Қазақстан үкіметі

І. Кіріспе
Қазақстан үкіметі
ІІ. Негізгі бөлім
1. Үкiметке мынадай негiзгi конституциялық өкiлеттiктер
2. Қазақстан Республикасының Парламенті
3. Қазақстан Республикасының Парламенті құрылымы
• Сенат
• Мәжіліс
4. Сот билігі, функциясы және қоғам
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер

Қ. Р. мемлекеттік билiктiң ерекше тармағы ретiнде министрлiктерден, агенттiктерден, к-ттерден таратын орталық атқарушы органдар, облыстық, аудандық және қалалық әкiмшiлiктерден тұратын жергiлiктi атқарушы органдар жүйесiн басқарады және олардың қызметiне басшылық жасайды. Оның құқықтың мәртебесiнiң негiздерi ҚР Конституциясында бекiтiлген (64-бап). Үкiметтiң құзыретi, ұйымдастырылуы мен қызметiнiң тәртiбi ҚР Конституциясына сәйкес 1995 ж. 18 желтоқсанда қабылданған “Қазақстан Республикасының үкiметi туралы” (1999 ж. 6 мамырда өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген) ҚР-ның конституциясының заңымен белгiленген үкiмет ҚР Конституциясының, аталған конституц заңның, ҚР-ның заңдары мен өзге де нормативтiк актiлерiнiң негiзiнде және оларды орындау үшiн iс-қимыл жасайды.
Үкiметтi Республика Президентi ҚР-ның Конституциясында көзделген тәртiппен тұрады. Премьер-Министр үкiмет басшысы болып табылады. Премьер-Министрдi Парламенттiі келiсiмiмен Президент қызметке тағғайындайды және қызметтен босатады. ҚР-ның Премьер-Министрi өзi тағайындалғаннан кейiн он күн мерзiмде үкiметтiң құрылымы мен құрамы туралы ҚР Президентiне ұсыныс енгiзедi. Президент Премьер-Министрдiң ұсынысы бойынша үкiмет құрылымын анықтайды, оның мүшелерiн қызметке тағайындайды және оларды қызметтен босатады, орталық атқарушы органдарды құрады, таратады, қайта құрады. ҚР үкiметiнiң құрылымын министрлiктер мен өзге де орталық атқарушы органдар құрайды. Қазақстан үкiметi — алқалы орган. Оның құрамына үкiмет мүшелерi — республиканың Премьер-Министрi, оның орынбасарлары, министрлер, өзге де лауазымды адамдар кiредi. Премьер-Министр мен үкiмет мүшелерi қызметке кiрiсер алдында Қазақстан халқына және елбасына ҚР үкiметi туралы конституциялық заңда белгiленген тәртiппен ант бередi. Премьер-Министрге ерекше мәртебе берiлген. Ол Президентке үкiмет құрамына кiрмейтiн министрлiктердi, орталық. атқарушы органдарды құру, қайта құру және тарату туралы, министр қызметiне кандидатуралар жөнiнде, министрдi қызметтен босату туралы ұсыныстар енгiзедi, үкiметтiң қызметiн ұйымдастырып, оған басшылық жасайды және оның жұмысы үшiн дербес жауап бередi.
Үкiметке мынадай негiзгi конституциялық өкiлеттiктер берiлген:
• ол мемлекеттік әлеуметтік, экономикалық, саясаттық негiзгi бағыттарын, оны жүзеге асыру жөнiндегi стратегиясын және тактикалық шараларды талдап жасау;
• мемлекет бағдарламаларды әзiрлеу;
• әлеуметтік, экономикалық және ғылыми-техниканы дамудың индикативтiк жоспарларын әзiрлеп, iске асыру;
• Республика Президентi белгiлеген тәртiппен республикалық бюджеттi және оған енгiзiлетiн өзгерiстердi әзiрлеуге қатысу, парламентке республика бюджет және оның атқарылуы туралы есеп беру, бюджеттiң атқарылуын қамтамасыз ету;
• ҚР-ның қаржы жүйесiн ныңайту жөнiндегi шараларды әзiрлеп, жүзеге асыру;
• мемллекеттің валюталық, қаржы және материалдық қорларының таралуы мен пайдалануы кезiнде заңдылықтың сақталуына мемлекеттік бақылау жасау;
• Құрылымдық және инвестиция. саясатты жүзеге асыру;
• баға құралуының мемлекеттік саясатын әзiрлеп, ұйымдастыру;
• мемлекеттік реттейтiн баға қолданылатын өнiмдердiң, тауарлар мен қызмет көрсетулердiң номенклатурасын белгiлеу;
• мемлекет меншiктi басқаруды ұйымдастыру, оны пайдалану шараларын әзiрлеп, жүзеге асыру, мемлекеттік меншiк құқықының қорғалуын қамтамасыз ету;
• еңбекке ақы төлеу, азаматтардың әлеуметтік қорқалуы, мемлекеттік әлеуметтік. қамсыздандыру және әлеуметтік сақтандыру жүйесi мен шарттарын айқындау;
• мемлекеттік аймақтық саясаттық негiзгi бағыттарын әзiрлеп, iске асыру;
• аймақтарды әлеуметті, экономиканы дамытудың аймақаралық мәселелерiн шешудi қамтамасыз етедi;
• ғылым мен техниканы дамыту, жаңа технологияларды енгiзу, мәдениеттi, бiлiм берудi, денсаулық сақтауды, туризм мен спортты дамыту жөнiндегi мемлекеттік саясатты айқындап, iске асыру;
• табиғат қорлары мен қоршаған табиғи ортаны оңтайлы пайдалану және қорғау шараларын әзiрлеп, жүзеге асыру;
• құқықтық реформалардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету;
• азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау және заңдылық пен құқықтық тәртiптi сақтау, ҚР-ның қауiпсiздiгi мен қорғаныс қабiлетiн, аумақты? тұтастығын сақтау және қорғау, ҚР-ның мемлекеттік шекарасын күзету шараларын әзiрлеп, iске асыру;
• келiссөздер жүргiзу және үкiметаралық келiсiмдерге жол қою туралы шешiмдер қабылдау;
• ҚР-ның шет мемлекеттермен, халықарлық және аймақтық ұйымдармен қарым-қатынасты дамытуын қамтамасыз ету;
• сыртқы экономикалық саясатты iске асыру шараларын әзiрлеу;
• сыртқы сауданы дамыту шараларын қолдану;
• халықаралық қаржы ұйымдарымен ынтымақтастық пен өзара iс-қимылды жүзеге асыру;
• Конституциямен, заңдармен және президент актiлерiмен жүктелген өзге де қызметтердi орындау.

1. Казақстан республикасының Конституциясы. Алматы 1995 ж.
2. Нысанбаев Ә. “Жалпы ұлттық келісім және демократиялық даму”. Егеменді Қазақстан газеті. 1997 жыл. 25-26 наурыз.
3. Қалмырзаев Ә. Халықтың қуаты бірлікте. “Ата-заң арналары”. Егеменді Қазақстан газеті. 1998 жыл. 27-тамыз.