Геодезия және картография



1 Геодезия
2 Картография
Жердің көлемі мен формасын, оның гравитациялық өрісін, жер бетінің карталар мен жоспарларда бейнелену тәсілдерін зерттейтін ғылым. Түбірі: «Гео» – Жер және «Дезос» – бөлу, бөлшектеу. Геодезия – кеңістік метрикасы, кеңістікті өлшеу туралы ғылым мен өндіріс саласы.
Геодезия сонымен қатар құрылыс жұмыстарының ажырамас бөлігі болып табылады. Геодезия көмегімен ғимараттар мен құрылымдардың жобалары миллиметрлік нақтылықпен натураға қағаз бетіне түсіріледі, материалдар көлемі есептеледі, конструкциялардың геометриялық өлшемдерін сақтауға бақылау жасалады.
Инженерлік (немесе қолданбалы) геодезия – қазіргі заманғы геодезияның негізгі бағыттарының бірі. Инженерлік геодезия инженерлік құрылғыларды іздестіру, жобалау, салу және пайдалану үшін геодезиялық өлшемдер, конструкцияларды салыстыру, құрылғылардың деформацияларын бақылау әдістемесін әзірлейді.
Инженерлік геодезия міндеттеріне мыналар жатады:
- жобалау үшін материалдар алу;
- құрылғылар шекарасының негізгі осьтерінің орналасуын және басқа да сипатты нүктелерді жергілікті жерлерге белгілеу;
- жобаға сәйкес геометриялық формаларды және құрылғылар көлемдерін жергілікті жерлерге қамтамасыз ету;
- құрылғы объектісінің жобадан ауытқуын анықтау (орындау түсірілімдері);
- әртүрлі фактор әрекетінен болатын құрылғылардың денелері негіздерінің деформациялануын зерттеу.

ГЕОДЕЗИЯ ЖӘНЕ КАРТОГРАФИЯ
Геодезия  – Жердің көлемі мен формасын, оның гравитациялық өрісін, жер
бетінің карталар мен жоспарларда бейнелену тәсілдерін зерттейтін ғылым.
Түбірі: Гео – Жер және Дезос – бөлу, бөлшектеу. Геодезия  – кеңістік
метрикасы, кеңістікті өлшеу туралы ғылым мен өндіріс саласы.
Геодезия сонымен қатар құрылыс жұмыстарының ажырамас бөлігі болып
табылады. Геодезия көмегімен ғимараттар мен құрылымдардың жобалары
миллиметрлік нақтылықпен натураға қағаз бетіне түсіріледі, материалдар
көлемі есептеледі, конструкциялардың геометриялық өлшемдерін сақтауға
бақылау жасалады.
Инженерлік (немесе қолданбалы) геодезия – қазіргі заманғы геодезияның
негізгі бағыттарының бірі. Инженерлік геодезия инженерлік құрылғыларды
іздестіру, жобалау, салу және пайдалану үшін геодезиялық өлшемдер,
конструкцияларды салыстыру, құрылғылардың деформацияларын бақылау
әдістемесін әзірлейді.
Инженерлік геодезия міндеттеріне мыналар жатады:
➢ жобалау үшін материалдар алу;
➢ құрылғылар шекарасының негізгі осьтерінің орналасуын және басқа да
сипатты нүктелерді жергілікті жерлерге белгілеу;
➢ жобаға сәйкес геометриялық формаларды және құрылғылар көлемдерін
жергілікті жерлерге қамтамасыз ету;
➢ құрылғы объектісінің жобадан ауытқуын анықтау (орындау
түсірілімдері);
➢ әртүрлі фактор әрекетінен болатын құрылғылардың денелері
негіздерінің деформациялануын зерттеу.
Қолданбалы геодезия – бұл жобалар әзірлеу, түрлі инженерлік
құрылғыларды салу және пайдалану кезіндегі, сондай-ақ табиғи ресурстарды
зерттеу, игеру және қорғау кезіндегі геодезиялық қамтамасыз ету әдістерін
зерттейтін ғылыми-қолданбалы және инженерлік пән.
Қолданбалы геодезияны зерттеу объектісі жер бетіндегі және жер
астындағы жасанды және табиғи объектілер, аумақтық және әкімшілік пайда
болуы мен олардың аумақтық бөлінуі болып табылады.
Қолданбалы геодезияның зерттейтін мәні жобалар әзірлеу, түрлі
инженерлік құрылыстар салу және пайдалану кезінде, сондай-ақ табиғат
ресурстарын зерттеу, игеру және қорғау кезінде өлшеудің және геодезиялық
қамтамасыз етудің әдістері мен тәсілдері болып табылады.
Кәсіптік қызметтің негізгі объектілеріне мыналар жатады:
➢ инженерлік объектілерді салу және пайдалану кезінде топографты-
геодезиялық, инженерлі-геодезиялық, геодезиялы-маркшейдерлік;
инженерлі-іздестіру және жобалау, қалалық шаруашылықты пайдалануды,
жерге орналастыруды геодезиялық қамтамасыз ету және құрылысы
салынған аумақтардың кадастрін жүргізу жұмыстарының технологиялары;
қауіпті геодинамикалық процесстерді зерттеу;
➢ инженерлік геодезияның міндеттерін шешуге арналған арнаулы
геодезиялық құралдар мен жабдықтар;
➢ түрлі геодезиялық ақпаратты өлшеу және өңдеу процестері;
Кәсіптік қызмет түрлері:
а) өндірістік-технологиялық:
➢ инженерлік-геодезиялық іздестіру жұмыстары, желілік құрылыстардың
далалық және камералдық трассирлеу; инженерлі-геодезиялық
жұмыстардың өндірісі жобаларын әзірлеу; инженерлік құрылыстар
жобалары натурасына енгізе отырып, далалық инженерлі-геодезиялық
жұмыстарды орындау; өлшеу жұмыстарын орындау және атқарушылық
құжаттарын құру әдістерін қолдану;
➢ объектілердің бас жоспарларының әзірлемелерін жобалау үшін
геодезиялық кіші негіздерді дайындау; қолданбалы геодезиядағы
фотограмметриялық; кең ауқымды топографиялық түсірілім және
іздестіру жоспарларын құру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстанда геодезиялық қызметтің дамуы және жұмыс реті
Картографиялық жұмыстар
Қазақстандағы геодезия жүйесінің жұмыс реті
Геодезияның дамуы
Геодезия және картографияның дамуы тарихы
Геодезия және оның міндеттері
Геодезия және картографияның даму тарихы
Геодезия туралы жалпы мағлүматтар
Геoдезия – Жер турaлы ертеден келе жaтқaн ғылымдaрдың бiрi
Карта - географиялық заңдылықтарды анықтау құралы
Пәндер