Айып тагу ұгымы және тәртібі

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Айып тагу ұгымы және тәртібі

Айып тагу - бұл іс жүргізу әрекеті. Оның мөні мынада. Зад-мен белгіленген мерзімде тергеуші айыпталушының жеке ба-сына толық көз жеткізіп, оны айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы қаулымен таныстырады. Ондағы айыптауға қатысты тұжырымдардың мәнін сондай-ақ алдын ала тергеу кезіндегі оның кұкыктарын түсіндіреді.

Айып тагу адамға, айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы қаулы шыққан күннен бастап 3 тәулікте жүргізілуі тиіс. Ал адам еріксіз келтірілетін болса, онда ол әкелінген күні жүр-гізіледі. Айыптау үш тәулік өткен сон, да жүргізіледі. Егер ол адам шакырылған күнге келмей қалса, немесе оған іздеу жа-рияланған болса.

Айыпталушының мәртебесі адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы қаулы шығарған сәттен басталады.

Айып тагудың іс жүргізу тәртібі:

адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту туралы кзулымен қорғаушының катысуымен таныстыру (ереже бойынша өзінемесе аудармашысы оқиды) ;
нақты қылмыстық әрекет әрекетсіздік жасаудағы тағыл-ған айыптың мәнін түсіндіру;
алдын ала тергеудегі айыпталушының құқығын түсіндіру(ҚР ҚІЖК 69-бап) .

Айып тағу кезінде айыпталушының қорғаушысы қатысуға кұқылы, айыпталушының сүранысы бойынша тергеуші оған қорғаушы беруге міндетті.

Іс жүргізу заңы айыпталушының қщыгын көздейді. Ол:

қорғануға;
не үшін айыпталатынын білуге;
өтініш беруге;
дәлелдеме келтіруге;
тергеуші мен прокурордың іс әрекеті мен шешіміне ша-ғым беруге;
өзінің қатысуымен жүргізілген барлык тергеу әрекет-терщің хаттамаларымен танысуға; алдын ала тергеу аяқталы-сымен қылмыстық істің барық материалдарымен танысуға; 191

қамауға алу қорытындысы түріндегі бұлтартпау шарала-рының зандылығы мен негізділігі, камауда ұстау мерзімін үзар-ту мәселелеріне қатысты сотқа шағым тусіру, сол тәрізді осышешімнің зандылығы мен негізділігін растауға, сотқа жодцан-ған материалдармен танысуға;
баска да құқықтар. Айыпталушыға оның өзіне жұбайына жақын туыстарына қарсы айғақтар бермеу кұкығы (КР ҚІЖК 27-баптың, 1-тар-мағы), өзінің кінәсіздігін дәлелдемеу құқығы (ҚР ҚІЖК 19-бап-тың, 2-бөлігі) түсіндірілуі тиіс. Бұл құқықтарды түсіндіруден бас тарту заңцы бұзу ретінде карастырылады. Айыпталушыдан жауап алудың іс жүргізу тәртібі. Айыпта-лушыдан жауап алу-егжей-тегжейлі анықтауға бағытталған тер-геу іс әрекеті. Және кінәліге жасаған нақты кылмысы үшін жинақталған барлық дәлелдемелерді ұсыну аркылы оның жа-салған қылмысқа катыстылығын соңғы рет анықтау. Айыпталушыдан жауап алу айып тағылғаннан кейін 24 са-ғаттан кешіктірілмей жүзеге асырылады. Ол кейінге қалдыруға болмайтын жағдайдан айыпталушының өзі талап еткен кезде немесе кешіктіру нәтижесіңде маңызды дәлелдеме күшін жою мүмкін болғаңдықтан өзге барлық қандайда болмасын жағдай-ларда түнгі уақытта жауап алуға болмайды. Тәртіп бойынша айыпталушыдан алдын ала тергеу өңдірісінің орны бойынша жауап алынады. Жауап алуға дейін айыпталушыға алдын ала тергеудегі құқықтары оның ішіңце жауап алу кезіндегі құқығы түсіңціріледі (ҚР ҚІЖК 217-бап) . Айыпталушының жауап беруден бас тартуы кылмыстық іс бойынша алдын ала тергеуді одан өрі жүргізуге кедергі бола-тын мән-жай деп қарастырылуы мүмкін емес. Кінәлінің анкеталық мәліметтері толық, онда бұрын соттал-ғандығы бар не жоқ екендігі, т. б. толтырылған хаттаманы тергеуші жасайды. Айыпты адамның жәбірленушіге қатысы анықталады. Тергеуші оған кінәсін мойындайтыны не мойын-дамайтыны жөнінде сүрақ береді. Ал егер мойындайтын болса, онда толығымен бе не ішінара ма екені сүралады. Егер ішінара болса, кайсы бөліктері екендігі аныкталады. Егер айыпталушы мойындамаса, тергеуші оның уәждерін анықтайды. Өзінін. кінәсін мойындауы немесе теріске шығаруы қаншалыкты сәйкес келетіндігінің тексеру мүмкіндігін нақты мән-жай екендігін анықтауға жатады. 192Жауап алу хаттамасы аякталысымен айыпталушыға танысу үшін беріледі. Айыпталушыны қалауы бойынша ол өз қолымен ез жауабын жазуы мүмкін. Айыпталушы хаттаманың әрбір бетіне қол қоады және оның соңына хаттамамен танысқаңдығы оған келісетіндігі туралы белгі соғып қол қояды. Хаттамадағы барлық толықтырулар мен түзетулер айыпталушы мен тер-геушінің қолдарымен куәландырылады. Айыпталушы қаулыға не жауап алу хаттамасына қол қоюдан бас тартқан жағдайда тергеуші бұл жөніңде белгі жазады және оны куәландырып қол қояды. Егер айып тағуда және жауап алуда қорғаушы қатысса ол екеуіне де міндетті түрде қол қояды. Хаттамаға қол қойған ең соңғы адам тергеуші болып есептеледі (ҚР ҚІЖК 218-бап) . Бұрын тағылған айыпқа енгізілген өзгертулер мен қосымша-лар енгізудің іс жүргізу тәртібі. Тергеу кезінде айып тағу үнемі дәлелдемелердің толық жиналуымен жасалған қылмыстың бар-лык белгілердің анықталуымен аяқталмайды. Сондыктан айып тағылған сон тергеуші қайтадан тағы бір рет тексереді. Одан соң тергеу кезіңде табылған

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.