±лданды.
Оқу - әдістемелік кеңес төрайымы __________________ п.ғ.к., доцент
Ү.Мелдебекова
1. КIРIСПЕ
Пєн туралы ќысќаша сипаттама: Қарастырылған пән университеттік
жүйеде тарихи білім берудің маңызды факторларының бірі. Тарихнаманы жүйелі
түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің
негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым
центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет
позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың
тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар
айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр
соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Пєнніњ мақсаты: Курста антика медиевистика жаңа заман және қазіргі
заман тарихын бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және
ұлттық тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде
қарастырылған. Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих
ғылымындағы кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай
шешілгендігі және қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек.
Пєнніњ міндеттері:
- Батыс, Ресей тарихнамасының даму кезеңдерін анықтау;
- Студенттерде тарихи мұраға сыни көзқарас қалыптастыру;
- Студенттерде саяси даму мен тарих ғылымының және тарихнаманың даму
байланысын түсіндіру;
- Студентте негізгі тарихи мектептер және бағыттар туралы түсініктер беру;
- Студенттердің міндеті аса көрнекті батысевропалық ресейлік тарихшылар мен
тарихнамашылардың творчествалық мұрасын оқу;
Пререквизиттер:
Ежелгі дүние тарихы (шығыс, батыс) және орта ғасыр (шығыс, батыс)
тарихы
Америка мен Европаның жаңа және қазіргі заман тарихы
Постреквизиттер:
Әлем тарихында тарихнаманың алатын µзіндік ерекшеліктері мен сабаќтастыѓын
оќып білу, тақырыпқа байланысты µзіндік кµз-ќарастар мен ой-пікірлер
ќалыптастыру
Ќысќартылѓан сµздер:
С¤Ж- Студенттердіњ µзіндік ж±мысы
ОБС¤Ж- Оќытушылардыњ баќылауындаѓы студенттердіњ µзіндік ж±мысы
Білімі: Тарихнама туралы негізгі түсініктер;
Тарихнаманың басқа тарихи пәндермен байланыстары;
Тарихнаманы игерудегі тәсілдер;
Білігі: Дүниежүзілік тарихты игере отырып, білімгер тарихнамалық тәсілдер
арқылы ғылыми еңбектер мен көркем әдебиеттерді дұрыс пайдалануы керек;
Дүниежүзілік тарихтың кез-келген кезеңіне білімгер тарихнамалық тәсілдерді
қолдану арқылы жұмыс жасай білуі керек.
Тарихнамалық жинақтарды (көркем әдебиет, ғылыми еңбектер, хрестоматия т.б.)
студент практикада пайдалану.
Құзыреттері: Кез келген тарихи оқиғаға немесе тарихи процеске тарихнамалық
талдай білу.
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
N Семестрлер Аудиториялыќ сабаќтар
Аудиториядан тыс
сабаќтар
Лекция Прак Сем Лабор ОБС¤Ж С¤Ж
1 7 семестр 15 15 30 30
2 8 семестр
Барлыѓы 15 15 30 30
3. ПЄН САЃАТЫНЫЊ Б¤ЛІНУІ
Тараулар атауы, реті Аудиториялыќ Аудиториядан тыс
№ сабаќтар сабаќтар
Лек Сем Лаб ОБС¤Ж С¤Ж
1 Кіріспе 1 1 1
2 Ежелгі дүние тарихнамасы 1 1 3 3
3 Грек тарихнамасы 2 2 2 2
4 Геродоттың тарихи көзқарастары1 1 2 2
5 Римдік тарихнама және Римдегі2 2 3 3
тарихнаманың қалыптасуы
6 Шешендік мемуарлық және 1 1 2 2
тарихи философиялық проза
7 Ортағасырлық тарихнама 1 1 3 3
8 Қайта өркендеу кезіндегі 1 2 2 2
ортағасырлық тарихтың
тарихнамасы
9 Жаңа заман тарихнамасы 1 1 2 2
10 Жаңа замандағы Азия және 1 1 2 2
Африка елдерінің тарихнамасы
11 Марксизм және тарихты 1 1 3 3
материалистік түсіну
12 Қазіргі кездегі шетел 1 1 3 3
тарихнамасы
13 АҚШ тарихнамасы 1 1 2 2
Барлыѓы 15 15 30 30
4. ЛЕКЦИЯНЫЊ К‡НТІЗБЕЛІК-ТАЌЫРЫПТЫЌ ЖОСПАРЫ
№ Күні Лекция тақырыптары және қаралатын Сағат Әдебиеттер
сұрақтар саны
1. Кіріспе. 1 Н.Є. 1-11;
Тарихнама түсінігі. Ќ.Є. –12,
Тарихнама хронологиясы 96, 68, 69;
2 Ежелгі дүние тарихнамасы 1
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу
3 Грек тарихнамасы. 2 Н.Є. 1-11;
Грек тарихнамасы бойынша заттай және Ќ.Є. – 12,
жазба деректер 13, 14, 23,
Гомер және Гесиод поэмалары 31, 53, 66,
91, 92;
4 Геродоттың тарихи көзқарастары 1 Н.Є. 1-11;
1. Геродот өмірі және жазған еңбектері Ќ.Є. – 12,
2.Грек прозасының тууы 13, 14, 23,
3.Логографтардың шығармаларындағы негізгі 31, 53, 66,
сюжеттер 91, 92;
4.Гекатей Милетский
5 Римдік тарихнама және Римдегі 2 Н.Є. 1-11;
тарихнаманың қалыптасуы Ќ.Є. .- 16,
1.Ерте Рим деректері 20, 21, 22,
2. Жазба және материальдық деректер 48, 91, 101,
3. Анналдар тарихи шығарманың бірінші
түрі
4. Квлит Энний және оның еңбектері
6 Шешендік мемуарлық және тарихи 1 Н.Є. 1-11;
философиялық проза Ќ.Є. – 48,
1. Марк Туллий Цицерон 64, 102;
2.Иосиф Флавия еңбектері
7 Ортағасырлық тарихнама 1 Н.Є. 1-11;
Ү-Х ғ.ғ. тарихнамасы Ќ.Є. – 51,
ХІ –ХҮ ғ.ғ тарихнамасы 64, 92, 97,
3. ХҮІ-ХҮІІ ғ.ғ. тарихнамасы 27;
8 Қайта өркендеу кезіндегі ортағасырлық 1 Н.Є. 1-11;
тарихтың тарихнамасы Ќ.Є. – 51,
Мағлұматтарға сын көзбен қарамау 64, 92, 97,
Гуманистік тарихнамадағы рационализм 27;
Тарихи шығармалардың жазылуына антикалық
дәстүрдің әсері
9 Жаңа заман тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1.Ерте буржуазиялық революциялардағы Ќ.Є. – 47,
тарихи көзқарастар 51, 64, 104;
2.Саяси мектептер
10 Жаңа замандағы Азия және Африка елдерінің1 Н.Є. 1-11;
тарихнамасы Ќ.Є. – 50,
1.Ресейлік шығыстанудың қалыптасуы 64;
2.Шығыс елдерінің азаттық күресінің
тарихнамасы
11 Марксизм және тарихты материалистік 1 Н.Є. 1-11;
түсіну Ќ.Є. –111,
ХХғасырдағы марксистік тарихнама 109;
марксистік тарихнама және ғылыми
коммунизм
12 Қазіргі кездегі шетел тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Қазіргі буржуазиялық тарихнамада Ќ.Є.- 42,
теориялық ойдың сәйкестігі 109;
2.Субъективизм , релятивизм және
пессимизм
13 АҚШ тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Капитализмнің алғашқы дағдарысы АҚШ Ќ.Є. – 42,
тарихнамасында 33, 89;
2.Тарихи еңбектерде ішкі әлеуметтік
қақтығыстардың көрінуі
Әлеуметтік-экономипкалық тарихты
зерттеудегі жаңа концепция
Барлыѓы 15
5. ПРАКТИКАЛЫЌ СЕМИНАРЛЫЌ ЛАБОРАТОРИЯЛЫЌ САБАЌТЫЊ К‡НТІЗБЕЛІК-
ТАЌЫРЫПТЫЌ ЖОСПАРЫ
№ Күні Сабақтың тақырыбы мен жоспары Сағат Әдебиеттер
саны
1 Ежелгі дүние тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы Ќ.Є. – 12, 13,
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу 14, 23, 31,22
2 Грек тарихнамасы. 2 Н.Є. 1-11;
Грек тарихнамасы бойынша заттай және Ќ.Є. – 12, 13,
жазба деректер 14, 23, 31,
Гомер және Гесиод поэмалары 21,23,25
3 Геродоттың тарихи көзқарастары 1 Н.Є. 1-11;
1. Геродот өмірі және жазған еңбектері Ќ.Є. – 12, 13,
14, 23, 31, 53,
2.Грек прозасының тууы 66, 91, 92;
3.Логографтардың шығармаларындағы
негізгі сюжеттер
4.Гекатей Милетский
4 Римдік тарихнама және Римдегі 2 Н.Є. 1-11;
тарихнаманың қалыптасуы Ќ.Є. .- 16, 20,
Ерте Рим деректері 21, 22, 1,2,3,5
2. Жазба және материальдық деректер
3. Анналдар тарихи шығарманың бірінші
түрі
4. Квлит Энний және оның еңбектері
5 Шешендік мемуарлық және тарихи 1 Н.Є. 1-11;
философиялық проза Ќ.Є. –
1. Марк Туллий Цицерон 12,3,8,7,9
2.Иосиф Флавия еңбектері
6 Ортағасырлық тарихнама 1 Н.Є. 1-11;
Ү-Х ғ.ғ. тарихнамасы Ќ.Є. – 51, 64,
ХІ –ХҮ ғ.ғ тарихнамасы 92, 97, 27;
3. ХҮІ-ХҮІІ ғ.ғ. тарихнамасы
7 Қайта өркендеу кезіндегі ортағасырлық 2 Н.Є. 1-11;
тарихтың тарихнамасы Ќ.Є. – 51, 64,
1. Мағлұматтарға сын көзбен қарамау 92, 97, 27;
2.Гуманистік тарихнамадағы рационализм
Тарихи шығармалардың жазылуына
антикалық дәстүрдің әсері
8 Жаңа заман тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Ерте буржуазиялық революциялардағы Ќ.Є. – 47, 51,
тарихи көзқарастар 64, 104;
2.Саяси мектептер
9 Жаңа замандағы Азия және Африка 1 Н.Є. 1-11;
елдерінің тарихнамасы Ќ.Є. – 50, 64;
1.Ресейлік шығыстанудың қалыптасуы
2.Шығыс елдерінің азаттық күресінің
тарихнамасы
10 Марксизм және тарихты материалистік 1 Н.Є. 1-11;
түсіну Ќ.Є. –111, 109;
ХХғасырдағы марксистік тарихнама
марксистік тарихнама және ғылыми
коммунизм
11 Қазіргі кездегі шетел тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Қазіргі буржуазиялық тарихнамада Ќ.Є.- 42, 109;
теориялық ойдың сәйкестігі
2.Субъективизм, релятивизм және
пессимизм
12 АҚШ тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Капитализмнің алғашқы дағдарысы АҚШ Ќ.Є. – 42, 33,
тарихнамасында 89;
2.Тарихи еңбектерде ішкі әлеуметтік
қақтығыстардың көрінуі
Әлеуметтік-экономипкалық тарихты
зерттеудегі жаңа концепция
Барлыѓы 15
6.СТУДЕНТТІЊ ¤ЗІНДІК Ж¦МЫС (С¤Ж) ТАЌЫРЫПТАРЫ
Тапсырманы орындауТапсырманы Тапсырманы
формасы (реферат, ќабылдау ќабылдау орны
№ С¤Ж таќырыптары доклад, кейс, мерзімі ( каб №,
эссе, ѓылыми уаќыты)
талдау, ќ±рал
жасау, т.б. )
1 Ү-ХІ ғ.ғ Ресейдегі Баяндама 3.09.07 10.00 - 12.00
тарихи білімнің
жинақталуы
2 Закавказье мен Орта Реферат 10.09.07 10.00 - 12.00
Азиядағы алғашқы тарихи
шығармалар
3 Орыс жылнамалары тарихи Реферат 17.09.07 10.00 - 12.00
шығармалар ретінде
4 ХІ-ХҮ ғғ. Закавказье менБаяндама 24.09.07 10.00 – 12.00
Орта Азия және
Прибалтикадағы тарихи
білім.
5 ХІҮ-ХҮ ғғ. Жалпы орыстықРеферат 1.10.07 10.00 - 12.00
жылнаманың қайта түлеуі.
6 ХҮ-ХҮІ ғғ. Орыс Реферат 8.10.07 10.00 - 12.00
книжниктерінің тарихи
идеялары
7 ХҮІғ. Орыс тарихи Баяндама 15.10.07 10.00 - 12.00
биографиясы
8 ХҮ-ХҮІғғ. Закавказье менРеферат 22.10.07 10.00 – 12.00
Орта Азия туралы тарихи
еңбектер
9 Макиавелли ілімнің Реферат 29.10.07 10.00 - 12.00
тарихи білімі
10 Д.Юманың тарихи Кесте 5.11.07 10.00 - 12.00
көзқарастары
11 Э.Гиббонның тарихи Реферат 12.11.07 10.00 - 12.00
концепциясы
12 Шотландық тарихи мектеп Реферат 19.11.07 10.00 - 12.00
13 А.Смиттің тарихи Реферат 26.11.07 10.00 - 12.00
көзқарастары
14 И.Г.Фихтенің тарихи Реферат 3.12.07 10.00 - 12.00
концепциясы
15 Ф.В.Шеллингтің тарихи Реферат 10.12.07 10.00 - 12.00
концепциясы
16 Г.Ф.Гегельдің тарихи Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
концепциясы
17 Л.Ранкенің тарихи Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
концепциялары
18 Гейдельбергтік мектеп Баяндама 28.10.07 10.00 – 12.00
Реферат
19 И.Тэннің тарихи Баяндама 4.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары Реферат
20 А.Олардың тарихи Баяндама 18.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
21 Анналов тарихи мектебі Баяндама 2.12.07 10.00 – 12.00
22 АҚШ-тағы прогрессивтік Баяндама 2.12.07 10.00 – 12.00
бағыт
23 Т.Макколейдің тарихи Баяндама 9.12.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
24 АҚШ-тағы прогрессивтік Реферат 3.12.07 10.00 - 12.00
бағыт
25 К.Жалайри еңбектеріндегіРеферат 10.12.07 10.00 - 12.00
қазақ тарихы
26 Дж. Лемиш радикализмі Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
27 Француз ағартушыларының Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
Герман-роман мәселелері
28 Р.Ю.Виппердің тарихи Баяндама 28.10.07 10.00 – 12.00
көзқарастары Реферат
29 Д.Бурстиннің Баяндама 4.11.07 10.00 – 12.00
концепциясындағы Реферат
неоконсерватизм
30 Н.И. Кареевтің тарихи Баяндама 18.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
7. ОЌУЛЫЌТАР МЕН WEB САЙТТАР ТІЗІМІ
Негізгі
1. История древнего мира Под. Ред. Ю.С.Крушкол.- М., 1985 Ч.1
2. История древнего мира Под. Ред. И.М. Дьяконова, В.Д. Неровой,
И.С. Свенцицкой.- М.,1985. Т.1-3.
3. История Древней Греции Под.ред. В.И.Кузищина
4. История древнего мира Под. Ред. В.И.Кузищина
5. Историография античной истории Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
6. Источниковедение Древней Греции (эпоха эллинизма) Под.ред.
В.И.Кузищина.- М., 1982.
7. Практикум по истории древнего мира Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М.,
1981., Вып 1
8. Хрестоматия по истории Древней Греции \ Под ред Д.П. Каллистова .-
М., 1964.
9. Хрестоматия по истории Древнего Рима \ Под ред С.Л. Утченко –М.,
1962
10. Хрестоматия по истории Древнего Рима Под ред В.И.Кузищина
11. Бокщанин А.Г. Источниковедение Древнего Рима,- М., 1981
12. Егоров Рим на грани эпох. Проблема рождение и форммирования
принципата.- Л., 1985
13. Ковелев С.И. Основные вопросы происхождения христианства .- М.,
1964
14. Кузищин В.И. Античное классическое рабство как экономическая
система .-М., 1990
15. Кузищин В.И. Генезис рабовладельческих лати в Италии (ІІ в. до
н.э. – І в. Н.э.) – М., 1976
16. Культура древнего Рима ОТВ ред Е.С.Голубцова .- М., 1985 Т.1-2
17. Немировский А.И. Рождение Клио У истоков исторической мысли .-
Воронеж, 1986
18. Тронский И.М. История античной литературы .- Л., 1957
19. Вайнштейн О.Л. Западноевропейская средневековая историграфия .-
М., Л., 1940
20. Вайнштейн О.Л. Историграфия сревних веков в связи с развитием
исторической мысли от начала средних веков до наших дней М., Л.,
1940
21. Вайнштейн О.Л. История советской медиевистики . 1917-1966 г.г –Л.,
1968.
22. Вернадский Критико-историческое исследование
Ќосымша
1. История рабочего движения в Англии 1789-
2. М±стафа Шоќай. Тањдамалы. Т 1, А., 1998.
3. Мустафа Шокай. Туркестан под властью Советов. А., 1993.
4. Асип±лы С. Танталовы муки степи. Историческое эссе о колонизации. А.,
2001.
5. Сапабек Єсіп. Ќазаќ ќасіреті. Ќоѓамдыќ- саяси зерттеулер мен толѓаулар.
А., 1994.
6. Ќ±рбанѓали Х. Тауарих Хамса. А., 1992.
7. Масанов Н. Абылхожин Б. Ерофеева И. История Казахстана: народы и
культуры. А., 2000.
8. Тоѓысбай±лы Бек. Тарихтыњ ашылмаѓан беттері. А., 2001.
9. Хазанов А. Кочевники и внешний мир. А., 2000.
10. Касымбаев Ж. Старший Султан Кунанбай Оскенбаев и его окружение. А.,
1995.
11. Румянцев П. Уезды Жетысу. А., 2000.
12. М±ќаметќан±лы Н. ХVІІІ-ХХѓѓ. Ќазаќ-ќытай байланыстары. А., 1996.
13. Смаѓ±л±лы О. Ќожаев М. Абылайхан (тарихи-антропологиялыќ зерттеу) А.,
1999.
14. Вяткин М. Батыр Срым. А., 2002.
15. ¤мірбек Ж. Ќызыл ќырѓын. Астана, 2001.
16. Ќыстаубаев З. Хобдина Б. Ќызылдар ќырѓыны. А., 1993.
17. Коммунар Табей. М±зда жанѓан алау. Кµкшетау-Алматы., 1993.
18. ¤мірзаќов ¤жетбек. Ресейге ќосылѓаннан не ±ттыќ. А., 2003.
19. Тоѓысбай±лы Б. Тарихтыњ ашылмаѓан беттері. Астана, 2001.
20. Албани Бай±заќ. Тарихи таным. А., 1994.
21. Шакибаев с. Падение большого Туркестана. А., 1973.
22. Сейткемелов Х. Ш±бырынды ќанды босќын. А., 1993.
8. ОЌУЛЫЌТАР, ОЌУ-ЄДІСТЕМЕЛІК Ќ¦РАЛДАРМЕН ЌАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
2008 жылдың 1 қыркүйегіне студент саны: 5
Оқулықтың шыққан жылы, жерi, авторы Оқулықтар саныҚамты
Әдебиет (дана) лу
( түрi дәреж
есi
(
кафекiтЭлек
драдапхтрон
а анады
түрi
1 Негiзгi Историография античной истории 5 10 -
Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
2 Источниковедение Древней Греции (эпоха 2 1 -
эллинизма) Под.ред. В.И.Кузищина.-
М., 1982.
3 Практикум по истории древнего мира 1 4 -
Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981.,
Вып 1
4 Практикум по истории древнего мира 1 1 -
Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981.,
Вып 1
Қосымша История рабочего движения в Англии 1789
1 Түркілер, том: 1-22; Анкара 1999 - 1
2 Қазақстан тарихы; Том: 1-4; Алматы - 4
1998-2006
3 - 2
9. БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
7-семестр – емтихан
10. АРАЛЫЌ БАЌЫЛАУ (МОДУЛЬ) С¦РАЌТАРЫ:
І аралыќ баќылау 1-7 апта
1. Ежелгі грек тарихнамасы бойынша деректер
2. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
3. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
4. Гесиод және оның құдай жөніндегі поэмасы Геогония
5. VІІ-VІ ғасырлардағы лирикалық туындылар
6. Афина саясаткері Солонның саяси тарих және заң шығару тарихы бойынша
жазған элегиялары
7. Феогнид және оның VІ ғасырдағы тап күресі жайындағы элегиясы
8. Теократиялық тарих және миф.
9. Миф түсінігі.
10. Типология және оларды классификациялау себептері
11. Грек прозасының тууы
12. Логографтардың шығармаларындағы негізгі сюжеттер: ақсүектердің
генеологиясы, қала хроникалары
13. Гекатей Милетский атақты логограф
14. Геродот тарихтың атасы
15. Пікір және білім түсінігі
16. Ксенофонттың саяси көзқарасы
17. Платонның әлеуметтік саяси тарихы.
18. Аристотель – Ерте Грециядағы құлиеленушіліктің идеологы.
19. Исократтың шығармалары
20. Филипп Македонскийдің тарихы
21. Фукидид рационалистік тарихтың ру басшысы
22. Тарихнамадағы эллинизм түсінігі
23. Александр Македонскийдің суреттеудегі екі әдіс.
24. Ерте Рим тарихының деректері
25. Анналдар тарихи шығарманың бірінші түрі
26. Марк Туллий Цицерон өмірбаяны саяси жолы
27. Соңғы императорлық дәуірдің компиляторлары
ІІ аралыќ баќылау 8-15 апта
1. Ертеортағасыр тарихнамасы
2. Ортағасырлық жылнамалар
3. Жылнама жанры
4. ХІ-ХІV ғ. тарихының теологиялық тұжырымдары
5. ХІ-ХІІ ғ. Монастырлық жылнамалар
6. Ортағасыр тарихнамасының прогрессивтік жақтары
7. ХІІІ-ХV ғ.ғ сарай маңындағы анналистика
8. Ерте буржуазиялық революциялардағы идеологтар мен гуманистердің тарихи
көзқарастары
9. Неміс гуманизмдегі радикалды демократиялық тұжырымдары
10. Франциядағы гуманизм
11. ХVІІ ғ. Англия буржуазиялық революцияның тарихнамаға әсері
12. ХVІІІ ғ. Ағартушылар әсері және ұлы буржуазиялық революция
қайраткерлерінің тарихнамаға әсері
13. ХVІІ ғ. Утопиялық социализм өкілдерінің көзқарастары
14. А.Смиттің тарихи көзқарастары
15. ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы реакциялы –романтикалық тарихнама
Құқықтық тарихи мектеп және оның реакциялы тұжырымдары
16. ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы буржуазиялық либералды тарихнама
17. Марксизмнің пайда болуының тарихи алғы шарттары
18. Консервативтік британ тарихнамасы
19. 1848 жылғы революциядан кейінгі буржуазиялық либерализм
20. ФРГ-да тарих ғылымының даму жолдары
21. 1918 жылдан кейінгі француз таризнамасында
22. А.Тойнби көзқарасы
23. Капитализм дағдарысы және бірінші дүниежүзілік соғыс АҚШ
тарихнамасында.
11. ЕМТИХАН ТАПСЫРМАЛАРЫ
1. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
2. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
3. Гесиод және оның құдай жөніндегі поэмасы Геогония
4. Пікір және білім түсінігі
5. Ксенофонттың саяси көзқарасы
6. Платонның әлеуметтік саяси тарихы.
7. Аристотель – Ерте Грециядағы құлиеленушіліктің идеологы.
8. Исократтың шығармалары
9. Типология және оларды классификациялау себептері
10. Грек прозасының тууы
11. Логографтардың шығармаларындағы негізгі сюжеттер: ақсүектердің
генеологиясы, қала хроникалары
12. Александр Македонскийдің суреттеудегі екі әдіс.
13. Ерте Рим тарихының деректері
14. Анналдар тарихи шығарманың бірінші түрі
15. Марк Туллий Цицерон өмірбаяны саяси жолы
16. ХІ-ХІІ ғ. Монастырлық жылнамалар
17. Ортағасыр тарихнамасының прогрессивтік жақтары
18. ХІІІ-ХV ғ.ғ сарай маңындағы анналистика
19. Ерте буржуазиялық революциялардағы идеологтар мен гуманистердің тарихи
көзқарастары
20. Неміс гуманизмдегі радикалды демократиялық тұжырымдары
12. СТУДЕНТ БІЛІМІН БАЃАЛАУ ЕРЕЖЕСІ
Єріп ж‰йесі бойынша%-дыќ кµрсеткіш Єдеттегі ж‰йе
баѓалау бойынша баѓалау
А+ 100
¤те жаќсы
А 95-99
А- 90-94
В+ 85-89
Жаќсы
В 80-84
В- 75-79
С+ 70-74 Ќанаѓаттанарлыќ
С 65-69
С- 60-64
D+ 56-59
Ќанаѓаттанарлыќ
D 53-55
D- 50-52
F 0-49 Ќанаѓаттанарлыќсыз
13. КАФЕДРА ЖЄНЕ ОЌЫТУШЫ ТАРАПЫНАН СТУДЕНТКЕ ЌОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1. Сізге пєн бойынша µтілетін материалдар ќысќаша т‰рде алдын ала
таратылып берілгендіктен, ары ќарай µз бетіњізше єдебиеттер арќылы жєне
аптасына 2 рет µтілетін дєрістер кезінде толыќтыруѓа м‰мкіндіктеріњіз бар.
2. Алѓан біліміњізді тексеру ‰шін сізден семестр барысында баќылау
ж±мысы, аралыќ тест сауалнамалары, коллоквиумдар, білімгердіњ µзіндік
ж±мысы жєне емтихан алынады.
3. Пєн барысы баллдыќ ж‰йемен баѓаланатындыќтан таќырыптыќ тест
сауалнамалары, карточкаларѓа жауап беру, карталармен ж±мыс, баќылау
ж±мыстары, эссе, рефераттар жазу т‰рлері бойынша балл жинаќтауѓа болады.
4. Сонымен ќатар сабаќтан себепсіз ќалу, кешігу, сабаќта тыныштыќ
саќтамау, телефонмен сµйлесу, басќа шаралармен айналысу µріс алѓан жаѓдайда
сіздіњ баллдыќ ќорыњыз кемітіледі (єр жолы 1 баллдан).
5. Пєн негізінде білімгер орындайтын µзіндік ж±мыстар, аралыќ баќылау
ж±мыстары, рефераттар, картамен ж±мыс секілді тапсырмалар µз уаќытында
орындалуы ќажет. Егер тапсырмалар µз уаќытысында орындалмайтын болса балл
тµмендетіледі.
6. Баллдыќ ж‰йе ќорытындысы емтихан негізінде ќорытындыланады.
Аралыќ баќылау блок межелерініњ уаќыттары:
І-аралыќ баќылау межесі-7-8 оќу апталарыныњ аралыѓы;
ІІ-аралыќ баќылау межесі-15-ші апта;
Межелік баќылау блок кезінде білімгерлерге (сабаќтан себепсіз
ќалмау, тапсырмаларды дер кезінде орындау, дєріс барысында белсенділік
таныту) кµтермелеп балл қою єдістемесі ќолданылады. Сонымен ќатар айып
баллдарын межелік баќылау блок алдында ќосымша тапсырмалар алып, орындау
негізінде иеленуге болады.
ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
1.Кіріспе
Тарихнама түсінігі
Тарихнама хронологиясы
Тарихнаманы жүйелі түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі
бағыттары мен мектептерінің негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді.
Тарихнамалық ғылым центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен
методологиялық әрекет позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ
тарихшы мамандардың тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы
мақсаттар айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ
ғасыр соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Трихнама антика медиевистика жаңа заман және қазіргі заман тарихын
бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және ұлттық
тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде қарастырылған.
Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих ғылымындағы
кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай шешілгендігі және
қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек. Тарихнаманы жүйелі
түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің
негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым
центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет
позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың
тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар
айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр
соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Гейдельбергтік тарихи мектептің негізгі түбірі неміс ұлттың
институттарының ғалымдарынан құралған мектеп.Олардың негізін Гейдельберг
Университетінің профессоры Ф Шлоссер салды. Одан басқа Гервинус, В
Циммарман, Л:Гейсер секілді белгілі өкілдерден құралды. Бұл аталмыш
мектепке мінездеме берер болсақ, методологиялық жақындасу, Білімділік 18
– ғасырларға сүйсіну, морализмдік тенденцияға ұқсастық, тарихи оқиғаға баға
беру, саяси және эстетикалық көзқарасты басты назарға алды. Буржуазияның
білімпаздығы: олардың бұһара халыққа жасаған ылаңы, халықтың жасаған
көтерлістері, антисаяси пруссияның , культтік милитаризге қарсы күші,
юнкерлік пруссияның қимылы Мемлекеттік көзқарас: мемлекеттің дінге
қызығушылығы әдебиеттегі ескі көзқарасқа терең үңілу, мұрағат пен саяси
деректерге баға беріп, көңіл бөлуді қолдады т.б. Гейдельберг тарихи мектеп
неміс либералды буржуазияның 19 ғасырдың 60- жылдарындағы маңызға ие болды.
Бисмарктің Темір және қан тәртібімен Германияның бірігуі тұсында,
әлсіреген либералды оппазицияың келуін бақылады. Гейдельберг тарих мектебі
буржуазия және олардың юнкерлік одағы секілді тарихи көзқарастарға баға
беріп келді.
Шлоссер Фридрих Кристоф (17 қараша 19776 – 23 қыркүйек 1861) немістің
либералды- прогресшіл бағыттағы тарихшысы. Гейдельберг Университетінің
профессоры. Гейдельберг тарихи мектептің негіззін салушы. Оның белгілі
еңбектері: 18 ғасырдың тарихы атты еңбегін орыс тіліне (1864-66 жылдары)
Н.Г.Чернешевский аударған болатын. Дүние жүзінің тарихы атты еңбегін
1857 жылы Чернешевский мен В. Зайцева орыс тіліне аударып шығарды. Шлоссер
реакцияшіл романтизмнің орта ғасырлардағы опологиясына, фоедалдық
деспотизмге қарсы шығып және 16-18 ғасырлардағы Білімділік (Просвещения)
және буржуазиялық революцияның өкілдерін қолдады. Шлоссердің осы әрекетіне
тарихшылдармен ойшылдар демократиялық бағытты жақтаушы деген атақ берді.
(Циммерман, Чернешевский) Шлоссердің негізгі методологиясы және оның дүние
жүзі тарихы бюойынша концепциясы тарихтың туындауы, бүкіл адамзат
қауымының тарихы басталған уақыттан тарихы парапар деп тұжырым жасады. Оның
айынша адам алғаш қоғамның өзінде –ақ ең алдына мақсат қоя білген деп
негізге алды. Шлоссердің демократиялық тұрғыдан жасалған қозғалыстары өткен
ғасырда аяқсыз қалмады. Шлоссер Германиядағы (16ғ) шаруалар мен
плейбейлердің буржуазиялық революциясын кері бағалады.Сонымен қатар (18ғ)
Франция, Англиядағы (17ғ) ливералдардың революциялық қозғалыстары жайлы
пікір жазды.
Гервинус – Георг Готфрид (20 мамыр 1805- 18 наурыз 1871) неміс
тарихшысы. Сонымен қатар, әдебиетші және саясатшыл қайраткер Гейдельберг
университетінде Шлоссерден білім алып, сол университеттің 1835 жылы
профессор атағын алды. Дельманның кепілдемесімен 1836 жылы Гетинген
универсттетінің кафедрасына шагқырылды. Гонноверлік конститутцияға қарсы
шықаны үшін жұмыстан қуылды. 1844 жылдан бастап қайтадан Гейдельберг
универсмтетіне қайта оралды. 1848-1849 жылдары Германияның Оңтлүстік –
Шығысындағы ревалюцияның либералды – бурджуазияның оппозициялық өкілдерінің
бірі болды. 1847 жылы н газетін құрып, бірікен мемлекеттік формада
конститутцииялық манархия құру үшін радикальды демократиялық идеяға қарсы
күрес жүргізді. Гервинустің он тоғызыншы ғасырдан Вен конгресіне дейін
атты еңбегі бар. Гервинус тарихты заңдылық деп анықтады Мемлекет тәуелсіз
дінмен адамзаттылықтың арқасында дамып жетіледі деп ой салды. Гервинус
Германияның дамуы келешекте өте жоғары болады деп есептеді. Егер демократия
аристократияны ауыстырған жағдайда жетте алады деп көрсетті.
Циммерман- Вильгельм ( 2 қаңтар 1807 – 22 қыркүйек 1878 ) Неміс
тарихшысы, кіші буржуазияның демократы. 1847 – 1850 ж. Штугторт атындағы ең
жоғарғы мектепте дәріс берген. 1848 – 1849 жж. Франкфурт парламынтінің
солшыл әрекетінің арқасында жұмыстан қуылды. Шлосстерге қарағанда Циммарман
шаруалардың көтерілісіне аса басты назарын аударды. Цимморманның жұмысы сол
уақытта өз уақытында жазылған риалистік шығарма деп бағаланды. 1848 –
1849 жылдардағы шаруалардың қозғалысының неміс тарихшыларының ішіндегі ең
бірінші тарихи нақты дерек берген тарихшы болып табылады. Негізгі көңіл
аударған мәселесі парламенттің күресіне, Р.Блюманның билік жүргізуіне,
Франкфурт парламентінің сатқындығын қатаң қарап олардың жүргізген саясатына
кері әсерін тигізді. Цимморман шаруалардың қозғалысына аса көңіл бөлмеді
деген сын тағылды. ( Неміс тарихшылары Г.Фон Бел және т.б.) Бұл аталмыш
тарихшылар шаруалар соғысы жөніндегі жазған еңбегін бағаламады оған сыни
көз қарас танытты.
Гейсер Людовик ( 1818 – 1867 ж.) өмір сүрді. Неміс тарихшысы
Гейдельберг университетінің профессоры. Оның негізгі еңбегі Франция
тарихындағы революциялық жылдарға арналды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1 Гейдельберг мектебі 4 –ші том С.И.Э. 174 стр.
2 Шлоссер 16 том С.И.Э. 298 стр
3 Гервинус 4 том 258 стр
4 Цеммермон 15 том 778 стр.
5 Гейсер WWW.google.ru
Тақырыпты қарастыратын сұрақтар
1.Ежелгі грек тарихнамасы бойынша деректер
2. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
3. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
4.Тарихнама түсінігі
5.Тарихнама хронологиясы
2. Ежелгі дүние тарихнамасы
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу
3. Анналистер мектебі
Біздің эрамызға дейінгі 130-120 жылдарда Рим-де кіші анналнстика
дәуірі басталады. Бұл бағытың уәкілдері өздерінен бүрын болып өткеидерге
қарағанда, айқындаудың қызықты болу жағын кебірек ойлап, уақыйғаларды ді
імаландыруға. және өздерініц баявдауын бейнелей тұсуге ты-р ,-ты. Кейінгі
аиналистер өздерінен бұрын болып өткендердің пат-I" этгық дәстүрлеріи
ілгері дамытумен бірге өз тұсындағы, яғни ' аің заманыыызга дейіигі II
ғасырдың аяғы мен I гасырдағы ) әлеуметтік рирормалар мен азамат
соғыстары кезіндегі саяси и те элеуметтік уақыйғаларды ерте замандарга
көшіріп отыра-ді Біздің уақытымызға дейіи келіп жеткен антика жазушы-
Лм; ыныцшығармаларында кездесетІи патрицийлер меи плебейлер күг 'сінін
тарихынан алынган күшті драмалы оңгімелердіц кө-кіші аиналистер жазган.
Олар өздерін күйзелткен саяси ндея-лл лы аңызға жэне жартылай аңызға
айналып кеткен кайрат-Ксі аердік аузыпа сала отырып, ез пікірлеріи
баяндайды. Мы-К.:Ы, Сервий Туллий (біздің эрамызға дейінгі VI гасыр)
сол W ііндағы шығармалардың бірінде Гракхтардың программасы-ніі т.уіык
сәйкес келетіи сез сөйлейді, патріщий Аппий Клавдий (Г* ідін эрамызға
дейІнгі V гасырдыц орта шені) біздің эрамызға деі іңгі II ғасырдыц аяғы мен
I гасырдың басында консерватор-ля; арасында кең вріс алғаи дәлелдерді
келтіреді. Кіші анналис-терііқ шығармалары сакталған жоқ. Олардыи мазмүны
бізге Тек кеЙІнгі жазуиіылардың соларды еске алуы арқылы ғана бел-rt-ri і.
Кіші онналиетерден ең атақтылары біздік эрамызға дейінгі 1 гасырдын
ftlpi ітгіі жартысында өмір сүрген Квішт Клавлий Кзадригарнй. Сулланык
I іісы Валсрий Лнциат жэне Г)0 жшш елгеи Ляциний Макр. Римніқ алыг
кеэі туралы буғаи әсіресе көп таза фантпстикалык әцгімелерді қоскап
Анцилт болды. Оғаи тэн нәрсе Валерніілер руыи даіщ.ын көтере
штау, Дсмократиялык көзқ.'ірпстпрмен молім болған ЛицнниЙ Макрдыц
•жі лііамасында архнвтерде сактллган түп іі^ска локументтердеи узЗнділер
Цішерон Біздің эраыызға дейінгі I ғасырдың тарнхы үшін мен Цезарь. Марк
Туллий Цицеронның шығармаларынын зор ■ іиызы бар (біздің эрамызга дейінгі
106—43 жылдар). Ци-lti-рон тарихи еқбек жазбаған адам, бірақ өзінің сансыз
көп ц чіғармаларында ол талай..тарихи мэліметтср келтіреді. Ци-и [юнііың
тұсыидағы уэкытты білу үшін, оныц шығармаларының .ең ерекше мацызы бар.
3. Грек тарихнамасы.
1. Грек тарихнамасы бойынша заттай және жазба деректер
2. Геродоттың тарихи көзқарастары
3. Геродот өмірі және жазған еңбектері
4.Гекатей Милетский
Ертеректен Геродоттың еңбектері тарихылық шығармалардың ең кереметі
ретінде саналған. Аристотель өзінің Поэтикасында Геродоттың еңбектерін
принципті түрде поэзия мен тарих арасындағы айырмашылықты көрсете алатының
және Геродотты жоғары дәреже тарихы деп санағанын жазып кеткен. Геродот өз
еңбектерінде ертеректегі аңыздарды, тарихи анекдоттарды, ауызша
әнгімелерді, документальды данныларды, өзінің алдында өмір сүрген
еңбектерін және т.б. өзінің мақсатты туындарында жазып өткен.
Бұл оның өмірлік жұмысы болып табылатын. Геродот өзінің туындыларында
әлемдік орны бар –гректік-персиялық созистар жайлы да жазған. Ол осы
еңбектерді жазу арқылы Эллада да болып жатқан тарихи процестердің нәтижесін
алдын-ала біліп отырған.
Геродоттың өмірі әсіресе оның ұзақ уақыттық ел аралауы оның
туындыларында өз орындарын тапқан. Өкінішке орай Геродоттың биографиялық
мәліметтері едәуір қазіргі таңда тапшы болып отыр. Жалпы айтқанда бізде
Геродот туралы тек оның картиналары және содттардың аз қамтылған, онша
нақты емес справкалар ғана бар. Оның саяхаттары жөніндегі түсінікті біз
оның шығармалары арқылы біле аламыз.
Оның туылған уақыты жөнінде мәліметтерді император Нерон тусында өмір
сүрген жазушы Памфиланың еңбектерінің цитаталарының белгіленеді. Оның
айтуынша Пелопонец соғысының алдында Геродот 53 жаста болатын. Бұл соғыс
б.з.д. 431 ж. басталғандықтан оның туылған жылын біз б.з.д. 484 ж. деп
білдік. Геродот Пелопонец соғысы жайында еңбекетерінде жазбаған, ол
сонымен қатар б.ғ.д. 425 ж. билік еткен хан Дарий ІІ жайында да жазбаған.
Осы тарихи оқиғалар жөнінде Геродот өз еңбектерінде жазбағандықтан оның ол
кезде тірі болғандығына күмән келтіреді. Соған қарағанда Геродот б.ғ.д. 431-
425 жж. өмірмен қоштасқан. Көрсетілген дата яғни уақыт оның өз
туындыларының ішінен алынған. Грек-Персиялық соғысты жазу барысында ол жасы
үлкен адамдардың ауызына әңгімелеріне сүйенгендігі жөнінде айтып кеткен.
Геродоттың туған жері Малазиялық қала Галикарнасс. Ол қала дари
тайпасынан шыққан гректермен ашылған не құрылған. Онда сонымен қатар
гректерден бұрын тұрған жергілікті тайпа карийлер өмір сүрген, соңында бұл
екі тайпа араласып кеткен. Карийлік атты геродоттың әкесі Ликс және оның
ағасы Паниасид болған. Галикарнаста Геродот жағаға келіп жатқан алыстағы
Шығыс және Батыс кешелерін бала жастан бақылауды жақсы көрген. Геродоттың
осы бір бала кезгі әдетіне қызығушылығы геродотты ұзақ әрі белгісіз елдерге
саяхат жасауға деген арманың ашқан.
Жас кезінде Геродот Галикарнастың атақты тираны Ликдамидаға қарсы
саяси қақтығысқа қатысқан. Ол қақтығыста Геродоттың аға тәтесі Паниасид
қаза болып өзі туған жеріне жер аударға мәжбүр болды. Ол осылайша сәйкес
иониялық ең бай әрі дамыған мемлекет болатын. Самостағы мықты фиат
ертеректе Батыс және Орта теңізінің теңіз жолдарына ықпал етіп отырған. Ол
жерде турып қызығушылығы мол әрі Галикарастық Геродот ондағы өмірге тез
араласып кетті.
Жақын арада іскер галикарнастық яғни Геродот Самостан кетіп, өзінің
саяхатын одан әрі жалғастырды. Ол өзінің саяхатқа толы өмір басталды. Ол
египеттік күшті Героки жөнінде көбірек білу мақсатында өз саяхатын жаяу әрі
теңіз беттерімен жүргізді. Осылайша ол Финикинің Тир қаласына келді.
Геродоттың осы саяхаттарының барлығын дерлік қандай ақша, 10 жылдың
көлемінде жүргізгенде еш мәлімет жоқ, оған қоса сол кезде көлік, транспорт
мәселесінің сиқының қандай екені мәлім.
Геродот 445 ж. Афидода өз туындыларын оқып, оған силық алғанын
есептегенде, оының саяхат жасаған жылдарын 455-445 жж.-ға жатқызамыз. Ең
көп Геродотты Шығыс қызықтырған, оның жоғары дәрежелі мәдениеті оған
жасырмайтын қызығушылығын шақырған. Ол көп аймақтарды аралаған нақты айтсақ
Ливиядан Вавилонға дейінгі, Ассириядан Акбатанға дейінгі аралықты
қамтыған.
Геродотты әсіресе Египетке үш ай турғанда қиялдың жоғары жағындағы
Эльфантин арасында көрген жағдайға ерекше көңіл аударған. Осы жерден ол
одан арғы саяхаттарын жалғастырды. Ерекше мәліметтерді ол жергілікті
египеттерден және араласып кеткен халық гректік туземдік халықтардан
жинаған және жрецтерден алған.
Геродоттың екінші сахаты аймағы кіші Азияны құшағына алады.
Геллеспонтты және Солтүстік Причерноморье ден мәліметтік колония ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ТАРИХ-ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ
ЖАЛПЫ ТАРИХ КАФЕДРАСЫ
“БЕКІТЕМІН”
ХҚТУ оқу –ісі бойынша вице-президенті
Б.Ахметов___________________
___ _________________2013 ж.
“ШЕТЕЛДЕР ТАРИХЫНЫҢ ТАРИХНАМАСЫ” пәнінің
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Мамандықтың аты, шифры: 5В020300 Тарих мамандығы
Оқу формасы: _________күндізгі_________
Курс: ІV
VII-сем VIII-сем
Барлыѓы:
Кредит саны: 2
2
Саѓат саны: 90
30
Лекция: 15
15
Практикалыќ:
Семинар: 15
15
Лабораториялыќ:
ОБС¤Ж: 30
30
С¤Ж: 30
30
Аралыќ баќылау (АБ) 2
2
Ќорытынды баќылау: емтихан ______
емтихан
Оқу-әдістемелік нұсқау ќұрастырған: т.ғ.к., М.Саулембекова
Мекен жайы, тел және E-mail: Түркістан қаласы, Тәуке хан даңғылы, №8,
Кафедрадағы жұмыс уаќыты: жұма 9:00-17:00
СөЖ ќабылдау күндер, уақыты және қабылдау орны : сейсенбі, 11.30; № 202
Түркістан 2013
Оқу-әдістемелік нұсқау Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік
университетінің Жалпы тарих кафедрасының 2 қыркүйек 2011 жылғы кафедра
мәжілісінде бекітілген типтік оқу бағдарлама негізінде дайындалған.
Оқу-әдістемелік нұсқау кафедраныњ №1 хаттама 26 тамыз 2013 ж.
мәжілісінде ќаралды.
Кафедра мењгерушісі т.ѓ.к., доцент Э.
З±лпыхарова
Тарих – педагогика факультетініњ № 1 хаттама 27 тамыз 2013ж. ОӘК-де
қаралып, маќ±лданды.
Оқу - әдістемелік кеңес төрайымы __________________ п.ғ.к., доцент
Ү.Мелдебекова
1. КIРIСПЕ
Пєн туралы ќысќаша сипаттама: Қарастырылған пән университеттік
жүйеде тарихи білім берудің маңызды факторларының бірі. Тарихнаманы жүйелі
түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің
негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым
центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет
позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың
тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар
айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр
соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Пєнніњ мақсаты: Курста антика медиевистика жаңа заман және қазіргі
заман тарихын бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және
ұлттық тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде
қарастырылған. Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих
ғылымындағы кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай
шешілгендігі және қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек.
Пєнніњ міндеттері:
- Батыс, Ресей тарихнамасының даму кезеңдерін анықтау;
- Студенттерде тарихи мұраға сыни көзқарас қалыптастыру;
- Студенттерде саяси даму мен тарих ғылымының және тарихнаманың даму
байланысын түсіндіру;
- Студентте негізгі тарихи мектептер және бағыттар туралы түсініктер беру;
- Студенттердің міндеті аса көрнекті батысевропалық ресейлік тарихшылар мен
тарихнамашылардың творчествалық мұрасын оқу;
Пререквизиттер:
Ежелгі дүние тарихы (шығыс, батыс) және орта ғасыр (шығыс, батыс)
тарихы
Америка мен Европаның жаңа және қазіргі заман тарихы
Постреквизиттер:
Әлем тарихында тарихнаманың алатын µзіндік ерекшеліктері мен сабаќтастыѓын
оќып білу, тақырыпқа байланысты µзіндік кµз-ќарастар мен ой-пікірлер
ќалыптастыру
Ќысќартылѓан сµздер:
С¤Ж- Студенттердіњ µзіндік ж±мысы
ОБС¤Ж- Оќытушылардыњ баќылауындаѓы студенттердіњ µзіндік ж±мысы
Білімі: Тарихнама туралы негізгі түсініктер;
Тарихнаманың басқа тарихи пәндермен байланыстары;
Тарихнаманы игерудегі тәсілдер;
Білігі: Дүниежүзілік тарихты игере отырып, білімгер тарихнамалық тәсілдер
арқылы ғылыми еңбектер мен көркем әдебиеттерді дұрыс пайдалануы керек;
Дүниежүзілік тарихтың кез-келген кезеңіне білімгер тарихнамалық тәсілдерді
қолдану арқылы жұмыс жасай білуі керек.
Тарихнамалық жинақтарды (көркем әдебиет, ғылыми еңбектер, хрестоматия т.б.)
студент практикада пайдалану.
Құзыреттері: Кез келген тарихи оқиғаға немесе тарихи процеске тарихнамалық
талдай білу.
2. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
N Семестрлер Аудиториялыќ сабаќтар
Аудиториядан тыс
сабаќтар
Лекция Прак Сем Лабор ОБС¤Ж С¤Ж
1 7 семестр 15 15 30 30
2 8 семестр
Барлыѓы 15 15 30 30
3. ПЄН САЃАТЫНЫЊ Б¤ЛІНУІ
Тараулар атауы, реті Аудиториялыќ Аудиториядан тыс
№ сабаќтар сабаќтар
Лек Сем Лаб ОБС¤Ж С¤Ж
1 Кіріспе 1 1 1
2 Ежелгі дүние тарихнамасы 1 1 3 3
3 Грек тарихнамасы 2 2 2 2
4 Геродоттың тарихи көзқарастары1 1 2 2
5 Римдік тарихнама және Римдегі2 2 3 3
тарихнаманың қалыптасуы
6 Шешендік мемуарлық және 1 1 2 2
тарихи философиялық проза
7 Ортағасырлық тарихнама 1 1 3 3
8 Қайта өркендеу кезіндегі 1 2 2 2
ортағасырлық тарихтың
тарихнамасы
9 Жаңа заман тарихнамасы 1 1 2 2
10 Жаңа замандағы Азия және 1 1 2 2
Африка елдерінің тарихнамасы
11 Марксизм және тарихты 1 1 3 3
материалистік түсіну
12 Қазіргі кездегі шетел 1 1 3 3
тарихнамасы
13 АҚШ тарихнамасы 1 1 2 2
Барлыѓы 15 15 30 30
4. ЛЕКЦИЯНЫЊ К‡НТІЗБЕЛІК-ТАЌЫРЫПТЫЌ ЖОСПАРЫ
№ Күні Лекция тақырыптары және қаралатын Сағат Әдебиеттер
сұрақтар саны
1. Кіріспе. 1 Н.Є. 1-11;
Тарихнама түсінігі. Ќ.Є. –12,
Тарихнама хронологиясы 96, 68, 69;
2 Ежелгі дүние тарихнамасы 1
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу
3 Грек тарихнамасы. 2 Н.Є. 1-11;
Грек тарихнамасы бойынша заттай және Ќ.Є. – 12,
жазба деректер 13, 14, 23,
Гомер және Гесиод поэмалары 31, 53, 66,
91, 92;
4 Геродоттың тарихи көзқарастары 1 Н.Є. 1-11;
1. Геродот өмірі және жазған еңбектері Ќ.Є. – 12,
2.Грек прозасының тууы 13, 14, 23,
3.Логографтардың шығармаларындағы негізгі 31, 53, 66,
сюжеттер 91, 92;
4.Гекатей Милетский
5 Римдік тарихнама және Римдегі 2 Н.Є. 1-11;
тарихнаманың қалыптасуы Ќ.Є. .- 16,
1.Ерте Рим деректері 20, 21, 22,
2. Жазба және материальдық деректер 48, 91, 101,
3. Анналдар тарихи шығарманың бірінші
түрі
4. Квлит Энний және оның еңбектері
6 Шешендік мемуарлық және тарихи 1 Н.Є. 1-11;
философиялық проза Ќ.Є. – 48,
1. Марк Туллий Цицерон 64, 102;
2.Иосиф Флавия еңбектері
7 Ортағасырлық тарихнама 1 Н.Є. 1-11;
Ү-Х ғ.ғ. тарихнамасы Ќ.Є. – 51,
ХІ –ХҮ ғ.ғ тарихнамасы 64, 92, 97,
3. ХҮІ-ХҮІІ ғ.ғ. тарихнамасы 27;
8 Қайта өркендеу кезіндегі ортағасырлық 1 Н.Є. 1-11;
тарихтың тарихнамасы Ќ.Є. – 51,
Мағлұматтарға сын көзбен қарамау 64, 92, 97,
Гуманистік тарихнамадағы рационализм 27;
Тарихи шығармалардың жазылуына антикалық
дәстүрдің әсері
9 Жаңа заман тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1.Ерте буржуазиялық революциялардағы Ќ.Є. – 47,
тарихи көзқарастар 51, 64, 104;
2.Саяси мектептер
10 Жаңа замандағы Азия және Африка елдерінің1 Н.Є. 1-11;
тарихнамасы Ќ.Є. – 50,
1.Ресейлік шығыстанудың қалыптасуы 64;
2.Шығыс елдерінің азаттық күресінің
тарихнамасы
11 Марксизм және тарихты материалистік 1 Н.Є. 1-11;
түсіну Ќ.Є. –111,
ХХғасырдағы марксистік тарихнама 109;
марксистік тарихнама және ғылыми
коммунизм
12 Қазіргі кездегі шетел тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Қазіргі буржуазиялық тарихнамада Ќ.Є.- 42,
теориялық ойдың сәйкестігі 109;
2.Субъективизм , релятивизм және
пессимизм
13 АҚШ тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Капитализмнің алғашқы дағдарысы АҚШ Ќ.Є. – 42,
тарихнамасында 33, 89;
2.Тарихи еңбектерде ішкі әлеуметтік
қақтығыстардың көрінуі
Әлеуметтік-экономипкалық тарихты
зерттеудегі жаңа концепция
Барлыѓы 15
5. ПРАКТИКАЛЫЌ СЕМИНАРЛЫЌ ЛАБОРАТОРИЯЛЫЌ САБАЌТЫЊ К‡НТІЗБЕЛІК-
ТАЌЫРЫПТЫЌ ЖОСПАРЫ
№ Күні Сабақтың тақырыбы мен жоспары Сағат Әдебиеттер
саны
1 Ежелгі дүние тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы Ќ.Є. – 12, 13,
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу 14, 23, 31,22
2 Грек тарихнамасы. 2 Н.Є. 1-11;
Грек тарихнамасы бойынша заттай және Ќ.Є. – 12, 13,
жазба деректер 14, 23, 31,
Гомер және Гесиод поэмалары 21,23,25
3 Геродоттың тарихи көзқарастары 1 Н.Є. 1-11;
1. Геродот өмірі және жазған еңбектері Ќ.Є. – 12, 13,
14, 23, 31, 53,
2.Грек прозасының тууы 66, 91, 92;
3.Логографтардың шығармаларындағы
негізгі сюжеттер
4.Гекатей Милетский
4 Римдік тарихнама және Римдегі 2 Н.Є. 1-11;
тарихнаманың қалыптасуы Ќ.Є. .- 16, 20,
Ерте Рим деректері 21, 22, 1,2,3,5
2. Жазба және материальдық деректер
3. Анналдар тарихи шығарманың бірінші
түрі
4. Квлит Энний және оның еңбектері
5 Шешендік мемуарлық және тарихи 1 Н.Є. 1-11;
философиялық проза Ќ.Є. –
1. Марк Туллий Цицерон 12,3,8,7,9
2.Иосиф Флавия еңбектері
6 Ортағасырлық тарихнама 1 Н.Є. 1-11;
Ү-Х ғ.ғ. тарихнамасы Ќ.Є. – 51, 64,
ХІ –ХҮ ғ.ғ тарихнамасы 92, 97, 27;
3. ХҮІ-ХҮІІ ғ.ғ. тарихнамасы
7 Қайта өркендеу кезіндегі ортағасырлық 2 Н.Є. 1-11;
тарихтың тарихнамасы Ќ.Є. – 51, 64,
1. Мағлұматтарға сын көзбен қарамау 92, 97, 27;
2.Гуманистік тарихнамадағы рационализм
Тарихи шығармалардың жазылуына
антикалық дәстүрдің әсері
8 Жаңа заман тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Ерте буржуазиялық революциялардағы Ќ.Є. – 47, 51,
тарихи көзқарастар 64, 104;
2.Саяси мектептер
9 Жаңа замандағы Азия және Африка 1 Н.Є. 1-11;
елдерінің тарихнамасы Ќ.Є. – 50, 64;
1.Ресейлік шығыстанудың қалыптасуы
2.Шығыс елдерінің азаттық күресінің
тарихнамасы
10 Марксизм және тарихты материалистік 1 Н.Є. 1-11;
түсіну Ќ.Є. –111, 109;
ХХғасырдағы марксистік тарихнама
марксистік тарихнама және ғылыми
коммунизм
11 Қазіргі кездегі шетел тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Қазіргі буржуазиялық тарихнамада Ќ.Є.- 42, 109;
теориялық ойдың сәйкестігі
2.Субъективизм, релятивизм және
пессимизм
12 АҚШ тарихнамасы 1 Н.Є. 1-11;
1. Капитализмнің алғашқы дағдарысы АҚШ Ќ.Є. – 42, 33,
тарихнамасында 89;
2.Тарихи еңбектерде ішкі әлеуметтік
қақтығыстардың көрінуі
Әлеуметтік-экономипкалық тарихты
зерттеудегі жаңа концепция
Барлыѓы 15
6.СТУДЕНТТІЊ ¤ЗІНДІК Ж¦МЫС (С¤Ж) ТАЌЫРЫПТАРЫ
Тапсырманы орындауТапсырманы Тапсырманы
формасы (реферат, ќабылдау ќабылдау орны
№ С¤Ж таќырыптары доклад, кейс, мерзімі ( каб №,
эссе, ѓылыми уаќыты)
талдау, ќ±рал
жасау, т.б. )
1 Ү-ХІ ғ.ғ Ресейдегі Баяндама 3.09.07 10.00 - 12.00
тарихи білімнің
жинақталуы
2 Закавказье мен Орта Реферат 10.09.07 10.00 - 12.00
Азиядағы алғашқы тарихи
шығармалар
3 Орыс жылнамалары тарихи Реферат 17.09.07 10.00 - 12.00
шығармалар ретінде
4 ХІ-ХҮ ғғ. Закавказье менБаяндама 24.09.07 10.00 – 12.00
Орта Азия және
Прибалтикадағы тарихи
білім.
5 ХІҮ-ХҮ ғғ. Жалпы орыстықРеферат 1.10.07 10.00 - 12.00
жылнаманың қайта түлеуі.
6 ХҮ-ХҮІ ғғ. Орыс Реферат 8.10.07 10.00 - 12.00
книжниктерінің тарихи
идеялары
7 ХҮІғ. Орыс тарихи Баяндама 15.10.07 10.00 - 12.00
биографиясы
8 ХҮ-ХҮІғғ. Закавказье менРеферат 22.10.07 10.00 – 12.00
Орта Азия туралы тарихи
еңбектер
9 Макиавелли ілімнің Реферат 29.10.07 10.00 - 12.00
тарихи білімі
10 Д.Юманың тарихи Кесте 5.11.07 10.00 - 12.00
көзқарастары
11 Э.Гиббонның тарихи Реферат 12.11.07 10.00 - 12.00
концепциясы
12 Шотландық тарихи мектеп Реферат 19.11.07 10.00 - 12.00
13 А.Смиттің тарихи Реферат 26.11.07 10.00 - 12.00
көзқарастары
14 И.Г.Фихтенің тарихи Реферат 3.12.07 10.00 - 12.00
концепциясы
15 Ф.В.Шеллингтің тарихи Реферат 10.12.07 10.00 - 12.00
концепциясы
16 Г.Ф.Гегельдің тарихи Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
концепциясы
17 Л.Ранкенің тарихи Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
концепциялары
18 Гейдельбергтік мектеп Баяндама 28.10.07 10.00 – 12.00
Реферат
19 И.Тэннің тарихи Баяндама 4.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары Реферат
20 А.Олардың тарихи Баяндама 18.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
21 Анналов тарихи мектебі Баяндама 2.12.07 10.00 – 12.00
22 АҚШ-тағы прогрессивтік Баяндама 2.12.07 10.00 – 12.00
бағыт
23 Т.Макколейдің тарихи Баяндама 9.12.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
24 АҚШ-тағы прогрессивтік Реферат 3.12.07 10.00 - 12.00
бағыт
25 К.Жалайри еңбектеріндегіРеферат 10.12.07 10.00 - 12.00
қазақ тарихы
26 Дж. Лемиш радикализмі Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
27 Француз ағартушыларының Баяндама 21.10.07 10.00 – 12.00
Герман-роман мәселелері
28 Р.Ю.Виппердің тарихи Баяндама 28.10.07 10.00 – 12.00
көзқарастары Реферат
29 Д.Бурстиннің Баяндама 4.11.07 10.00 – 12.00
концепциясындағы Реферат
неоконсерватизм
30 Н.И. Кареевтің тарихи Баяндама 18.11.07 10.00 – 12.00
көзқарастары
7. ОЌУЛЫЌТАР МЕН WEB САЙТТАР ТІЗІМІ
Негізгі
1. История древнего мира Под. Ред. Ю.С.Крушкол.- М., 1985 Ч.1
2. История древнего мира Под. Ред. И.М. Дьяконова, В.Д. Неровой,
И.С. Свенцицкой.- М.,1985. Т.1-3.
3. История Древней Греции Под.ред. В.И.Кузищина
4. История древнего мира Под. Ред. В.И.Кузищина
5. Историография античной истории Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
6. Источниковедение Древней Греции (эпоха эллинизма) Под.ред.
В.И.Кузищина.- М., 1982.
7. Практикум по истории древнего мира Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М.,
1981., Вып 1
8. Хрестоматия по истории Древней Греции \ Под ред Д.П. Каллистова .-
М., 1964.
9. Хрестоматия по истории Древнего Рима \ Под ред С.Л. Утченко –М.,
1962
10. Хрестоматия по истории Древнего Рима Под ред В.И.Кузищина
11. Бокщанин А.Г. Источниковедение Древнего Рима,- М., 1981
12. Егоров Рим на грани эпох. Проблема рождение и форммирования
принципата.- Л., 1985
13. Ковелев С.И. Основные вопросы происхождения христианства .- М.,
1964
14. Кузищин В.И. Античное классическое рабство как экономическая
система .-М., 1990
15. Кузищин В.И. Генезис рабовладельческих лати в Италии (ІІ в. до
н.э. – І в. Н.э.) – М., 1976
16. Культура древнего Рима ОТВ ред Е.С.Голубцова .- М., 1985 Т.1-2
17. Немировский А.И. Рождение Клио У истоков исторической мысли .-
Воронеж, 1986
18. Тронский И.М. История античной литературы .- Л., 1957
19. Вайнштейн О.Л. Западноевропейская средневековая историграфия .-
М., Л., 1940
20. Вайнштейн О.Л. Историграфия сревних веков в связи с развитием
исторической мысли от начала средних веков до наших дней М., Л.,
1940
21. Вайнштейн О.Л. История советской медиевистики . 1917-1966 г.г –Л.,
1968.
22. Вернадский Критико-историческое исследование
Ќосымша
1. История рабочего движения в Англии 1789-
2. М±стафа Шоќай. Тањдамалы. Т 1, А., 1998.
3. Мустафа Шокай. Туркестан под властью Советов. А., 1993.
4. Асип±лы С. Танталовы муки степи. Историческое эссе о колонизации. А.,
2001.
5. Сапабек Єсіп. Ќазаќ ќасіреті. Ќоѓамдыќ- саяси зерттеулер мен толѓаулар.
А., 1994.
6. Ќ±рбанѓали Х. Тауарих Хамса. А., 1992.
7. Масанов Н. Абылхожин Б. Ерофеева И. История Казахстана: народы и
культуры. А., 2000.
8. Тоѓысбай±лы Бек. Тарихтыњ ашылмаѓан беттері. А., 2001.
9. Хазанов А. Кочевники и внешний мир. А., 2000.
10. Касымбаев Ж. Старший Султан Кунанбай Оскенбаев и его окружение. А.,
1995.
11. Румянцев П. Уезды Жетысу. А., 2000.
12. М±ќаметќан±лы Н. ХVІІІ-ХХѓѓ. Ќазаќ-ќытай байланыстары. А., 1996.
13. Смаѓ±л±лы О. Ќожаев М. Абылайхан (тарихи-антропологиялыќ зерттеу) А.,
1999.
14. Вяткин М. Батыр Срым. А., 2002.
15. ¤мірбек Ж. Ќызыл ќырѓын. Астана, 2001.
16. Ќыстаубаев З. Хобдина Б. Ќызылдар ќырѓыны. А., 1993.
17. Коммунар Табей. М±зда жанѓан алау. Кµкшетау-Алматы., 1993.
18. ¤мірзаќов ¤жетбек. Ресейге ќосылѓаннан не ±ттыќ. А., 2003.
19. Тоѓысбай±лы Б. Тарихтыњ ашылмаѓан беттері. Астана, 2001.
20. Албани Бай±заќ. Тарихи таным. А., 1994.
21. Шакибаев с. Падение большого Туркестана. А., 1973.
22. Сейткемелов Х. Ш±бырынды ќанды босќын. А., 1993.
8. ОЌУЛЫЌТАР, ОЌУ-ЄДІСТЕМЕЛІК Ќ¦РАЛДАРМЕН ЌАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
2008 жылдың 1 қыркүйегіне студент саны: 5
Оқулықтың шыққан жылы, жерi, авторы Оқулықтар саныҚамты
Әдебиет (дана) лу
( түрi дәреж
есi
(
кафекiтЭлек
драдапхтрон
а анады
түрi
1 Негiзгi Историография античной истории 5 10 -
Под.ред. В.И.Кузищина – М., 1980
2 Источниковедение Древней Греции (эпоха 2 1 -
эллинизма) Под.ред. В.И.Кузищина.-
М., 1982.
3 Практикум по истории древнего мира 1 4 -
Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981.,
Вып 1
4 Практикум по истории древнего мира 1 1 -
Под.ред. И.С. Свенцицкой.-М., 1981.,
Вып 1
Қосымша История рабочего движения в Англии 1789
1 Түркілер, том: 1-22; Анкара 1999 - 1
2 Қазақстан тарихы; Том: 1-4; Алматы - 4
1998-2006
3 - 2
9. БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ
7-семестр – емтихан
10. АРАЛЫЌ БАЌЫЛАУ (МОДУЛЬ) С¦РАЌТАРЫ:
І аралыќ баќылау 1-7 апта
1. Ежелгі грек тарихнамасы бойынша деректер
2. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
3. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
4. Гесиод және оның құдай жөніндегі поэмасы Геогония
5. VІІ-VІ ғасырлардағы лирикалық туындылар
6. Афина саясаткері Солонның саяси тарих және заң шығару тарихы бойынша
жазған элегиялары
7. Феогнид және оның VІ ғасырдағы тап күресі жайындағы элегиясы
8. Теократиялық тарих және миф.
9. Миф түсінігі.
10. Типология және оларды классификациялау себептері
11. Грек прозасының тууы
12. Логографтардың шығармаларындағы негізгі сюжеттер: ақсүектердің
генеологиясы, қала хроникалары
13. Гекатей Милетский атақты логограф
14. Геродот тарихтың атасы
15. Пікір және білім түсінігі
16. Ксенофонттың саяси көзқарасы
17. Платонның әлеуметтік саяси тарихы.
18. Аристотель – Ерте Грециядағы құлиеленушіліктің идеологы.
19. Исократтың шығармалары
20. Филипп Македонскийдің тарихы
21. Фукидид рационалистік тарихтың ру басшысы
22. Тарихнамадағы эллинизм түсінігі
23. Александр Македонскийдің суреттеудегі екі әдіс.
24. Ерте Рим тарихының деректері
25. Анналдар тарихи шығарманың бірінші түрі
26. Марк Туллий Цицерон өмірбаяны саяси жолы
27. Соңғы императорлық дәуірдің компиляторлары
ІІ аралыќ баќылау 8-15 апта
1. Ертеортағасыр тарихнамасы
2. Ортағасырлық жылнамалар
3. Жылнама жанры
4. ХІ-ХІV ғ. тарихының теологиялық тұжырымдары
5. ХІ-ХІІ ғ. Монастырлық жылнамалар
6. Ортағасыр тарихнамасының прогрессивтік жақтары
7. ХІІІ-ХV ғ.ғ сарай маңындағы анналистика
8. Ерте буржуазиялық революциялардағы идеологтар мен гуманистердің тарихи
көзқарастары
9. Неміс гуманизмдегі радикалды демократиялық тұжырымдары
10. Франциядағы гуманизм
11. ХVІІ ғ. Англия буржуазиялық революцияның тарихнамаға әсері
12. ХVІІІ ғ. Ағартушылар әсері және ұлы буржуазиялық революция
қайраткерлерінің тарихнамаға әсері
13. ХVІІ ғ. Утопиялық социализм өкілдерінің көзқарастары
14. А.Смиттің тарихи көзқарастары
15. ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы реакциялы –романтикалық тарихнама
Құқықтық тарихи мектеп және оның реакциялы тұжырымдары
16. ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы буржуазиялық либералды тарихнама
17. Марксизмнің пайда болуының тарихи алғы шарттары
18. Консервативтік британ тарихнамасы
19. 1848 жылғы революциядан кейінгі буржуазиялық либерализм
20. ФРГ-да тарих ғылымының даму жолдары
21. 1918 жылдан кейінгі француз таризнамасында
22. А.Тойнби көзқарасы
23. Капитализм дағдарысы және бірінші дүниежүзілік соғыс АҚШ
тарихнамасында.
11. ЕМТИХАН ТАПСЫРМАЛАРЫ
1. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
2. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
3. Гесиод және оның құдай жөніндегі поэмасы Геогония
4. Пікір және білім түсінігі
5. Ксенофонттың саяси көзқарасы
6. Платонның әлеуметтік саяси тарихы.
7. Аристотель – Ерте Грециядағы құлиеленушіліктің идеологы.
8. Исократтың шығармалары
9. Типология және оларды классификациялау себептері
10. Грек прозасының тууы
11. Логографтардың шығармаларындағы негізгі сюжеттер: ақсүектердің
генеологиясы, қала хроникалары
12. Александр Македонскийдің суреттеудегі екі әдіс.
13. Ерте Рим тарихының деректері
14. Анналдар тарихи шығарманың бірінші түрі
15. Марк Туллий Цицерон өмірбаяны саяси жолы
16. ХІ-ХІІ ғ. Монастырлық жылнамалар
17. Ортағасыр тарихнамасының прогрессивтік жақтары
18. ХІІІ-ХV ғ.ғ сарай маңындағы анналистика
19. Ерте буржуазиялық революциялардағы идеологтар мен гуманистердің тарихи
көзқарастары
20. Неміс гуманизмдегі радикалды демократиялық тұжырымдары
12. СТУДЕНТ БІЛІМІН БАЃАЛАУ ЕРЕЖЕСІ
Єріп ж‰йесі бойынша%-дыќ кµрсеткіш Єдеттегі ж‰йе
баѓалау бойынша баѓалау
А+ 100
¤те жаќсы
А 95-99
А- 90-94
В+ 85-89
Жаќсы
В 80-84
В- 75-79
С+ 70-74 Ќанаѓаттанарлыќ
С 65-69
С- 60-64
D+ 56-59
Ќанаѓаттанарлыќ
D 53-55
D- 50-52
F 0-49 Ќанаѓаттанарлыќсыз
13. КАФЕДРА ЖЄНЕ ОЌЫТУШЫ ТАРАПЫНАН СТУДЕНТКЕ ЌОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1. Сізге пєн бойынша µтілетін материалдар ќысќаша т‰рде алдын ала
таратылып берілгендіктен, ары ќарай µз бетіњізше єдебиеттер арќылы жєне
аптасына 2 рет µтілетін дєрістер кезінде толыќтыруѓа м‰мкіндіктеріњіз бар.
2. Алѓан біліміњізді тексеру ‰шін сізден семестр барысында баќылау
ж±мысы, аралыќ тест сауалнамалары, коллоквиумдар, білімгердіњ µзіндік
ж±мысы жєне емтихан алынады.
3. Пєн барысы баллдыќ ж‰йемен баѓаланатындыќтан таќырыптыќ тест
сауалнамалары, карточкаларѓа жауап беру, карталармен ж±мыс, баќылау
ж±мыстары, эссе, рефераттар жазу т‰рлері бойынша балл жинаќтауѓа болады.
4. Сонымен ќатар сабаќтан себепсіз ќалу, кешігу, сабаќта тыныштыќ
саќтамау, телефонмен сµйлесу, басќа шаралармен айналысу µріс алѓан жаѓдайда
сіздіњ баллдыќ ќорыњыз кемітіледі (єр жолы 1 баллдан).
5. Пєн негізінде білімгер орындайтын µзіндік ж±мыстар, аралыќ баќылау
ж±мыстары, рефераттар, картамен ж±мыс секілді тапсырмалар µз уаќытында
орындалуы ќажет. Егер тапсырмалар µз уаќытысында орындалмайтын болса балл
тµмендетіледі.
6. Баллдыќ ж‰йе ќорытындысы емтихан негізінде ќорытындыланады.
Аралыќ баќылау блок межелерініњ уаќыттары:
І-аралыќ баќылау межесі-7-8 оќу апталарыныњ аралыѓы;
ІІ-аралыќ баќылау межесі-15-ші апта;
Межелік баќылау блок кезінде білімгерлерге (сабаќтан себепсіз
ќалмау, тапсырмаларды дер кезінде орындау, дєріс барысында белсенділік
таныту) кµтермелеп балл қою єдістемесі ќолданылады. Сонымен ќатар айып
баллдарын межелік баќылау блок алдында ќосымша тапсырмалар алып, орындау
негізінде иеленуге болады.
ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
1.Кіріспе
Тарихнама түсінігі
Тарихнама хронологиясы
Тарихнаманы жүйелі түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі
бағыттары мен мектептерінің негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді.
Тарихнамалық ғылым центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен
методологиялық әрекет позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ
тарихшы мамандардың тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы
мақсаттар айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ
ғасыр соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Трихнама антика медиевистика жаңа заман және қазіргі заман тарихын
бірнеше дәрежеде жалпыевропалық ұлттық жекелеген ағымдар және ұлттық
тарихнама бағыттарына сай дамып жатқан процесс ретінде қарастырылған.
Сонымен бірге зерттеу проблематикасының дамуының және тарих ғылымындағы
кейбір келіспеушілік мәселелерінің қай этапта қалай шешілгендігі және
қалыптасқандығының негізгі жолдарын атап көрсету керек. Тарихнаманы жүйелі
түрде оқыту ұлттық тарихи ғылымдардың негізгі бағыттары мен мектептерінің
негізгі бағыттарымен танысуға мүмкіндік береді. Тарихнамалық ғылым
центрінде әрдайым әр түрлі концепциялар мен методологиялық әрекет
позициясында жалпы тарих проблемалары тұрады. Болашақ тарихшы мамандардың
тарихнамалық дайындығының формалары мен мақсаттарын осы мақсаттар
айқындайды. Бұл бағдарлама тарих ғылымының антикалық дәуірден ХХ ғасыр
соңына дейін дамуына әр дәуірдің өзі ішінде дәуірлерге белгілі бір
оқиғалардың дамуына тарихи этаптарға негізделген. Тарихнама пәні тарих
ғылымының даму қорытындыларын көрсетеді. Көп жоспарлы талаптар және тарихи
оқиғаларға баға беру тарихнаманы қалыңдататын процесстердің бірі.
Гейдельбергтік тарихи мектептің негізгі түбірі неміс ұлттың
институттарының ғалымдарынан құралған мектеп.Олардың негізін Гейдельберг
Университетінің профессоры Ф Шлоссер салды. Одан басқа Гервинус, В
Циммарман, Л:Гейсер секілді белгілі өкілдерден құралды. Бұл аталмыш
мектепке мінездеме берер болсақ, методологиялық жақындасу, Білімділік 18
– ғасырларға сүйсіну, морализмдік тенденцияға ұқсастық, тарихи оқиғаға баға
беру, саяси және эстетикалық көзқарасты басты назарға алды. Буржуазияның
білімпаздығы: олардың бұһара халыққа жасаған ылаңы, халықтың жасаған
көтерлістері, антисаяси пруссияның , культтік милитаризге қарсы күші,
юнкерлік пруссияның қимылы Мемлекеттік көзқарас: мемлекеттің дінге
қызығушылығы әдебиеттегі ескі көзқарасқа терең үңілу, мұрағат пен саяси
деректерге баға беріп, көңіл бөлуді қолдады т.б. Гейдельберг тарихи мектеп
неміс либералды буржуазияның 19 ғасырдың 60- жылдарындағы маңызға ие болды.
Бисмарктің Темір және қан тәртібімен Германияның бірігуі тұсында,
әлсіреген либералды оппазицияың келуін бақылады. Гейдельберг тарих мектебі
буржуазия және олардың юнкерлік одағы секілді тарихи көзқарастарға баға
беріп келді.
Шлоссер Фридрих Кристоф (17 қараша 19776 – 23 қыркүйек 1861) немістің
либералды- прогресшіл бағыттағы тарихшысы. Гейдельберг Университетінің
профессоры. Гейдельберг тарихи мектептің негіззін салушы. Оның белгілі
еңбектері: 18 ғасырдың тарихы атты еңбегін орыс тіліне (1864-66 жылдары)
Н.Г.Чернешевский аударған болатын. Дүние жүзінің тарихы атты еңбегін
1857 жылы Чернешевский мен В. Зайцева орыс тіліне аударып шығарды. Шлоссер
реакцияшіл романтизмнің орта ғасырлардағы опологиясына, фоедалдық
деспотизмге қарсы шығып және 16-18 ғасырлардағы Білімділік (Просвещения)
және буржуазиялық революцияның өкілдерін қолдады. Шлоссердің осы әрекетіне
тарихшылдармен ойшылдар демократиялық бағытты жақтаушы деген атақ берді.
(Циммерман, Чернешевский) Шлоссердің негізгі методологиясы және оның дүние
жүзі тарихы бюойынша концепциясы тарихтың туындауы, бүкіл адамзат
қауымының тарихы басталған уақыттан тарихы парапар деп тұжырым жасады. Оның
айынша адам алғаш қоғамның өзінде –ақ ең алдына мақсат қоя білген деп
негізге алды. Шлоссердің демократиялық тұрғыдан жасалған қозғалыстары өткен
ғасырда аяқсыз қалмады. Шлоссер Германиядағы (16ғ) шаруалар мен
плейбейлердің буржуазиялық революциясын кері бағалады.Сонымен қатар (18ғ)
Франция, Англиядағы (17ғ) ливералдардың революциялық қозғалыстары жайлы
пікір жазды.
Гервинус – Георг Готфрид (20 мамыр 1805- 18 наурыз 1871) неміс
тарихшысы. Сонымен қатар, әдебиетші және саясатшыл қайраткер Гейдельберг
университетінде Шлоссерден білім алып, сол университеттің 1835 жылы
профессор атағын алды. Дельманның кепілдемесімен 1836 жылы Гетинген
универсттетінің кафедрасына шагқырылды. Гонноверлік конститутцияға қарсы
шықаны үшін жұмыстан қуылды. 1844 жылдан бастап қайтадан Гейдельберг
универсмтетіне қайта оралды. 1848-1849 жылдары Германияның Оңтлүстік –
Шығысындағы ревалюцияның либералды – бурджуазияның оппозициялық өкілдерінің
бірі болды. 1847 жылы н газетін құрып, бірікен мемлекеттік формада
конститутцииялық манархия құру үшін радикальды демократиялық идеяға қарсы
күрес жүргізді. Гервинустің он тоғызыншы ғасырдан Вен конгресіне дейін
атты еңбегі бар. Гервинус тарихты заңдылық деп анықтады Мемлекет тәуелсіз
дінмен адамзаттылықтың арқасында дамып жетіледі деп ой салды. Гервинус
Германияның дамуы келешекте өте жоғары болады деп есептеді. Егер демократия
аристократияны ауыстырған жағдайда жетте алады деп көрсетті.
Циммерман- Вильгельм ( 2 қаңтар 1807 – 22 қыркүйек 1878 ) Неміс
тарихшысы, кіші буржуазияның демократы. 1847 – 1850 ж. Штугторт атындағы ең
жоғарғы мектепте дәріс берген. 1848 – 1849 жж. Франкфурт парламынтінің
солшыл әрекетінің арқасында жұмыстан қуылды. Шлосстерге қарағанда Циммарман
шаруалардың көтерілісіне аса басты назарын аударды. Цимморманның жұмысы сол
уақытта өз уақытында жазылған риалистік шығарма деп бағаланды. 1848 –
1849 жылдардағы шаруалардың қозғалысының неміс тарихшыларының ішіндегі ең
бірінші тарихи нақты дерек берген тарихшы болып табылады. Негізгі көңіл
аударған мәселесі парламенттің күресіне, Р.Блюманның билік жүргізуіне,
Франкфурт парламентінің сатқындығын қатаң қарап олардың жүргізген саясатына
кері әсерін тигізді. Цимморман шаруалардың қозғалысына аса көңіл бөлмеді
деген сын тағылды. ( Неміс тарихшылары Г.Фон Бел және т.б.) Бұл аталмыш
тарихшылар шаруалар соғысы жөніндегі жазған еңбегін бағаламады оған сыни
көз қарас танытты.
Гейсер Людовик ( 1818 – 1867 ж.) өмір сүрді. Неміс тарихшысы
Гейдельберг университетінің профессоры. Оның негізгі еңбегі Франция
тарихындағы революциялық жылдарға арналды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1 Гейдельберг мектебі 4 –ші том С.И.Э. 174 стр.
2 Шлоссер 16 том С.И.Э. 298 стр
3 Гервинус 4 том 258 стр
4 Цеммермон 15 том 778 стр.
5 Гейсер WWW.google.ru
Тақырыпты қарастыратын сұрақтар
1.Ежелгі грек тарихнамасы бойынша деректер
2. Гомер және оның Илиада және Одессея поэмалары
3. Заттай ескерткіштер және жазбаша құжаттар
4.Тарихнама түсінігі
5.Тарихнама хронологиясы
2. Ежелгі дүние тарихнамасы
1. Ертедегі Месопотомия тарихнамасы
2. Сына тәрізді жазуларды айырып оқу
3. Анналистер мектебі
Біздің эрамызға дейінгі 130-120 жылдарда Рим-де кіші анналнстика
дәуірі басталады. Бұл бағытың уәкілдері өздерінен бүрын болып өткеидерге
қарағанда, айқындаудың қызықты болу жағын кебірек ойлап, уақыйғаларды ді
імаландыруға. және өздерініц баявдауын бейнелей тұсуге ты-р ,-ты. Кейінгі
аиналистер өздерінен бұрын болып өткендердің пат-I" этгық дәстүрлеріи
ілгері дамытумен бірге өз тұсындағы, яғни ' аің заманыыызга дейіигі II
ғасырдың аяғы мен I гасырдағы ) әлеуметтік рирормалар мен азамат
соғыстары кезіндегі саяси и те элеуметтік уақыйғаларды ерте замандарга
көшіріп отыра-ді Біздің уақытымызға дейіи келіп жеткен антика жазушы-
Лм; ыныцшығармаларында кездесетІи патрицийлер меи плебейлер күг 'сінін
тарихынан алынган күшті драмалы оңгімелердіц кө-кіші аиналистер жазган.
Олар өздерін күйзелткен саяси ндея-лл лы аңызға жэне жартылай аңызға
айналып кеткен кайрат-Ксі аердік аузыпа сала отырып, ез пікірлеріи
баяндайды. Мы-К.:Ы, Сервий Туллий (біздің эрамызға дейінгі VI гасыр)
сол W ііндағы шығармалардың бірінде Гракхтардың программасы-ніі т.уіык
сәйкес келетіи сез сөйлейді, патріщий Аппий Клавдий (Г* ідін эрамызға
дейІнгі V гасырдыц орта шені) біздің эрамызға деі іңгі II ғасырдыц аяғы мен
I гасырдың басында консерватор-ля; арасында кең вріс алғаи дәлелдерді
келтіреді. Кіші анналис-терііқ шығармалары сакталған жоқ. Олардыи мазмүны
бізге Тек кеЙІнгі жазуиіылардың соларды еске алуы арқылы ғана бел-rt-ri і.
Кіші онналиетерден ең атақтылары біздік эрамызға дейінгі 1 гасырдын
ftlpi ітгіі жартысында өмір сүрген Квішт Клавлий Кзадригарнй. Сулланык
I іісы Валсрий Лнциат жэне Г)0 жшш елгеи Ляциний Макр. Римніқ алыг
кеэі туралы буғаи әсіресе көп таза фантпстикалык әцгімелерді қоскап
Анцилт болды. Оғаи тэн нәрсе Валерніілер руыи даіщ.ын көтере
штау, Дсмократиялык көзқ.'ірпстпрмен молім болған ЛицнниЙ Макрдыц
•жі лііамасында архнвтерде сактллган түп іі^ска локументтердеи узЗнділер
Цішерон Біздің эраыызға дейінгі I ғасырдың тарнхы үшін мен Цезарь. Марк
Туллий Цицеронның шығармаларынын зор ■ іиызы бар (біздің эрамызга дейінгі
106—43 жылдар). Ци-lti-рон тарихи еқбек жазбаған адам, бірақ өзінің сансыз
көп ц чіғармаларында ол талай..тарихи мэліметтср келтіреді. Ци-и [юнііың
тұсыидағы уэкытты білу үшін, оныц шығармаларының .ең ерекше мацызы бар.
3. Грек тарихнамасы.
1. Грек тарихнамасы бойынша заттай және жазба деректер
2. Геродоттың тарихи көзқарастары
3. Геродот өмірі және жазған еңбектері
4.Гекатей Милетский
Ертеректен Геродоттың еңбектері тарихылық шығармалардың ең кереметі
ретінде саналған. Аристотель өзінің Поэтикасында Геродоттың еңбектерін
принципті түрде поэзия мен тарих арасындағы айырмашылықты көрсете алатының
және Геродотты жоғары дәреже тарихы деп санағанын жазып кеткен. Геродот өз
еңбектерінде ертеректегі аңыздарды, тарихи анекдоттарды, ауызша
әнгімелерді, документальды данныларды, өзінің алдында өмір сүрген
еңбектерін және т.б. өзінің мақсатты туындарында жазып өткен.
Бұл оның өмірлік жұмысы болып табылатын. Геродот өзінің туындыларында
әлемдік орны бар –гректік-персиялық созистар жайлы да жазған. Ол осы
еңбектерді жазу арқылы Эллада да болып жатқан тарихи процестердің нәтижесін
алдын-ала біліп отырған.
Геродоттың өмірі әсіресе оның ұзақ уақыттық ел аралауы оның
туындыларында өз орындарын тапқан. Өкінішке орай Геродоттың биографиялық
мәліметтері едәуір қазіргі таңда тапшы болып отыр. Жалпы айтқанда бізде
Геродот туралы тек оның картиналары және содттардың аз қамтылған, онша
нақты емес справкалар ғана бар. Оның саяхаттары жөніндегі түсінікті біз
оның шығармалары арқылы біле аламыз.
Оның туылған уақыты жөнінде мәліметтерді император Нерон тусында өмір
сүрген жазушы Памфиланың еңбектерінің цитаталарының белгіленеді. Оның
айтуынша Пелопонец соғысының алдында Геродот 53 жаста болатын. Бұл соғыс
б.з.д. 431 ж. басталғандықтан оның туылған жылын біз б.з.д. 484 ж. деп
білдік. Геродот Пелопонец соғысы жайында еңбекетерінде жазбаған, ол
сонымен қатар б.ғ.д. 425 ж. билік еткен хан Дарий ІІ жайында да жазбаған.
Осы тарихи оқиғалар жөнінде Геродот өз еңбектерінде жазбағандықтан оның ол
кезде тірі болғандығына күмән келтіреді. Соған қарағанда Геродот б.ғ.д. 431-
425 жж. өмірмен қоштасқан. Көрсетілген дата яғни уақыт оның өз
туындыларының ішінен алынған. Грек-Персиялық соғысты жазу барысында ол жасы
үлкен адамдардың ауызына әңгімелеріне сүйенгендігі жөнінде айтып кеткен.
Геродоттың туған жері Малазиялық қала Галикарнасс. Ол қала дари
тайпасынан шыққан гректермен ашылған не құрылған. Онда сонымен қатар
гректерден бұрын тұрған жергілікті тайпа карийлер өмір сүрген, соңында бұл
екі тайпа араласып кеткен. Карийлік атты геродоттың әкесі Ликс және оның
ағасы Паниасид болған. Галикарнаста Геродот жағаға келіп жатқан алыстағы
Шығыс және Батыс кешелерін бала жастан бақылауды жақсы көрген. Геродоттың
осы бір бала кезгі әдетіне қызығушылығы геродотты ұзақ әрі белгісіз елдерге
саяхат жасауға деген арманың ашқан.
Жас кезінде Геродот Галикарнастың атақты тираны Ликдамидаға қарсы
саяси қақтығысқа қатысқан. Ол қақтығыста Геродоттың аға тәтесі Паниасид
қаза болып өзі туған жеріне жер аударға мәжбүр болды. Ол осылайша сәйкес
иониялық ең бай әрі дамыған мемлекет болатын. Самостағы мықты фиат
ертеректе Батыс және Орта теңізінің теңіз жолдарына ықпал етіп отырған. Ол
жерде турып қызығушылығы мол әрі Галикарастық Геродот ондағы өмірге тез
араласып кетті.
Жақын арада іскер галикарнастық яғни Геродот Самостан кетіп, өзінің
саяхатын одан әрі жалғастырды. Ол өзінің саяхатқа толы өмір басталды. Ол
египеттік күшті Героки жөнінде көбірек білу мақсатында өз саяхатын жаяу әрі
теңіз беттерімен жүргізді. Осылайша ол Финикинің Тир қаласына келді.
Геродоттың осы саяхаттарының барлығын дерлік қандай ақша, 10 жылдың
көлемінде жүргізгенде еш мәлімет жоқ, оған қоса сол кезде көлік, транспорт
мәселесінің сиқының қандай екені мәлім.
Геродот 445 ж. Афидода өз туындыларын оқып, оған силық алғанын
есептегенде, оының саяхат жасаған жылдарын 455-445 жж.-ға жатқызамыз. Ең
көп Геродотты Шығыс қызықтырған, оның жоғары дәрежелі мәдениеті оған
жасырмайтын қызығушылығын шақырған. Ол көп аймақтарды аралаған нақты айтсақ
Ливиядан Вавилонға дейінгі, Ассириядан Акбатанға дейінгі аралықты
қамтыған.
Геродотты әсіресе Египетке үш ай турғанда қиялдың жоғары жағындағы
Эльфантин арасында көрген жағдайға ерекше көңіл аударған. Осы жерден ол
одан арғы саяхаттарын жалғастырды. Ерекше мәліметтерді ол жергілікті
египеттерден және араласып кеткен халық гректік туземдік халықтардан
жинаған және жрецтерден алған.
Геродоттың екінші сахаты аймағы кіші Азияны құшағына алады.
Геллеспонтты және Солтүстік Причерноморье ден мәліметтік колония ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz