Қаржылық инвестициялардың мәні және объектілері
1. Инвестициялық объект ретіндегі қаржылық активтер
2. Қаржылық инвестициялау процесінің мәні және кезеңдері
3.Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздардың түрлері және сипаттамасы
2. Қаржылық инвестициялау процесінің мәні және кезеңдері
3.Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздардың түрлері және сипаттамасы
Нарықтық экономика жағдайында шаруашылық субъектілер өз қызметін жүзеге асыру үшін қаржы ресурстарын өз бетімен іздестіруге мәжбүр. Негізгі қорларды сатып алу және жаңарту, тауарлы-материалды қорларды жинақтау және толтыру , түрлі инвестициялық жобаларды жүзеге асыру айтарлықтай жиі қолдағы ақша қаражаттарынан және табыстан асып түсетін қаражат бөлуді талап етеді көбінесе. Сол мезетте өндірістік процестердің экономикалық жүйеде бір уақытта үздіксіз цикл кезінде, бөлу және тұтыну кәсіпорындар мен үй шаруашылықтарының тарапынан қалыптастыру кіріс үшін пайдаланылуы мүмкін уақытша бос қаражатты қатыстырады.
Ең маңызды механизм арқылы жүзеге асырылатын экономикалық қатынастардың қатысушылары арасындағы қаражатты қайта бөлу қаржы нарығы болып табылады. Арнайы объектілерді, яғни қаржылық құралдарды шығару және сатып алу/ сату арқылы көрінетін бұл нарық кредиттік қарым-қатынастарды да, ортақ иелікке қарым-қатынасты да кіріктіреді.
Материалдық нысаны (мысалы, ғимараттар, өндірістік құрал-жабдықтар, шикізат,) бар объектілердің айырмашылығы, қаржы құралдары құжатта бар келісімшарттар болып табылады. Ондай құжаттар (Қағаз) немесе кітап мәртелік (электронды) нысанда болады. Мұндай келісім-шарттар мысалдары ретінде банкке депозиттер енгізу туралы келісімдер, инвестициялық және зейнетақы қорларының пайларын иелену, сақтандыру полистері, бағалы қағаздар түрлері және т.б.
Мұндай шарттардың әр түрлілігіне қарамастан, олардың ұқсастығы ол ұстаушылардың (сатып алушылар) үшін, олар инвестицициялау объекті ретінде әрекет ететін қаржылық активтер болып табылады
Осы маңызды тұжырымдамасын анықтау, оның экономикалық мазмұнына алдын ала қарауды талап етеді.
Қаржы активтерін экономикалық мәнін түсінігі олардың табыс әкелуі болып табылады. Бұл оларды иегерлердің капиталы ретінде көрсетеді. Бірақ мұндай капитал нақты капиталдан ерекшеленеді: ол өндіріс процесінде жұмыс істемей, жалған болып табылады.
Қаржы активтерінің ең маңызды қасиеттеріне қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: заңды тану, шарт жасасу (нарықта еркін сатып алу/сату объектісі бола білу), стандарттау (заң жүзіндегі деректемелердің міндетті тізбесінің болуы), өтімділік (қолма-қол ақшаға айналу қабілеттілігі), тәуекел (күтілетін табыс көлемі әрқашан дәл анықталмайды) және т.б.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде қаржылық актив ұғымына мынандай анықтама беруге болады.
Ең маңызды механизм арқылы жүзеге асырылатын экономикалық қатынастардың қатысушылары арасындағы қаражатты қайта бөлу қаржы нарығы болып табылады. Арнайы объектілерді, яғни қаржылық құралдарды шығару және сатып алу/ сату арқылы көрінетін бұл нарық кредиттік қарым-қатынастарды да, ортақ иелікке қарым-қатынасты да кіріктіреді.
Материалдық нысаны (мысалы, ғимараттар, өндірістік құрал-жабдықтар, шикізат,) бар объектілердің айырмашылығы, қаржы құралдары құжатта бар келісімшарттар болып табылады. Ондай құжаттар (Қағаз) немесе кітап мәртелік (электронды) нысанда болады. Мұндай келісім-шарттар мысалдары ретінде банкке депозиттер енгізу туралы келісімдер, инвестициялық және зейнетақы қорларының пайларын иелену, сақтандыру полистері, бағалы қағаздар түрлері және т.б.
Мұндай шарттардың әр түрлілігіне қарамастан, олардың ұқсастығы ол ұстаушылардың (сатып алушылар) үшін, олар инвестицициялау объекті ретінде әрекет ететін қаржылық активтер болып табылады
Осы маңызды тұжырымдамасын анықтау, оның экономикалық мазмұнына алдын ала қарауды талап етеді.
Қаржы активтерін экономикалық мәнін түсінігі олардың табыс әкелуі болып табылады. Бұл оларды иегерлердің капиталы ретінде көрсетеді. Бірақ мұндай капитал нақты капиталдан ерекшеленеді: ол өндіріс процесінде жұмыс істемей, жалған болып табылады.
Қаржы активтерінің ең маңызды қасиеттеріне қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: заңды тану, шарт жасасу (нарықта еркін сатып алу/сату объектісі бола білу), стандарттау (заң жүзіндегі деректемелердің міндетті тізбесінің болуы), өтімділік (қолма-қол ақшаға айналу қабілеттілігі), тәуекел (күтілетін табыс көлемі әрқашан дәл анықталмайды) және т.б.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде қаржылық актив ұғымына мынандай анықтама беруге болады.
2 тарау
ҚАРЖЫЛЫҚ ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ОБЪЕКТІЛЕРІ
1. Инвестициялық объект ретіндегі қаржылық активтер
2. Қаржылық инвестициялау процесінің мәні және кезеңдері
3.Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздардың түрлері және сипаттамасы
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІ РЕТІНДЕГІ ҚАРЖЫЛЫҚ АКТИВТЕР
Нарықтық экономика жағдайында шаруашылық субъектілер өз қызметін жүзеге асыру үшін қаржы ресурстарын өз бетімен іздестіруге мәжбүр. Негізгі қорларды сатып алу және жаңарту, тауарлы-материалды қорларды жинақтау және толтыру , түрлі инвестициялық жобаларды жүзеге асыру айтарлықтай жиі қолдағы ақша қаражаттарынан және табыстан асып түсетін қаражат бөлуді талап етеді көбінесе. Сол мезетте өндірістік процестердің экономикалық жүйеде бір уақытта үздіксіз цикл кезінде, бөлу және тұтыну кәсіпорындар мен үй шаруашылықтарының тарапынан қалыптастыру кіріс үшін пайдаланылуы мүмкін уақытша бос қаражатты қатыстырады.
Ең маңызды механизм арқылы жүзеге асырылатын экономикалық қатынастардың қатысушылары арасындағы қаражатты қайта бөлу қаржы нарығы болып табылады. Арнайы объектілерді, яғни қаржылық құралдарды шығару және сатып алу сату арқылы көрінетін бұл нарық кредиттік қарым-қатынастарды да, ортақ иелікке қарым-қатынасты да кіріктіреді.
Материалдық нысаны (мысалы, ғимараттар, өндірістік құрал-жабдықтар, шикізат,) бар объектілердің айырмашылығы, қаржы құралдары құжатта бар келісімшарттар болып табылады. Ондай құжаттар (Қағаз) немесе кітап мәртелік (электронды) нысанда болады. Мұндай келісім-шарттар мысалдары ретінде банкке депозиттер енгізу туралы келісімдер, инвестициялық және зейнетақы қорларының пайларын иелену, сақтандыру полистері, бағалы қағаздар түрлері және т.б.
Мұндай шарттардың әр түрлілігіне қарамастан, олардың ұқсастығы ол ұстаушылардың (сатып алушылар) үшін, олар инвестицициялау объекті ретінде әрекет ететін қаржылық активтер болып табылады
Осы маңызды тұжырымдамасын анықтау, оның экономикалық мазмұнына алдын ала қарауды талап етеді.
Қаржы активтерін экономикалық мәнін түсінігі олардың табыс әкелуі болып табылады. Бұл оларды иегерлердің капиталы ретінде көрсетеді. Бірақ мұндай капитал нақты капиталдан ерекшеленеді: ол өндіріс процесінде жұмыс істемей, жалған болып табылады.
Қаржы активтерінің ең маңызды қасиеттеріне қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: заңды тану, шарт жасасу (нарықта еркін сатып алусату объектісі бола білу), стандарттау (заң жүзіндегі деректемелердің міндетті тізбесінің болуы), өтімділік (қолма-қол ақшаға айналу қабілеттілігі), тәуекел (күтілетін табыс көлемі әрқашан дәл анықталмайды) және т.б.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде қаржылық актив ұғымына мынандай анықтама беруге болады.
Қаржылық актив - бұл ақшалай мәні бар контракт, онымен байланысты меншік құқығын көрсетеді, өз бетінше нарықта айнала алады және сатып алусату немесе басқа келісімдердің объектісі бола алады, сондай-ақ ақша-капиталдың әр түрлі ретінде шығатын , табыс көзі ретінде қызмет етеді.
Қаржы активтерінің жіктелуі өте кең және оның базалық мүмкіндіктің жағдайына байланысты.
Нарықтық функцияның орындалуына байланысты оларды екі үлкен топқа бөлуге болады: ақша ағынының құралдары және капитал нарығының құралдары.
Ақша ағынының құралдары - бұл өтеу мерзімі 1 жылдан аспайтын, коммерциялық және қаржы вексельдерi, қысқа мерзімді депозиттер, жинақ және депозиттік банктер, мемлекеттік, муниципалдық және коммерциялық облигациялар және басқа да құралдардың сертификаттар болып табылады.
Капитал нарығының құралдары - өтеу мерзімі 1 жылдан асатын акциялар, облигациялар, ұзақ мерзімді несиелер, депозиттер, депозиттік және жинақ сертификаттары, ипотекалық және ипотекалық бағалы қағаздарды және басқаларды қамтиды.
Экономикалық қатынастардың сипатына қарай қарыздық (облигациялар, депозиттер және депозиттік сертификаттар, вексельдер, банктік кредиттер), үлестік (жай және артықшылығы бар акциялар) және туынды (фьючерстер, опциондар, форвардтар, своптар, варранттар) қаржы құралдары ажыратылады.
Физикалық формасына қарай олар құжаттамалық (яғни бланктер, сертификаттар, келісім-шарттар және т.б. түрінде типографиялық әдіспен басылған) және құжаттамалық емес (электронды формада компьютерлік файл жазбалары түрінде болатын) деп бөлінеді.
Айналым уақытына қарай қаржылық активтер қысқа мерзімді (1-жылға дейін), орта мерзімді (3-5 жыл), ұзақ мерзімді (5-30 жыл) және мерзімі шектелмеген деп бөлінеді.
Қалыптастыру механизмі және табысты төлеуге қарай активтерді белгіленген (түрлі облигациялар, депозиттік және жинақ сертификаттары, вексельдер, банктік депозиттер және т.б.), құбылмалы (борышқорлық құралдардың кебір түрлері, мысалы құбылмалы купонмен облигациялар ), және өзгермелі кіріс (жай акциялар, фьючерстер, опциондар және т.б.) деп айыруға болады.
Тәуекел деңгейіне қарай қаржылық активтерді тәуекелсіз (инвестицияланған капиталдың табысы мен шығын жоғалту тәуекелі ресми болмайды), тәуекелді орташа (тәуекел орташа нарықтыққа сәйкес келеді) және тәуекелі жоғары деп бөледі.
Айналыс сипаты бойынша қаржылық активтер нарықтық (яғни қор нарығында еркін айналыста болатын және сатып алусату объектісі болатын) және нарықтық емес (сатып алусату объектісі болып табылмайды, мысалы банктік депозиттер, коммерциялық вексельдер, сақтандыру полистері және т.б.) деп бөлінеді.
Қаржы активтерін неғұрлым егжей-тегжейлі жіктеуді тиісті әдебиеттен табуға болады [16,49,56].
ҚАРЖЫЛЫҚ ИНВЕСТИЦИЯЛАУ ПРОЦЕСІНІҢ МӘНІ ЖӘНЕ КЕЗЕҢДЕРІ
Инвестициялардың объектілері ретінде шығатын қаржылық активтер қазіргі экономикада маңызды орын алады. Талдау көрсетіп отырғандай дамыған елдерде инвестициялардың үлкен бөлігі қаржылық активерге жұмсалады [20,56,66].
Қаржылық инвестициялаудың теориясы мен практикасы қаржы нарығының институттарын дамыту және құру процесінде туындайтын, отандық кәсіпорындар үшін қызметтің салыстырмалы жаңа бағыты болып табылады. Өткен операциялар ең маңызды нысаны бола отырып, тұтастай алғанда қаржылық инвестициялау өнеркәсіптік нысандарды инвестиция негізінен экономиканың нақты секторындағы, кәсіпорындары үшін басымды болып табылмайды.
Сонымен бірге, қаржылық инвестициялардың қажеттілігі операционды және стратегиялық мотивтермен байланысты болуы мүмкін.
Стратегиялық инвестициялар мотивтері негізгі қызметін әртараптандыру немесе кеңейту мақсатында бақылаушы жарғылық капиталына өз үлестерін немесе акцияларын үлестерін, сондай-ақ борыштық міндеттемелерді сатып алу арқылы басқа компанияларды сатып алу ретінде қызмет ете алады.
Жүйелі тәсіл позициясынан қаржы инвестицияларының процесінің келесі анықтамасы ұсынылуы мүмкін.
Қаржылық активтерге (құралдарға) ақшалай капиталды салғанда қаржылық инвестициялау процесінің дайындау, қабылдау және басқару шешімдерін жүзеге асыру кезеңдерінің реттілігі түсіндіріледі.
Жоғарыда көрсетілген анықтамаға қарағанда, қаржылық инвестициялау процесін жүзеге асыру бірнеше кезеңдерддің орындалуын көздейді. Бұл процестің негізгі кезеңдері 2.1. суретте ұсынылған.
I. Инвестициялаудың мақсаттарының қойылуы
II. Инвестициялаудың объектілерін талдау
III. Инвестициялық портфельді қалыптастыру
IV. Инвестициялық портфельді басқару
V. Шешімдер тиімділігін бағалау
2.1 - сурет. Қаржылық инвестициялаудың процесінің кезеңдері
Қаржылық инвестициялау процесінің кезеңдерін егжей-тегжейлі қарастырайық.
Бірінші кезең олардың құрылыстары мен объектiлерiне орналастырылған қаражаттың қажетті көлемін қамтамасыз етуге қабілетті инвестициялық мақсаттарын анықтауды көздейді. Қазіргі заманғы экономикалық қатынастардың әртүрлілігін және күрделі көрініс ретінде, инвестициялық мақсаттар өте әр түрлі болуы мүмкіндігін атап өткен жөн. Көбінесе қаржылық инвестициялаудың мақсаты ретінде мыналар көрсетіледі:
* бір жолғы немесе мерзімді табыс алу;
* ақшалай капиталдың көбеюі;
* екеуі де.
Бұдан басқа іс жүзінде қаржылық инвестициялар көбінесе мынадай мақсаттарды көздейді:
* өтімділікті демеу;
* активтер мен міндеттемелерді баланстау;
* болашақ міндеттерді орындау;
* салықтық немесе басқа да жеңілдіктерді алу;
* жеке меншік иелерінің ауысуы немесе меншікті қайта бөлу;
* эмитент қызметін басқаруға қатысу;
* стратегиялық және т.б.
Инвестициялаудың нақты мақсаттарына қарамастан, оларды тұжырамдау кезінде операцияның ұзақтығы, оның күтілетін табыстылығы, өтімділік және тәуекелдер сияқты маңызды факторларды ескеру қажет.
Қазіргі уақытта қаржы активтерін талдаудың әр түрлі тәсілдері бар. Алайда, тұтастай алғанда олар мына екі негізгі бағыттың салдары немесе дамуы болып табылады: іргелі талдау және техникалық талдау.
Фундаменталдық талдау қазіргі кездегі дисконтталған түрленетін төлем ағынына тең кез келген қаржылық актив өзіне тән шынайы, әділ бағаға ие деген болжамда негізделеді. Осылайша, проблеманы бағалау шешімі төлем ағынының, олардың жүзеге асырылу уақытын және дисконт мөлшерлемесін қаншалықты тура анықталуына немесе болжауына тәуелді.
Активтің ішкі құнын анықтау мәселесі үздіксіз мониторинг және эмитенттің қаржылық және экономикалық жай-күйін, сондай-ақ жалпы нарықта бірқатар фундаменталдық факторларын жобалау болып табылады. Осылайша, фундаменталдық талдаудың мәні - эмитенттің жалпы жағдайына және нәтижесінде шығарып жатқан қаржылық құралдардың қазіргі уақыттағы және болашақтағы құнына әсер ететін объектінің ішкі және сыртқы факторларын анықтау және болжау. Фундаменталдық талдау орта және ұзақ мерзімді перспективада бағытталған, яғни портфельдік және стратегиялық инвесторлармен пайдаланылады деп саналады.
Техникалық талдау тарихы бір ғасырдан астам уақытқа ие. Оның атын атақты Доу-Джонс қор индексінің негізін қалаушылардың бірі - Ч.Доу(Ch.Dow) атымен байланыстырады. Техникалық талдау бастапқыда биржалық саудаға бағытталған болатын және онымен паралельді дамыған. Оның түрлі тәсілдері өзара тәуелсіз құрылған және тек өткен ғасырдың 70-ші жылдары бір бағытта(бағыт болып) рәсімделді.
Техникалық талдау жақтаушылары активтердің болашақ құнын анықтау үшін оның өткен уақыттағы кейбір сипаттамаларының динамикасын зерттеу жеткілікті деп санайды. Мұндай сипаттамаларға техникалық талдаушылар мыналарды жатқызады: Баға қозғалысын, нарықтық сауда көлемін (белгілі бір уақыт кезеңі үшін келісім-шарттардың жалпы саны) және қоғамдық қызығушылық (сауда күнінің соңында жабық емес позициялардың жалпы саны). Бұл ретте негізгі параметр баға болып табылады. Шоғырланған нысанда активтің ағымдағы бағасы объективті және субъективті факторлардың әсерін көрсетеді; осылайша, басқаларынығ мәнін зерттеу және білу талап етілмейді. Бұл ретте бағалық трендтер уақытымен қайталанып отырады деген болжамға байланысты қазіргі уақыттағы тенденциялармен өткен уақыттағы тенденцияларды салыстыру жүзеге асырылады. Трендтердің негізгі үш түрі бар: бұқа (bullish) немесе көтеріліп келе жатқан, аю (bearish) немесе төмендеп бара жатқан, бүйір (sideways) бұл рете бағасы іс жүзінде өзгеріссіз қалады. Өткен тенденцияларды айқындай келе, талдаушы қарастырылып отырған активтер үшін курстық бағаның болашақ динамикасын болжауға тырысады.
Техникалық талдаудың негізгі аксиомасы - баға барлығын көрсетеді - тауар және қаржы нарықтарын зерттеу әдісі ретінде пайдалануға болады.
Әдетте, техникалық талдау қысқа мерзімді мәмілелер бойынша бағытталған және кең түрлі зерттеу әдістерін пайдалану және уақытша қатарлардың болжау негізделген. Қазіргі уақытта техникалық талдау биржалық ойыншылардың арасында танымал болып табылады, себебі техникалық талдау рәсімін автоматтандыру үшін арнайы компьютерлік бағдарламалар бар.
Қаржылық инвестициялау процесінің үшінші қадамы - портфельді қалыптастыру - қаражаттарды тарту үшін нақты активтерді іріктеуді, сонымен қатар тиісті пропорцияда олардың арасындағы инвестициялық капиталдың тиімді бөлуді қамтиды. Инвестициялық портфельдің қалыптасуы бірқатар негіз алатын қағидаларында негізделген, соның ішінде ең маңыздылары:
* инвестициялаудың өойылған мақсаттарына портфель түрінің сәйкестігі;
* инвестицияланған капиталға портфель түрінің барабарлығы;
* портфельдің рұқсат етілген тәуекел деңгейіне сәкестілігі;
* басқаруды бағдарламалық қамтамасыз ету және т.б.
Инвестициялық портфельдің түрі мен құрылымы қойылған мақсаттарына тәуелді болып табылады. Оларға сәйкес былай бөледі:
* Салынған капиталдың өсуінің жоғары темпіне жету, елеулі тәуекелдің сипатталуымен қамтамасыз етілетін қардылық құралдармен қалыптастырылатын өсім портфелі;
* Салынған капиталдан табыс алумен қамтамасыз етілетін құралдардан қалыптастырылатын кіріс портфелі;
* қажет болған жағдайда салынған қаражаттарды тез қайтаруды қамтамасыз етеін өтімділік портфелі;
* тәуекелі аз және сенімді қаржылық құралдардан құрастырылатын сақтанпаз портфелі;
Әртараптандыру мәні инвестициялық портфельді қалыптастыру болып табылады. Осылайша, ол белгілі бір шектеулер жағдайында белгіленген тәуекелтабыстылық арақатынасын қамтамасыз етеді.
Хеджирлеудің ең оңай жолы сақтандыру компаниясымен шарт жасасу болып табылады.
Қаржылық инвестициялау процесінің төртінші кезеңі - портфельді қайта тексеру немесе қайта құрылымдау - өткен үш кезеңнің мерзімді қайталануы болып табылады.
Қаржылық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ҚАРЖЫЛЫҚ ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ОБЪЕКТІЛЕРІ
1. Инвестициялық объект ретіндегі қаржылық активтер
2. Қаржылық инвестициялау процесінің мәні және кезеңдері
3.Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздардың түрлері және сипаттамасы
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ОБЪЕКТІ РЕТІНДЕГІ ҚАРЖЫЛЫҚ АКТИВТЕР
Нарықтық экономика жағдайында шаруашылық субъектілер өз қызметін жүзеге асыру үшін қаржы ресурстарын өз бетімен іздестіруге мәжбүр. Негізгі қорларды сатып алу және жаңарту, тауарлы-материалды қорларды жинақтау және толтыру , түрлі инвестициялық жобаларды жүзеге асыру айтарлықтай жиі қолдағы ақша қаражаттарынан және табыстан асып түсетін қаражат бөлуді талап етеді көбінесе. Сол мезетте өндірістік процестердің экономикалық жүйеде бір уақытта үздіксіз цикл кезінде, бөлу және тұтыну кәсіпорындар мен үй шаруашылықтарының тарапынан қалыптастыру кіріс үшін пайдаланылуы мүмкін уақытша бос қаражатты қатыстырады.
Ең маңызды механизм арқылы жүзеге асырылатын экономикалық қатынастардың қатысушылары арасындағы қаражатты қайта бөлу қаржы нарығы болып табылады. Арнайы объектілерді, яғни қаржылық құралдарды шығару және сатып алу сату арқылы көрінетін бұл нарық кредиттік қарым-қатынастарды да, ортақ иелікке қарым-қатынасты да кіріктіреді.
Материалдық нысаны (мысалы, ғимараттар, өндірістік құрал-жабдықтар, шикізат,) бар объектілердің айырмашылығы, қаржы құралдары құжатта бар келісімшарттар болып табылады. Ондай құжаттар (Қағаз) немесе кітап мәртелік (электронды) нысанда болады. Мұндай келісім-шарттар мысалдары ретінде банкке депозиттер енгізу туралы келісімдер, инвестициялық және зейнетақы қорларының пайларын иелену, сақтандыру полистері, бағалы қағаздар түрлері және т.б.
Мұндай шарттардың әр түрлілігіне қарамастан, олардың ұқсастығы ол ұстаушылардың (сатып алушылар) үшін, олар инвестицициялау объекті ретінде әрекет ететін қаржылық активтер болып табылады
Осы маңызды тұжырымдамасын анықтау, оның экономикалық мазмұнына алдын ала қарауды талап етеді.
Қаржы активтерін экономикалық мәнін түсінігі олардың табыс әкелуі болып табылады. Бұл оларды иегерлердің капиталы ретінде көрсетеді. Бірақ мұндай капитал нақты капиталдан ерекшеленеді: ол өндіріс процесінде жұмыс істемей, жалған болып табылады.
Қаржы активтерінің ең маңызды қасиеттеріне қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: заңды тану, шарт жасасу (нарықта еркін сатып алусату объектісі бола білу), стандарттау (заң жүзіндегі деректемелердің міндетті тізбесінің болуы), өтімділік (қолма-қол ақшаға айналу қабілеттілігі), тәуекел (күтілетін табыс көлемі әрқашан дәл анықталмайды) және т.б.
Жоғарыда айтылғандардың негізінде қаржылық актив ұғымына мынандай анықтама беруге болады.
Қаржылық актив - бұл ақшалай мәні бар контракт, онымен байланысты меншік құқығын көрсетеді, өз бетінше нарықта айнала алады және сатып алусату немесе басқа келісімдердің объектісі бола алады, сондай-ақ ақша-капиталдың әр түрлі ретінде шығатын , табыс көзі ретінде қызмет етеді.
Қаржы активтерінің жіктелуі өте кең және оның базалық мүмкіндіктің жағдайына байланысты.
Нарықтық функцияның орындалуына байланысты оларды екі үлкен топқа бөлуге болады: ақша ағынының құралдары және капитал нарығының құралдары.
Ақша ағынының құралдары - бұл өтеу мерзімі 1 жылдан аспайтын, коммерциялық және қаржы вексельдерi, қысқа мерзімді депозиттер, жинақ және депозиттік банктер, мемлекеттік, муниципалдық және коммерциялық облигациялар және басқа да құралдардың сертификаттар болып табылады.
Капитал нарығының құралдары - өтеу мерзімі 1 жылдан асатын акциялар, облигациялар, ұзақ мерзімді несиелер, депозиттер, депозиттік және жинақ сертификаттары, ипотекалық және ипотекалық бағалы қағаздарды және басқаларды қамтиды.
Экономикалық қатынастардың сипатына қарай қарыздық (облигациялар, депозиттер және депозиттік сертификаттар, вексельдер, банктік кредиттер), үлестік (жай және артықшылығы бар акциялар) және туынды (фьючерстер, опциондар, форвардтар, своптар, варранттар) қаржы құралдары ажыратылады.
Физикалық формасына қарай олар құжаттамалық (яғни бланктер, сертификаттар, келісім-шарттар және т.б. түрінде типографиялық әдіспен басылған) және құжаттамалық емес (электронды формада компьютерлік файл жазбалары түрінде болатын) деп бөлінеді.
Айналым уақытына қарай қаржылық активтер қысқа мерзімді (1-жылға дейін), орта мерзімді (3-5 жыл), ұзақ мерзімді (5-30 жыл) және мерзімі шектелмеген деп бөлінеді.
Қалыптастыру механизмі және табысты төлеуге қарай активтерді белгіленген (түрлі облигациялар, депозиттік және жинақ сертификаттары, вексельдер, банктік депозиттер және т.б.), құбылмалы (борышқорлық құралдардың кебір түрлері, мысалы құбылмалы купонмен облигациялар ), және өзгермелі кіріс (жай акциялар, фьючерстер, опциондар және т.б.) деп айыруға болады.
Тәуекел деңгейіне қарай қаржылық активтерді тәуекелсіз (инвестицияланған капиталдың табысы мен шығын жоғалту тәуекелі ресми болмайды), тәуекелді орташа (тәуекел орташа нарықтыққа сәйкес келеді) және тәуекелі жоғары деп бөледі.
Айналыс сипаты бойынша қаржылық активтер нарықтық (яғни қор нарығында еркін айналыста болатын және сатып алусату объектісі болатын) және нарықтық емес (сатып алусату объектісі болып табылмайды, мысалы банктік депозиттер, коммерциялық вексельдер, сақтандыру полистері және т.б.) деп бөлінеді.
Қаржы активтерін неғұрлым егжей-тегжейлі жіктеуді тиісті әдебиеттен табуға болады [16,49,56].
ҚАРЖЫЛЫҚ ИНВЕСТИЦИЯЛАУ ПРОЦЕСІНІҢ МӘНІ ЖӘНЕ КЕЗЕҢДЕРІ
Инвестициялардың объектілері ретінде шығатын қаржылық активтер қазіргі экономикада маңызды орын алады. Талдау көрсетіп отырғандай дамыған елдерде инвестициялардың үлкен бөлігі қаржылық активерге жұмсалады [20,56,66].
Қаржылық инвестициялаудың теориясы мен практикасы қаржы нарығының институттарын дамыту және құру процесінде туындайтын, отандық кәсіпорындар үшін қызметтің салыстырмалы жаңа бағыты болып табылады. Өткен операциялар ең маңызды нысаны бола отырып, тұтастай алғанда қаржылық инвестициялау өнеркәсіптік нысандарды инвестиция негізінен экономиканың нақты секторындағы, кәсіпорындары үшін басымды болып табылмайды.
Сонымен бірге, қаржылық инвестициялардың қажеттілігі операционды және стратегиялық мотивтермен байланысты болуы мүмкін.
Стратегиялық инвестициялар мотивтері негізгі қызметін әртараптандыру немесе кеңейту мақсатында бақылаушы жарғылық капиталына өз үлестерін немесе акцияларын үлестерін, сондай-ақ борыштық міндеттемелерді сатып алу арқылы басқа компанияларды сатып алу ретінде қызмет ете алады.
Жүйелі тәсіл позициясынан қаржы инвестицияларының процесінің келесі анықтамасы ұсынылуы мүмкін.
Қаржылық активтерге (құралдарға) ақшалай капиталды салғанда қаржылық инвестициялау процесінің дайындау, қабылдау және басқару шешімдерін жүзеге асыру кезеңдерінің реттілігі түсіндіріледі.
Жоғарыда көрсетілген анықтамаға қарағанда, қаржылық инвестициялау процесін жүзеге асыру бірнеше кезеңдерддің орындалуын көздейді. Бұл процестің негізгі кезеңдері 2.1. суретте ұсынылған.
I. Инвестициялаудың мақсаттарының қойылуы
II. Инвестициялаудың объектілерін талдау
III. Инвестициялық портфельді қалыптастыру
IV. Инвестициялық портфельді басқару
V. Шешімдер тиімділігін бағалау
2.1 - сурет. Қаржылық инвестициялаудың процесінің кезеңдері
Қаржылық инвестициялау процесінің кезеңдерін егжей-тегжейлі қарастырайық.
Бірінші кезең олардың құрылыстары мен объектiлерiне орналастырылған қаражаттың қажетті көлемін қамтамасыз етуге қабілетті инвестициялық мақсаттарын анықтауды көздейді. Қазіргі заманғы экономикалық қатынастардың әртүрлілігін және күрделі көрініс ретінде, инвестициялық мақсаттар өте әр түрлі болуы мүмкіндігін атап өткен жөн. Көбінесе қаржылық инвестициялаудың мақсаты ретінде мыналар көрсетіледі:
* бір жолғы немесе мерзімді табыс алу;
* ақшалай капиталдың көбеюі;
* екеуі де.
Бұдан басқа іс жүзінде қаржылық инвестициялар көбінесе мынадай мақсаттарды көздейді:
* өтімділікті демеу;
* активтер мен міндеттемелерді баланстау;
* болашақ міндеттерді орындау;
* салықтық немесе басқа да жеңілдіктерді алу;
* жеке меншік иелерінің ауысуы немесе меншікті қайта бөлу;
* эмитент қызметін басқаруға қатысу;
* стратегиялық және т.б.
Инвестициялаудың нақты мақсаттарына қарамастан, оларды тұжырамдау кезінде операцияның ұзақтығы, оның күтілетін табыстылығы, өтімділік және тәуекелдер сияқты маңызды факторларды ескеру қажет.
Қазіргі уақытта қаржы активтерін талдаудың әр түрлі тәсілдері бар. Алайда, тұтастай алғанда олар мына екі негізгі бағыттың салдары немесе дамуы болып табылады: іргелі талдау және техникалық талдау.
Фундаменталдық талдау қазіргі кездегі дисконтталған түрленетін төлем ағынына тең кез келген қаржылық актив өзіне тән шынайы, әділ бағаға ие деген болжамда негізделеді. Осылайша, проблеманы бағалау шешімі төлем ағынының, олардың жүзеге асырылу уақытын және дисконт мөлшерлемесін қаншалықты тура анықталуына немесе болжауына тәуелді.
Активтің ішкі құнын анықтау мәселесі үздіксіз мониторинг және эмитенттің қаржылық және экономикалық жай-күйін, сондай-ақ жалпы нарықта бірқатар фундаменталдық факторларын жобалау болып табылады. Осылайша, фундаменталдық талдаудың мәні - эмитенттің жалпы жағдайына және нәтижесінде шығарып жатқан қаржылық құралдардың қазіргі уақыттағы және болашақтағы құнына әсер ететін объектінің ішкі және сыртқы факторларын анықтау және болжау. Фундаменталдық талдау орта және ұзақ мерзімді перспективада бағытталған, яғни портфельдік және стратегиялық инвесторлармен пайдаланылады деп саналады.
Техникалық талдау тарихы бір ғасырдан астам уақытқа ие. Оның атын атақты Доу-Джонс қор индексінің негізін қалаушылардың бірі - Ч.Доу(Ch.Dow) атымен байланыстырады. Техникалық талдау бастапқыда биржалық саудаға бағытталған болатын және онымен паралельді дамыған. Оның түрлі тәсілдері өзара тәуелсіз құрылған және тек өткен ғасырдың 70-ші жылдары бір бағытта(бағыт болып) рәсімделді.
Техникалық талдау жақтаушылары активтердің болашақ құнын анықтау үшін оның өткен уақыттағы кейбір сипаттамаларының динамикасын зерттеу жеткілікті деп санайды. Мұндай сипаттамаларға техникалық талдаушылар мыналарды жатқызады: Баға қозғалысын, нарықтық сауда көлемін (белгілі бір уақыт кезеңі үшін келісім-шарттардың жалпы саны) және қоғамдық қызығушылық (сауда күнінің соңында жабық емес позициялардың жалпы саны). Бұл ретте негізгі параметр баға болып табылады. Шоғырланған нысанда активтің ағымдағы бағасы объективті және субъективті факторлардың әсерін көрсетеді; осылайша, басқаларынығ мәнін зерттеу және білу талап етілмейді. Бұл ретте бағалық трендтер уақытымен қайталанып отырады деген болжамға байланысты қазіргі уақыттағы тенденциялармен өткен уақыттағы тенденцияларды салыстыру жүзеге асырылады. Трендтердің негізгі үш түрі бар: бұқа (bullish) немесе көтеріліп келе жатқан, аю (bearish) немесе төмендеп бара жатқан, бүйір (sideways) бұл рете бағасы іс жүзінде өзгеріссіз қалады. Өткен тенденцияларды айқындай келе, талдаушы қарастырылып отырған активтер үшін курстық бағаның болашақ динамикасын болжауға тырысады.
Техникалық талдаудың негізгі аксиомасы - баға барлығын көрсетеді - тауар және қаржы нарықтарын зерттеу әдісі ретінде пайдалануға болады.
Әдетте, техникалық талдау қысқа мерзімді мәмілелер бойынша бағытталған және кең түрлі зерттеу әдістерін пайдалану және уақытша қатарлардың болжау негізделген. Қазіргі уақытта техникалық талдау биржалық ойыншылардың арасында танымал болып табылады, себебі техникалық талдау рәсімін автоматтандыру үшін арнайы компьютерлік бағдарламалар бар.
Қаржылық инвестициялау процесінің үшінші қадамы - портфельді қалыптастыру - қаражаттарды тарту үшін нақты активтерді іріктеуді, сонымен қатар тиісті пропорцияда олардың арасындағы инвестициялық капиталдың тиімді бөлуді қамтиды. Инвестициялық портфельдің қалыптасуы бірқатар негіз алатын қағидаларында негізделген, соның ішінде ең маңыздылары:
* инвестициялаудың өойылған мақсаттарына портфель түрінің сәйкестігі;
* инвестицияланған капиталға портфель түрінің барабарлығы;
* портфельдің рұқсат етілген тәуекел деңгейіне сәкестілігі;
* басқаруды бағдарламалық қамтамасыз ету және т.б.
Инвестициялық портфельдің түрі мен құрылымы қойылған мақсаттарына тәуелді болып табылады. Оларға сәйкес былай бөледі:
* Салынған капиталдың өсуінің жоғары темпіне жету, елеулі тәуекелдің сипатталуымен қамтамасыз етілетін қардылық құралдармен қалыптастырылатын өсім портфелі;
* Салынған капиталдан табыс алумен қамтамасыз етілетін құралдардан қалыптастырылатын кіріс портфелі;
* қажет болған жағдайда салынған қаражаттарды тез қайтаруды қамтамасыз етеін өтімділік портфелі;
* тәуекелі аз және сенімді қаржылық құралдардан құрастырылатын сақтанпаз портфелі;
Әртараптандыру мәні инвестициялық портфельді қалыптастыру болып табылады. Осылайша, ол белгілі бір шектеулер жағдайында белгіленген тәуекелтабыстылық арақатынасын қамтамасыз етеді.
Хеджирлеудің ең оңай жолы сақтандыру компаниясымен шарт жасасу болып табылады.
Қаржылық инвестициялау процесінің төртінші кезеңі - портфельді қайта тексеру немесе қайта құрылымдау - өткен үш кезеңнің мерзімді қайталануы болып табылады.
Қаржылық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz