Әлеуметтік салықтың теориялық негіздерін зерттеу

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 37 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Қоғамның даму процесінде әлеуметтік-экономикалық жүйедегі салықтардың атқаратын рөлі күн өткен сайын жаңа нысанға айнала отырып, артып келеді. Бұл әсіресе нарықтық қатынастардың қалыптасып дамуы жағдайындағы экономикадағы өрлеу кезеңдеріне тән нәрсе, өйткені салық салу жекелеген тұлғалардан бастап мемлекетке жеткенге дейін оның барлық деңгейіндегі әлеуметтік процесстерге әсер ете алатын бірден-бір макроэкономикалық құрал болып табылады.

Салықтар бұрыннан белгілі мемлекеттің қызметінің барлық бағыттарын қаржыландыру көзі және мемлекеттік мүдделерді іске асырудың экономикалық құралы болып табылады. Салықтар заңдық тұрғыдан мемлекеттің тәуелсіз құқығының бірі ретінде көрсетіледі. Қазіргі таңда мемлекеттік кірістердің негізгі көпшілік бөлігін салықтар құрайды, соның ішінде әлеуметтік салықтың алатын орны ерекше. Мемлекеттің өз азаматтарын экономикалық, әлеуметтік, саяси, қорғаныс тұрғысынан қорғауы мен олардың өмір сүруінің негізін қалыптастыруы осы салықтарға байланысты. Мемлекеттің экономикалық саясаты салық жүйесі мен салық саясатына тығыз байланысты. Салықтар мемлекет үшін өте өзекті мәселерлерді: денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамтамасыз ету, қорғаныс, мәдениет пен спортты қаржыландыруға жұмсалады, ал осы алға қойылған мақсаттардың орындалуы мен жүзеге асырылуы салықтық түсімдердің орындалуына тікелей байланысты. Ал салықтық түсімдердің орындалуы өз кезегінде бизнес субъектілерінің табыстылығы мен жауапкершілігінен, азаматтардың мемлекет алдындағы өз борышын сезіну дәрежесінен тәуелді.

Жұмыстың өзектілігі болып салық жүйесіндегі әлеуметтік салықты зерттей отырып оның теориялық негіздерін ашып көрсету және шетел тәжірибесінде әлеуметтік салықтың қолданылуын Қазақстанмен салыстыру болып табылады. Әлеуметтік салық бюджеттің кірісін қалыптастырудағы басты салықтардың бірі болғандықтан дұрыс төленуін, есептелу жолдарын көрсету. Соған байланысты төлеу және есептеу тәртібін қарастыра отырып, соңғы үш жылдағы қорытынды бойынша алдымен мемлекеттік бюджетке түсуіне талдау жүргізу, содан соң Маңғыстау облысы бойынша әлеуметтік салықтың түсу динамикасын көрсетіп талдау. Осы әлеуметтік салықты есептеу және төлеу тәртібінде кездесетін мәселелерді талқылап, оңтайлы шешу жолдарын қамту және нақты көрсету. Қорытынды жасап жалпы бөлімдер бойынша түйіндеме жасау. Салық салу бойынша жүз пайыздық тиімділікке жету дамыған нарықтық экономика жағдайында мүмкін еместігін әлемдік тәжірибе көрсетіп отыр. Кез-келген мемлекет өзінің экономикалық саясатын жүзеге асырған кезде салықтық реттеу құралдарының кең спектрін қолданады. Салықты шаруашылық қызметті реттеуші құрал ретінде қолдану мүмкіндігі салықтың өзінің табиғатынан, ішкі мәні мен қызметінен шығады. Бұл мүмкіндікті қолдану салық механизмі арқылы жүзеге асады. Қаражаттарға деген қажеттілікті сезе отырып мемлекет салықтық құрал арқылы қаржылық қаражаттардың максималды мүмкін болатын көлемін алуға ұмтылады. Мемлекет бұл жағдайда төлеушіге қатысты ашық әділетсіздікке баруға даяр дұрыс әрекет етуге қажетті ресурстардың бір бөлігін алып қалуға, салық ауыртпалығын табыспен мүлік иесінен өнімді немесе қызметті сатып алушыға жүктеуге, қосарланған салық салуға, тағы басқаға баруы мүмкін. Осындай фискалды саясат кәсіпорынының қаржылық әрекет етуін бұзып, ал өзінің күн көруін жоққа шығара алады, салықтан жалтару көпшілік сипатқа ие етіп, экономикадағы қаржылық қылмыстарды көбейтеді. Салықтық ауыртпалықты қаталдату әрдайым, салықтық түсімдерді көбейтеді. Әлеуметтік салықтар - нысаналы мақсаттағы тікелей салық түрі. Әлеуметтік салықтар әлеуметтік мақсаттағы бюджеттен тыс нысаналы қорлардың, зейнетақы қорларының, әлеуметтік сақтандыру, жұмыспен қамту қорларының негізгі көзі болып табылады. Салық салу нысаны - еңбек міндеттерін орындағаны үшін төлемнің алуан түрлері. Әлеуметтік салықтар азаматтарды мемлекеттік әлеуметтік қорғау жүйесінің дамуымен байланысты дүниеге келді. Заңды және жеке тұлғалар төлейтін әлеуметтік салықтар мөлшерлемесінің ара қатынасы нақты бір елдегі қалыптасқан экономикалық, әлеуметтік және саяси жағдайларға байланысты.

Жұмыстың негізгі мақсаты болып - әлеуметтік салықтың теориялық негіздерін зерттеу, мемлекеттік бюджетті қалыптастырудағы әлеуметтік салықтың рөлін анықтау және де Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі әлеуметтік салықты есептеу механизмін жетілдіру перспективаларын қарастыру. Бұл мақсатқа қол жеткізу үшін келесі міндеттер қойылады:

Әлеуметтік салықтың пайда болу алғышарттарын қарастыру;
Салық жүйесіндегі әлеуметтік салықтың экономикалық мәнін ашу;
Шетел тәжірибесіндегі әлеуметтік салықтың қолдану ерекшеліктері;
Әлеуметтік салықты есептеу және төлеу тәртібін көрсету;
Бюджет кірісін қалыптастырудағы әлеуметтік салықтың түсу жағдайын талдау;
Маңғыстау облысы бойынша әлеуметтік салықтың түсу динамикасын 2010-2012 жж. бойынша талдау;
Салық жүйесіндегі әлеуметтік салықты есептеу механизміндегі мәселелерді жетілдіру перспективалары;

Қазақстан Республикасында салық салу ерекшеліктері әлеуметтік салықты реттеу мен экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі құралы болып отыр. Соның өзінде экономиканы мемлекеттік реттеу және әлеуметтік салықты реттеу өзара байланысты элементтерді құрайтын жүйе болып қалыптасады. Бұл жүйеде басты орынды әлеуметтік салық салу механизімі алып отыр. Осыған байланысты салық салумен байланысты проблемалар өзекті және әлеуметтік салық салуда біраз қиыншылық көрсетеді. Ескі салық кодексі бойынша қызмет еткен салымдар мен алымдар көп жағдайда нарықтың жаңа шарттарына сай болмағаны белгілі. Осының барлығы әлеуметтік салық дамуының басты мәселесі болып келеді.

1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ӘЛЕУМЕТТІК САЛЫҚТЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Әлеуметтік салықтың пайда болу алғышарттары

Әлеуметтік салықтар - нысаналы мақсаттағы тікелей салық түрі. Әлеуметтік салықтар әлеуметтік мақсаттағы бюджеттен тыс нысаналы қорлардың, зейнетақы қорларының, әлеуметтік сақтандыру, жұмыспен қамту қорларының негізгі көзі болып табылады.

Салық салу нысаны - еңбек міндеттерін орындағаны үшін төлемнің алуан түрлері. Әлеуметтік салықтар азаматтарды мемлекеттік әлеуметтік қорғау жүйесінің дамуымен байланысты дүниеге келді. Заңды және жеке тұлғалар төлейтін әлеуметтік салықтар мөлшерлемесінің ара - қатынасы нақты бір елдегі қалыптасқан экономикалық, әлеуметтік және саяси жағдайларға байланысты.

Әлеуметтік салық төлеушілер - елдің резидент - заңды тұлғалары, сондай-ақ елде қызметін тұрақты мекемелер арқылы жүзеге асыратын бейрезиденттер, жеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар. Резидент-заңды тұлғалар мен бейрезиденттер үшін белгіленген төлемді қоспағанда, жұмыс берушінің қызметкерлерге белгіленетін кірістер түрінде төлейтін шығыны, ал жеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар үшін төлеушілердің өздерін қоса алғанда, қызметкерлер саны салық төлеу объектісі болып табылады.

Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті салықтар мен төлемдер салық кодексінде және басқа да басылымдарда айқын жазылуы тиіс. Салық салу айқындығы салық төлеушінің салық міндеттемелері туындауының, орындалуының және тоқтатылуының барлық негіздері мен тәртібін салық заңдарында белгілеу мүмкіндігін білдіреді. Салық - қазіргі уақытта барлық мемлекеттерге тірек, яғни ең негізгі бюджетке түсетін, бюджетті, мемлекетті ұстап тұратын басты көздері болып табылады. Оның қандай түрінен болмасын жалтаруға жол бермеу - бүгінгі күннің басты назарында. Салық салынатын база жасау жөніндегі қорытынды жұмыстарға әзірлік жағдайлары жетіп артылады.

Әлеуметтік салық Қазақстан Республикасының Салық жүйесінде 1999 жылы пайда болғаннан бері елеулі өзгерістер әкелді. Оның ставкалары да және қолданылатын тәсілі де өзгеріске көп ұшырады. Соңғы әлеуметтік салық бойынша байқаулы өзгерістер 2002 жылдың 23 қараша «Заң шығарушы актілердегі салық салу бойынша өзгерістер мен толықтырулар туралы» Қазақстан Республикасының заңымен енгізілді. Әлеуметтік салық өзімен салық салудың маңызды түрін көрсетеді. Ол өзімен бюджеттен тысқары 3 төлемді:

- Әлеуметтік сақтандыру;

- Медициналық міндетті сақтандыру;

- Елді мекен жұмыс бастылығын айырбастап, бухгалтерлерге салықты есептеуге және осыған орай келісілген есептілікті есептеуді жеңілдетіп, салық орган қызметтерінің салықты дұрыс және уақытылы төлеудің бақылауын жеңілдетті.

Кесте 1 - Әлеуметтік салық ставкалары

1999 жыл

Жиынтық мөлшерлемесі еңбекке ақы төлеу қорының 28% мөлшерінде белгіленді, одан кейін оның мөлшерлемесі 21%-ға дейін төмендетілді.

1999 жыл: 2008 жыл

Жиынтық мөлшерлемесі еңбекке ақы төлеу қорының 28% мөлшерінде белгіленді, одан кейін оның мөлшерлемесі 21%-ға дейін төмендетілді.: Салық салу объектінің мөлшеріне қарай 13%-дан 5%-ға дейін жаңа салық мөлшерлемелері белгіленді.

1999 жыл: 2009 жылдан қазіргі уақытқа дейін

Жиынтық мөлшерлемесі еңбекке ақы төлеу қорының 28% мөлшерінде белгіленді, одан кейін оның мөлшерлемесі 21%-ға дейін төмендетілді.: Әлеуметтік салық 11 пайыздық мөлшерлеме бойынша есептеледі.

1999 жыл: Ескерту - № 2 әдебиет мәліметтері негізінде құрастырылған

Қазақстанда қабылданған салықтық есеп ережесіне сәйкес, табыс - бұл есепті кезеңдегі активтердің өсуі немесе міндеттемелердің азаюы. Табыс алынған немесе алынуға тиіс өткізу құны бойынша бағаланады. Өткізу құны салық төлеуші мен сатып алушы немесе активтерді қолданушы арасындағы келісіммен анықталады. Қазақстан Республикасының табысқа салық салудың қысқа ғана тарихы бар. Қазақ ССР-нің 1991 жылғы ақпанның 14-дегі «Кәсіпорындардан, бірлестіктерден және ұйымдардан алынатын салықтар туралы заңына сәйкес салық салу объектісі ретінде әлеуметтік салық алынады. Осы заңды ауыстырған Қазақстан Республикасы Президентінің 1994 жылғы ақпанның 12-дегі «Пайда мен табысқа салық салу туралы» Заң күші бар Жарлығында салық салу объектісі ретінде әлеуметтік салық алынады.

Ал 1995 жылдың 24 сәуірінде қабылданған Қазақстан Республикасы Президентінің «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» заң күші бар Жарлығы мен қазіргі Салық кодексінде де әлеуметтік салық нысанына тоқтады және салық салудың ерекше категориясы салық салынатын табысты енгізеді.

Сонымен қатар Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығында тұлғаларды қамтитын әлеуметтік салықтың біртұтас конструкциясы енгізілді. Бірақ бұл субъектілер арасында олардың табыс түрлері мен оны алу әдістерінде айтарлықтай (едәуір) айырмашылық болуы бұл біріктірудің тиімсіздігін көрсетті және тұлғаларға салық салудың екі режимі сақталды. Бұған қоса Қаржы Министрлігі тұлғалардан алынатын әлеуметтік салықты есептеу мен төлеудің тәртібі туралы бөлек 2 нұсқаулық дайындады. Жаңа Салық Кодексінде осы кемшіліктер ескеріліп Салық Кодексінің табыс салығына байланысты ең негізгі ерекшелігі тұлғалардан алынатын әлеуметтік салықтың біртұтастығы бұзылды.

Қазіргі қолданылып жүрген салық кодексі тікелей ықпал ететін заң күшіне әлі де толық ие емес. Әлеуметтік салықты енгізген кезеңнен бастап, оны басқару салық органдарының қолына өтті. Төлем төлеу жұмыс берушілердің 3 мемлекеттік бюджеттен тысқары фондысы қосылып, бір әлеуметтік салыққа айналуы мемлекеттік бақылаушылардың, санын азайтып, жұмыс берушілердің осыған байланысты төлемді есептеу және төлеу кұжаттары кеміді. Әлеуметтік салық өзінің қарапайым болғанымен осы салықты есептеу кезінде көптеген қиыншылықтарға кез болды. Осы қиыншылықтар әлеуметтік салық салу объектісін анықтаған кезде бухгалтерлер әр тоқсан сайын қай жерден болмасын қателіктерге ұшырайды.

Кесте 2 - Заңды тұлғалар бойынша әлеуметтік салықты есептеу механизмі

Жұмысшының табысы

Салық салу объектісі болып табылмайтын жұмысшының табысы

Салық салу объектісі

Жұмысшының табысы: Салық салу обьектісі

-: *

Салық салу объектісі болып табылмайтын жұмысшының табысы: Әлеуметтік салық ставкасы

=: =

Салық салу объектісі: Есептелген әлеуметтік салық

Жұмысшының табысы: Есептелген әлеуметтік салық

-: -

Салық салу объектісі болып табылмайтын жұмысшының табысы: Әлеуметтік аударымдар

=: =

Салық салу объектісі: Төленетін әлеуметтік салық

Жұмысшының табысы: Есептелген әлеуметтік салық

-: -

Салық салу объектісі болып табылмайтын жұмысшының табысы: Әлеуметтік аударымдар

=: -

Салық салу объектісі: Уақытша жұмысқа жарамсыздығы бойынша әлеуметтік жәрдемақы

Төленетін әлеуметтік салық

Іс жүзінде әр түрлі пікірге тап болады, яғни салық кодексіндегі әлеуметтік салық салу объектілері ережесінің негізінде әлеуметтік салық салу объектісіне жұмыс берушінің қызметкерлерге төлейтін шығындары жатады. Салықтың қандай түрінен болмасын жалтаруға жол бермеу - бүгінгі күннің басты назарында. Салықтан жалтарғаның, халықтан жалтарғаның болып шығатынын да түсіну қиын емес.

Салықтардың, толық көлемде, уақытылы аударылуы және алынуы бюджет қорының толығуын айқындайтын фактор болып табылады. Қазақстан Республикасының, Салық Кодексі: «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер» туралы, осы Кодекс салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді белгілеу, енгізу және есептеу мен төлеу тәртібі жөніндегі билік қатынастарын, сондай-ақ мемлекет пен салық төлеуші арасындағы салық міндеттемелерін орындауға байланысты қатынастарды реттейді. Сонымен салық дегеніміз ол - мемлекет бір жақты тәртіппен заң жүзінде белгіленген белгілі бір мөлшерде жүргізілетін қайтарымсыз және өтеусіз сипатта болатын бюджетке төленетін міндетті ақшалай төлемдер.

Салықтар нарықты экономиканы реттеудің ең тиімді нысаны болып табылады. Салық негізінде кұрылатын мемлекеттік бюджеттің кірісіне қарай, мемлекеттің кәсіпкерлікпен айналысуының және әлеуметтік - кепілдік қызметінің мүмкіндігі белгілі болады.

Салық саясаты аса нәзік және күрделі аспап, ол жеңілдіктер мен жазалау шаралары арқылы шаруашылық қызметтің барлық жақтарына нысаналы түрде әсер етеді. Нарықтық экономикасы дамыған елдерде салықтардың, тізімі бірнеше бетке сыйып кете алады, ал жеңілдіктер мен томдарды алып жатады. Әкімшілік - әміршілік жүйе жағдайындағы экономикада салық адам мүддесі үшін қызмет көрсетеді. Ол халықты үкімет алдында тұқыртып ұстаудың, құралына айналды.

Ал нарық қатынастары дамыған елдерде салық мемлекет қазынасын толтыруға қызмет ете түседі. Әлеуметтік салықтың есептелген сомасы «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес есептелген әлеуметтік аударымдар сомасына азайтылуға жатады. Әлеуметтік аударымдар сомасы әлеуметтік салық сомасынан асып түскен кезде, әлеуметтік салықтың сомасы нөлге тең болады.

Нарықтық экономика жағдайында елдің экономикасына әсер етудің басты құралы салықтың маңыздылығы жоғары. Фискалдық саясаттың негізгі құралы ретінде салық жүйесі мемлекеттің әлеуметтік бағдарламаларының орындалуында маңызды орын алады. Салық жүйесіндегі (приоритеттерді) басымдылықтарды өзгерту арқылы экономика ауытқушылықтарын жұмсартумен қатар отандық шаруашылықты тұрақтандыруда қол жеткізілетінін тәжірибеден аңғардық [1] .

Мемлекеттiң өсiп - дамуының және болмысының материалдық базасы - қаржыларды қалыптастыратын негiзгi қайнар көздерге салықтар мен басқа да мiндеттi төлемдердiң жататыны белгiлi. Сонымен қатар, салықтар экономика аясын реттеудiң таптырмас құралы және мемлекеттiң мызғымас атрибуты саналады. Осыған орай «мемлекет бар жерде салық алынады, салық (салық жүйесi) бар жерде мемлекет бар» деп тұжырымдауға болады. Осы ойымыздың экономикалық мәнін ашып көрсетуді келесі бөлімшеден көруге болады. Әлеуметтік салықтың пайда болу алғышарттарын ескере отырып, салық жүйесіндегі әлеуметтік салықтың экономилық мәнін қарастыруымызға болады.

1. 2 Салық жүйесіндегі әлеуметтік салықтың экономикалық мәні

Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерінің жүзеге асыру үшін мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бір бөлігі болып табылатындығында. Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады. Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізгі болып табылады. Адамзат дамуының бүкіл тарихы бойына салық нысандары мен әдістері өзгереді, игерілді, мемлекеттің қажеттіліктері мен сұрау салуларына бейімделеді.

Салықтар тауар - ақша қатынастарының ахуалына әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесінде айтарлықтай өрбіді. Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі әрқашан салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен қабаттаса жүреді. Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен саяси іс - бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кірістерінің негізгі көзі - ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы, мемлекеттің кірістері және бюджеттің кірістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады. Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні, олардың түрлері мен рөлі. Қоғамның экономикалық құрылысымен, мемлекеттің табиғатымен және функцияларымен айқындалады.

Қазақстанның салық жүйесі оның бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге (салық агенттеріне) қатысты бірыңғай болып табылады. Салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық ақтілер ресми басылымдарда міндетті түрде жариялануға жатады. Мемлекетке түсетін салықтық түсімдердің сипатты ерекшелігі олардың сан алуан қоғамдық қажеттерге иесіз пайдалануы болып табылады.

Осысымен салықтардың мемлекет, сондай-ақ басқа жергілікті органдар белгілейтін түрлі міндетті мақсатты жарналардан, төлем аударымдарынан айырмашылығы болады, бұған әлеуметтік сақтандыруға аударылатын қатаң мақсатты аударымдар, арнаулы корларға төленетін жарналар мен аударымдар, соның ішінде өнімнің, жұмыстардың және кызметтердің өзіндік құнынан, пайдадан, еңбекке ақы төлеу қорынан, амортизацядан және басқа көздерден есептелетін бюджеттен тыс қорлар жатады.

Әлеуметтік салық бұған дейін қолданылып келген әлеуметтік қорларға: зейнетақы, мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру, міндетті медициналық сақтандыру, халықты жұмыспен қамту қорларына аударылатын сақтық жарналары аударымдарының орнына енгізілген. Аударымдардың жиынтық мөлшерлемесі еңбекке ақы төлеу қорының 28% мөлшерінде белгіленді, ал төленетін жарналардың сомасы өндіріс шығындарына жатқызылды. Салық жұмыс істеген жылдары оның мөлшерлемелері өзгеріп отырды, әр түрлі салық төлеушілер үшін 29%-дан 10, 7%-ға дейін сараланды, одан кейін оның мөлшерлемесі 21%-ға дейін төмендетілді. 2011 жылдан салық салу объектінің мөлшеріне қарай 11%-дан 5%-ға дейін жаңа салық мөлшерлемелері белгіленді. Жұмыс берушінің материалдық, әлеуметтік игіліктері немесе өзге де материалдық пайда түрінде жұмыскер-резиденттерге берген табыстарды қоса алғанда, жұмыс беруші төлейтін ақшалай немесе заттай нысандағы кез келген табыстар түріндегі оның, жұмыскер - бейрезиденттерге төлейтін шығыстары, сонымен бірге шетелдік персоналдың табыстары аталған төлеушілер үшін әлеуметтік салық салу объектісі болып табылады.

Егер жұмыскерге күнтізбелік ай үшін есептелген табысының жалпы сомасы Республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және осындай күнтізбелік айдың соңғы күні қолданыста болған жалақынын ең төмен мөлшерінен төмен әлеуметтік салық салу объектісі жалақының ең төменгі мөлшері негізінде анықталады. 2010 жылдан бастап әлеуметтік салық 11 пайыздық мөлшерлеме бойынша есептеледі.

Арнаулы салық режімін қолданатындарды қоспағанда, дара кәсіпкерлер, жекелеген нотариустар, адвокаттар, өзі үшін Республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және төленетін күні қолданыста болған айлық есептік көрсеткіштің екі еселенген мөлшерінде және әрбір жұмыскер үшін айлық есептік көрсеткіштің бір еселенген мөлшерінде, ал тірек-қимыл мүшесі бұзылған, есту, сөйлеу, көру қабілетінен айырылған мүгедектер жұмыс істейтін мамандандырылған ұйымдар 4, 5 пайыз мөлшерлеме бойынша әлеуметтік салық төлейді.

Шаруа және фермер қожалықтарына үшін арнаулы салық режімдерін қолданатын дара кәсіпкерлер үшін әлеуметтік салық ставкалары: бірыңғай жер салығын төлеушілер әрбір қызметкер, сондай-ақ шаруа немесе фермер қожалығының басшысы мен кәмелетке толған мүшелері үшін тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 20 процент ставкасы бойынша әлеуметтік салық сомасын ай сайын есептеп отырады. Шаруа немесе фермер қожалығының кәмелетке толған мүшелерінің әлеуметтік салықты есептеу мен төлеу жөніндегі міндеттемелері олар кәмелетке толған жылдан кейінгі күнтізбелік жылдың басынан бастап туындайды.

Салық салу обьектісі болып жалақы және басқа жұмысшыларға төлемдер, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын жұмысшыларға, шетел азаматтарына және азаматтығы жоқ тұлғаларға төленетін жалақы және басқа да төлемдер болып табылады. Жалақыға қосылатын төлемдер жеке тұлғалардың жинақтаушы зейнетақы қорына аударылатын міндетті зейнетақы жарналарының бөлігі ретінде, әртүрлі өтемақы төлемдері, қосымша төлемдер және үстеме ақылар, босануына байланысты уақытша еңбек етуге жарамсыздығына әлеуметтік жәрдемақы, баланың тууы кезінде материалдық көмек, әлеуметтік қолдау бойынша төлем, басқа мемлекеттерден грант есебінде төлемдер, қоғамдық жұмысқа және қаражаттар есебіне оқыту төлемдері, кейбір басқа төлемдер ретінде түзетулерге жатады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.