Терминалды жағдайлар
1. Күйіктіц пайда болу себептері жөне оның ауырлық дәрежесі, күйік ауруы түсінік
2. Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
3. Жарақаттану және қан кету кезінде көрсетілетін алғашқы медициналық жөрдем
4. Жара асқынуларынан сақтандыру
5. Жарақаттық шоктың пайда болуының алдын алу
6. Асептика және антисептика туралы түсінік
2. Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
3. Жарақаттану және қан кету кезінде көрсетілетін алғашқы медициналық жөрдем
4. Жара асқынуларынан сақтандыру
5. Жарақаттық шоктың пайда болуының алдын алу
6. Асептика және антисептика туралы түсінік
Күйік — жоғары температура, химиялық заттар немесе иондаушы радиациялык өсер етуі нөтижесінде тіндердің закымдануы.
Термиялықщ/йік— жоғары температура (жалын, қызған заттар, ыстық сұйықтық, өртегіш жанармай коспары, бу, фосфор), сондай-ақ ядролық жарылыстың жарьщтық (жылульщ) сөулелену (жарықтық күюлер) өсерінен туындайды. Ең ауыр күйіктер қатарына наполм жөне жанған кезде 1100—1200°С температура беретін (өртегіш коспа) күю жатады.
Химиялық куйіктер бір катар химиялык заттардың (қатты қышқыл, сілті, фосфор), алсәулеліккую— иондаушы радиацияның өсер етуі кезінде пайда болады.
Жұмсақ тіндердің зақымдану тереңдігіне сөйкес күйік-тердің төмендегідей дөрежесін анықтайды: 1 -дөрежелі күйік кезінде терінің кызаруы, ісуі жөне ауыруы байкалып, ол 2-3 күннен кейін жазылады. 2-дөрежелі күйік кезінде кызарған теріде іпгі мөлдір немесе лай түсті сүйыктыкка толған өр түрлі көлемдегі күлдіректер пайда болады, 5-6 күннен кейін немесе одан да кейінірек жазылады. 3-дөрежелі күйік кезінде терінің өлі еттенуі дамиды, тіндер акуызының ұюы нөтижесінде қабыршық (қабық) пайда болады; 4-дөрежелі күйік кезінде — тереңде жаткан тіндер терісі өліп, каракөмірленіп, гангренаға (аяк-колды) айналады. Күйік дөрежесі закымданғаннан кейінгі бірнеше сағатта немесе бір күннен соң дөл анықталады.
Клиникалық тұрғыдан барлык күйік қатты ашып ауырсынуымен сипатталады, бұл кейде катты күйік кезіндегі күйіктік шоктың дамуына себеп болуы мүмкін. Кең көлемді күйікке сұйыктықты көп жоғалту плазморея төн, ал бұл канның қоюлануына жөне адам ағзасының кұрғауына өкеп соғады. Дененің 1/3 бөлігшің, ал балаларда тіпті 1/4 бөлігінің күюі зардап шегуші өміріне қауіпті екені дөлелденген, ал дененің беткі кабатының 1/2 бөлігінің күюі өлімге өкеледі. Сондыктан тек күйік дөрежесін ғана емес, сонымен бірге күйік ауданын аныктау (мысалы, адам денесінің беткі кабатының, шамамен, бір пайызына тең алақан келемімен) өте маңызды.
Ауыр күйіктің жөне онымен қабаттаса жүретін жалпы құбылыстардың жиынтығы щ>йік ауруы деп аталады. Ол төмендегідей кезеңдерге бөлінеді: шок, токсемия, сепсис жөне айығу кезеңі.
Термиялықщ/йік— жоғары температура (жалын, қызған заттар, ыстық сұйықтық, өртегіш жанармай коспары, бу, фосфор), сондай-ақ ядролық жарылыстың жарьщтық (жылульщ) сөулелену (жарықтық күюлер) өсерінен туындайды. Ең ауыр күйіктер қатарына наполм жөне жанған кезде 1100—1200°С температура беретін (өртегіш коспа) күю жатады.
Химиялық куйіктер бір катар химиялык заттардың (қатты қышқыл, сілті, фосфор), алсәулеліккую— иондаушы радиацияның өсер етуі кезінде пайда болады.
Жұмсақ тіндердің зақымдану тереңдігіне сөйкес күйік-тердің төмендегідей дөрежесін анықтайды: 1 -дөрежелі күйік кезінде терінің кызаруы, ісуі жөне ауыруы байкалып, ол 2-3 күннен кейін жазылады. 2-дөрежелі күйік кезінде кызарған теріде іпгі мөлдір немесе лай түсті сүйыктыкка толған өр түрлі көлемдегі күлдіректер пайда болады, 5-6 күннен кейін немесе одан да кейінірек жазылады. 3-дөрежелі күйік кезінде терінің өлі еттенуі дамиды, тіндер акуызының ұюы нөтижесінде қабыршық (қабық) пайда болады; 4-дөрежелі күйік кезінде — тереңде жаткан тіндер терісі өліп, каракөмірленіп, гангренаға (аяк-колды) айналады. Күйік дөрежесі закымданғаннан кейінгі бірнеше сағатта немесе бір күннен соң дөл анықталады.
Клиникалық тұрғыдан барлык күйік қатты ашып ауырсынуымен сипатталады, бұл кейде катты күйік кезіндегі күйіктік шоктың дамуына себеп болуы мүмкін. Кең көлемді күйікке сұйыктықты көп жоғалту плазморея төн, ал бұл канның қоюлануына жөне адам ағзасының кұрғауына өкеп соғады. Дененің 1/3 бөлігшің, ал балаларда тіпті 1/4 бөлігінің күюі зардап шегуші өміріне қауіпті екені дөлелденген, ал дененің беткі кабатының 1/2 бөлігінің күюі өлімге өкеледі. Сондыктан тек күйік дөрежесін ғана емес, сонымен бірге күйік ауданын аныктау (мысалы, адам денесінің беткі кабатының, шамамен, бір пайызына тең алақан келемімен) өте маңызды.
Ауыр күйіктің жөне онымен қабаттаса жүретін жалпы құбылыстардың жиынтығы щ>йік ауруы деп аталады. Ол төмендегідей кезеңдерге бөлінеді: шок, токсемия, сепсис жөне айығу кезеңі.
http://www.google.ru/url?sa=t&rct=j&
http://www.google.ru/sear
http://www.google.ru/sear
Жоспар:
Терминалды жағдайлар.
1. Күйіктіц пайда болу себептері жөне оның ауырлық дәрежесі, күйік ауруы
түсінік
2. Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
3. Жарақаттану және қан кету кезінде көрсетілетін алғашқы медициналық
жөрдем
4. Жара асқынуларынан сақтандыру
5. Жарақаттық шоктың пайда болуының алдын алу
6. Асептика және антисептика туралы түсінік
Терминалды жағдайлар.
Күйіктіц пайда болу себептері жөне оның ауырлық дәрежесі, күйік ауруы
түсінік
Күйік — жоғары температура, химиялық заттар немесе иондаушы радиациялык
өсер етуі нөтижесінде тіндердің закымдануы.
Термиялықщйік— жоғары температура (жалын, қызған заттар, ыстық сұйықтық,
өртегіш жанармай коспары, бу, фосфор), сондай-ақ ядролық жарылыстың
жарьщтық (жылульщ) сөулелену (жарықтық күюлер) өсерінен туындайды. Ең ауыр
күйіктер қатарына наполм жөне жанған кезде 1100—1200°С температура беретін
(өртегіш коспа) күю жатады.
Химиялық куйіктер бір катар химиялык заттардың (қатты қышқыл, сілті,
фосфор), алсәулеліккую— иондаушы радиацияның өсер етуі кезінде пайда
болады.
Жұмсақ тіндердің зақымдану тереңдігіне сөйкес күйік-тердің төмендегідей
дөрежесін анықтайды: 1 -дөрежелі күйік кезінде терінің кызаруы, ісуі жөне
ауыруы байкалып, ол 2-3 күннен кейін жазылады. 2-дөрежелі күйік кезінде
кызарған теріде іпгі мөлдір немесе лай түсті сүйыктыкка толған өр түрлі
көлемдегі күлдіректер пайда болады, 5-6 күннен кейін немесе одан да
кейінірек жазылады. 3-дөрежелі күйік кезінде терінің өлі еттенуі дамиды,
тіндер акуызының ұюы нөтижесінде қабыршық (қабық) пайда болады; 4-дөрежелі
күйік кезінде — тереңде жаткан тіндер терісі өліп, каракөмірленіп,
гангренаға (аяк-колды) айналады. Күйік дөрежесі закымданғаннан кейінгі
бірнеше сағатта немесе бір күннен соң дөл анықталады.
Клиникалық тұрғыдан барлык күйік қатты ашып ауырсынуымен сипатталады, бұл
кейде катты күйік кезіндегі күйіктік шоктың дамуына себеп болуы мүмкін. Кең
көлемді күйікке сұйыктықты көп жоғалту плазморея төн, ал бұл канның
қоюлануына жөне адам ағзасының кұрғауына өкеп соғады. Дененің 13 бөлігшің,
ал балаларда тіпті 14 бөлігінің күюі зардап шегуші өміріне қауіпті екені
дөлелденген, ал дененің беткі кабатының 12 бөлігінің күюі өлімге өкеледі.
Сондыктан тек күйік дөрежесін ғана емес, сонымен бірге күйік ауданын
аныктау (мысалы, адам денесінің беткі кабатының, шамамен, бір пайызына тең
алақан келемімен) өте маңызды.
Ауыр күйіктің жөне онымен қабаттаса жүретін жалпы құбылыстардың жиынтығы
щйік ауруы деп аталады. Ол төмендегідей кезеңдерге бөлінеді: шок,
токсемия, сепсис жөне айығу кезеңі.
Шок — көптеген жүйке рецепторының тітіркену нөтижесі, ол дененің беткі
кабатының едөуір бөлігі күйген кезде (10—20% астам) байқалады жөне өдетте,
24—28 сағатқа созылады. Шоктың ауырлығы күйік ауданына байланысты, бұл
көбіне өлімге өкеп соғады.
Уыттың канға шабуы (уыттану) — күйген беткі бөліктің қанға тіндік бөліну
өнімдерінің (уыттың) сіңуінің жөне зат алмасудың күрт бұзылуының нөтижесі
дене темпера-турасының көтерілуі, жалпы жағдайының нашарлауы, тамыр соғысы
мен тыныс алудьщ жиілеуі, жүйке жүйесі мен ішкі мүшелердщ закымдануы) 4—12
күнге созылады.
Сепсис — аукымды жөне терең күйіктер кезінде күйген қабаттардың ірің
туғызғыш микробтар мен залалдануы жөне оньщ қанға енуі нөтижесінде дамиды
(дене темпера-турасының көтерілуі, қалтырау, жалпы жағдайдың күрт
төмендеуі, жүрек қызметінің нашарлауы, кандағы өзгеріс-тер — ликоцитоз,
анемия).
Күйген адамньщ ауыру жағдайы біртіндеп баяулап, сауығу кезеңі басталады,
күйік беті жазыла бастайды.
Күйік бетінін ірің текті микробтармен залалдануы мүмкін. Балалар күшгінің
өте катерлі және қауіпті екенін атап өткен жөн.
Егер мүмкін болса, күйік бетін инфекция түсуден сақтау үшін
сульфамеламид, синтомицин, фурацилин эмульсиясы немесе Вишневский жақпамайы
сіңдірілген 3—4 кабаттык дөкеден, кысу қағаздарынан, мақтаның жұкд
қабатынан немесе лигнин жөне бинттен таңғыш салады. Баска бір төсіл —
хлорамин немесе марганецті — кышқыл калий, фурацилин, рішанол ерітіндісі
ляпистің өлсіз ерітінділері сіңдірілген ылғал таңғьпп қойылады.
Күйік деп - термиялық, химиялық, электрлік, сәулелік энергияның әсерінен
туындайтын ағзалар мен тіндердің спецификалық зақымдарын айтады.
Алғашкы медициналык көмек жергілікті жөне жалпы іс-шараларынан тұрады.
Адамға оттың өсер етуі кезінде, ең алдымен, бықсып жатқан киім қалдыктарын
сөндіру қажет. Денеге жабысып қалған іш киімдерді кайшымен киып алып
тастайды. Киім жанған жағдайда зардап шегушінщ үстіне колда бар нөрсені
жауып немесе су құйып, қар лақтырып, жалынды өшіру кажет. Көмек көрсеткенде
— ауыру сезімін күшейтпей, ақьфын өрекет ету керек.
Жергілікті іс-шаралар — күйік бетіне жабысып қалған күйген тіндерді алмай-
ақ қүрғақ асептикалық макта-дөке салса, ол күлдіректер жарылуына соқтырьш,
оған инфекция түсуі жөне ауыру реакциясы күшеюі мүмкін. Сондыктан арнайы
стандартты күйікке қарсы танғыштар кол-данылады. Аяк-қолдың аукымды
күйіктерінде көліктік жақтау салу жөне ауруды жою үшін наркотик егу қажет.
Зардап шегуші денесішн едөуір бөлігі күйген кезде таза, мүмкін болса,
стерильді жаймаға орал, мұздаудың алдын алу үттгін денені жылы нөрсемен
кымтайды.
Қышкыл жөне сілтімен күйген кезде дереу суык судын қатты ағысымен
терідегі химиялық заттарды жуып тастау керек. Осыдан кейін қышқыл өсерін
сілтімен натрий гидрокарбонатынын 2%-дық ерітіндісі, бор ұнтағы, магний
тотығы, сабынды су, ал сілті өсерін қышқылмен (еіркесу жөне лимон
кышқылынын 1-2%-дык ерітіндісі) бейтарап-тандырылған дұрыс. Напалммен
закымданғанда, жанып жатқан киім дереу шешілуі тиіс. Жанған кшмнің қалған
бөліктерін ауа еніп кетпеуінің алдьш алу үшін, дереу кез келген матамен
немесе ылғал топыракпен жабу керек. Сөндірілген өртегіш қоспаның өзінен-өзі
жануынын алдын алу үшін күйген қабатқа ылғал таңғыш салу керек жөне оны
АМЖЖ немесе күйік ауруханасында қоспаны теріден толык кетірмейінше шешіп
алмайды. Өңеш пен асқазанның химиялық күйігі кезінде алғашқы сағаттарда
сақтықпен асқазанды жуу керек, зардап шегушіге кұстыру мақсатында көп су
ішкізу қажет.
Жалпы іс-шаралар ауқымды күйіктер кезінде күйіктік шоктан сақтандыру жөне
шок құбылыстарын азайту үшін қажет. Бұл үшін тыныштық, жылыту, наркотиктер
беру керек. Егер мүмкін болса, көп су ішкізу керек, мысалы, сода-тұз
ерітіндісін (натрий хлоридінің 1 шай қасығын жөне натрий гидрокарбонатының
12 шай қасығын 1 л суға еріту) төулігіне 4-5 литрге дейін беруге болады.
Алғашқы медициналық көмек көрсетілгеннен кейін, зардап шегуші АМЖЖ немесе
күйік ауруханасьша жіберіледі.
Сөулемен күю белгілері білінген кезде алғашкы медащинальщ көмек
көрсеткенде, күйген жерге асеіггикалық (құрғақ немесе жакпамайлы) таңғыш
салу керек.
Осылайша зардап шегушіге алғашқы медициналық көмек көрсетудің бірінші
міндеті — зақымдаушы агент өрекетін тоқтату. Ңайталап инфекция түсудің
алдын алу үшін күйген кабатка асептикалык таңғыш салады. Шоктан сақтанудың
жөне ауру синдромын азайту үшін шприц-тюбиктен промедол енгізеді, ал күйген
аяқ-қолды колда бар кұралдармен иммобилизациялайды. Осыдан кейін күйген
адамдарды көлікпен тасымалдайтын жерге жеткізеді, бұл жерде зардап
шегушінің жағдайына сөйкес ОПМ эвакуация кезектілігі анықталады.
Жоғарыда аталып өткендей, таңғыш салу үшін өмбебап таңу пакеттері
колданылады, олар мата емес материалдан жасалып, жоғары жабыспауын
камтамасыз ету үшін алюминий буында ұсталады. Аукымды жараларда үлкен
стерильді тавдыш пайдаланған жөн.
Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
Шок—ағзаньщ жаракатқа жауап ретіндегі күрделі реакциясы. Ол ауырсыну жөне
рефлекторлык тітіркен-діргіштер салдарынан туындайды. Шок кезінде орталык
нерв жүйесінін жұмысы тежеледі, жүрек-кан айналым жөне тыныс алу жүйесінің
қызметі бұзылады, артерия кысымы күрт төмендейді жөне зардап шегушінің
жалпы жағдайы ауыр болады.
Шок себептері әр алуан. Шок, көбінесе, жұмсак тіндердің аукымды
мылжалануы, кеуде жөне куьщ куысы мүшелері-нің немесе ірі нерв
тармақтарының зақымдануы, сүйек-терінің жарықшақтанып сынуы, уатылуы, аяқ-
колдын жұлынып кетуі, сонымен бірге ауқьшды күю, аралас зақымдану және т.б.
болған жарақаттар кезінде байкалады. Оның себептері: салкындау, едөуір
көлемде кан кету, сәуле ауруы, ашыну, шөлдеу, титықтау, зардап шегушіні
селкілдегіш көлікпен тасу, зақымдау орнын, (мысалы, сынықты) нашар орау,
жүйке бұзылуы болуы мүмкін.
Шоктың 2 фазасы (кезеңі) болады. Бірінші кезең (фаза) — козу: зақымданушы
мазасызданып, ыңырсиды, көп аунақшып, қозғалады, тамыры қарқынды соғады.
Бұл фаза (кезең) өте кысқа уакытқа созыльш, екінші фазаға ауысады —
самаркаулык, бозару, суық тер басады, тыныс алуы тарылып, артериялық кан
кысымы төмендейді, мелшиіп калу жағдайы туады. Зардап шегуші есінен танбауы
да мүмкін, бірақ еш нөрсеге назар аудармайды немесе реакциясы өте өлсіз
болады.
Зардап шегушіні альш шыққанда және тасымалдағанда үнемі бакылау жасау
жөне пайда болатын асқынулар кезінде дер кезінде көмек көрсету кажет.
Есінен танған зардап шегушіні сау жағына (бүшріне) немесе етпетінен жатңызу
керек. Оны тасымалдау үшін жүк автомобилі еденіне матрац (сабан, бұта)
төсеніш салады, ал салқын (жаңбырлы) күні үстіне жамылғыш (брезент) жабады.
Жарақаттық шок белгілері:
1) қоршаған ортаға карым-катынасы мүлде самарқау
(есінен айырылмайды);
1) терінін жамылғыш қабаттарының бозаруы;
2) карашықтың үлкейіл, көздің шүвдрейіп кетуі;
3) өлсіз жөне жиі, кейде қылдай тамыр соғысы;
5) тыныс алудың тарылуы, жиілеуі, кейде дұрыс
болмауы;
6) дене температурасының (32—30°С-ка дейін) жөне
артериялык кан қысымының төмендеуі;
7) аурудың бет-өлпетінің қозғалыссыз калуы, кейде
шөлдеу, кұсу немесе жүрек айну белгілерінін болуы.
Шок кұбылысының даму мерзіміне сөйкес оньщ алғашқы немесе ерте
(жаракаттан соң бірден) жөне екінші немесе кеш (2—6 сағаттан кейін) шок
деген түрлері болады. Шок формалары: "таза" (ауыратын) жөне аскынған (кан
кететін, сәуле ауруымен бірге) болады. Алғашқы шоктың өтуін екі фазаға
белуге болады: қозу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Терминалды жағдайлар.
1. Күйіктіц пайда болу себептері жөне оның ауырлық дәрежесі, күйік ауруы
түсінік
2. Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
3. Жарақаттану және қан кету кезінде көрсетілетін алғашқы медициналық
жөрдем
4. Жара асқынуларынан сақтандыру
5. Жарақаттық шоктың пайда болуының алдын алу
6. Асептика және антисептика туралы түсінік
Терминалды жағдайлар.
Күйіктіц пайда болу себептері жөне оның ауырлық дәрежесі, күйік ауруы
түсінік
Күйік — жоғары температура, химиялық заттар немесе иондаушы радиациялык
өсер етуі нөтижесінде тіндердің закымдануы.
Термиялықщйік— жоғары температура (жалын, қызған заттар, ыстық сұйықтық,
өртегіш жанармай коспары, бу, фосфор), сондай-ақ ядролық жарылыстың
жарьщтық (жылульщ) сөулелену (жарықтық күюлер) өсерінен туындайды. Ең ауыр
күйіктер қатарына наполм жөне жанған кезде 1100—1200°С температура беретін
(өртегіш коспа) күю жатады.
Химиялық куйіктер бір катар химиялык заттардың (қатты қышқыл, сілті,
фосфор), алсәулеліккую— иондаушы радиацияның өсер етуі кезінде пайда
болады.
Жұмсақ тіндердің зақымдану тереңдігіне сөйкес күйік-тердің төмендегідей
дөрежесін анықтайды: 1 -дөрежелі күйік кезінде терінің кызаруы, ісуі жөне
ауыруы байкалып, ол 2-3 күннен кейін жазылады. 2-дөрежелі күйік кезінде
кызарған теріде іпгі мөлдір немесе лай түсті сүйыктыкка толған өр түрлі
көлемдегі күлдіректер пайда болады, 5-6 күннен кейін немесе одан да
кейінірек жазылады. 3-дөрежелі күйік кезінде терінің өлі еттенуі дамиды,
тіндер акуызының ұюы нөтижесінде қабыршық (қабық) пайда болады; 4-дөрежелі
күйік кезінде — тереңде жаткан тіндер терісі өліп, каракөмірленіп,
гангренаға (аяк-колды) айналады. Күйік дөрежесі закымданғаннан кейінгі
бірнеше сағатта немесе бір күннен соң дөл анықталады.
Клиникалық тұрғыдан барлык күйік қатты ашып ауырсынуымен сипатталады, бұл
кейде катты күйік кезіндегі күйіктік шоктың дамуына себеп болуы мүмкін. Кең
көлемді күйікке сұйыктықты көп жоғалту плазморея төн, ал бұл канның
қоюлануына жөне адам ағзасының кұрғауына өкеп соғады. Дененің 13 бөлігшің,
ал балаларда тіпті 14 бөлігінің күюі зардап шегуші өміріне қауіпті екені
дөлелденген, ал дененің беткі кабатының 12 бөлігінің күюі өлімге өкеледі.
Сондыктан тек күйік дөрежесін ғана емес, сонымен бірге күйік ауданын
аныктау (мысалы, адам денесінің беткі кабатының, шамамен, бір пайызына тең
алақан келемімен) өте маңызды.
Ауыр күйіктің жөне онымен қабаттаса жүретін жалпы құбылыстардың жиынтығы
щйік ауруы деп аталады. Ол төмендегідей кезеңдерге бөлінеді: шок,
токсемия, сепсис жөне айығу кезеңі.
Шок — көптеген жүйке рецепторының тітіркену нөтижесі, ол дененің беткі
кабатының едөуір бөлігі күйген кезде (10—20% астам) байқалады жөне өдетте,
24—28 сағатқа созылады. Шоктың ауырлығы күйік ауданына байланысты, бұл
көбіне өлімге өкеп соғады.
Уыттың канға шабуы (уыттану) — күйген беткі бөліктің қанға тіндік бөліну
өнімдерінің (уыттың) сіңуінің жөне зат алмасудың күрт бұзылуының нөтижесі
дене темпера-турасының көтерілуі, жалпы жағдайының нашарлауы, тамыр соғысы
мен тыныс алудьщ жиілеуі, жүйке жүйесі мен ішкі мүшелердщ закымдануы) 4—12
күнге созылады.
Сепсис — аукымды жөне терең күйіктер кезінде күйген қабаттардың ірің
туғызғыш микробтар мен залалдануы жөне оньщ қанға енуі нөтижесінде дамиды
(дене темпера-турасының көтерілуі, қалтырау, жалпы жағдайдың күрт
төмендеуі, жүрек қызметінің нашарлауы, кандағы өзгеріс-тер — ликоцитоз,
анемия).
Күйген адамньщ ауыру жағдайы біртіндеп баяулап, сауығу кезеңі басталады,
күйік беті жазыла бастайды.
Күйік бетінін ірің текті микробтармен залалдануы мүмкін. Балалар күшгінің
өте катерлі және қауіпті екенін атап өткен жөн.
Егер мүмкін болса, күйік бетін инфекция түсуден сақтау үшін
сульфамеламид, синтомицин, фурацилин эмульсиясы немесе Вишневский жақпамайы
сіңдірілген 3—4 кабаттык дөкеден, кысу қағаздарынан, мақтаның жұкд
қабатынан немесе лигнин жөне бинттен таңғыш салады. Баска бір төсіл —
хлорамин немесе марганецті — кышқыл калий, фурацилин, рішанол ерітіндісі
ляпистің өлсіз ерітінділері сіңдірілген ылғал таңғьпп қойылады.
Күйік деп - термиялық, химиялық, электрлік, сәулелік энергияның әсерінен
туындайтын ағзалар мен тіндердің спецификалық зақымдарын айтады.
Алғашкы медициналык көмек жергілікті жөне жалпы іс-шараларынан тұрады.
Адамға оттың өсер етуі кезінде, ең алдымен, бықсып жатқан киім қалдыктарын
сөндіру қажет. Денеге жабысып қалған іш киімдерді кайшымен киып алып
тастайды. Киім жанған жағдайда зардап шегушінщ үстіне колда бар нөрсені
жауып немесе су құйып, қар лақтырып, жалынды өшіру кажет. Көмек көрсеткенде
— ауыру сезімін күшейтпей, ақьфын өрекет ету керек.
Жергілікті іс-шаралар — күйік бетіне жабысып қалған күйген тіндерді алмай-
ақ қүрғақ асептикалық макта-дөке салса, ол күлдіректер жарылуына соқтырьш,
оған инфекция түсуі жөне ауыру реакциясы күшеюі мүмкін. Сондыктан арнайы
стандартты күйікке қарсы танғыштар кол-данылады. Аяк-қолдың аукымды
күйіктерінде көліктік жақтау салу жөне ауруды жою үшін наркотик егу қажет.
Зардап шегуші денесішн едөуір бөлігі күйген кезде таза, мүмкін болса,
стерильді жаймаға орал, мұздаудың алдын алу үттгін денені жылы нөрсемен
кымтайды.
Қышкыл жөне сілтімен күйген кезде дереу суык судын қатты ағысымен
терідегі химиялық заттарды жуып тастау керек. Осыдан кейін қышқыл өсерін
сілтімен натрий гидрокарбонатынын 2%-дық ерітіндісі, бор ұнтағы, магний
тотығы, сабынды су, ал сілті өсерін қышқылмен (еіркесу жөне лимон
кышқылынын 1-2%-дык ерітіндісі) бейтарап-тандырылған дұрыс. Напалммен
закымданғанда, жанып жатқан киім дереу шешілуі тиіс. Жанған кшмнің қалған
бөліктерін ауа еніп кетпеуінің алдьш алу үшін, дереу кез келген матамен
немесе ылғал топыракпен жабу керек. Сөндірілген өртегіш қоспаның өзінен-өзі
жануынын алдын алу үшін күйген қабатқа ылғал таңғыш салу керек жөне оны
АМЖЖ немесе күйік ауруханасында қоспаны теріден толык кетірмейінше шешіп
алмайды. Өңеш пен асқазанның химиялық күйігі кезінде алғашқы сағаттарда
сақтықпен асқазанды жуу керек, зардап шегушіге кұстыру мақсатында көп су
ішкізу қажет.
Жалпы іс-шаралар ауқымды күйіктер кезінде күйіктік шоктан сақтандыру жөне
шок құбылыстарын азайту үшін қажет. Бұл үшін тыныштық, жылыту, наркотиктер
беру керек. Егер мүмкін болса, көп су ішкізу керек, мысалы, сода-тұз
ерітіндісін (натрий хлоридінің 1 шай қасығын жөне натрий гидрокарбонатының
12 шай қасығын 1 л суға еріту) төулігіне 4-5 литрге дейін беруге болады.
Алғашқы медициналық көмек көрсетілгеннен кейін, зардап шегуші АМЖЖ немесе
күйік ауруханасьша жіберіледі.
Сөулемен күю белгілері білінген кезде алғашкы медащинальщ көмек
көрсеткенде, күйген жерге асеіггикалық (құрғақ немесе жакпамайлы) таңғыш
салу керек.
Осылайша зардап шегушіге алғашқы медициналық көмек көрсетудің бірінші
міндеті — зақымдаушы агент өрекетін тоқтату. Ңайталап инфекция түсудің
алдын алу үшін күйген кабатка асептикалык таңғыш салады. Шоктан сақтанудың
жөне ауру синдромын азайту үшін шприц-тюбиктен промедол енгізеді, ал күйген
аяқ-қолды колда бар кұралдармен иммобилизациялайды. Осыдан кейін күйген
адамдарды көлікпен тасымалдайтын жерге жеткізеді, бұл жерде зардап
шегушінің жағдайына сөйкес ОПМ эвакуация кезектілігі анықталады.
Жоғарыда аталып өткендей, таңғыш салу үшін өмбебап таңу пакеттері
колданылады, олар мата емес материалдан жасалып, жоғары жабыспауын
камтамасыз ету үшін алюминий буында ұсталады. Аукымды жараларда үлкен
стерильді тавдыш пайдаланған жөн.
Шоктың пайда болу себептері жөне оныц ауырлық кезеңдері
Шок—ағзаньщ жаракатқа жауап ретіндегі күрделі реакциясы. Ол ауырсыну жөне
рефлекторлык тітіркен-діргіштер салдарынан туындайды. Шок кезінде орталык
нерв жүйесінін жұмысы тежеледі, жүрек-кан айналым жөне тыныс алу жүйесінің
қызметі бұзылады, артерия кысымы күрт төмендейді жөне зардап шегушінің
жалпы жағдайы ауыр болады.
Шок себептері әр алуан. Шок, көбінесе, жұмсак тіндердің аукымды
мылжалануы, кеуде жөне куьщ куысы мүшелері-нің немесе ірі нерв
тармақтарының зақымдануы, сүйек-терінің жарықшақтанып сынуы, уатылуы, аяқ-
колдын жұлынып кетуі, сонымен бірге ауқьшды күю, аралас зақымдану және т.б.
болған жарақаттар кезінде байкалады. Оның себептері: салкындау, едөуір
көлемде кан кету, сәуле ауруы, ашыну, шөлдеу, титықтау, зардап шегушіні
селкілдегіш көлікпен тасу, зақымдау орнын, (мысалы, сынықты) нашар орау,
жүйке бұзылуы болуы мүмкін.
Шоктың 2 фазасы (кезеңі) болады. Бірінші кезең (фаза) — козу: зақымданушы
мазасызданып, ыңырсиды, көп аунақшып, қозғалады, тамыры қарқынды соғады.
Бұл фаза (кезең) өте кысқа уакытқа созыльш, екінші фазаға ауысады —
самаркаулык, бозару, суық тер басады, тыныс алуы тарылып, артериялық кан
кысымы төмендейді, мелшиіп калу жағдайы туады. Зардап шегуші есінен танбауы
да мүмкін, бірақ еш нөрсеге назар аудармайды немесе реакциясы өте өлсіз
болады.
Зардап шегушіні альш шыққанда және тасымалдағанда үнемі бакылау жасау
жөне пайда болатын асқынулар кезінде дер кезінде көмек көрсету кажет.
Есінен танған зардап шегушіні сау жағына (бүшріне) немесе етпетінен жатңызу
керек. Оны тасымалдау үшін жүк автомобилі еденіне матрац (сабан, бұта)
төсеніш салады, ал салқын (жаңбырлы) күні үстіне жамылғыш (брезент) жабады.
Жарақаттық шок белгілері:
1) қоршаған ортаға карым-катынасы мүлде самарқау
(есінен айырылмайды);
1) терінін жамылғыш қабаттарының бозаруы;
2) карашықтың үлкейіл, көздің шүвдрейіп кетуі;
3) өлсіз жөне жиі, кейде қылдай тамыр соғысы;
5) тыныс алудың тарылуы, жиілеуі, кейде дұрыс
болмауы;
6) дене температурасының (32—30°С-ка дейін) жөне
артериялык кан қысымының төмендеуі;
7) аурудың бет-өлпетінің қозғалыссыз калуы, кейде
шөлдеу, кұсу немесе жүрек айну белгілерінін болуы.
Шок кұбылысының даму мерзіміне сөйкес оньщ алғашқы немесе ерте
(жаракаттан соң бірден) жөне екінші немесе кеш (2—6 сағаттан кейін) шок
деген түрлері болады. Шок формалары: "таза" (ауыратын) жөне аскынған (кан
кететін, сәуле ауруымен бірге) болады. Алғашқы шоктың өтуін екі фазаға
белуге болады: қозу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz