Орталық Азиядағы Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты

1 ХІХ ғасыр мен ХХ ғасырдың тоғысуы
2 Қазақстан Рсепубликасы халық.аралық қатынастарды
3 Қазақстан Республикасының аймақ.тық сыртқы саясаттағы ұстанған қағи.далары

ХІХ ғасыр мен ХХ ғасырдың тоғысуы – өзінің беделі мен қуатының арқасында бүкіл әлемді өзіне қаратып дүрліктірген Кеңес Одағы ғұмырының тәмәмдануына байланысты Орталық Азия территориясында бұрынғы кеңестік республикалардың орнына бес егеменді мемлекеттер пайда болды – Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түркменстан және Өзбекстан. Сондықтан Орталық Азия салыстырмалы түрде айтатын болсақ жуық арада ғана қалыптасқан халықаралық аймақ. Орталық Азия мемлекеттері көптеген әр-түрлі аймақтық халықаралық ұйымдарымен тығыз ықпалдастық қарым-қатынаста:
- Ресей және посткеңестік кеңістік (ТМД, Ұжымдық қауіпсіздік келісімінің ұйымы, ЕврАзЭС);
- Еуропа (ЕҚЫҰ, ЕО);
- Мұсылман әлемі (ЭКО, ИКҰ);
- Қытай және Шығыс Азия мемлекеттері;
- Осылайша Орталық Азиядағы күштердің ара салмағын параллелограмм бейнесінде көрсетуге болады: бірінші жағын Ресей құраса, екінші жағы Қытай, үшіншісі Мұсылман әлемі, ал төртінші жағы Батыс еншісіне тиеді.
Орталық Азия - әлденеше уақыт алдында саяси және экономикалық тұрақсыздықтың тұғырында тұрған аймаққа, бүгінгі таңда ірі державалардың мемлекеттік құрылымдарының және ірі кәсіпкерлерінің қызығушылықтары артып қана қоймай, әлемдік экономикада өзінің ерекше беделіне ие болуға елеулі қадамдар жасап, талпыныстар білдіруде. Сонымен қатар Орталық Азияны геосаяси тұрғысынан алып қарастырғанда, бұл аймақ еуразиялық көлік жол тораптарының қиылысында орналасқан және кең көлемдегі көлік-коммуникация жүйесіне ие болып отыр.
Біздің тарихи еліміз Қазақстан өзінің ұлттық тәуелсіздігін жариялағаннан кейін тарихи Отанымыздың жерінде «қазақи мемлекеттілікті» дамытуға бет алды. Қазақ ұлты қай уақыттада салыстырғанда мемлекеттікке лайық екендігін тарих пайымдауы анық дәлелдейді. Осы орайда Қазақстан Республикасының ел басы Н.Ә. Назарбаевтың нақыл сөзін келтіргім келеді: «Ғасырлап күтіп, әзер қол жеткен азаттықтан айырылып қалмау үшін ішкі татулықты да, сыртқы татулықты да көздің қарашығындай сақтай білу керек» деген еді [2, 75]. Әсіресе халықаралық қауымдастығының басқа алып мемлекеттерінің алдында өзімізді тәуелсіз, егеменді терезесі тең мемлекет ретінде көрсету қажеттілігі туындады. Біздің еліміз Еуразия аймағындағы тоғыз жолдың түйіскен торабында орналасқан геосаяси жағынан өте маңызды территорияда орналасқан. Бұл жағдай қазақ халқына көптеген жеңілдіктермен қатар бір қатар жауапкершіліктерді де мойнына асады.

1. Назарбаев Н.Ә. Туған елім – тірегім/Н.Ә. Назарбаев// -Алматы, 2001.-125 б.
2. Европейский союз и Центральная Азия - Алматы, 2000.
3. Проблемы международных отношений. Под ред. Е.А.Кузнецова. - Алматы., 1999. - С. 95
4. Елбасы: эсселер, ой-толғамдар, өлең-жырлар, сұхбаттар. –Алматы: “Ана тілі”, 1996.-544 бет.
5. Абдрахманов С. Ұрымдағы ұлан асу. ҚР. Президенті Назарбаевтың Итальян Республикасына сапары. / С. Абдрахманов // Егемен Қазақстан. - Алматы, 2003. -№ 29, 6 ақпан. - Б. 1, 2.
6. Нұрсұлтан Назарбаевтың "он қадамы": "Российская газета" оқырмандарының сұрақтарына жауапты ұйымдастырған В. Дымарский // Егемен Қазақстан. -Алматы, 2003. -№ 43, 22 ақпан. -С. 1,2 б.
7. Абдрахманов С.Н. Назарбаев: Қауымдастықтың қауқары қандай? Бұл сауалға ЕурАзЭҚ-тың Мәскеу форумы жауап іздеуде.
8. Абдрахманов, Ж. Қуанышбекқызы // Егемен Қазақстан. -Алматы,2003. - № 40, - 20 ақпан.
9. Сұлтанов Қ. Толғақты ой, толымды тұжырым. Н.Ә.
10. Назарбаевтың "Сындарлы он жыл" кітабын оқығанда / Қ. Сұлтанов // Егемен Қазақстан. -Алматы, 2003. -№ 44, 25 ақпан. - Б. 2.
11. Нұрсұлтан Назарбаев: Түсінісу, үн қатысу жолын табайық // Егемен Қазақстан. -2003.- 25 сәуір. – Б.2.
12. Назарбаев Н. Қазақстан жолы: тұрақтылық, жаңару және өркендеу. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан Рес-публикасы Парламенті 2-ші сессиясының ашылуында сөйлеген сөзі/ Н. Назарбаев // Егемен Қазақстан. -Алматы, 2005. -№202, 2 қыркүйек. - Б.1,2.
13. Назарбаев Н. Бағдар айқын болса - даму жолы даңғыл. Елбасының Қарағанды облысындағы жұмыс сапары Теміртау, Шахтинск қалаларының металлург-терімен және кеншілерімен кездесулерге жалғасты/ Н. Назарбаев // Егемен Қазақстан. - Алматы, 2005. – 17 маусым. - Б.1, 2.
14. Тоқаев Қ. Феномен. Саясаттың суырылған саңлағы. Дүние дегдарлары дара тұлға туралы/ Қ. Тоқаев // Егемен Қазақстан. – Алматы, 2005. -№154, 9 шілде. - Б. 2., № 155, 12 шілде. - Б.2.
15. Саясаттың суырылған саңлағы. Дүние дегдарлары дара тұлға туралы // Егемен Қазақстан. - Алматы, 2005. -№155, 12 шілде. - Б.2.
16. Нұрсұлтан Назарбаев: Қазақстан қазір әлем санасатын, әлем сыйлайтын елге айналды. Мемлекет басшысы Н.Ә. Назарбаевтың Дүниежүзі қазақтарының үшінші құрылтайында сөйлеген сөзі/ Н. Назарбаев // Дидар. -Өскемен, 2005. -№ 98-99, 8 қазан. - Б. 1-2.
17. Назарбаев Н.Ә. Болашаққа нық сеніммен// Н.Ә. Назарбаев – Астана, 2000. - 261 б.